Μπίλι Χόλιντεϊ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Μπίλλι Χόλιντεϋ)
Μπίλι Χόλιντεϊ
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Billie Holiday (Αγγλικά)
ΨευδώνυμοLady Day[1] και Billie Holiday[2]
Γέννηση7  Απριλίου 1915[3][4][5]
Φιλαδέλφεια[3][6][7]
Θάνατος17  Ιουλίου 1959[3][4][5]
Metropolitan Hospital Center[8]
Αιτία θανάτουκίρρωση
Τόπος ταφήςSaint Raymonds Cemetery
ΚατοικίαΧάρλεμ
Βαλτιμόρη
Νέα Υόρκη (από 1928)[2]
ΕθνικότηταΑφροαμερικανοί[9][10][11]
Χώρα πολιτογράφησηςΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής
Ιδιότηταηθοποιός[12][13], τραγουδοποιός[14][15][16], δημιουργός γραπτών έργων, τραγουδιστής-τραγουδοποιός, jazz singer, συνθέτης[17][18][19], αυτοβιογράφος και μουσικός
ΣύζυγοςJoe Guy (1951–1957)
ΓονείςClarence Holiday
Όργαναφωνή
Είδος τέχνηςτζαζ[20][21], jazz blues[22], μπαλάντα[23][24][25], σουίνγκ[26][27][28], vocal jazz[29][30][31] και μπλουζ
Σημαντικά έργαGod Bless the Child
ΒραβεύσειςΒραβείο Grammy Συνολικής Προσφοράς (1987), National Women's Hall of Fame (2011)[32], Grammy Hall of Fame (1975), Grammy Hall of Fame (1977), Βραβείο Grammy Συνολικής Προσφοράς (1986), Grammy Hall of Fame (1988), Grammy Hall of Fame (1999), Grammy Hall of Fame (2004), Grammy Hall of Fame (2009), Maryland Women's Hall of Fame (2008)[33], αστέρι στη Λεωφόρο της Δόξας του Χόλιγουντ[34] και Rock and Roll Hall of Fame (2000)[35]
ΙστοσελίδαΕπίσημος ιστότοπος
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Η Ελεονόρα Φάγκαν (αγγλικά: Eleanora Fagan, 7 Απριλίου 1915 - 17 Ιουλίου 1959), περισσότερη γνώστη ως Μπίλι Χόλιντεϊ (Billie Holiday), ήταν διακεκριμένη Αμερικανίδα τραγουδίστρια και τραγουδοποιός της τζαζ. Περισσότερο γνωστή για τις ερμηνείες της σε συνθέσεις άλλων μουσικών και τις φωνητικές ικανότητές της, η ίδια έγραψε περιορισμένο αριθμό τραγουδιών, ορισμένα από τα οποία συγκαταλέγονται στα κλασικά του τζαζ ρεπερτορίου, όπως τα Lady Sings the Blues και God Bless the Child. Χαρακτηρίζεται συχνά ως η επιφανέστερη τραγουδίστρια στην ιστορία της τζαζ, λαμβάνοντας υπόψη και την επίδραση που άσκησε σε μεταγενέστερους καλλιτέχνες[36]. Ερμήνευσε επίσης τραγούδια του μπλουζ ρεπερτορίου. Θεωρείται πως οι εγκάρδιες ερμηνείες της βρίσκονται στον αντίποδα των περισσότερο χαρούμενων αυτοσχεδιασμών της Έλα Φιτζέραλντ[37].

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γεννήθηκε στη Φιλαδέλφεια των ΗΠΑ και μεγάλωσε στην πόλη της Βαλτιμόρης. Σε επίσημα έγγραφα εμφανίζεται με μία πληθώρα παραλλαγών του πραγματικού ονόματός της. Ήταν γνωστή κυρίως ως Eleanora Fagan, σύμφωνα με το επώνυμο της μητέρας της, ωστόσο σε νοσοκομειακά έγγραφα αναφέρεται ως Eleanor Harris (ή Elinore στο πιστοποιητικό γέννησής της). Σε παιδική ηλικία απέκτησε το παρωνύμιο Μπίλι, ενώ βαπτίστηκε με το όνομα Eleanor Gough. Παράλληλα ήταν γνωστή ως Ματζ (Madge). Σε εφηβική ηλικία άρχισε να χρησιμοποιεί συστηματικά το όνοματ Μπίλι, πιθανώς λόγω της εκτίμησης που έτρεφε για την ηθοποιό του βωβού κινηματογράφου Μπίλι Νταβ (Billie Dove)[38], ενώ αργότερα υιοθέτησε το επώνυμο του πατέρα της, ελαφρά παραλλαγμένο (Halliday), με το οποίο ξεκίνησε την επαγγελματική σταδιοδρομία της στο τραγούδι. Ο τζαζ μουσικός Λέστερ Γιανγκ τής έδωσε επίσης το γνωστό παρωνύμιο Lady Day.

Μπίλι Χόλιντεϊ, 23 Μαρτίου 1949, συλλογή Van Vechten
Αφίσα από συναυλία της Χόλιντεϊ στο Σακραμέντο το 1949

Τα παιδικά της χρόνια χαρακτηρίστηκαν από έντονες δυσκολίες. Ο πατέρας της εγκατέλειψε την οικογένεια αρνούμενος να αναγνωρίσει την πατρότητα της Χόλιντεϊ, κάτι που τελικά έκανε μόνο μετά την πρώτη επαγγελματική επιτυχία της[36]. Ο ίδιος ήταν επίσης μουσικός, παίζοντας κιθάρα σε μεγάλες ορχήστρες (big bands), καθώς και στην ορχήστρα του Φλέτσερ Χέντερσον. Στην αυτοβιογραφία της περιγράφει την κακομεταχείρισή της από συγγενείς με τους οποίους αναγκάστηκε να συμβιώσει όταν η μητέρα της εγκαταστάθηκε στη Νέα Υόρκη, ενώ για σύντομο χρονικό διάστημα φυλακίστηκε για πορνεία. Η ενασχόλησή της με το τραγούδι ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του 1930, τραγουδώντας σε μικρούς χώρους του Μπρούκλιν. Ο μουσικός παραγωγός και κυνηγός ταλέντων Τζον Χάμοντ ήταν ο πρώτος που διέκρινε τις δυνατότητές της και οργάνωσε τις πρώτες ηχογραφήσεις της, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν σε συνεργασία με τον Μπένι Γκούντμαν. Από το 1935 ηχογραφούσε συστηματικά, αποκτώντας σταδιακά ένα ευρύτερο ακροατήριο. Υπήρξε από τις πρώτες Αφροαμερικανίδες τραγουδίστριες που συμμετείχαν σε ορχήστρα λευκών, συνεργαζόμενη με τον Άρτι Σο (Artie Shaw) το 1938, και μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1940 αποτελούσε μία από τις δημοφιλέστερες τραγουδίστριες. Την ίδια περίοδο, πολλά προβλήματα σημάδευαν την προσωπική ζωή της, σε αντιδιαστολή με την επιτυχημένη επαγγελματική εξέλιξή της. Άρχισε να χρησιμοποιεί ναρκωτικές ουσίες καταδικαζόμενη σε φυλάκιση το 1947, ενώ συνδέθηκε συχνά με συντρόφους που την κακομεταχειρίστηκαν. Σε συνδυασμό με την εξάρτηση από το αλκοόλ, η υγεία της επιδεινώθηκε. Συνέχισε να τραγουδά και να περιοδεύει μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1950, ωστόσο η φωνή της τραχύνθηκε εμφανώς από τις καταχρήσεις. Πέθανε από κίρρωση του ήπατος σε ηλικία 44 ετών και σε δεινή οικονομική κατάσταση, έχοντας απωλέσει τα κέρδη της από τη μουσική.

Ενδεικτική δισκογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • The Quintessential Billie Holiday, Vols. 1-9, Columbia
  • The Complete Original American Decca Recordings, MCA GRP 26012
  • Lady in Autumn, Verve

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Aly Shipton, Jazz Makers, Oxford University Press, 2002
  • David Margolick, Strange Fruit: Billie Holiday, Cafe Society, and an Early Cry for Civil Rights, New York: Running Press, 2000.
  • Martin Williams, Jazz Changes, Oxford University Press, 1992

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Μπίλλυ Χόλιντεϋ, Αυτοβιογραφία. Η κυρία τραγουδάει τα μπλουζ, μτφρ. Ιουλία Ραλλίδη, εκδ.Άγρα, Αθήνα, χ.χ

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ (Αγγλικά) Discogs. 4632532. Ανακτήθηκε στις 23  Απριλίου 2018.
  2. ↑ 2,0 2,1 www.francemusique.fr/personne/billie-holiday.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 www.biography.com/people/billie-holiday-9341902.
  4. ↑ 4,0 4,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 26  Απριλίου 2014.
  5. ↑ 5,0 5,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12402944q. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  6. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 11  Δεκεμβρίου 2014.
  7. ↑ famousdude.com/14250-billie-holiday.html.
  8. ↑ The New York Times: «Billie Holiday Dies Here at 44; Jazz Singer Had Wide Influence». (Αγγλικά) The New York Times. The New York Times Company, A. G. Sulzberger. Μανχάταν, Νέα Υόρκη. 18  Ιουλίου 1959. Ανακτήθηκε στις 13  Ιουλίου 2019.
  9. ↑ Glenn O. Phillips: «African American Leaders of Maryland» (Αγγλικά) Maryland Center for History and Culture. Βαλτιμόρη. 2004. ISBN-13 978-0-938420-69-9. ISBN-10 0-938420-69-0.
  10. ↑ Jessie Carney Smith: «Notable Black American Women»
  11. ↑ (Αγγλικά) BlackPast.org.
  12. ↑ nm0390507.
  13. ↑ www.worldatlas.com/webimage/countrys/africa/cameroon/cmfamous.htm.
  14. ↑ rateyourmusic.com/release/album/sonny_rollins/the_bridge/.
  15. ↑ rateyourmusic.com/release/album/tricky/angels_with_dirty_faces/.
  16. ↑ rateyourmusic.com/release/single/billie_holiday/strange_fruit___fine_and_mellow/.
  17. ↑ prezi.com/ojwcudjanseq/popular-jazz-musicians-of-the-1930s/.
  18. ↑ www.allmusic.com/song/the-very-thought-of-you-mt0009408479.
  19. ↑ www.discogs.com/Aya-Quintet-Aya-Quintet/release/6386111.
  20. ↑ rateyourmusic.com/label/jazz_archives/.
  21. ↑ play.google.com/store/music/artist/Nina_Simone?id=At76nkxulbjagixm4v6njsbm774.
  22. ↑ www.jazzmusicarchives.com/album/billie-holiday/billies-blues(live).
  23. ↑ 8tracks.com/shoujolemon/romantic-fantasy.
  24. ↑ play.wimpmusic.com/album/1307826.
  25. ↑ www.deezer.com/en/profile/79941661.
  26. ↑ www.independent.co.uk/travel/business-travel/heads-on-beds/heads-on-beds-aria-hotel-prague-788193.html.
  27. ↑ www.cdbaby.com/Artist/HollyYarbrough.
  28. ↑ www.fandango.com/billieholiday/overview/p94661.
  29. ↑ www.cdbaby.com/Artist/MarianneMathenyKatz.
  30. ↑ www.cdbaby.com/Artist/SonyaPerkins.
  31. ↑ www.theguardian.com/music/musicblog/2009/may/25/jazz-billie-holiday-strange-fruit.
  32. ↑ www.womenofthehall.org/inductee/billie-holiday/.
  33. ↑ msa.maryland.gov/msa/educ/exhibits/womenshall/html/whflist.html.
  34. ↑ Ανακτήθηκε στις 6  Ιουνίου 2021.
  35. ↑ billie-holiday.
  36. ↑ 36,0 36,1 James Lincoln Collier. "Holiday, Billie." Grove Music Online. Oxford Music Online. 2009
  37. ↑ Shipton, 79
  38. ↑ Williams, 19

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]


Καθιερωμένοι όροι
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Μπίλι_Χόλιντεϊ&oldid=9253450"