Σκάκι Μαντράζι

Το Σκάκι Μαντράζι (Madrasi chess) είναι μια παραλλαγή του σκακιού, που εφευρέθηκε το 1979 από τον Αμπντούλ Τζαμπάρ Καρβατκάρ (Abdul Jabbar Karwatkar) και χρησιμοποιεί τους συμβατικούς κανόνες του σκακιού με την προσθήκη ότι όταν ένα κομμάτι δέχεται επίθεση από ένα κομμάτι ίδιου τύπου του αντιπάλου (για παράδειγμα, μια μαύρη βασίλισσα απειλεί σε μια λευκή βασίλισσα) παραλύει και δεν είναι σε θέση να κινηθεί, να συλλάβει, ή να κάνει σαχ. Τις περισσότερες φορές, δύο παρόμοια κομμάτια επιτίθονται το ένα στο άλλο, που σημαίνει ότι και τα δύο παραλύουν. Η σύλληψη εν διελεύσει ενός πιονιού αποτελεί τη μοναδική εξαίρεση σε αυτό, δεδομένου ότι η επίθεση δεν είναι αμοιβαία. Σύμφωνα με τον Ντέιβιντ Πρίτσαρντ η δυνατότητα σύλληψης εν διελεύσει είναι ανοικτή προς συζήτηση.^[1]

Μαντράζι βασιλικό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Όταν ο κανόνας της παράλυσης επεκτείνεται και στους βασιλιάδες, οπότε ο ένας βασιλιάς μπορεί να πάει σε διπλανό τετράγωνο του άλλου βασιλιά (το οποίο είναι αδύνατο στο κανονικό σκάκι), έχουμε την παραλλαγή Μαντράζι βασιλικό (Madrasi rex inclusive, που εκφωνείται και Madrasi RI). Αν και είναι δυνατόν να παιχτούν παρτίδες υπό συνθήκες Μαντράζι ή βασιλικού Μαντράζι, έχει κυρίως χρησιμοποιηθεί ως θέμα σε σκακιστικά προβλήματα.^[1]

Θέμα Μαντράζι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το θέμα Μαντράζι (Madrasi) στα σκακιστικά προβλήματα υπάγεται στο Μυθικό σκάκι. Η προδιαγραφή του θέματος είναι «το κάθε κομμάτι, εκτός του βασιλιά, όταν απειλείται από ίδιου τύπου κομμάτι του αντιπάλου, παραλύει. Η μόνη ικανότητα που διατηρεί το παράλυτο κομμάτι είναι να μπορεί να παραλύει τα όμοια κομμάτια που απειλεί. Εξαιρείται το πάρσιμο εν διελεύσει που επιτρέπεται από παράλυτο πιόνι, επίσης επιτρέπεται το ροκέ με παράλυτο πύργο».

Παράδειγμα προβλήματος Μαντράζι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μ. Μανωλάς,
The Problemist, 1984

	α	β	γ	δ	ε	ζ	η	θ
8									8
7									7
6									6
5									5
4									4
3									3
2									2
1									1
	α	β	γ	δ	ε	ζ	η	θ

Ματ σε 3 (Μαντράζι).
Τα παραλυμένα ζεύγη κομματιών επισημαίνονται στο διάγραμμα με κόκκινο περίγραμμα.

Το πρόβλημα που βλέπουμε στο διάγραμμα δεξιά είναι μια απλή και καθαρή παρουσίαση του θέματος, χωρίς πολλή δράση. Τα ζευγάρια κομματιών Αδ5 και Αζ7, ε5 και δ6, Πζ3 και Πθ3 είναι παραλυμένα.

Οι δοκιμές

1. Πγ1? (με απειλή 2. Πγ8#) και
1. Πη1? (με απειλή 2. Πη8#)

έχουν απάντηση 1... Αη1+ και

αν τα λευκά συνεχίσουν με 2.Αζ2, έχουμε πατ με πλήρη παράλυση των μαύρων, ενώ
αν τα λευκά συνεχίσουν με 2.Ρα6, τα μαύρα θα παίξουν 2...Α:α7 και δεν υπάρχει ματ στην επόμενη κίνηση.

Άλλες προσπάθειες, όπως (1.Αζ2 Αη1 πατ) ή (1.Ρα6 Αη1 2.Αζ2 πατ) οδηγούν επίσης σε αδιέξοδο. Επομένως, λύση του προβλήματος είναι μια προσπάθεια αποφυγής του πατ.

Η λύση (σε αλγεβρική γραφή) είναι η εξής:

1.Αη3!

Παραλύει τον εαυτό του και τον Αθ2 και απελευθερώνει από την παράλυση τον Πζ3. Τώρα ο Πζ3 απειλεί 2.Π:Αζ7, απελευθερώνοντας έτσι από την παράλυση τον Αδ5, που θα δώσει αυτόματα σαχ και ματ.

1... Π:η3

παραλύει τον εαυτό του και τον Πζ3, που δεν απειλεί τίποτε πιά, και απελευθερώνει από την παράλυση τον Αθ2.

2. Ρα6

μια ήσυχη κίνηση.

2... Αη1

τα μαύρα δεν έχουν επιλογές.

3. Πθ8#

απομακρύνθηκαν τα τρία κομμάτια, που έκλειναν την στήλη θ, και έτσι έδρασε ο Πθ1.

Μαντράζι με Αλουμβάντλουνγκ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σ. Π. Σουΐντλι,
The Problemist, 1984

	α	β	γ	δ	ε	ζ	η	θ
8									8
7									7
6									6
5									5
4									4
3									3
2									2
1									1
	α	β	γ	δ	ε	ζ	η	θ

Ματ σε 2 (Μαντράζι).
Αφιερωμένο στον Αμπντούλ Τζαμπάρ Καρβατκάρ.

Το πρόβλημα που βλέπουμε στο διάγραμμα δεξιά, του Σουηδού Σ. Π. Σουΐντλι (C. P. Swindley), είναι ένας υπέροχος συνδυασμός του παραλυτικού θέματος Μαντράζι με την τετραπλή προαγωγή ενός πιονιού σε όλα τα κομμάτια (Β, Π, Α, Ι) που λέγεται θέμα Αλουμβάντλουνγκ.

Η λύση είναι η εξής:

1. Ρζ5! (απειλεί 2. Πζ4#, ο βασιλιάς όμως είναι εκτεθειμένος σε σαχ)

1... Π:Βδ1+ (από την Βθ5 που δεν είναι παράλυτη) 2. ε8=Β# (παραλύει την Βθ5 και ο Αδ8 δίνει σαχ από αποκάλυψη)

1... Π:ε5+ 2. ε8=Π# (παραλύει τον Πε5 και ο Αδ8 δίνει σαχ από αποκάλυψη)

1... Αδ7+ 2. ε8=Α# (παραλύει τον Αδ7 και ο Αδ8 δίνει σαχ από αποκάλυψη)

1... Ιδ6+ 2. ε8=Ι# (παραλύει τον Ιδ6 και ο Αδ8 δίνει σαχ από αποκάλυψη)

Μερικά σχόλια για τα υπόλοιπα κομμάτια:

Ο Πα2 ακυρώνει το σχέδιο των μαύρων να παίξουν 1...Πδ2 2.Πζ4+ Πζ2 και να παραλύσουν τον Πζ4. Μόλις φτάσει ο μαύρος πύργος στο δ2, παραλύει από τον Πα2 και δεν μπορεί να κινηθεί προς το ζ2.
Ο Ιβ3 ακυρώνει το σχέδιο των μαύρων να δώσουν σαχ με Ιδ4 (αντί του επιδιωκόμενου Ιδ6 της λύσης). Μόλις φτάσει ο μαύρος ίππος στο δ4, παραλύει από τον Ιβ3 και δεν δίνει σαχ.

Παραλλαγές του θέματος Μαντράζι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το θέμα Μαντράζι βασιλικό (Madrasi rex inclusive), όπου ο κανόνας της παράλυσης επεκτείνεται και στους βασιλιάδες.

Το θέμα Ιζάρνταμ (Isardam, γράφωντας αριστερόστροφα το Madrasi) είναι η παραλλαγή όπου είναι νόμιμες μόνο οι κινήσεις οι οποίες δεν οδηγούν σε Μαντράζι παράλυση.

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

↑ ^1,0 ^1,1 Pritchard, David B. (2007). Beasley, John, επιμ. The Classified Encyclopedia of Chess Variants (2η έκδοση). σελίδες 44–45. ISBN 0-9555168-0-3.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Προβλήματα Madrasi

[CECV-1] 1,0 ^1,1 Pritchard, David B. (2007). Beasley, John, επιμ. The Classified Encyclopedia of Chess Variants (2η έκδοση). σελίδες 44–45. ISBN 0-9555168-0-3.

[1]