Οικιακή μύγα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Μύγα)
Οικιακή μύγα
Musca domestica
Οικιακή μύγα (Musca domestica)
Οικιακή μύγα (Musca domestica)
Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο: Ζώα (Animalia)
Συνομοταξία: Αρθρόποδα
Ομοταξία: Έντομα
Τάξη: Δίπτερα
Υποτάξη: Βραχύκερα (Brachycera)
Οικογένεια: Muscidae
Υποοικογένεια: Muscinae
Γένος: Musca
Είδος: domestica
Διώνυμο
Musca domestica
Λινναίος, 1758

Η οικιακή μύγα (Musca domestica Linnaeus, 1758) είναι έντομο της τάξης των δίπτερων και κατατάσσεται στην οικογένεια Muscidae.[1] Στην Ευρώπη το γένος Musca εκπροσωπείται από δώδεκα είδη.[2] Στην Ελλάδα συναντούμε εκτός την οικιακή μύγα τα είδη Musca autumnalis,[3] Musca larvipara,[4] Musca osiris,[5] Musca tempestiva.[6] Στις Κυκλάδες, τα Δωδεκάνησα και στην Κύπρο συναντούμε Musca crassirostris [7] και στην Κύπρο Musca sorbens, όχι όμως ενδημικά.[8] Το είδος Musca domestica εκπροσωπείται στην Ευρώπη σε δύο υποείδη,[1] στην Ελλάδα η οικιακή μύγα είναι η Musca domestica domestica.[9]

Το επίθετο domestica του επιστημονικού ονόματος είναι οικιακή στα λατινικά.

Ενήλικα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μπορεί να αναπαράγεται με εξαιρετική ευκολία, τόσο εξαιτίας της ικανότητάς της να εναποθέτει αυγά στο εσωτερικό οποιουδήποτε υλικού βιολογικής φύσης το οποίο αποσυντίθεται, όσο όσο και χάρη στην ταχύτητα με την οποία αναπτύσσονται οι προ νύμφες και γίνονται ενήλικες, με τη σειρά τους ικανές να αναπαραχθούν: κατά μέσον όρο σε 10 μέρες. Η διάρκεια ζωής της, υπό άριστες διατροφικές και περιβαλλοντικές συνθήκες, είναι 15-31 ημέρες.

Το ενήλικο έντομο χρησιμοποιεί για να τραφεί την προβοσκίδα. Οι στερεές τροφές ραντίζονται με σάλιο για να διαλυθούν και κατόπιν ρουφιούνται από την προβοσκίδα. Παρότι πρόκεινται για οικιακές μύγες, συνήθως περιορισμένες σε κατοικημένο από ανθρώπους περιβάλλον, αυτά τα έντομα μπορούν να πετάξουν μερικά χιλιόμετρα από τον τόπο που γεννήθηκαν. Δραστηριοποιούνται μόνο κατά τη διάρκεια της ημέρας και το βράδυ αναπαύονται στις γωνίες των δωματίων ή "κολλημένες" στις οροφές.[10]

Προνύμφες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι προνύμφες της οικιακής μύγας έχουν μήκος από 9,5 έως 19,1 χιλιοστά. Ο προσδιορισμός των προνυμφών ταξινομείται σε στάδια: Κατά το πρώτο στάδιο η προνύμφη έχει μήκος 2-5 χιλιοστά, κατά το δεύτερο στάδιο 6-14 και κατά το τρίτο 15-20. Τα στάδια αυτά επιτυγχάνονται σε περίπου 2-3 μέρες για το πρώτο, 3-4 μέρες για το δεύτερο και 4-6 μέρες για το τρίτο (μέχρι την ενήλικη μύγα) αντίστοιχα, από την εναπόθεση των αυγών.

Εξέλιξη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αν και η τάξη στην οποία ανήκει η οικιακή μύγα έχει ρίζες πολύ πιο αρχαίες, η οικιακή μύγα εξελίχθηκε στην αρχή της Καινοζωϊκής Περιόδου, περίπου 65 εκατομμύρια χρόνια πριν. Υπολογίζεται ότι αυτό το είδος προέρχεται από την Παλαιαρκτική Ζώνη, ιδιαίτερα από τη Μέση Ανατολή. Λόγω της άμεσης συνδαιτυμονικής σχέσης τους με το ανθρώπινο είδος, οι μύγες οφείλουν πιθανώς τη διασπορά τους σε παγκόσμιο επίπεδο στη συμ-μετανάστευση με τους ανθρώπους.

Οικιακή μύγα

Σχέση με τον άνθρωπο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στα πιο ψυχρά κλίματα, οι μύγες επιβιώνουν μόνο αν συμβιώνουν με τον άνθρωπο. Έχουν την τάση να συνενώνονται και καθίσταται δύσκολο να τις πιάσει κανείς. Είναι ικανές να μεταφέρουν πάνω από 100 παθογόνους παράγοντες οι οποίοι είναι υπεύθυνοι για τον τύφο, τη χολέρα, τη σαλμονέλα, τη σιγκέλωση, τον άνθρακα, μολύνσεις των ματιών και ενδοπαρασιτικούς σκώληκες. Στις φτωχότερες χώρες κάτω από ανεπαρκείς υγειονομικές συνθήκες, οι μύγες βρίσκονται ανάμεσα στους κυριότερους μεταφορείς ασθενειών. Ορισμένα στελέχη έχουν αναπτύξει αντίσταση σε κοινά εντομοκτόνα.[11]

Η οικιακή μύγα τρέφεται με υγρά ή ημι-υγρά πέρα από τα στερεά οργανικά υλικά που προεπεξεργάζεται με το σάλιο ή τον εμετό της. Λόγω της μεγάλης ποσότητας τροφής την οποία προσλαμβάνει ημερησίως, αφήνει περιττώματα σχεδόν συνεχόμενα και αυτός είναι ένας από τους παράγοντες που καθιστά αυτό το έντομο φορέα επιβλαβών παθογόνων μικροοργανισμών και πολύ επικίνδυνο.

Αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 «Fauna Europaea, ταξινόμηση και γεωγραφική εξάπλωση του είδους Musca domestica». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Σεπτεμβρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 26 Ιανουαρίου 2012. 
  2. «Fauna Europaea, ευρωπαϊκά είδη του γένους Musca». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Οκτωβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 26 Ιανουαρίου 2012. 
  3. «Fauna Europaea, ταξινόμηση και γεωγραφική εξάπλωση του είδους Musca autumnalis». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 26 Ιανουαρίου 2012. 
  4. «Fauna Europaea, ταξινόμηση και γεωγραφική εξάπλωση του είδους Musca larvipara». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 26 Ιανουαρίου 2012. 
  5. «Fauna Europaea, ταξινόμηση και γεωγραφική εξάπλωση του είδους Musca osiris». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 26 Ιανουαρίου 2012. 
  6. Fauna Europaea, ταξινόμηση και γεωγραφική εξάπλωση του είδους Musca tempestiva[νεκρός σύνδεσμος]
  7. «Fauna Europaea, ταξινόμηση και γεωγραφική εξάπλωση του είδους Musca crassirostris». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 26 Ιανουαρίου 2012. 
  8. «Fauna Europaea, ταξινόμηση και γεωγραφική εξάπλωση του είδους Musca sorbens». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 26 Ιανουαρίου 2012. 
  9. «Fauna Europaea, ταξινόμηση και γεωγραφική εξάπλωση του υποείδους Musca domestica domestica». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Οκτωβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 26 Ιανουαρίου 2012. 
  10. «Μύγες». Mfree (στα Αγγλικά). 6 Ιουλίου 2020. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουλίου 2020. 
  11. «Έντομα». wildanimalswherever.weebly.com. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουλίου 2020.