Κόσεν τζούντο
 |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Κόσεν τζούντο (kosen judo), είναι το όνομα του στυλ τζούντο που εξασκείτο στα τεχνικά και επαγγελματικά κολέγια της Ιαπωνίας στις αρχές του 20ού αιώνα και που συνεχίζει να εξασκείται μέχρι σήμερα. Η προπόνηση στο Κόσεν τζούντο γίνεται με ιδιαίτερη έμφαση στις τεχνικές πάλης εδάφους (νε-βάζα).
Εύκολα κάποιος μπορεί να παρατηρήσει αρκετές ομοιότητες μεταξύ Κόσεν τζούντο και brazilian jiu jitsu, αφού και τα δύο ειδικεύονται στην πάλη εδάφους. Αυτή ήταν και η μορφή που είχε το τζούντο την εποχή που ο Mitsuyo Maeda (7ο dan kodokan judo) το δίδαξε στους ιδρυτές του brazilian jiu jitsu, Carlos Gracie και Hélio Gracie.
Σήμερα συνεχίζονται οι αγώνες στο Κόσεν τζούντο αλλά με διαφορετικούς κανόνες, που επιτρέπουν σε μεγαλύτερο βαθμό απ' ό,τι στο Κοντόκαν τζούντο να αναπτύσσονται οι τεχνικές πάλης εδάφους.
Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το Κόσεν τζούντο ήταν ένα σύνολο κανόνων του Κοντόκαν τζούντο, που ασκούνταν σε κολεγιακό επίπεδο πριν την αλλαγή των κανονισμών του 1925 και είναι απλά ένα στυλ ή αλλιώς παρακλάδι, του Κοντόκαν τζούντο σήμερα.
Το Κοντόκαν Τζούντο εισήχθη στα σχολεία και κολέγια της Ιαπωνίας το 1914. Καθώς η εξάσκησή του άρχιζε στις τάξεις του γυμνασίου, η ύλη του αποτελείτο αποκλειστικά από τεχνικές σε επίπεδο εδάφους (νε-βάζα) για να αποφευχθούν τραυματισμοί (από τεχνικές ρίψεων κτλ). Μετά από τις τάξεις του γυμνασίου, στο λύκειο και μετά από αυτό, η ύλη των τεχνικών εμπλουτιζόταν ιδιαίτερα από τεχνικές όρθιας στάσης. Ο όρος Κόσεν είναι ακρωνύμιο των: Κουτογκάκκο = Λύκειο και Σενμονγκάκκο = Τεχνικό ή επαγγελματικό κολέγιο, που παράγουν μαζί τα Κουτοσενμονγκάκκο= λύκεια και πανεπιστήμια (χρησιμοποιείται όπως τον όρο "διασχολικός"-"διαπανεπιστημιακος").
Το Κόσεν Τάικαι (διασχολικοί και πανεπιστημιακοί διαγωνισμοί) ήταν διαγωνισμοί τζούντο μεταξύ των ανωτέρω σχολείων-κολεγίων, στους οποίους οι ατομικοί αγώνες συχνά έληγαν με ισοπαλία. Στην περίπτωση που ένας ομαδικός αγώνας έληγε με ισοπαλία, η νικήτρια ομάδα αποφασιζόταν βάσει λαχνού. Οι τεχνικές πάλης εδάφους ήταν χρήσιμες διότι είναι ευκολότερο να επιτύχει ένας αθλητής ισοπαλίες μέσω αυτών. Επίσης παρείχαν και ένα άλλο πλεονέκτημα, αυτό της ταχυτάτης προετοιμασίας ενός αθλητή για ομαδικούς αγώνες. Τοιουτοτροπώς τεχνικές όπως η Χικικόμι (να κείτεται κάποιος ανάσκελα έχοντας τον αντίπαλο πάνω του) και Σανκάκου Τζίμε (πνιγμός τριγώνου με τα πόδια) ήταν δημοφιλείς και εκτενώς διερευνημένες.
Κανονισμοί[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Οι κανονισμοί ενός αγώνα Κόσεν τζούντο ήταν και είναι ίδιοι με τους κανονισμούς που ίσχυαν στον Κοντόκαν Τζούντο πριν τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, που επέτρεπαν την απ' ευθείας μετάβαση στην πάλη εδάφους, χωρίς την υποχρεωτική και επιδέξια εφαρμογή μιας τεχνικής για την διατάραξη της ισορροπίας του αντιπάλου πρώτα. Αυτή η τακτική επέτρεπε καταστάσεις στις οποίες ένας λιγότερο επιδέξιος τζουντόκα μπορούσε να τραβήξει τον αντίπαλό του στο έδαφος (μία τακτική που σήμερα είναι γνωστή ως pulling-guard στο βραζιλιάνικο ζίου ζίτσου και σε άλλα συστήματα), με συνέπεια να την εκμεταλλευτούν κάποιες ομάδες κολεγίων που οι μαθητές τους αγωνίζονταν στα διασχολικά-διαπανεπιστημιακά πρωταθλήματα, αποσκοπώντας να επιτύχουν (μια γενικά πιο εύκολη) ισοπαλία ή ακόμα και νίκη μέσω της πάλης στο έδαφος.
Για την επίτευξη νίκης κάτω από τους κανονισμούς του τζούντο εκείνη την εποχή, ο τζουντόκα έπρεπε να επιτύχει ιππόν (πλήρης πόντος), καθώς δεν υπήρχαν ενδιάμεσοι πόντοι, ή ισοπαλία την οποία ανακήρυσσε ο διαιτητης με γνώμονα την κρίση του. Εφ' όσον το Κόσεν τζούντο ακολουθούσε τους ίδιους κανονισμούς, μόνο οι τεχνικές που συνεπάγονταν ιππόν καθόριζαν τον νικητή. Ιππόν μπορούσε να επιτευχθεί μέσω της υποταγής του αντιπάλου (παράδοσης), μέσω τέλειας ρίψης του (που επιδεικνύει έλεγχο, ισχύ και ταχύτητα και που προσγειώνει τον αντίπαλο με την πλάτη κάτω), με ακινητοποίηση του με τεχνικές καθήλωσης (οσαεκόμι-βάζα), ή μέσω παύσης του αγώνα εξ αιτίας της αδυναμίας ενός τζουντόκα να συνεχίσει (απώλεια αισθήσεων, κάταγμα στα πλευρά, κτλ.). Σε αντίθεση με τους κανόνες του σύγχρονου τζούντο, επιτρέπονταν τα κλειδώματα των ποδιών.
Οι αγώνες δεν είχαν όριο χρόνου και διεξάγονταν σε στρώμα 20x20 m συνολικού μεγέθους. Η ζώνη εκκίνησης 8x8 m σημειωνόταν στο στρώμα καθώς επίσης και η ζώνη κινδύνου η οποία τελείωνε στα 16x16 m.. Εάν ένας τζουντόκα έβγαινε έξω από την ζώνη κινδύνου, τότε γινόταν επανεκκίνηση του αγώνα. Σε περίπτωση που έβγαιναν έξω από την ζώνη κινδύνου και ήταν σε ενεργή πάλη εδάφους, τότε ο διαιτητής πάγωνε τον αγώνα (με την εντολή σόνο-μάμα) ώστε να σύρουν τους αγωνιζόμενους στο μέσο του αγωνιστικού χώρου και να ξεκινήσει πάλι τον αγώνα (με την εντολή γιόσι) στην ίδια κατάσταση.
Σημερινή εποχή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Σήμερα ο θεσμός Κόσεν συνεχίζεται, αλλά από τις εννέα σχολές που λάμβαναν μέρος, συμμετέχουν οι οκτώ (λείπει η σχολή που στην οποία φοιτούν κυρίως Κορεατικής καταγωγής φοιτητές). Οι κανόνες έχουν αλλάξει ελάχιστα σε σχέση με το παρελθόν.