Μάχη του Ταρούτινο

Μάχη του Ταρούτινο
Ναπολεόντειοι πόλεμοι
Η Μάχη του Ταρούτινο, πίνακας του Πέτερ φον Ες, 1847
Χρονολογία	18 Οκτωβρίου 1812
Τόπος	Ρωσική Αυτοκρατορία
Έκβαση	Νίκη των Ρώσων
Αντιμαχόμενοι
Ρωσική Αυτοκρατορία Α' Γαλλική Αυτοκρατορία
Ηγετικά πρόσωπα
φον Μπένιγκσεν Ζοακίμ Μυρά
Δυνάμεις
36.000 (μόνο 13.000 πήραν μέρος στη μάχη) 26.000
Απώλειες
Νεκροί: 1.500 Νεκροί: 2.500, Αιχμάλωτοι: 2.000

Η Μάχη του Ταρούτινο (ρωσικά: Тарутинo) έλαβε χώρα στα πλαίσια της ναπολεόντειας εισβολής στη Ρωσία (1812). Είναι επίσης γνωστή ενίοτε ως Μάχη του Βίνκοβο ή Μάχη του Τσερνίσνια από τον τοπικό ποταμό. Πολλοί ιστορικοί ισχυρίζονται ότι το τελευταίο όνομα είναι πιο ταιριαστό καθώς το χωριό Ταρούτινο απείχε 8 χιλιόμετρα από τα γεγονότα της μάχης. Στη μάχη του Ταρούτινο, ρωσικά στρατεύματα υπό τη διοίκηση του Μπένιγκσεν νίκησαν τα γαλλικά στρατεύματα υπό τη διοίκηση του Ζοακίμ Μυρά.

Μετά τη μάχη του Μποροντίνο (Μπαραντινό στα ρωσικά), ο Κουτούζοφ συνειδητοποίησε ότι ο ρωσικός στρατός δε θα επιβίωνε από μια νέα μεγάλη μάχη και διέταξε το στρατό να εγκαταλείψει τη Μόσχα και να υποχωρήσει. Σκοπός του ήταν παράλληλα να περιμένει υπομονετικά έως ο επίσης μετρώντας μεγάλες απώλειες στο Μποροντίνο γαλλικός στρατός, να αποδιοργανωθεί και η ορμή της γαλλικής επίθεσης να εκτονωθεί με την κατάληψη της πρωτεύουσας. Αρχικώς υποχώρησε νοτιοανατολικά κατά μήκος του δρόμου προς το Ρυαζάν. Όταν ο στρατός έφτασε στον ποταμό Μόσκοβα, το διέσχισε και στράφηκε δυτικά στην παλιά οδό προς την Καλούγκα. Ο στρατός στρατοπέδευσε στο χωριό Ταρούτινο κοντά στην Καλούγκα. Την ίδια ώρα αποσπάσματα Κοζάκων συνέχισαν την κίνησή τους κατά μήκος του δρόμου προς το Ρυαζάν, παραπλανώντας τα γαλλικά στρατεύματα που ήταν υπό την ηγεσία του Μυρά, τα οποία βάδιζαν επίσης προς την Καλούγκα. Όταν ο Μυρά κατάλαβε το λάθος του και βρέθηκε στην πραγματικότητα απέναντι στον πυρήνα του ρωσικού στρατού, δεν υποχώρησε αλλά στρατοπέδευσε λίγο μακρύτερα από το Ταρούτινο ώστε να ελέγχει το ρωσικό στρατόπεδο.

Στις 18 Οκτωβρίου 1812 (30 Οκτωβρίου με το νέο ημερολόγιο), ο αρχιστράτηγος των Ρώσων Κουτούζοφ, διέταξε τους Μπένιγκσεν και Μιλοράντοβιτς να επιτεθούν στο Σώμα του Μυρά (26.000 άντρες) με δύο φάλαγγες που θα διέσχιζαν αθόρυβα το παρακείμενο δάσος μέσα στη νύχτα. Ο σχηματισμός του Μπένιγκσεν αποτελείτο από τρεις φάλαγγες υπό την ηγεσία των Βασίλι Ορλόφ-Ντενίσοφ, Καρλ Γκούσταφ φον Μπάγγεχουφβουτ και Αλεξάντερ Όστερμαν-Τολστόη αντίστοιχα. Ο σχηματισμός του Μιλοράντοβιτς αποτελούσε την εφεδρεία. Κατά την κίνηση τη νύχτα προς προσέγγιση του εχθρού, τα περισσότερα στρατεύματα μπερδεύτηκαν λόγω του σκότους και χάθηκαν. Το πρωί μόνο το απόσπασμα Κοζάκων υπό την ηγεσία του στρατηγού Ορλόφ-Ντενίσοφ έφτασε στην προκαθορισμένη θέση και επιτέθηκε αιφνιδιαστικά στους Γάλλους, καταλαμβάνοντας το γαλλικό στρατόπεδο με όλα τα εφόδια, τα μεταφορικά και τα κανόνια του. Η καθυστερημένη όμως άφιξη των υπόλοιπων ρωσικών μονάδων, έδωσε την ευκαιρία στους Γάλλους να ανασυνταχθούν. Μόλις το κύριο σώμα των ρωσικών μονάδων εμφανίστηκε μέσα από το δάσος, ήρθε αντιμέτωπο με σφοδρά γαλλικά πυρά και υπέστη σημαντικές απώλειες (μεταξύ άλλων, ο διοικητής του 2ου ρωσικού σώματος, Στρατηγός φον Μπάγγενχουφβουτ, σκοτώθηκε).

Τελικώς ο Μυρά, παρότι περικυκλωμένος, κατόρθωσε να διαφύγει. Οι Γάλλοι είχαν 2.500 νεκρούς ενώ 2.000 οδηγήθηκαν στην αιχμαλωσία. Οι Ρώσοι αντίστοιχα είχαν 1.200 νεκρούς. Η ρωσική νίκη στο Ταρούτινο θεωρείται από τους ιστορικούς ότι επιτάχυνε την υποχώρηση της ναπολεόντειας στρατιάς από τη Μόσχα και οδήγησε στην περαιτέρω αποδιάρθρωσή της. Οι Ρώσοι κατέλαβαν 38 γαλλικά κανόνια, αριθμός αξιοσημείωτος καθώς μέχρι εκείνη τη στιγμή, κανένας εκ των δύο αντιπάλων δεν είχε καταφέρει να κερδίσει τόσα κανόνια ως λάφυρα, σε μία μόνο αναμέτρηση.