Κλέος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Η λέξη κλέος συχνά μεταφράζεται ως "φήμη" ή "δόξα". Σχετίζεται με τη λέξη "ακούω" και συχνά υπονοεί την ερμηνεία "τι λένε οι άλλοι για σένα". Ένας Έλληνας ήρωας κερδίζει κλέος πραγματοποιώντας μεγάλες και σημαντικές πράξεις, ενώ σε αρκετές περιπτώσεις το επιτυγχάνει μέσα από τον ίδιο του τον θάνατο.

Το κλέος μεταφέρεται από γενιά σε γενιά, από τον πατέρα στον γιο. Ο γιος με τη σειρά του είναι υπεύθυνος για να διατηρήσει και να συνεχίσει να ‘χτίζει’ πάνω στην δόξα του πατέρα του. Αυτός είναι και ο λόγος που η Πηνελόπη απώθησε τους μνηστήρες για τόσο μεγάλο διάστημα καθώς και μία αιτιολογία που η Μήδεια σκότωσε τα παιδιά της, καθώς προσπαθούσε να μειώσει το κλέος του Ιάσονα.

Το κλέος είναι ένα ζήτημα που συναντάται συχνά στα έπη του Ομήρου. Πιο συγκεκριμένα, στην Οδύσσεια (που αναφέρεται στην δεκαετή αναζήτηση του νόστου του Οδυσσέα) βασικό παράδειγμα αποτελεί η περίπτωση του Οδυσσέα και του γιου του Τηλέμαχου, με τον τελευταίο να ανησυχεί πως ο πατέρας του μπορεί να βίωσε έναν αξιολύπητο θάνατο στην θάλασσα αντί για έναν ευυπόληπτο θάνατο πάνω στην μάχη. Αντίστοιχα η Ιλιάδα αναφέρεται στο να κερδίσεις το απόλυτο κλέος στα πεδία μάχης της Τροίας. Αρκετές φορές το κλέος συνδέεται και με το αίσθημα της ντροπής.

Ετυμολογία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ελληνική λέξη κλέος προέρχεται από τον Πρώτο-Ινδο-Ευρωπαϊκό όρο ‘klewos’ ο οποίος εξέφραζε μία παρόμοια ιδέα στην Πρώτο-Ινδο-Ευρωπαϊκή κοινωνία. Οι κάτοικοι αυτής της κοινωνίας δεν γνώριζαν για τη συνέχιση της ζωής μετά θάνατον, οπότε θεωρούσαν πως ένας θα μπορούσε να ελπίζει για κλέος όσο είναι εν ζωή.[1] Όπως ο Bruce Lincoln σημειώνει[2] "Σε ένα σύμπαν όπου απρόσωπα θέματα κατάφεραν να παραμείνουν για πάντα αλλά ο προσωπικός εαυτός χάθηκε με τον θάνατο, το περισσότερο που θα μπορούσε να επιβιώσει από αυτόν είναι ένας θρύλος, μία φήμη. Για αυτό τον λόγο το άτομο που λαχταρούσε αθανασία- μία κατάσταση που συναντάται μόνο στους θεούς ή σε αυτούς που είναι ασυμβίβαστοι στην ανθρώπινη φύση – ήταν απόλυτα εξαρτώμενο στην ποίηση".

Πλάτων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Έλληνας φιλόσοφος Πλάτωνας, σε έναν διάλογο που αναφέρεται στην αγάπη από το έργο του το Συμπόσιο, κάνει μία παρέκβαση στο θέμα της φήμης και της δόξας. Σε αυτό το κομμάτι του έργου ασχολείται με τον διάλογο ανάμεσα στο Σωκράτη και την Διοτίμα. Πιο συγκεκριμένα, εξηγεί πως οι άνδρες αναζητούν τρόπους για να επιτύχουν κάποιο επίπεδο αθανασίας. Εν συνεχεία, αναφέρει πως η αγάπη για φήμη και δόξα είναι πολύ δυνατή και οι άνδρες προκειμένου να την αποκτήσουν, είναι διατεθειμένοι να κάνουν τις μεγαλύτερες θυσίες, ακόμη και με κόστος την ίδια τους τη ζωή. Στη συνέχεια, κάνει συγκεκριμένες αναφορές στην Άλκηστη που πέθανε για να σώσει τον Αδμητό ή στον Αχιλλέα που εκδικήθηκε για τον Πάτροκλο, σαν παραδείγματα ηρώων που βρίσκονταν στην αναζήτηση αθάνατης φήμης[3]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Rudiger, Schmitt. Dichtung und Dichtersprache in indogermanischer Zeit. Otto Harrassowitz. σελίδες pp. 61–102. CS1 maint: Extra text (link)
  2. Lincoln, Bruce (1991). Death, War and Sacrifice: Studies in Ideology and Practice. Chicago UP. σελίδες oo.15. 
  3. Walter, Hamilton (1951). The Symposium. Penguin Classics. σελίδες p.90. CS1 maint: Extra text (link)

.