Κολουμβάριο
Κολουμβάριο (columbarium) ονομάζεται ένας χώρος για τη, συνήθως δημόσια, αποθήκευση τεφροδόχων, δηλαδή αγγείων που περιέχουν την τέφρα (στάχτη) αποτεφρωμένων νεκρών. Η λέξη προέρχεται από τη λατινική λέξη columba, που σημαίνει περιστέρι, και αρχικώς σήμαινε τον περιστεριώνα, το μικρό κτίσμα όπου φωλιάζουν εξημερωμένα περιστέρια. Με τη σημερινή σημασία, η λέξη κολουμβάριο είναι συνώνυμη της λέξεως τεφροφυλάκιο, που όμως δεν χρησιμοποιείται.
Ιστορικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στην αρχαιότητα, επειδή οι πολυάριθμες κόγχες των οστεοφυλακίων και τεφροφυλακίων στα νεκροταφεία των Ρωμαίων και των Ετρούσκων, κόγχες στις οποίες τοποθετούνταν τα αγγεία με την τέφρα, θύμιζαν πάρα πολύ περιστεριώνα, το columbarium πήρε και αυτή τη σημασία. Τα χαρακτηριστικότερα δείγματα τέτοιων αρχαίων κολουμβαρίων σώζονται ακόμα γύρω από τα τείχη της Ρώμης. Το Κολουμβάριο του Πομπονίου `Υλα είναι ένα εξαιρετικό παράδειγμα, πλούσιο σε τοιχογραφίες, διακοσμήσεις και πολύτιμα ψηφιδωτά. Τα ρωμαϊκά κολουμβάρια ήταν μεγάλα, ορθογώνια συνήθως δωμάτια, που κατασκευάζονταν υπόγεια ή ημιυπόγεια[1]. Φωτίζονταν ελάχιστα, από παράθυρα που βρίσκονταν στη σκεπή. Η κάθε κόγχη περιελάμβανε συνήθως 1 έως 4 τεφροδόχα αγγεία. Επιγραφές πάνω σε λίθινες ή μεταλλικές πλάκες ανέφεραν τα ονόματα εκείνων η τέφρα των οποίων βρισκόταν μέσα στα αγγεία, τα οποία μπορούσαν να είναι κατασκευασμένα από πηλό, μέταλλο, μάρμαρο ή και γυαλί. Τα κολουμβάρια-τεφροφυλάκια των Ρωμαίων δημιουργήθηκαν εξαιτίας της υπάρξεως μεγάλων οικογενειών, οι πολυάριθμοι δούλοι και απελεύθεροι των οποίων δεν χωρούσαν να ταφούν κοντά στους κυρίους τους.
Τα κολουμβάρια σήμερα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Τα σημερινά κολουμβάρια μπορεί να είναι είτε κτίσματα που ορθώνονται αυτόνομα, είτε τμήμα ενός μαυσωλείου ή άλλου κτηρίου. Ορισμένοι κατασκευαστές παράγουν προκατασκευασμένα κολουμβάρια που κτίζονται ολόκληρα αλλού και μεταφέρονται στα νεκροταφεία όπου εγκαθίστανται με μεγάλο φορτηγό. Πολλά σύγχρονα κρεματόρια διαθέτουν δικά τους κολουμβάρια. Εξαιρετικά παραδείγματα τέτοιων κολουμβαρίων είναι αυτό του Κοιμητηρίου Περ Λασαίζ στο Παρίσι και του Κρεματορίου Golders Green στο Λονδίνο.
Σε άλλες περιπτώσεις, κολουμβάρια κατασκευάζονται μέσα σε κτήρια ναών. Η κατασκευή κολουμβαρίων μέσα σε ναούς είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη στην Τσεχοσλοβακική Εκκλησία των Χουσιτών, όπως στον ναό του Αγίου Νικολάου στην Πλατεία της Παλιάς Πόλης της Πράγας. Στη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία, παρότι η παραδοσιακή ταφή προτιμάται, η καύση των νεκρών επιτρέπεται υπό τον όρο ότι τα υπολείμματα θάβονται ή εναποτίθενται, οπότε κολουμβάρια υπάρχουν μέσα σε ορισμένους καθολικούς ναούς.
Τα κολουμβάρια συχνά είναι παρόμοια στη μορφή με παραδοσιακούς βουδιστικούς ναούς, οι οποίοι από την αρχαιότητα φιλοξενούσαν αποτεφρωμένες σορούς. Στον βουδισμό η τέφρα των νεκρών μπορεί να αποτεθεί σε μία naguta (κινεζ. «παγόδα που δέχεται οστά») ή σε ένα nokotsudo (ιαπων. «αίθουσα που δέχεται οστά»), που μπορεί να είναι προσαρτημένο σε ένα βουδιστικό ναο ή κοιμητήριο, ή να αποτελεί τμήμα αυτού. Η πρακτική αυτή επιτρέπει στην οικογένεια του νεκρού να επισκεφθεί τον ναό για την τέλεση παραδοσιακών μνημοσύνων και τελετών των προγόνων.
Εικόνες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
-
Εσωτερικό κολουμβαρίου στο `Οκλαντ της Καλιφόρνιας (Chapel of the Chimes). Μερικές τεφροδόχοι έχουν σχήμα βιβλίου. -
Σε αυτό το κολουμβάριο στο Εθνικό Κοιμητήριο του Άρλινγκτον η κάθε κόγχη είναι καλυμμένη με μία μαρμάρινη πλάκα. -
Λεπτομέρεια του κολουμβαρίου στο Κοιμητήριο Περ Λασαίζ στο Παρίσι. -
Ετρουσκικό κολουμβάριο στην Cava Buia, στηΜπλέρα της Ιταλίας. -
Παραδοσιακό ιαπωνικό κολουμβάριο στον ναό Takidani Fudōmyō-ō, στην Οσάκα της Ιαπωνίας. -
Σύγχρονο κολουμβάριο κινεζικής τεχνοτροπίας στον ναό Ναν Τιέν, στο Γουλανγκόνγκ της Αυστραλίας.
Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Νέα Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια «Χάρη Πάτση», τόμος 15, σελ. 821 (λήμμα κολουμβάριον)
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Σημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Γνωστά αρχαία ρωμαϊκά υπόγεια κολουμβάρια ήταν: των Στατιλίων, των Βολουσίων, της Λιβίας, του Πομπονίου `Υλα, του Λούκιου Αρρουντίου, του Ιουνίου Σιλάνου (Iunius Silanus), του Νέρωνος Κλαυδίου Δρούσκου, της Μαρκέλλης οικογενείας, των Carvilii, των Καικιλίων, των Πασσιενίων, των Bruttii, του Λ. Κανινίου Γάλλου και των Σαλλουστίων. Περισσότερες πληροφορίες υπάρχουν στο έργο του Carlo Pavia Guide to Underground Rome: From the Cloaca Maxima to the Domus Aurea: the Most Fascinating Underground Sites of the Capital, Ρώμη: Gangemi, 2000, ISBN 88-7448-994-3.