Μοναδιαία πράξη

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Στα μαθηματικά, μοναδιαία πράξη ή και μοναδιαίος τελεστής είναι η πράξη ή ο τελεστής που έχουν μόνο ένα όρισμα ή τελεσταίο αντίστοιχα. Αντιστοιχεί σε μια συνάρτηση με μία είσοδο.[1]

Συνήθως, οι μοναδιαίες πράξεις συμβολίζονται είτε με το σύμβολο πριν το όρισμα (π.χ. το +, - ή not), είτε με το σύμβολο μετά το όρισμα (π.χ. το παραγοντικό ), είτε με συμβολισμό ως συνάρτηση (π.χ. , ή ). Στην περίπτωση της τετραγωνικής ρίζας, η οριζόντια γραμμή πάνω από το όρισμα επεκτείνεται για να καθορίσει το μέγεθος του ορίσματος, και έτσι δεν χρειάζονται παρενθέσεις.

Μοναδιαίο θετικό και αρνητικό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι μοναδιαίες πράξεις έχουν ένα μόνο όρισμα συνήθως αποτιμούνται πριν από κάθε άλλη πράξη. Για παράδειγμα, η μοναδιαία πράξη "αρνητικό":

3 − −2

Εδώ το πρώτο '-' συμβολίζει την δυαδική πράξη της αφαίρεσης, ενώ το δεύτερο σύμβολο '-' συμβολίζει τη μοναδιαία πράξη του αρνητικού, που εφαρμόζεται στο δύο. Η παραπάνω έκφραση γράφεται πιο καθαρά:

3 − (−2) = 5

Θεωρητικά υπάρχει και ένα μοναδιαίο θετικό πρόσημο για το 3, αλλά δεν χρειάζεται, αφού όλες οι απρόσημες τιμές θεωρούνται θετικές.

(+2) = 2

Το μοναδιαίο θετικό πρόσημο δεν αλλάζει την τιμή ενός αρνητικού αριθμού:

(+(−2)) = (−2)

Για να αλλάξει το πρόσημο της τιμής, χρησιμοποιείται το αρνητικό πρόσημο:

(−(−2)) = (+2)

Παραδείγματα μοναδιαίων πράξεων/τελεστών[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γενικά μια μοναδιαία πράξη σε ένα δεδομένο σύνολο είναι μια συνάρτηση , που λέγεται και ενδομορφισμός του .

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Δουκάκης, Σπυρίδων· Δουληγέρης, Χρήστος· Καρβουνίδης, Θεόδωρος· Κοίλιας, Χρήστος· Πέρδος, Αθανάσιος (2014). Εισαγωγή στις Αρχές της Επιστήμης των Η/Υ (Β Λυκείου). Διόφαντος.