Καστέλλο ντελλα Πιέτρα

Καστέλλο ντελλα Πιέτρα
Είδος	κάστρο
Διεύθυνση	Sentiero dei Castellani
Γεωγραφικές συντεταγμένες	44°36′49″N 9°0′58″E
Διοικητική υπαγωγή	Βόμπια
Χώρα	Ιταλία
Προστασία	ιταλικό πολιτισμικό αγαθό
Πολυμέσα
δεδομένα (π)

Το Καστέλλο ντελλα Πιέτρα είναι παλαιό φρούριο το οποίο βρίσκεται στην πόλη Βόμπια της Λιγουρίας, η οποία βρίσκεται σε πεδιάδα στην οποία κυλά ένας παραπόταμος του ποταμού Σκρίβια, στην επαρχία της Γένοβας. Αποτελεί το κύριο και χαρακτηριστικότερο μνημείο της γενουάτικης ενδοχώρας, παρουσιάζει πολιτισμικό ενδιαφέρον, ενώ αποτελεί τμήμα του Τοπικού Εθνικού Πάρκου της Αντόλα και είναι ενταγμένο στην λίστα με τα ιταλικά εθνικά μνημεία.

Ευρισκόμενο σε μια υπερυψωμένη φυσική περιοχή μεταξύ δύο απόκρημνων βράχων που αποτελούν φυσική άμυνα, επιβλέπει την οδό που βρίσκεται κατά μήκος του ποταμού Βόμπια κοντά στην Ίσολα ντελ Καντόνε. Το κάστρο είναι προσβάσιμο μονάχα με τα πόδια μέσω ενός μονοπατιού που περνά από το δάσος, καθώς και μία σκάλα, της οποίας η ανάβαση παίρνει, περίπου, είκοσι λεπτά.

Ιστορία

(Edoardo Firpo)

Grigio dragone quassù pietrificato, che ha ancora potenza di magia, ecco da Vobbia rapida e sonante... il Castello della Pietra	Grixio dragon chasciù pietrificoo, ch'o tegne ancon potense de magia, ecco da Vobbia rapida e sonante... o Castello da Pria

Il castello della Pietra incastonato fra due speroni di conglomerato roccioso

Αν και δεν υπάρχουν επαρκείς και ακριβές πηγές για την ακριβή ημερομηνία κατασκευής του κάστρου, ωστόσο θεωρείται εξαιρετικά πιθανό η κατασκευή του να χρονολογείται στο 1100 ή σε προγενέστερη ημερομηνία, αν και ακόμη τίποτα δεν έχει αποδειχθεί επισήμως.

Κατά τα παλαιά χρόνια, και πιο συγκεκριμένα την εποχή των Λομβαρδών, ήταν οι μοναχοί του Αββαείου του Σαν Κολομπάνο του Μπόμπιο, οι οποίοι είχαν στην κατοχή τους την συγκεκριμένη περιοχή, στην οποία έχτιζαν ερημητήρια σε σπηλιές ή άλλες δυσπρόσιτες τοποθεσίες στον ορεινό αυτό όγκο, όπως συνέβη και με το ερημητήριο του Σαν Κολομπάνο.

Έγγραφα που χρονολογούνται στο 1252, φέρνουν τον φεουδάρχη Οπιτζόνε ντέλλα Πιέτρα ως κύριο των εδαφών, του οποίου το όνομα της οικογένειας φαίνεται να προήλθε από την εγκατάστασή του στην συγκεκριμένη περιοχή, αν και ορισμένοι το αποδίδουν στην σχέση που είχε ο συγκεκριμένος με το φρούριο, το οποίο ήταν πετρόχτιστο. Σύμφωνα με το έργο Annali του μεσαιωνικού χρονικογράφου Καφφάρο ντι Ρούστικο ντα Κασκιφελόνε, κατά τον 13ο αιώνα, το κάστρο ήταν σχεδόν στην ίδια μορφή με την σημερινή, δείχνοντας ότι, έκτοτε, λίγες ήταν οι αρχιτεκτονικές και οχυρωματικές τροποποιήσεις που δέχτηκε αυτό. Επίσης, εντός των εδαφών που ήλεγχε, περιλαμβανόταν και η Βαλ Μπορμπέρα, η οποία εκτείνεται πέρα από τον λόφο του Σαν Φέρμο.

Μετά τον θάνατο του Γκουλιέλμο ντέλλα Πιέτρα, το κάστρο πέρασε στην εξουσία της αριστοκρατικής οικογένειας των Σπινόλα, στην κατοχή της οποίας παρέμεινε έως το έως το 1518, όταν και παραχωρήθηκε μέσω διαθήκης στην Οικογένεια Αντόρνο, με την ημερομηνία της παραχώρησης να είναι η 7η Ιουνίου 1518. Στο οποίο έγγραφο που συνόδευε την παραχώρηση, αναφερόταν η επιθυμία του Τολομέο Σπινόλα το φέουδό του να περάσει στα χέρια των αδελφών Αντονιότο και Τζερολάμο Αντόρνο.

Ο Προσπέρο Αντόρνο είδε τη νέα του κτήση να του αναγνωρίζεται κι επισήμως στις 17 Ιανουαρίου 1565 και δέκα χρόνια αργότερα (το 1575) η κτήση πέρασε στα χέρια του αδερφού του, Τζερόλαμο Αντόρνο. Το 1579, κατακτήθηκε από μια συμμορία ληστών, ωστόσο, ανακαταλήφθηκρ, λίγο καιρό αργότερα, από τον Τζιόρτζιο Τσεντουριάνε, ο οποίος ενήργησε κατόπιν σχετικής απόφασης της Γερουσίας της Δημοκρατίας της Γένοβας.

Η κεντρική αίθουσα του κάστρου.

Το 1620, ο αυτοκράτορας Ματθαίος των Αψβούργων το προσάρτησε στο φέουδο του Παλαβιτσίνι στην Βαλ Μπορμπέρα, όπου, αν και έχασε σε μεγάλο βαθμό κάθε μορφή διοικητικής αυτονομίας, ωστόσο, αποτελούσε μια, εν μέρει αυτόνομη, νησίδα, έως τα τέλη του 18ου αιώνα, μεταξύ των μεγαλύτερων εδαφικά φέουδων των Φιέσκι και των Σπινόλα, με την επικράτειά του να περιλαμβάνει τις περιοχές Τόρρε ντι Βόμπια, Παρέτο ιν Βαλ Μπρεβένα και Γκορντένα στην Άλτα Βαλ Μπορμπέρα. Αργότερα πέρασε στην ιδιοκτησία των Αντόρνο. Το 1797, γαλλικές δυνάμεις έφτασαν στα Απέννινα Όρη, και κατόπιν εντολής του Ναπολέοντα Α΄ Βοναπάρτη, διαλύθηκαν όλα τα Αυτοκρατορικά Φέουδα. Το κάστρο εγκαταλείφθηκε από τον τελευταίο ιδιοκτήτη του, Μικέλε Μπίσιο, ενώ λίγα χρόνια αργότερα εκδηλώθηκε πυρκαγιά στην οχυρή αυτή θέση, με αποτέλεσμα την σημαντική καταστροφή της. Ο χαλκός από τα κανόνια του φρουρίου χρησιμοποιήθηκε από τον επίσκοπο της Τορτόνα για την κατασκευή των καμπανών της Εκκλησίας Σάντα Κρότσε στο Κροτσεφιέσκι.

Τα ερείπια του παλαιού κάστρου παρέμειναν στην ιδιοκτησία του Μπόττα Αντόρνο έως και το 1882, όταν και παραχωρήθηκε στην οικογένεια των Κουσάνι Βισκόντι. Στις 21 Μαΐου 1919, ο ιδιοκτήτης Λουίτζι Ρίβα Κουσάνι το πούλησε, με την σειρά του, στον Τζιοβάννι Μπατίστα Μπερόλντο από την Βόμπια. Η οικογένεια Μπερόλντο το παραχώρησε, στην συνέχεια, στο Δήμο της Βόμπια το 1979.

Το 1981, δύο χρόνια μετά την παραχώρησή του στον Δήμο της Βόμπια, η Επαρχία της Γένοβα, κατόπιν αιτήματος του Κέντρου Ιστορικών Ερευνών της Άλτα Βάλλε Σκρίβια (Μπουσάλα), προχώρησε σε εκτεταμένες εργασίες αναστήλωσης των παλιών ερειπίων και μελέτης αυτών, ώστε να γίνουν γνωστές περισσότερες πληροφορίες για την κατασκευή στο σύνολό της. Το κάστρο, από το 1994, είναι ανοιχτό στο κοινό για επίσκεψη συνοδεία ξεναγού, στην οποία περιλαμβάνεται και η ανάβαση του Torrione Grande.

Από το 2008, το κάστρο διαχειρίζεται το Δασαρχείο του Εθνικού πάρκου της Αντόλα, το οποίο ξεκίνησε την πρωτοβουλία με τίτλο "Castello della Pietra", στα πλαίσια της οποίας οργανώνονται επισκέψεις συνοδεία ξεναγού στη διάρκεια της περιόδου μεταξύ Απριλίου και Οκτωβρίου, καθώς και ένα πρόγραμμα εκδηλώσεων ιστορικού περιεχομένου στη διάρκεια της καλοκαιρινής περιόδου, στη διάρκεια της οποίας, επίσης, στον χώρο λειτουργεί εστιατόριο το οποίο προωθεί φυσικά προϊόντα τα οποία παράγονται στην ευρύτερη περιοχή.

Βιβλιογραφία

• Il Castello della Pietra in Val Vobbia. Genova: Genoa Service Editore. 2001. 
• Le cisterne dei castelli di origine medievale in Valle Scrivia con particolare riferimento al Castello della Pietra. Busalla: Quaderni della Comunità Montana Alta Valle Scrivia. 1994. 
• VV., AA. (2008). Suggestioni, storie e Castellani della Pietra. Genova: Quaderni della Comunità Montana Alta Valle Scrivia, De Ferrari Editore. 
• R. Zanussi San Colombano d'Irlanda Abate d'Europa - Ed. Pontegobbo
• Ferrero, Giovanni (2003). Genova - Bobbio: frammento di un legame millenario. 
• A.Maestri. Il culto di San Colombano in Italia. Archivio storico di Lodi. 1939 e segg.
• Archivum Bobiense Rivista annuale degli Archivi storici Bobiensi (1979-2008). Bobbio