Κρηνίτης Αροτράς
| Κρηνίτης Αροτράς | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Χώρα πολιτογράφησης | Βυζαντινή Αυτοκρατορία |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | στρατιωτικός |
| Περίοδος ακμής | 9ος αιώνας |
| Οικογένεια | |
| Οικογένεια | |
| Στρατιωτική σταδιοδρομία | |
| Βαθμός/στρατός | στρατηγός |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Αξίωμα | στρατηγός |
Ο Κρηνίτης (ή Κρινίτης) Αροτράς ήταν Βυζαντινός αριστοκράτης που διετέλεσε αυτοκρατορικός πρωτοσπαθάριος και στρατηγός θεμάτων της Ελλάδας. Έμεινε γνωστός για την εκστρατεία του στην νότια Ελλάδα όταν οι Σλάβοι Μηλιγγοί και Εζερίτες εξεγέρθηκαν στην Πελοπόννησο.[1][2][3] Ήταν γόνος της οικογένειας των Κρηνιτών, μιας αριστοκρατικής οικογένειας αρμενικής καταγωγής που βρισκόταν στο Βυζάντιο από τις αρχές του 9ου αιώνα μ.Χ.[4] Ο Παναγιώτης Χαρανής τονίζει την Αρμενική του καταγωγή ωστόσο οι Αρμένιοι δεν αναγνωρίζονταν εύκολα στην Κωνσταντινούπολη, ο νεότερος ιστορικός Αντώνιος Καλδέλλης αμφισβητεί αυτή την άποψη.[5][6]
Οι δύο φυλές είχαν εξεγερθεί στο παρελθόν (840-842) τους νίκησε ο στρατηγός Θεόκτιστος Βρυέννιος και υποχρέωσε τους Μηλιγγούς και τους Εζερίτες να πληρώσουν αντίστοιχα 60 και 300 χρυσά Σόλιδος.[7] Αργότερα (920) ο στρατηγός Ιωάννης Πρωτεύων τους ζήτησε να τον ακολουθήσουν στην εκστρατεία του στην Ιταλία όπου είχαν εξεγερθεί οι Λομβαρδοί αλλά εκείνοι αρνήθηκαν.[8][9] Ο Κωνσταντίνος Ζ΄ γράφει στο έργο του Προς τον ίδιον υιόν Ρωμανόν γράφει ότι κατά το 921 ή 922 (προηγούμενοι μελετητές χρονολογούν την ημερομηνία αυτή περίπου το 935) επί αυτοκρατορίας Ρωμανού Α´ του Λεκαπηνού ο Κρηνίτης κατείχε το αξίωμα του Πρωτοσπαθάριου. Μετά την Σλαβική ανταρσία διορίστηκε στρατηγός του Θέματος της Πελοποννήσου με εντολή να τους καταστείλει. Η εκστρατεία διήρκεσε από την άνοιξη μέχρι το Νοέμβριο του ιδίου έτους και σαν τιμωρία ανέβασε τον φόρο και στις δύο φυλές στα 600 Σόλιδος. Την διετία 922-923 ο Κρηνίτης μετακινήθηκε διοικητής στο γειτονικό Θέμα Ελλάδος, τον αντικατέστησε στην Πελοπόννησο ο Στρατηγός Βάρδας ο Πλατυπόδης.[10][11] Ο νέος διοικητής προκάλεσε προστριβές με την τοπική αριστοκρατία, οι Σλάβοι βρήκαν την ευκαιρία να εξεγερθούν πάλι, πέτυχαν την ελάττωση του φόρου στο ήμισυ.[12][13][14][15] Έχει εντοπιστεί από κάποιους με ένα άτομο με το ίδιο όνομα, που αναφέρεται στην αγιογραφία του Αγίου Λουκά Στειρίου, oι περισσότεροι μελετητές, ωστόσο, πιστεύουν ότι είναι δύο διαφορετικά πρόσωπα.[16][17] Μερικοί μελετητές επίσης, όπως ο Στήβεν Ράνσιμαν (Steven Runciman), τον ταυτίζουν με έναν Κρηνίτη, ο οποίος χρησιμοποιήθηκε από τον αυτοκράτορα Ρωμανό Α´ τον Λεκαπηνό στις διπλωματικές αποστολές στους Αρμένιους πρίγκιπες.[18][19]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Herrin 2013, σ. 16
- ↑ Curta 2011, σ. 171
- ↑ Runciman 1988, σ. 73
- ↑ Charanis 1963, σελ. 41.
- ↑ Charanis 1963, σ. 41
- ↑ Kaldellis, Anthony (2019). Romanland: Ethnicity and Empire in Byzantium. Harvard University Press. σ. 157
- ↑ Herrin 2013, σ. 16
- ↑ Herrin 2013, σ. 16
- ↑ Curta 2011, σ. 171
- ↑ Herrin 2013, σ. 16
- ↑ Curta 2011, σσ. 171–172
- ↑ Herrin 2013, σ. 16
- ↑ Curta 2011, σ. 172
- ↑ Runciman 1988, σσ. 73–74
- ↑ Ζερλέντης 2000.
- ↑ Nesbitt & Oikonomides 1994, p. 72
- ↑ Perra 2011
- ↑ Charanis 1963, σ. 41
- ↑ Runciman 1988, σ. 73
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Περικλής Γ. Ζερλέντης, Μηλιγγοί και Εζερίται Σλάβοι εν Πελοποννήσω, Τύποις Νικολάου Γ. Φρέρη, Εν Ερμουπόλει 1922. (πρόσφατη έκδοση: Δ.Ν. Καραβία - Αναστατικές Εκδόσεις, Αθήνα 2000. ISBN 9602580747.)
- Peter Charanis, "The Armenians in the Byzantine Empire", Byzantinoslavica, 22 (1961). Reprint: Calouste Gulbenkian Foundation Armenian Library, Lisbon 1963.
- Charanis, Peter (1963). The Armenians in the Byzantine Empire. Lisbon: Calouste Gulbenkian Foundation Armenian Library.
- Curta, Florin (2011). The Edinburgh History of the Greeks, c. 500 to 1050: The Early Middle Ages. Edinburgh: Edinburgh University Press.
- Herrin, Judith (2013). Margins and Metropolis: Authority across the Byzantine Empire. Princeton, New Jersey: Princeton University Press.
- Nesbitt, John W.; Oikonomides, Nicolas, eds. (1994). Catalogue of Byzantine Seals at Dumbarton Oaks and in the Fogg Museum of Art, Volume 2: South of the Balkans, the Islands, South of Asia Minor. Washington, DC: Dumbarton Oaks Research Library and Collection.
- Perra, Fotini (2011). "Krenites Arotras (strategos of the Theme of Hellas)". Encyclopedia of the Hellenic World, Boeotia. Foundation of the Hellenic World.
- Runciman, Steven (1988) [1929]. The Emperor Romanus Lecapenus and His Reign: A Study of Tenth-Century Byzantium. Cambridge: Cambridge University Press.