Μπάρτελ Μπέχαμ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μπάρτελ Μπέχαμ
Γέννηση1502
Νυρεμβέργη, Βαυαρία, Γερμανία
Θάνατος1540
Μπολόνια, Ιταλία
ΚατοικίαΝυρεμβέργη, Μόναχο
ΕθνικότηταΓερμανός
ΙδιότηταΖωγράφος και χαράκτης της Βορειοευρωπαϊκής Αναγέννησης
ΑδέλφιαHans Sebald Beham[1]
Γνωστός γιατην εισαγωγή καινοτομιών στη γερμανική προσωπογραφία.
ΚίνημαΑναγεννησιακή τέχνη στη Γερμανία
Είδος τέχνηςπροσωπογραφία
Καλλιτεχνικά ρεύματαΑναγεννησιακή τέχνη στη Γερμανία
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Μπάρτελ Μπέχαμ (γερμανικά: Barthel Beham, Νυρεμβέργη, 1502Μπολόνια (;), 1540) ήταν Γερμανός χαράκτης, μικρογράφος, ζωγράφος και προσωπογράφος, το έργο του οποίου εντάσσεται στο καλλιτεχνικό ρεύμα της Βορειοευρωπαϊκής Αναγέννησης.

Βιογραφικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ημερομηνία γεννήσεως του Μπάρτελ Μπέχαμ είναι γνωστή από ένα μετάλλιο-πορτραίτο του καλλιτέχνη σε ηλικία 29 ετών που φέρει την ημερομηνία 1531.[2] Η πορεία της εκπαίδευσής του δεν διασώζεται σε κάποιο αρχείο, ωστόσο το πρώιμο έργο του αφήνει να εννοηθεί πως επηρεάστηκε από τον Άλμπρεχτ Ντύρερ (1471–1528) και το μεγαλύτερο αδερφό του και μαθητή του τελευταίου, Hans Sebald Beham (1500–1550).[2][3]

Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1520 ο Μπέχαμ δραστηριοποιήθηκε κυρίως ως χαράκτης, δημιουργώντας μικροσκοπικά αριστουργήματα εξαίρετης λεπτομέρειας.[3] Επέδειξε μεγάλο ενδιαφέρον για την αρχαιότητα [2] και σε κάποιο σημείο της καριέρας του ίσως εργάστηκε με τον Μαρκαντόνιο Ραϊμόντι (περ.1480–περ.1534) στη Μπολόνια και τη Ρώμη.[3]

Τον Ιανουάριο του 1525, από κοινού με τους έτερους «άθεους ζωγράφους» Hans Sebald Beham και Georg Pencz (1500–1550), ο Μπάρτελ απελάθηκε από τη Λουθηρανική Νυρεμβέργη όταν δήλωσε δημόσια ότι συμμερίζεται τις ριζοσπαστικές πολιτικές και θρησκευτικές απόψεις των μεταρρυθμιστών Thomas Müntzer (περ.1489–1525) και Andreas Karlstadt (1486–1541).[2][3]

Παρά τις πεποιθήσεις του και το ότι σύντομα έλαβε επίσημη συγχώρεση, ο Μπάρτελ μετοίκησε μόνιμα στο Καθολικό Μόναχο για εργαστεί για τους Δούκες της Βαυαρίας, Γουλιέλμο Δ΄ (1493–1550) και Λουδοβίκο Ι΄ (1495–1545).[2][3][4] Εκεί, χάρη στις ικανότητές του, γνώρισε μεγάλη αναγνώριση, αποκτώντας τη φήμη ενός από τους κυριότερους προσωπογράφους της Γερμανίας,[3] τον οποίο εμπιστεύτηκαν επιφανή πρόσωπα της αριστοκρατίας και πολιτικής ελίτ, καθώς και ο ίδιος ο Αυτοκράτορας Κάρολος Ε' (1500-1558).[2] Οι απεικονίσεις του ήταν ψυχρά αντικειμενικές, με έντονη την αίσθηση της τρίτης διάστασης.[3] Εισήγαγε ένα νέο τύπο προσωπογραφίας στη νότια Γερμανία, η κύρια καινοτομία στον οποίο ήταν η αύξηση του μεγέθους, με το μοντέλο να απεικονίζεται σχεδόν μέχρι το ύψος των γοφών.[2] Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το «Πορτραίτο του Καγκελάριου Leonard von Eck» (1527, Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης (Νέα Υόρκη).[2]

Ο Μπέχαμ ήταν επίσης από τους πρώτους που πραγματεύτηκαν θέματα σχετικά με τη ματαιοδοξία (vanitas), συμπεριλαμβανομένων παιδιών που κοιμούνταν δίπλα σε κρανία και γυναίκες που τις αιφνιδίαζε ο Θάνατος.[3] Από το 1529 και μετά το έργο του μαρτυρά επιρροές από τον Φλαμανδικό Μανιερισμό, γεγονός που ορισμένοι ιστορικοί της τέχνης αποδίδουν σε πιθανό ταξίδι στις Κάτω Χώρες.[2] Το 1530 ο καλλιτέχνης ζωγράφισε το «Θρύλο του Τίμιου Σταυρού» για τον Γουλιέλμο Δ΄ (1530, Παλαιά Πινακοθήκη, Μόναχο), ένα έργο που ανήκει σε έναν κύκλο ιστορικών, πολεμικών και μυθικών θεμάτων για το Ανάκτορο του Μονάχου (Münchner Residenz).[2]

Σύμφωνα με τον ιστορικό Γιοάχιμ φον Σάντραρτ )Joachim von Sandrart, 1606–1688), απεβίωσε το 1540 στην Ιταλία ενώ βρισκόταν σε ταξίδι για λογαριασμό του Δούκα Γουλιέλμου.[2][3] Έργο του χρησιμοποιήθηκε στη σύγχρονη εποχή για τη διακόσμηση χαρτονομίσματος των 50 μάρκων.[5]

Ενδεικτική εργογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • «Μάχη γυμνών ανδρών», χαρακτικό, άγνωστη ημερομηνία, Μουσείο Τέχνης του Κλήβελαντ, Ηνωμένες Πολιτείες.
  • «Πορτραίτο του Hans Urmiller και του γιου του», προσωπογραφία, 1525, Μουσείο Städel, Φρανκφούρτη, Γερμανία.
  • «Πορτραίτο της Margaret Urmiller και της θυγατέρας της», προσωπογραφία, 1525, Μουσείο Τέχνης της Φιλαδέλφεια, Ηνωμένες Πολιτείες.
  • «Πορτραίτο του Καγκελάριου Leonard von Eck», προσωπογραφία, 1527, Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης, Νέα Υόρκη, Ηνωμένες Πολιτείες.
  • «Πορτραίτο του Ruprecht Stüpf», προσωπογραφία, 1528, Μουσείο Τύσεν Μπορνεμίσα, Μαδρίτη.
  • «Πορτραίτο της Ursula Rudolph», προσωπογραφία, 1528, Μουσείο Τύσεν Μπορνεμίσα, Μαδρίτη.
  • «Πορτραίτο άνδρα», προσωπογραφία, 1529, Μουσείο Ιστορίας της Τέχνης, Βιέννη, Αυστρία.
  • «Πορτραίτο γυναίκας με παπαγάλο», προσωπογραφία, 1529, Μουσείο Ιστορίας της Τέχνης, Βιέννη, Αυστρία.
  • «Μελέτη τριών κρανίων» και «Αρχιτεκτονική μελέτη», μελάνη σε χαρτί, περίπου 1530, J. Paul Getty Museum, Λος Άντζελες, Ηνωμένες Πολιτείες.
  • «Πορτραίτο άνδρα», προσωπογραφία, 1525-30, Gemäldegalerie Alte Meister, Δρέσδη, Γερμανία.
  • «Πορτραίτο του Δούκα Λουδοβίκου Ι' της Βαυαρίας», προσωπογραφία, 1531, Μουσείο Λίχτενσταϊν, Βιέννη, Αυστρία.
  • «Πορτραίτο του Φερδινάνδου Α'», χαρακτικό, 1531, Μουσείο Τέχνης του Κλήβελαντ, Ηνωμένες Πολιτείες.
  • «Πορτραίτο του Έρασμου Μπάλντερμαν», χαρακτικό, 1535, Μουσείο Τέχνης του Κλήβελαντ, Ηνωμένες Πολιτείες.
  • «Πορτραίτο του Ottheinrich, Πρίγκιπα του Pfalz», προσωπογραφία, 1535, Παλαιά Πινακοθήκη, Μόναχο, Γερμανία.
  • «Πορτραίτο της Sabine von Bayern», προσωπογραφία, περ. 1525-40, Κρατική Συλλογή Πινάκων της Βαυαρίας, Μόναχο, Γερμανία.



Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. (Αγγλικά) Union List of Artist Names. 24  Ιουλίου 2019. 500010818. Ανακτήθηκε στις 21  Μαΐου 2021.
  2. 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 Barthel Beham Αρχειοθετήθηκε 2012-07-03 στο Wayback Machine., βιογραφικά στοιχεία στον ιστότοπο του Μουσείου Τύσεν Μπορνεμίσα.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 3,7 3,8 Barthel Beham Αρχειοθετήθηκε 2010-06-07 στο Wayback Machine., βιογραφικά στοιχεία στον ιστότοπο του J. Paul Getty Museum.
  4. Smith, Jeffrey Chipps (2004), σελ. 286.
  5. Wikimedia Commons

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Smith, Jeffrey Chipps (2004), «The Northern Renaissance (Art & Ideas)», Phaidon Press Ltd, ISBN 9780714838670.
  • Löcher, Kurt (1999), «Barthel Beham. Ein Maler aus dem Dürerkreis.», Deutscher Kunstverlag, ISBN 9783422062610.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Beham, Barthel, κατάλογος έργων σε διάφορα μουσεία ανά τον κόσμο.
  • Beham, Barthel, κατάλογος έργων στην Web Gallery of Art.
  • Beham, Barthel, παρουσίαση έργων στον ιστότοπο Terminartors.com.
  • Beham, Barthel, παρουσίαση έργων στον ιστότοπο του Μουσείου της Ιστορίας της Τέχνης στη Βιέννη.
  • Beham, Barthel, παρουσίαση έργων στον ιστότοπο της Εθνικής Πινακοθήκης του Καναδά.
  • Beham, Barthel[νεκρός σύνδεσμος], παρουσίαση έργων στον ιστότοπο του Μουσείου Τέχνης του Κλήβελαντ.
  • Beham, Barthel, παρουσίαση έργων στον ιστότοπο του Μουσείου Τέχνης της Φιλαδέλφεια.
  • Beham, Barthel, βιογραφικά στοιχεία στον ιστότοπο του Μουσείου Städel.