Κώστας Χαρίτος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Ο Κώστας Χαρίτος είναι φανταστικός ήρωας των αστυνομικών μυθιστορημάτων του Πέτρου Μάρκαρη.

Επαγγελματική σταδιοδρομία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Κώστας Χαρίτος γεννήθηκε σε ένα χωριό της Ηπείρου. Ο πατέρας του ήταν ενωμοτάρχης, έτσι ο Χαρίτος δεν είχε άλλη εναλλακτική από το να ακολουθήσει καριέρα στην Ελληνική Αστυνομία. Στα διάφορα μυθιστορήματα όπου πρωταγωνιστεί έχουν γραφτεί διάφορες «εκδοχές» για την περίοδο κατά την οποία φοίτησε: στο «Νυχτερινό Δελτίο» (κεφ. 27) διαβάζουμε ότι το 1971 ήταν φύλακας στα κρατητήρια της ΕΣΑ και στην «Άμυνα Ζώνης» (κεφ. 6) αναφέρεται ότι σαν νέος αστυνομικός είχε αναλάβει τη φρουρά ενός υπουργού της δικτατορίας. Ωστόσο, ο «Βασικός Μέτοχος» (κεφ. 4) μεταθέτει αργότερα τη φοίτηση του Χαρίτου στη σχολή αστυνομίας. Λόγω της γνωριμίας του με το Λάμπρο Ζήση, δεχόμαστε ως επικρατούσα την πρώτη εκδοχή.

Παντρεμένος με την κόρη ενός υπαλλήλου από τη Σιάτιστα, την Αδριανή, ο Χαρίτος ζει σε ένα μικροαστικό διαμέρισμα στο Παγκράτι. Το ζευγάρι έχει μια κόρη, την Κατερίνα, την οποία γνωρίζουμε ως δευτεροετή φοιτήτρια της Νομικής Σχολής του Α.Π. Θεσσαλονίκης και στη συνέχεια ως υποψήφια διδάκτορα της ίδιας σχολής. Οι σπουδές της Κατερίνας αποτελούν οικονομικό βάσανο για το Χαρίτο. Ωστόσο η Κατερίνα τού λείπει πολύ και πάντα καμαρώνει για τις επιτυχίες της. Ως φοιτήτρια, η Κατερίνα διατηρούσε δεσμό με τον Πάνο, ένα φοιτητή της Γεωπονικής, με τον οποίο ο Χαρίτος δε συνδέεται με ιδιαίτερη συμπάθεια. Αργότερα, όταν ο Χαρίτος θα εισαχθεί επειγόντως στο νοσοκομείο, η Κατερίνα θα συνδεθεί (και αργότερα θα παντρευτεί) το θεράποντα γιατρό του, Φάνη Ουζουνίδη, ο οποίος με την εγκαρδιότητά του και την πάντα θετική του διάθεση θα κερδίσει κατευθείαν τη συμπάθεια της Αδριανής και λίγο αργότερα την εκτίμηση του Χαρίτου.

Μετά από τη Δίωξη Ναρκωτικών, ο Χαρίτος αναλαμβάνει το συντονισμό του Τμήματος Ανθρωποκτονιών. Με μεθοδικότητα και χωρίς να βασίζεται στην ευφυΐα του αλλά μόνο στην επίμονη δουλειά, καταφέρνει να εξιχνιάζει εγκλήματα κάθε είδους: οικογενειακά, πάθους, οικονομικά κλπ. Καθ' όλη τη διάρκεια της δράσης του, ο Χαρίτος εμφανίζεται «στάσιμος» με το βαθμό του Αστυνόμου Α'. Παρά την επικινδυνότητα της θέσης του, δεν έχει σημειωθεί ποτέ περιστατικό χρήσης του όπλου του, ενώ μια φορά έχει τεθεί σε διαθεσιμότητα, λόγω μιας μη «ορθής» αντιμετώπισης ενός βουλευτή.

Συνεργάτες Στο Τμήμα Ανθρωποκτονιών[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι συνεργάτες του Κώστα Χαρίτου είναι λίγο έως πολύ οι ίδιοι:

Ταξίαρχος Νικόλαος Γκίκας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Γκίκας είναι διευθυντής της Ασφάλειας και μόνιμος βραχνάς για τον Χαρίτο. Χωρίς να τίθενται υπό αμφισβήτηση οι δυνατότητές του ως αξιωματικού της Αστυνομίας, ο Γκίκας αποτελεί άτομο που ενδιαφέρεται ιδιαίτερα για την εικόνα του και την καριέρα του: διατηρεί άριστες σχέσεις με τους δημοσιογράφους, δε χάνει τη θέση του με κάθε κυβερνητική αλλαγή, φροντίζει να είναι διακριτικός με επιχειρηματίες και πολιτικούς και ποτέ δε διστάζει να "δώσει" τους υφισταμένους του προκειμένου να αποποιηθεί ευθυνών του. Ωστόσο, είναι έντιμος αξιωματικός και όποτε αποκαλύπτει το πιο ανθρώπινο πρόσωπό του, ο Χαρίτος τον νιώθει κοντά του. Είναι παντρεμένος και μάλλον η σύζυγός του είναι το ίδιο τυραννική με την Αδριανή.[1]

Αρχιφύλακας Θανάσης Νόλλης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Θανάσης εμφανίζεται μόνο στο «Νυχτερινό Δελτίο». Ο Χαρίτος δεν τρέφει την παραμικρή εκτίμηση για τον Θανάση, αναθέτοντάς του μόνο πολύ ελαφριές δουλειές. Αν και εισήχθη στη Σχολή Αξιωματικών της Αστυνομίας εν μέσω δικτατορίας, τελικά καταλήγει με το βαθμό του αρχιφύλακα, χωρίς καμία φιλοδοξία για ανέλιξή του στην ιεραρχία της αστυνομίας. Παρά τη μειωτική εικόνα που έχει χτίσει γι' αυτόν ο Χαρίτος, ο Θανάσης τελικά αποκαλύπτεται ότι έχει διαπράξει δύο φόνους εκ προμελέτης, προμηθεύσει απόρρητα έγγραφα της Αστυνομίας και συνεργαστεί με σπείρα εμπορίας βρεφών. Υπό το βάρος των αποκαλύψεων αυτών, σε συνδυασμό με την ύπαρξη εξώγαμης κόρης του, ο Θανάσης αυτοκτονεί.

Υπαστυνόμος Σωτήρης Βλασόπουλος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Βλασόπουλος[2] είναι μόνιμος συνεργάτης του Χαρίτου σε όλες τις ιστορίες. Σκιαγραφείται ως μάλλον απότομος αστυνομικός, αρεσκόμενος σε παλιές μεθόδους ανάκρισης. Ωστόσο, ο Χαρίτος του δείχνει εμπιστοσύνη και συνεργάζονται σε επικίνδυνες αποστολές. Είναι διαζευγμένος πατέρας.

Υπαστυνόμος Γιώργος Δερμιτζάκης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αντικαθιστώντας το Θανάση στην Άμυνα Ζώνης, ο Δερμιτζάκης[3] είναι ένας αξιόπιστος συνεργάτης για το Χαρίτο. Πάντα ανταγωνιστικός με το Βλασόπουλο αλλά χαμηλότερων τόνων από αυτόν, συμμετέχει ενεργά στις έρευνες του Χαρίτου, ενώ ήταν παρών στο σοβαρό τραυματισμό του τελευταίου. Ο Δερμιτζάκης είναι παντρεμένος.

Αρχιφύλακας Αγγελική Καλαφάτη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Κούλα είναι ιδιαιτέρα του Γκίκα και ο Χαρίτος δεν τρέφει ιδιαίτερη εκτίμηση για τις δυνατότητες και τη νοημοσύνη της (τη χαρακτηρίζει «μανεκέν με στολή»). Ωστόσο αργότερα αποδεικνύεται ότι η Κούλα είναι μια ιδιαιτέρως εύστροφη κοπέλα, ιδανική για ανακρίσεις και για δημιουργία οικείου κλίματος με τους μάρτυρες, διαψεύδοντας την αρνητική εντύπωση του Χαρίτου γι' αυτήν, τόσο ώστε τελικά να ζητήσει από το Γκίκα τη μετακίνησή της στο Τμήμα Ανθρωποκτονιών. Ο ρόλος της Κούλας στο θέμα της διαρροής στον τύπο της διαθεσιμότητας του Χαρίτου είναι αδιευκρίνιστος.

Ιατροδικαστής Μαρκίδης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Μαρκίδης συμμετέχει στα πρώτα τρία μυθιστορήματα της σειράς. Εμφανίζεται ως μάλλον απογοητευμένος από τη φύση της δουλειάς του, ωστόσο είναι καλός επαγγελματίας. Μετά από 25 χρόνια γάμου, χώρισε για να παντρευτεί τη γραμματέα του.

Ιατροδικαστής Σταυρόπουλος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Σταυρόπουλος εμφανίζεται ως συνεργάτης του Χαρίτου εν μέσω Ολυμπιακών Αγώνων. Όμοια με τον προκάτοχό του, είναι συνεργάσιμος και εντοπίζει σωστά τις αιτίες θανάτου και τους τρόπους δολοφονίας.

Φρεντ Πάρκερ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο πράκτορας του FBI Πάρκερ «επισκέπτεται» την Ελλάδα το καλοκαίρι του 2004 ως προϊστάμενος ασφαλείας της ολυμπιακής αποστολής των Η.Π.Α. και εμπλέκεται στην εξιχνίαση μιας υπόθεσης που αρχικά αποδίδεται σε Άραβες τρομοκράτες. Δε χάνει ευκαιρία να υποτιμήσει το Χαρίτο, ωστόσο όταν το τελευταίος λύνει το μυστήριο, πρώτος ο Πάρκερ τον συγχαίρει. Παρά το γεγονός ότι είναι προσκολλημένος στις προκαταλήψεις της αμερικανικής αστυνομίας, ο Πάρκερ είναι ένας οξυδερκής αξιωματικός.

Οικογενειακή ζωή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η οικογενειακή ζωή του Κώστα Χαρίτου αποτελεί αναπόσπαστο μέρος των περιπετειών του. Η σύζυγός του, η Αδριανή, δεν εργάζεται, με αποτέλεσμα να έχει αφιερώσει τη ζωή της στην ανατροφή της κόρης της, στη φροντίδα του Χαρίτου και στην περιποίηση του σπιτιού της. Η τηλεόραση είναι μόνιμη παρέα της και όχι σπάνια γίνεται στόχος της εκτόνωσης των νεύρων του Χαρίτου. Τρέμει για οποιοδήποτε πρόβλημα ή «πρόβλημα» υγείας του εμφανίζεται, όταν αυτός αρρωσταίνει του αφιερώνεται ολοκληρωτικά και πάντα του μαγειρεύει τα αγαπημένα του φαγητά, κατά προτίμηση γεμιστά. Μετά από τόσα χρόνια έγγαμου βίου και δεδομένου ότι το παιδί τους έχει ενηλικιωθεί, ο Χαρίτος και η Αδριανή ζουν ήρεμα, απολαμβάνοντας κατά καιρούς τις μικρές τους «εκδικήσεις». Με εξαίρεση την αδελφή της Αδριανής, το ζεύγος Χαρίτου δε φαίνεται να διατηρεί στενές σχέσεις με άλλους συγγενείς ή φίλους.

Η Κατερίνα επιστρέφει στο πατρικό της μετά την αναγόρευσή της σε Διδάκτορα. Είναι αναποφάσιστη ως προς τη σταδιοδρομία της, ωστόσο είναι αμετακίνητη στο θέμα του πολιτικού γάμου, κάτι που τη φέρνει σε σιωπηρή σύγκρουση με τα πεθερικά της και σε ανοιχτή με τους γονείς της. Η Κατερίνα είναι σύγχρονος άνθρωπος, εκπρόσωπος της γενιάς της: καθορίζει το μέλλον της, θεωρεί αυτονόητη την ισότητα μέσα στο γάμο και με τη δουλειά της κερδίζει την εκτίμηση των γύρω της. Τώρα ζει με τον Φάνη σε ένα μικρό διαμέρισμα στο Νέο Ψυχικό.

Στο υπνοδωμάτιό του, ο Χαρίτος βρίσκει ησυχία και άνεση να μελετήσει τα λεξικά του. Είναι γνωστό το πάθος του για τα λεξικά και πολύ συχνά λεξικογραφικά λήμματα παρεμβάλλονται στις ιστορίες του. Το λεξικό Δημητράκου και το λεξικό Λίντελ-Σκοτ κοσμούν τα ράφια της κατά τα άλλα φτωχής βιβλιοθήκης του.

Με καθυστέρηση πολλών χρόνων, ο Χαρίτος αποκτά κινητό τηλέφωνο μόλις το 2004, ενώ έξι χρόνια αργότερα και με αφορμή το γάμο της Κατερίνας αποχωρίζεται το αγαπημένο του αυτοκίνητο, το Fiat 131 «Mirafiori», αντικαθιστώντας το με ένα Seat Ibiza, με κλιματισμό και με GPS.

Λάμπρος Ζήσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Συμμετέχοντας ενεργά στην εξιχνίαση μερικών από τις ιστορίες του Χαρίτου, ο Λάμπρος Ζήσης είναι η πιο ευγενική και αινιγματική φιγούρα των μυθιστορημάτων του Πέτρου Μάρκαρη. Σε βαθιά γεράματα, μέλος του Κ.Κ.Ε., διωχθείς από το καθεστώς Μεταξά, την Γκεστάπο και τη δικτατορία της 21.4.1967 και συνταξιούχος αντιστασιακός, έχει αποσυρθεί στο πατρικό του σπίτι στη Νέα Φιλαδέλφεια, όπου ζει μόνος και μοναχικός.

Γνωρίστηκε και συνδέθηκε με τον Χαρίτο κατά την περίοδο εγκλεισμού του στην Μπουμπουλίνας, όπου ο Χαρίτος, ως νέος αστυνομικός, εκτελούσε υπηρεσία φύλακα. Καμαρώνει για την τεράστια βιβλιοθήκη του και για το μυθικό του αρχείο, όπου, από αντίδραση σε όσους τον φακέλωναν στη ζωή του, διατηρεί στοιχεία για διάσημους και λιγότερο διάσημους. Δε θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι ο Ζήσης είναι ο από μηχανής Θεός του Χαρίτου.

Χαρίτος και δημοσιογράφοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η περιφρόνηση του Χαρίτου προς τον έντυπο και ηλεκτρονικό Τύπο και τους λειτουργούς του γίνεται σαφής από τις πρώτες σελίδες των ιστοριών του. Ο αριβισμός, η φορτικότητα, η παντελής έλλειψη δεοντολογίας, η διαπλοκή με επιχειρηματικά συμφέροντα και σκοτεινά κέντρα είναι στοιχεία της επαγγελματικής ζωής των δημοσιογράφων και φαίνεται ότι δικαιώνουν απόλυτα τον ήρωά μας.

Ο Μένης Σωτηρόπουλος συνδέεται περισσότερο με τον Χαρίτο, μιας και τον έχει βοηθήσει σε δύο υποθέσεις του, ενώ καίρια ήταν η συνεισφορά του στο να ανακληθεί η διαθεσιμότητα του Χαρίτου, «βγάζοντάς» την στον αέρα και καταγγέλλοντάς την ως άδικη. Πρωταγωνιστικό, επίσης, ρόλο, έστω και νεκρή, παίζει στο «Νυχτερινό Δελτίο» η Γιάννα Καραγιώργη.

Στη μικρή οθόνη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μέχρι στιγμής έχουν μεταφερθεί στην τηλεόραση δύο μυθιστορήματα του Πέτρου Μάρκαρη:

  • «Νυχτερινό Δελτίο» - σκηνοθεσία Πάνου Κοκκινόπουλου (ΕΤ1, 1998-1999) - 18 επεισόδια
  • «Άμυνα Ζώνης» - σκηνοθεσία Φίλιππου Τσίτου και Λευτέρη Χαρίτου (ΝΕΤ, ΕΤ1 2007-2008) - 16 επεισόδια

Και στις δύο σειρές το ρόλο του Χαρίτου παίζει ο Μηνάς Χατζησάββας, ενώ η Σοφία Σεϊρλή υποδύεται την Αδριανή.

Εκδόσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • «Νυχτερινό Δελτίο», μυθιστόρημα, Γαβριηλίδης 1995
  • «Άμυνα Ζώνης», μυθιστόρημα, Γαβριηλίδης 1998
  • «Ο Τσε αυτοκτόνησε», μυθιστόρημα, Γαβριηλίδης 2003
  • «Αθήνα, Πρωτεύουσα των Βαλκανίων», διηγήματα, Γαβριηλίδης 2005
  • «Βασικός Μέτοχος», μυθιστόρημα, Γαβριηλίδης 2006
  • «Παλιά, πολύ παλιά», μυθιστόρημα, Γαβριηλίδης 2008
  • «Ελληνικά Εγκλήματα 3», διηγήματα, Καστανιώτης 2009
  • «Ληξιπρόθεσμα Δάνεια», μυθιστόρημα, Γαβριηλίδης 2010
  • «Περαίωση», μυθιστόρημα, Γαβριηλίδης 2011
  • «Ψωμί, Παιδεία, Ελευθερία», μυθιστόρημα, Γαβριηλίδης 2012
  • «Τίτλοι Τέλους», μυθιστόρημα, Γαβριηλίδης 2014
  • «Τριημερία», διηγήματα, Γαβριηλίδης 2015
  • «Offshore», μυθιστόρημα, Γαβριηλίδης 2016
  • «Σεμινάρια Φονικής Γραφής», μυθιστόρημα, Γαβριηλίδης 2018
  • «Η εποχή της υποκρισίας», μυθιστόρημα, Γαβριηλίδης 2019
  • «Ο φόνος είναι χρήμα», μυθιστόρημα, Κείμενα 2020
  • «Η τέχνη του τρόμου», μυθιστόρημα, Κείμενα 2021

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Στο μυθιστόρημα «Βασικός Μέτοχος» ο Γκίκας αναφέρεται ως φέρων το βαθμό του αστυνομικού διευθυντή.
  2. Στα «Ληξιπρόθεσμα Δάνεια» αναφέρεται ως Κώστας Βλασόπουλος.
  3. Στα «Ληξιπρόθεσμα Δάνεια» αναφέρεται ως Νίκος Δερμιτζάκης.