Μάκβεθ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μάκβεθ
ΣυγγραφέαςΟυίλλιαμ Σαίξπηρ
ΤίτλοςMacbeth[1]
Γλώσσαπρώιμα σύγχρονα αγγλικά
Αγγλικά
Ημερομηνία δημιουργίας1606
Ημερομηνία δημοσίευσης1623
Μορφήθεατρικό έργο
ΧαρακτήρεςΝτάνκαν, Μάκβεθ, Λαίδη Μάκβεθ, Μπάνκο, Μακντάφ, Λαίδη Μακντάφ, Γιός του Μακντόφφ, Σίγορντ, Νέος Σίγορντ, Φλήνς, Τρεις μάγισσες, Μάλκολμ, Ντόναλμπεν, Ρος, Λέννοξ, Άνγκους, Μέντεθ, Κήθνες, Σέυτον, Εκάτη, Λοχίας, Δολοφόνος Α', Δολοφόνος Β', Δολοφόνος Γ', Πόρτερ, Γιατρός Α', Γιατρός Β' και Μία κυρία
LC ClassPR2823
Δημοσιεύθηκε στοFirst Folio[2]
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Μάκβεθ (αγγλ. Macbeth, προφέρεται Μακμπέθ) είναι θεατρικό έργο του Ουίλλιαμ Σαίξπηρ γύρω από μία βασιλοκτονία και τα επακόλουθά της. Είναι η μικρότερη τραγωδία του Σαίξπηρ και πιστεύεται ότι γράφτηκε μεταξύ του 1603 και του 1606.

Πηγές του Σαίξπηρ γι' αυτήν την τραγωδία ήταν παλιότερες περιγραφές για τον Μάκμπεθ της Σκωτίας, τον Μακντόφ και τον Ντάνκαν Α' της Σκωτίας. Ωστόσο η ιστορία του Μάκβεθ όπως ειπώθηκε από τον Σαίξπηρ έχει ελάχιστη σχέση με τα πραγματικά γεγονότα της ιστορίας της Σκωτίας, αφού ο Μάκβεθ ήταν ένας θαυμαστός μονάρχης.

Στον κόσμο του θεάτρου, κάποιοι πιστεύουν ότι το έργο είναι καταραμένο και δεν κατονομάζουν τον τίτλο του, αλλά προτιμούν να το αναφέρουν ως "το Σκωτσέζικο έργο". Εντούτοις, όλα αυτά τα χρόνια το έργο έχει προσελκύσει μερικούς από τους σημαντικότερους ηθοποιούς για τους ρόλους του Μάκβεθ και της Λαίδης Μάκβεθ, έχοντας μεταφερθεί στον κινηματογράφο, στην τηλεόραση, στην όπερα, σε κόμικς κ.α.

Πλοκή του έργου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο στρατηγός Μάκβεθ, όταν επέστρεψε νικητής από κάποιο πόλεμο, συμβουλεύεται τρεις μάγισσες που του προλέγουν ότι θα γίνει βασιλιάς. Παρακινούμενος τότε από την αχαλίνωτη φιλοδοξία του αλλά και από εκείνη της συζύγου του δολοφονεί τον φιλοξενούμενό του Βασιλιά Ντάνκαν και καταλαμβάνει το θρόνο της Σκωτίας. Διατηρώντας όμως στη μνήμη του τη προφητεία των μαγισσών ότι ο φίλος του, στρατηγός Μπάνκο, θα αποκτήσει τέκνα που θα γίνουν Βασιλιάδες, επιφορτίζει δύο δολοφόνους να φονεύσουν τον Μπάνκο. Οι δολοφόνοι όμως αφήνουν το γιο του Μπάνκο, τον Φληνς, να διαφύγει. Ο Μάκβεθ συμβουλευόμενος εκ νέου τις μάγισσες του προλέγουν ότι δεν πρόκειται να ηττηθεί "πριν το δάσος Μπέρναμ φθάσει στη Δουνσιναία". Εν τω μεταξύ η σύζυγός του, Λαίδη Μάκβεθ, η οποία και τον είχε υποκινήσει, βασανιζόμενη από τις τύψεις καταλαμβάνεται από τρομερές νευρικές κρίσεις, σηκώνεται από το κρεβάτι της και ως υπνοβάτης αντιλαμβάνεται ότι τα χέρια της είναι αιματοβαμμένα και πεθαίνει.

Παράλληλα ο Μάλκολμ (πρωτότοκος γιος του Βασιλιά Ντάνκαν) συγκεντρώνει στρατό και κινείται κατά του δολοφόνου του πατέρα του, Μάκβεθ. Ο Μάκβεθ αντιλαμβανόμενος τον ερχομό του Μάλκολμ, παρατηρεί τα κλαδιά από τα δέντρα του δάσους Μπέρναμ που κρατούσε στα χέρια του ο στρατός και αρχίζει να κατανοεί τη σημασία της προφητείας των μαγισσών. Καταλαμβανόμενος τότε από φόβο τρέπεται σε φυγή. Ο Μακντάφ, του οποίου τη σύζυγο και τα παιδιά είχε σκοτώσει ο Μάκβεθ, τον προλαβαίνει, και σε αναγκαστική μονομαχία τον σκοτώνει με αγριο τρόπο.

Σημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η τραγωδία "Μάκβεθ" είναι η μικρότερη σε έκταση τραγωδία του Σαίξπηρ. Βασίζεται κυρίως σε χρονικό της ιστορίας της Σκοτίας του Ραφαήλ Χόλινσετ (1577). Γράφτηκε το 1605 ή 1606 παίχτηκε για πρώτη φορά το 1610 και δημοσιεύθηκε το 1623. Πολλοί κριτικοί πιστεύουν πως ο Σαίξπηρ συμβουλεύτηκε το έργο του Ρέτζιναντ Σκωτ "Ανακάλυψη της Μαγείας" (1584). Πάντως ο ποιητής δεν μετέβαλε τίποτα από το "χρονικό" του Χόλινσετ από άποψη πλοκής, χαρακτήρων, "λύσης" του δράματος, αγωνίες φιλοδοξίας και ψυχικού πάθους.

Ο Μάκβεθ, όπως και όλα τα δράματα του Σαίξπηρ, βρήκε μεγάλους ερμηνευτές σχεδόν σε όλα τα κράτη της πολιτισμένης Ευρώπης. Σπουδαιότερες παραστάσεις της τραγωδίας αυτής δόθηκε στο Λονδίνο 29 Δεκεμβρίου 1880 (Ερρίκος Έρβιν - Έλλεν Τέρρυ), στο Παρίσι επίσης το 1880 (με τη Σάρα Μπερνάρ).

Ο Τζουζέπε Βέρντι το 1847 παρουσίασε την ομώνυμη όπερα Μάκβεθ.

Γνωστότερες μεταφράσεις του έργου στα ελληνικά είναι των Δ. Βικέλα και Δ. Δαμιράλη.

Ελληνικές θεατρικές παραστάσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «Macbeth | Memory Beta, non-canon Star Trek Wiki | Fandom». Ανακτήθηκε στις 4  Μαΐου 2022.
  2. Ανακτήθηκε στις 7  Νοεμβρίου 2021.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]