Κείμενα των Πυραμίδων
 |
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
 | |
| Γλώσσα | Παλαιά αιγυπτιακά |
|---|---|
| Ημερομηνία δημιουργίας | 24ος αιώνας π.Χ. |
| Ημερομηνία δημοσίευσης | 1894 |
| Θέμα | Αρχαία αιγυπτιακή θρησκεία |
 Σχετικά πολυμέσα | |
| δεδομένα () | |
Με τον όρο Κείμενα των Πυραμίδων εννοούνται επικήδειες επιγραφές που γράφτηκαν στους τοίχους των πρώιμων αρχαίων αιγυπτιακών πυραμίδων της νεκρόπολης της Σαχάρα (Σακκάρα). Θεωρούνται ουσιαστικά τα αρχαιότερα γνωστά ιερά κείμενα.
Πυραμίδες της νεκρόπολης της Σακκάρα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Τα κείμενα των πυραμίδων είναι γραμμένα στους τοίχους δέκα πυραμίδων της νεκρόπολης της Σακκάρα. Αυτές οι πυραμίδες χρονολογούνται από την πέμπτη, έκτη και όγδοη δυναστεία του Παλαιού Βασιλείου (2705-2213 Π.Κ.Ε./π.Χ.). Το κύριο τμήμα αυτής της τεράστιας συλλογής κειμένων βρίσκεται στις πυραμίδες των Φαραώ της πέμπτης και έκτης δυναστείας, δηλαδή του Ούνας (Unas), του τελευταίου φαραώ της πέμπτης δυναστείας, του διαδόχου του Τέτι (Teti), πρώτου φαραώ της έκτης δυναστείας και των διαδόχων του Τέτι Πέπι Α’, Μερενρέ και Πέπι Β’. Ένα μικρό σώμα κειμένων βρίσκεται επίσης στις πυραμίδες που ανήκουν στις τρεις βασίλισσες του Πέπι Β’, την Ουτζεμπτέν, την Νέιτ και την Άπουϊτ. Το τρίτο, επίσης μικρό σώμα κειμένων βρίσκεται στην πυραμίδα του Αμπ της όγδοης δυναστείας. Τον Μάρτιο του 2000 ακοινώθηκε η ανακάλυψη και μιας δέκατης πυραμίδας με ανάλογα κείμενα, στο 8ο Διεθνές συνέδριο Αιγυπτιολογίας στο Κάιρο, από τον διευθυντή Αιγυπτιακών Αρχαιοτήτων Δρ. Gaballah και τον διευθυντή της ανασκαφής, καθ. Jean Leclant.
Τα κείμενα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Τα κείμενα πυραμίδων προκάλεσαν αρκετό προβληματισμό σχετικά με την προέλευσή τους, επειδή προέκυψαν ως πλήρως ανεπτυγμένη συλλογή νεκρικών κειμένων, χωρίς οποιοδήποτε προηγούμενο στο αρχαιολογικό αρχείο.
Τα κείμενα των πυραμίδων αποτελούνται από περίπου 759 επωδούς. Η έκφραση επωδός χρησιμοποιείται για να περιγράψει τους ψαλμούς που συνθέτουν αυτά τα κείμενα επειδή είναι πιθανό ότι ψάλλονταν από τους ιερείς κατά τη διάρκεια βασιλικών νεκρικών τελετουργικών. Οι επωδοί ποικίλλουν αρκετά ως προς το μήκος τους και χωρίζονται συχνά μεταξύ τους με δείκτες στο ιερογλυφικό κείμενο.
Θεματολογία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το κύριο θέμα στα κείμενα πυραμίδων είναι η ανάσταση και η ανάληψη του φαραώ στον μεταθανάτιο κόσμο, γεγονός που περιγράφουν με αρκετούς διαφορετικούς τρόπους. Σε ορισμένα από τα κείμενα, ο βασιλιάς επιβιβάζεται στην ηλιακή βάρκα και περνά μέσα από διαφορετικές περιοχές στον ουρανό, αντιμετωπίζοντας πολλούς Θεούς. Σε άλλα κείμενα ο φαραώ προσεγγίζει τον ουρανό ως γεράκι ή χήνα. Σε άλλες περιπτώσεις ανεβαίνει την κλίμακα προς το ουράνιο στερέωμα. Σε όλα τα κείμενα παρατηρείται η έμφαση στην αιώνια ύπαρξη του βασιλιά και ο ουρανός το βασίλειο του ηλιακού θεού Ρα ως κατοικία της μεταθανάτιας ζωής.
Ένα άλλο στοιχείο που προκύπτει από τα κείμενα είναι οι προσφορές βρώσης και πόσης, που μας επιτρέπουν να διαμορφώνουμε άποψη για την ποικιλία των εδεσμάτων που προσφέρονταν στους βασιλείς και των συστατικών τους.
Παραδείγματα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Μετά θάνατον, ο βασιλιάς πρέπει πρώτα να εγερθεί από τον τάφο του. Η Δήλωση 373 περιγράφει:[1]
- Πω! Πω! Εγέρσου, Ω Τέτι!
- Πάρε την κεφαλή σου, σύλλεξε τα οστά σου,
- Συγκέντρωσε τα άκρα σου, κούνησε τη γη από τη σάρκα σου!
- Πάρε το ψωμί που δεν σαπίζει, τον ζύθο που δεν ξινίζει,
- Στάσου στις πύλες που εμποδίζουν τον απλό λαό!
- Ο φρουρός της πύλης έρχεται να σε βρει, γραπώνει το χέρι σου,
- Σε πηγαίνει στον ουρανό, στον πατέρα σου τον Γκεμπ.
- Αγάλλεται για τον ερχομό σου, δίνοντάς σου τα χέρια του,
- Φιλώντας σε, θωπεύοντάς σε,
- Θέτοντάς σε ενώπιον των πνευμάτων, τα άφθαρτα άστρα...
- Οι άδηλοι σε προσκυνούν,
- Οι ανώτεροι σε περιβάλλουν,
- Οι παρατηρητές σε περιμένουν
- Κριθάρι αλέθεται για σένα
- Ζεία θερίζεται για σένα
- Τα μηνιαία σου γεύματα από αυτό φτιάχνονται,
- Τα δεκαπενθήμερά σου γεύματα από αυτό φτιάχνονται,
- Όπως διατάχθηκε για εσένα από τον Γκεμπ, τον πατέρας σου,
- Εγέρσου, Ω Τέτι, Μη πεθάνεις!
Τα κείμενα στη συνέχεια περιγράφουν διάφορους τρόπους για να φθάσει ο Φαραώ στους ουρανούς, και ένας από αυτούς είναι με την ανάβαση μιας σκάλας. Στη δήλωση 304 ο βασιλιάς λέει:[1]
- Χαίρε, κόρη του Ανούβιδος, πάνω από τις καταπακτές του ουρανού,
- Συντρόφισσα του Θωθ, πάνω από τα κιγκλιδώματα της σκάλας,
- Άνοιξε το δρόμο στον Ούνας, άσε τον Ούνας να περάσει!
Ένας άλλος τρόπος είναι με ναυν. Εάν ο βαρκάρης αρνείται να τον πάρει, ο βασιλιάς έχει άλλα σχέδια:
- Αν αποτύχεις να μεταφέρεις τον Ούνας με την ναυν
- Θα πηδήξει και θα καθίσει στο φτερό του Θωθ,
- Έπειτα αυτός θα μεταφέρει τον Ούνας με την ναυν σε εκείνην την πλευρά!
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 Lichtheim 1975.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Μετάφραση των κειμένων στην Αγγλική από τον Samuel A. B. Mercer
- Αιγυπτιακά Κείμενα των Πυραμίδων – Aldokkan.com.
- Τα πλήρη Κείμενα των Πυραμίδων του βασιλέα Ούνας, Ούνις ή Βένις.
- Τα Κείμενα των Πυραμίδων οnline: Ιερόγλυφα και μετάφραση.