Μπαγκέτα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μπαγκέτα
Είδος Ψωμί
Πιάτο Κουβέρ ή Ορεκτικό
Χώρα Προέλευσης Γαλλία[1]
Δημιουργός Άγνωστο
Κύρια Συστατικά Αλεύρι, νερό, μαγιά, αλάτι
Διατροφική Ενέργεια
(ανά μερίδα)
263 kcal (1101 kJ)
Άλλες Πληροφορίες Γλυκαιμικό φορτίο 47 (100 g) [2]

Η μπαγκέτα (γαλλ. baguette) είναι ένας μακρύ, λεπτό είδος ψωμιού που προέρχεται από τη Γαλλία.[3] Συνήθως κατασκευάζεται από απλή ζύμη, και διακρίνεται από το χαρακτηριστικό μήκος του και την τραγανή του κόρα.

Μια μπαγκέτα έχει διάμετρο περίπου 5-6 εκατοστά και σύνηθες μήκος 65 περίπου εκατοστά, μπορεί όμως να φτάσει και το 1 μέτρο.

Κλασική μπαγκέτα

Τον Νοέμβριο του 2018, η καταγραφή "της δεξιοτεχνίας και του πολιτισμού" της παρασκευής αυτού του ψωμιού προστέθηκε στο Εθνικό Καταλόγιο Αυτού Πολιτιστικού Κληρονομιάς του Γαλλικού Υπουργείου Πολιτισμού.[4] Το 2022, η τεχνογνωσία και ο πολιτισμός της μπαγκέτας προστέθηκε στις Λίστες Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO. [5]

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

H ιστορία της μπαγκέτας είναι γεμάτη εικασίες,[6] ωστόσο υπάρχουν κάποια γεγονότα που μπορούν να επαληθευτούν με ιστορική ακρίβεια. Τα μακρόστενα είδη άρτου στη Γαλλία έγιναν ιδιαίτερα δημοφιλή κατά τη διάρκεια του 18ου αιώνα[6], όταν Γάλλοι αρτοποιοί άρχισαν να χρησιμοποιούν "gruau", ένα εξαιρετικά αλεσμένο ουγγρικής προέλευσης αλεύρι στις αρχές του 19ου αιώνα, ενώ το 1839 ο Αύγουστος Ζανγκ συνέβαλε στη διάδοση του βιεννέζικου φούρνου με ατμό στο Παρίσι..

Η λέξη "μπαγκέτα" (baguette) φαίνεται να ορίζει ένα συγκεκριμένο είδος ψωμιού σε κανονισμό του γεωγραφικού διαμερίσματος του Seine τον Αύγουστο του 1920: "Η μπαγκέτα, με ελάχιστο βάρος 80 γραμμαρίων και μέγιστο ύψος 40 εκατοστών, απαγορεύεται να πωληθεί σε τιμή μεγαλύτερη από 0,35 φράγκα το καθένα".[7] Κανένα από αυτά τα γεγονότα δεν συνιστά την "ευφεύρεση της μπαγκέτας" ως άρτο, αλλά συνολικά χαρακτηρίζουν αυτό που γνωρίζουμε σήμερα ως "μπαγκέτα".

Συνοπτικά, "το ψωμί που είναι γνωστό ως μπαγκέτα εμφανίστηκε για πρώτη φορά στην πιο πρωτόγονη μορφή του τον 18ο αιώνα, βιώνοντας κατόπιν αρκετές διόρθωσεις και παραλλαγές πριν λάβει (επισήμως) αυτό το όνομα το 1920".[6]: 57 

Η λέξη baguette στα γαλλικά μεταφράζεται ως "ράβδος" ή "μπαστούνι", και καταγράφηκε για πρώτη φορά ως είδος ψωμιού το 1920. [8]

Εκτός Γαλλίας, η μπαγκέτα θεωρείται συχνά σύμβολο του γαλλικού πολιτισμού, αλλά η σύνδεση της Γαλλίας με τα μακρουλά ψωμιά είναι πολύ παλαιότερη. Τα μακριά και πλατιά ψωμιά δημιουργούνταν ήδη από την εποχή του Βασιλιά Λουδοβίκου ΙΔ΄, ενώ τα μακρόστενα από τα μέσα του 18ου αιώνα, και τον 19ο αιώνα κάποια είδη άρτου ξεπερνούσαν σε μήκος την μπαγκέτα.[9]

Μια πιο έμμεση ιστορική σύνδεση μπορεί να γίνει με τους φούρνους ατμού. Συνδυάζουν το στυλ ενός παραδοσιακού φούρνου με φυσικό αέριο και το στυλ ενός κλιβάνου από τούβλα, δημιουργώντας ένα παχύ επίπεδο από τούβλα που θερμαίνεται με φυσικό φυσικό αέριο αντί για ξύλο. Ο πρώτος φούρνος ατμού εισήχθη στο Παρίσι στις αρχές του 19ου αιώνα από τον Αύγουστο Ζανγκ, ο οποίος εισήγαγε επίσης το βιεννέζικο ψωμί (pain viennois) και το κρουασάν, οδηγώντας στην πιστοποίησή του από μερικές γαλλικές πηγές ως τον δημιουργό της μπαγκέτας.[10]

Τον Απρίλιο του 1944, ο διαγωνισμός Le Grand Prix de la Baguette (Το Μεγάλο Βραβείο της Μπαγκέτας) ξεκίνησε στη Γαλλία για να καθοριστεί ποιος παρασκευάζει τις καλύτερες μπαγκέτες[11]. Σχεδόν 200 αρτοποιοί ανταγονίζονται μεταξύ τους κάθε χρόνο μπροστά σε μια επιτροπή 14 κριτών με αυστηρές κατευθυντήριες γραμμές. Το ψωμί κρίνεται με βάση το ψήσιμο, την εμφάνιση, την οσμή, την γεύση και την κρούστα. Ο νικητής λαμβάνει 4.000 ευρώ και προμηθεύει καθημερινά τον πρόεδρο της Γαλλίας με ψωμί για το έτος μέχρι να επιλεγεί ένας νέος νικητής. [12]

Μετά τους Παγκόσμιους Πολέμους, οι Γάλλοι αρτοποιοί άρχισαν να φτιάχνουν μια πιο λευκή, πιο μαλακή μπαγκέτα που ερχόταν σε αντίθεση με τα πιο σκούρα ψωμιά που παράγονταν λόγω της λιτότητας κατά τη διάρκεια των πολέμων. Οι ζύμες αυτές χρειάζονταν λιγότερο χρόνο για να ζυμωθούν και χρησιμοποιούσαν περισσότερα πρόσθετα συστατικά, αλλά είχαν σημαντικά λιγότερη γεύση. Επίσης άρχισαν να χρησιμοποιούν προπαρασκευασμένη ζύμη και φόρμες. Η μέση κατανάλωση ψωμιού μειώθηκε από 600 γραμμάρια / ημέρα στις αρχές του 1900 σε 170 γραμμάρια/ημέρα το 1986. [13]

Το 1993, το Γαλλικό Κοινοβούλιο πέρασε το Le Décret Pain (Το Διάταγμα του Άρτο).[12] Το Le Décret Pain δηλώνει ότι τα ψωμιά που υπάγονται στο όνομα "pain maison" (χειροποίητο ψωμί) πρέπει να ζυμώνονται και να ψήνονται στην τοποθεσία πώλησής τους.[14] Το διάταγμα αυτό επίσης επέβαλε αυστηρότερες προδιαγραφές στο τι ορίζεται ως "pain traditionnel français" (παραδοσιακό γαλλικό ψωμί), απαγορεύοντας τη χρήση προπαρασκευασμένης ζύμης για τη δημιουργία μπαγκετών.

  1. "The All-Important History of the Baguette". 11 February 2019.
  2. Publishing, Harvard Health (3 February 2015).
  3. Merriam-Webster's Collegiate Dictionary, 11th Edition
  4. «Les savoir-faire artisanaux et la culture de la baguette de pain» [Craftsmanship and the culture of the baguette] (στα Γαλλικά). French Ministry of Culture. 12 Φεβρουαρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 7 Σεπτεμβρίου 2021. 
  5. «Artisanal know-how and culture of baguette bread». UNESCO Intangible Cultural Heritage (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 30 Νοεμβρίου 2022. 
  6. 6,0 6,1 6,2 Chevallier, Jim (2014). About the Baguette: Exploring the Origin of a French National Icon. Createspace Independent Pub. ISBN 978-1-4973-4408-2. 
  7. texte, Seine Auteur du (August 1920). Recueil des actes administratifs de la Préfecture du département de la Seine. Paris: Préfecture du département de la Seine. Ανακτήθηκε στις 28 March 2018.  More than one of |archivedate= και |archive-date= specified (βοήθεια); Ελέγξτε τις τιμές ημερομηνίας στο: |archive-date= (βοήθεια)
  8. «Le Pain Frais» (στα γαλλικά). La Figaro (Paris). 4 August 1920. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 January 2018. https://web.archive.org/web/20180121130854/http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k2925647.item. Ανακτήθηκε στις 20 January 2018. 
  9. «From London to Paris». Supplement to the Courant: σελ. 45. 23 March 1867. https://books.google.com/books?id=E-MRAAAAYAAJ&pg=PA45. 
  10. «La baguette parisienne». Lepoint.fr. 12 Μαρτίου 2009. Ανακτήθηκε στις 17 Σεπτεμβρίου 2011. 
  11. «Goûtez et choisissez la meilleure baguette de Paris !». 
  12. 12,0 12,1 Monaco, Emily. «The perfect French baguette». www.bbc.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 25 Ιουλίου 2020.  Σφάλμα αναφοράς: Μη έγκυρη ετικέτα <ref> • όνομα " bbc " ορίζεται πολλές φορές με διαφορετικό περιεχόμενο
  13. «It's crunch-time for the baguette». The Economist. ISSN 0013-0613. https://www.economist.com/1843/2019/01/22/its-crunch-time-for-the-baguette. Ανακτήθηκε στις 30 July 2020. 
  14. Décret n°93-1074 du 13 septembre 1993 pris pour l'application de la loi du 1er août 1905 en ce qui concerne certaines catégories de pains, 13 September 1993, https://www.legifrance.gouv.fr/affichTexte.do?cidTexte=JORFTEXT000000727617, ανακτήθηκε στις 25 July 2020