Καρχαρίας προσκυνητής

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Καρχαρίας προσκυνητής
Καρχαρίας προσκυνητής που φιλτράρει νερό
Καρχαρίας προσκυνητής που φιλτράρει νερό
Κατάσταση διατήρησης
Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο: Ζώα (Animalia)
Συνομοταξία: Χορδωτά (Chordata)
Υπερομοταξία: Χονδριχθύες (Chondrichthyes)
Υφομοταξία: Ελασμοβράγχιοι (Elasmobranchii)
Τάξη: Λαμνόμορφα (Lamniformes)
Οικογένεια: Cetorhinidae
Γένος: Κητόρινος (Cetorhinus)
Είδος: C. maximus
Διώνυμο
Cetorhinus maximus (Κητόρινος ο μέγιστος)
(Gunnerus, 1765)

Ο καρχαρίας-προσκυνητής (επιστημονική ονομασία Cetorhinus maximus - Κητόρινος ο μέγιστος), γνωστός και ως παπάς ή σαπουνάς,[2][3] είναι το δεύτερο μεγαλύτερο ζωντανό ψάρι, μετά τον φαλαινοκαρχαρία, με μήκος μέχρι 12 μέτρα και βάρος 19 τόνους,[4] αν και σπάνια ξεπερνά τα 8 μέτρα μήκος και τους 5 τόνους βάρος.[4] Βρίσκεται σε όλες τις εύκρατες θάλασσες του κόσμου και είναι μεταναστευτικό είδος.[5] Κινείται αργά και έχει ανατομικές προσαρμογές για να τρέφεται φιλτράροντας το νερό, όπως ένα πολύ διευρυμένο στόμα και πολύ ανεπτυγμένες βραγχιακές άκανθες. Το σχήμα του ρύγχους του είναι κωνικό και οι σχισμές των βραγχίων επεκτείνονται γύρω από την κορυφή και το κάτω μέρος του κεφαλιού του. Οι βραγχιακές άκανθες είναι σκοτεινές, μοιάζουν τριχωτές και χρησιμοποιούνται για να πιάσουν πλαγκτόν καθώς το νερό φιλτράρεται μέσα από το στόμα και πάνω από τα βράγχια. Ο καρχαρίας-προσκυνητής έχει συνήθως γκριζοκαφέ χρώμα και συχνά φαίνεται να φέρει στίγματα. Το ουραίο πτερύγιο έχει ισχυρή πλευρική καρίνα και σχήμα ημισελήνου. Τα δόντια του καρχαρία είναι πολύ μικρά και πολυάριθμα και συχνά εμφανίζονται εκατό στη σειρά. Τα δόντια τους έχουν μονή κωνική ακίδα, κυρτή προς τα πίσω και είναι τα ίδια και στις δύο πλευρές της γνάθου, άνω και κάτω.

Οι καρχαρίες-προσκυνητές είναι ένα μεταναστευτικό είδος και συχνά διαχειμάζουν σε βαθιά νερά. Μπορεί να εμφανιστούν είτε σε μικρά κοπάδια, διαχωρισμένα με βάση το φύλο, ή μόνοι τους.[5] Οι καρχαρίες-προσκυνητές δεν είναι επιθετικοί και γενικά είναι αβλαβείς για τους ανθρώπους. Είναι ωοζωοτόκοι, με τα μικρά μέσα στο σώμα της μητέρας τους να τρέφονται με μη γονιμοποιημένα αυγά, μια πρακτική γνωστή ως ωοφαγία.[6]

Εδώ και καιρό είναι εμπορικά σημαντικό ψάρι, ως πηγή τροφής, λαδιού από το συκώτι, πτερυγίων καρχαρία και ζωοτροφής.[5] Η υπερεκμετάλλευση έχει μειώσει τους πληθυσμούς τους, σε σημείο που να χρειάζονται προστασία.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Fowler, S.L. (2005). Cetorhinus maximus στην Κόκκινη Λίστα Απειλούμενων Ειδών της IUCN. Έκδοση 2013.2. Διεθνής Ένωση Προστασίας της Φύσης (IUCN). Ανακτήθηκε 10 Ιαν. 2014.
  2. Ακίνδυνος καρχαρίας 6 μέτρων πιάστηκε στα δίχτυα ψαράδων στην Κύμη Κεφαλονίτικα νέα (5 Ιουλίου 2012)
  3. ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΕΙΔΗ ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ CITES Αρχειοθετήθηκε 2013-02-02 στο Wayback Machine. ΥΠΕΚΑ σελ.3 Ανακτήθηκε την 22 Ιουλίου 2012
  4. 4,0 4,1 Wood, Gerald (1983). The Guinness Book of Animal Facts and Feats. σελ. 256. ISBN 978-0-85112-235-9. 
  5. 5,0 5,1 5,2 Leonard J. V. Compagno (1984). Sharks of the World: An annotated and illustrated catalogue of shark species known to date (PDF). Food and Agriculture Organization of the United Nations. Ανακτήθηκε στις 10 Ιαν. 2014. [νεκρός σύνδεσμος]
  6. "Martin, R. Aidan". «Biology of the Basking Shark(Cetorhinus maximus)». "ReefQuest Centre for Shark Researc". Ανακτήθηκε στις 8 Ιουνίου 2008. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]