Μάχη του Ιβάνκοβατς

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μάχη του Ιβάνκοβατς
Πρώτη Σερβική Επανάσταση
Χρονολογία18 Αυγούστου 1805
ΤόποςΤσούπρια , στη δεξιά όχθη του Μοράβα
Έκβασηνίκη των Σέρβων
Αντιμαχόμενοι
Σέρβοι επαναστάτες
Οθωμανικός στρατός
Ηγετικά πρόσωπα
Χαφίς Πασάς
Δυνάμεις
4.000-5.000
15.000
Απώλειες
μεγάλες
μεγάλες, δολοφονία του Χαφίς πασά κατά την επιστροφή του στο Νις

Η Μάχη του Ιβάνκοβατς (σερβικά : Бој на Иванковцу) είναι μία μάχη της πρώτης σερβικής επανάστασης που έγινε σε λόφο στην Τσούπρια, στη δεξιά όχθη του Μοράβα. Εκεί στις 18 Αυγούστου 1805 συγκρούστηκαν οι Σέρβοι επαναστάτες με τον Οθωμανικό στρατό.

Η μάχη Ιβάνκοβατς ήταν η πρώτη σύγκρουση των Σέρβων επαναστατών με τον Οθωμανικό αυτοκρατορικό στρατό. Μέχρι τότε οι μάχες ήταν με το στρατό της κυβέρνησης του σφετεριστή Νταχί. Αυτή η νίκη ανέβασε το ηθικό σε όλους τους Σέρβους του Πασαλικίου. Στο δεύτερο μισό του 20ου αιώνα στην περιοχή της μάχης κατασκευάστηκε μνημείο.

Τα γεγονότα πριν την μάχη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μέχρι τον Ιούλιο 1805 οι επαναστάτες είχαν απωθηθεί από τους Τούρκους από την επαρχία (νεχαγιέ) του Βελιγράδιου. Για να καταστείλει την εξέγερση η υψηλή πύλη στα τέλη Ιουλίου έστειλε από την Νις τον Χαφίς Πασά με περίπου 15.000 στρατιώτες. Οι στρατιώτες αυτοί είχαν συγκεντρώθηκαν σε λόφο κοντά στην Τσούπρια για να κατευθυνθούν προς το Βελιγράδι. Οι επαναστάτες ανέμεναν επίθεση των Τούρκων στην κατεύθυνση προς το Βελιγράδι και χωρίστηκαν σε δύο ομάδες. Ο Καραγιώργης Πέτροβιτς με την πρώτη ομάδα των επαναστατών, 4000-5000 άντρες, ήταν στο λόφο Γιακόντινα, στην αριστερή όχθη του Βελίκα Μοράβα. Από εκεί ήταν σε θέση να υπερασπιστούν τον κύριο δρόμο προς Τσούπρια - Γιαγκόντινα - Μπατοτσίνα - Γκρότσκα - Βελιγράδι. Η δεύτερη ομάδα των περίπου 2.000 επαναστατών με επικεφαλής τον Μιλένκο Στοΐκοβιτς και τον Πέταρ Ντόμπρνιακ, βρίσκονταν στο Ιβάνκοβατς για να υπερασπιστούν τον δρόμο προς τον ποταμό Μοράβα.

Η μάχη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Χαφίς Πασάς βλέποντας τις κινήσεις των Σέρβων αποφάσισε να επιτεθεί στο Ιβάνκοβατς. Οι επαναστάτες εκεί είχαν ήδη φτιάξει δύο τάφρους με περιφράγματα ενώ η δυτική πλαγιά είχε δύο οχυρώσεις.

Ο Χαφίς πασά επιτέθηκε στις 18 Αυγούστου το πρωί. Η μάχη ήταν σκληρή και οι δύο πλευρές είχαν βαριές απώλειες. Την νύχτα οι Σέρβοι μην αντέχοντας την ορμή των Τούρκων εγκατέλειψαν τις πρώτες οχυρώσεις και υποχώρησαν στο κύριο οχυρό. Το βράδυ έφτασαν οι άντρες του Καραγιώργη όπου απώθησαν τους Οθωμανούς αποκομίζοντας πλούσια λεία.

Θάνατος Χαφίς Πασά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ορισμένες ιστορικές πηγές λένε οτι ο Χαφίζ Πασά πέθανε από τα τραύματα του κατά την μάχη. Άλλες πηγές μιλούν για τον Στεφάν Στεφάνοβιτς πού έχοντας πάρει άδεια από τον Καραγιώργη έριξε έναν πυροβολισμό από κανόνι προς τους Οθωμανούς. Η βολή στη συνέχεια έπεσε στα πόδια του Τούρκου διοικητή τραυματίζοντας τον. Την επόμενη μέρα ο Πασάς πέθανε στο δρόμο προς την Νις.

Είναι ενδιαφέρον το γεγονός ότι οι τουρκικές πηγές λένε ότι το καταφύγιο ξαφνικά χτύπησε ένας πυροβολισμός αναγκάζοντας την απόσυρση των Οθωμανών στην Νις[1].

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • А. Алексић, Бој на Иванковцу, Ратник 1885
  • Κόστα Πρότιτς, Ратни догађаји из Првог устанка под Карађорђем Петровићем 1804—1813, Годишњица Николе Чупића 1893
  • Ј. Мишковић, Српска војска и војевање за време устанка од 1804—1815. године, Глас СА 1895, XLVII
  • Миленко Вукичевић, Карађорђе II, Βελιγράδι 1912
  • И. Панић, Иванковац, Ратник 1928
  • Βουκ Στεφάνοβιτς Κάρατζιτς, Први и Други српски устанак, Βελιγράδι 1947.
  • Недељко Максимовић, пук. ЈНА, Енциклопедија Југославије (Γιουγκοσλαβική εγκυκλοπαίδεια), ЈЛЗ Ζάγκρεμπ 1988.