Κανονισμός της ΕΕ για την ξυλεία

Ο κανονισμός της ΕΕ για την ξυλεία EUTR – κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 995/2010 είναι ένας κανονισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης της 20ής Οκτωβρίου 2010, για την αντιμετώπιση του εμπορίου παράνομα υλοτομημένης ξυλείας και προϊόντων ξυλείας εντός της ΕΕ. Απαγορεύει τη διάθεση στην αγορά της ΕΕ παράνομα υλοτομημένης ξυλείας και προϊόντων ξυλείας, και καθορίζει τις υποχρεώσεις των φορέων εκμετάλλευσης. Ο κανονισμός ισχύει σε όλα τα κράτη μέλη από τις 3 Μαρτίου 2013.

Κανονισμός Ευρωπαϊκής Ένωσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πλαίσιο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η παράνομη υλοτομία –η υλοτομία ξυλείας κατά παράβαση των νομοθετικών και κανονιστικών διατάξεων της χώρας υλοτόμησης– έχει δριμείες οικονομικές, περιβαλλοντικές και κοινωνικές επιπτώσεις σε κάποια από τα πιο πολύτιμα εναπομείναντα δάση του πλανήτη και τις κοινότητες που στηρίζονται σε αυτά. Οδηγεί σε απώλεια εσόδων, υπονομεύει τους κόπους των νόμιμων φορέων εκμετάλλευσης και συνδέεται με την αποψίλωση τω δασών, την απώλεια βιοποικιλότητας και την εκπομπή αερίων του θερμοκηπίου, καθώς και με συγκρούσεις για εδάφη και πόρους, και την αποδυνάμωση αυτοχθόνων κοινοτήτων.

Η ΕΕ αποτελεί μια σημαντική εξαγωγική αγορά για χώρες με εξαιρετικά υψηλά επίπεδα παρανομίας και κακής διακυβέρνησης στον δασικό τομέα. Επιτρέποντας τη διάθεση στην αγορά της ΕΕ ξυλείας και προϊόντων ξυλείας που ενδεχομένως προέρχονται από παράνομες πηγές, οι χώρες της ΕΕ ουσιαστικά συντηρούν την πρακτική της παράνομης υλοτομίας.

Προκειμένου να αντιμετωπίσει το πρόβλημα, το 2003 η ΕΕ εκπόνησε το σχέδιο δράσης FLEGT (Forest Law Enforcement, Governance and Trade – Επιβολή της δασικής νομοθεσίας, διακυβέρνηση και εμπόριο), το οποίο θεσπίζει μια σειρά μέτρων για τον αποκλεισμό της παράνομης ξυλείας από τις αγορές, τη βελτίωση της προμήθειας νόμιμης ξυλείας και την αύξηση της ζήτησης προϊόντων ξυλείας που διατίθενται υπεύθυνα. Ο EUTR και οι Εθελοντικές Συμφωνίες Εταιρικής Σχέσης (εμπορικές συμφωνίες με χώρες που εξάγουν ξυλεία, οι οποίες συμβάλλουν στον περιορισμό της διάθεσης παράνομης ξυλείας στην ευρωπαϊκή αγορά) αποτελούν τα δύο θεμελιώδη στοιχεία του σχεδίου δράσης.

Επισκόπηση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Προκειμένου να καταπολεμήσει την παράνομη υλοτομία παγκοσμίως, ο EUTR απαγορεύει τη διάθεση στην αγορά της ΕΕ παράνομα υλοτομημένης ξυλείας και προϊόντων που προέρχονται από τέτοια ξυλεία. Διαχωρίζει όσους εμπορεύονται ξυλεία ή προϊόντα ξυλείας σε δύο κατηγορίες – φορείς εκμετάλλευσης και εμπόρους. Η κάθε κατηγορία έχει τις δικές της διακριτές υποχρεώσεις.

Οι μεν φορείς εκμετάλλευσης –που ορίζονται στον κανονισμό ως εκείνοι που διαθέτουν ξυλεία ή προϊόντα ξυλείας για πρώτη φορά στην αγορά της ΕΕ– πρέπει να επιδεικνύουν τη «δέουσα επιμέλεια». Οι δε έμποροι –που ορίζονται στον EUTR ως εκείνοι που πραγματοποιούν αγοραπωλησίες ξυλείας ή προϊόντων ξυλείας τα οποία διατίθενται ήδη στην αγορά της ΕΕ– πρέπει να διατηρούν στοιχεία των προμηθευτών και των πελατών τους, ώστε να διευκολύνεται η ιχνηλασιμότητά τους.

Δέουσα επιμέλεια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι φορείς εκμετάλλευσης πρέπει να επιδεικνύουν τη «δέουσα επιμέλεια» κατά τη διάθεση ξυλείας ή προϊόντων ξυλείας στην αγορά της ΕΕ, προκειμένου να ελαχιστοποιούν τον κίνδυνο της εμπορίας παράνομα υλοτομημένης ξυλείας ή προϊόντων που περιέχουν τέτοια ξυλεία. Αυτό, με άλλα λόγια, σημαίνει ότι οφείλουν να εφαρμόζουν ένα σύστημα διαχείρισης κινδύνου με τρεις άξονες:

- Πληροφορίες: Ο φορέας εκμετάλλευσης πρέπει να διαθέτει πρόσβαση σε πληροφορίες σχετικά με την ξυλεία και τα προϊόντα ξυλείας, τη χώρα υλοτόμησης (και, εφόσον απαιτείται, την επιμέρους εθνική περιφέρεια και την άδεια υλοτομίας), το είδος, την ποσότητα, τον προμηθευτή και στοιχεία που αφορούν τη συμμόρφωση με την εθνική νομοθεσία.

- Αξιολόγηση κινδύνου: Ο φορέας εκμετάλλευσης οφείλει να αξιολογεί τον κίνδυνο ύπαρξης παράνομης ξυλείας στην αλυσίδα εφοδιασμού του, βάσει των στοιχείων που προσδιορίστηκαν παραπάνω και λαμβάνοντας υπόψη τα κριτήρια που διατυπώνει ο EUTR.

- Μετριασμός του κινδύνου: Όταν η αξιολόγηση αποκαλύπτει έναν μη αμελητέο κίνδυνο ύπαρξης παράνομης ξυλείας στην αλυσίδα εφοδιασμού, ο εν λόγω κίνδυνος μπορεί να μετριάζεται με περαιτέρω μέτρα, όπως η απαίτηση συμπληρωματικών πληροφοριών και επαλήθευσης από τον προμηθευτή.

Οι φορείς εκμετάλλευσης μπορούν να δημιουργήσουν το δικό τους σύστημα δέουσας επιμέλειας ή να χρησιμοποιήσουν ένα που έχει αναπτυχθεί από κάποιον οργανισμό παρακολούθησης.

Εύρος των καλυπτόμενων προϊόντων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η νομοθεσία καλύπτει τόσο την ξυλεία και τα προϊόντα ξυλείας που παράγονται στην ΕΕ, όσο και εκείνα που εισάγονται από το εξωτερικό. Στα προϊόντα που καλύπτονται περιλαμβάνονται: προϊόντα συμπαγούς ξύλου, δάπεδα, κόντρα-πλακέ, χαρτοπολτός και χαρτί, κτλ. Ανακυκλωμένα προϊόντα και εκτυπωμένο χαρτί, όπως βιβλία, περιοδικά και εφημερίδες δεν καλύπτονται.

Θεωρείται ότι η ξυλεία και τα προϊόντα ξυλείας με έγκυρη άδεια FLEGT ή CITES συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις του EUTR.

Τον κατάλογο που εμπεριέχει τα προϊόντα που καλύπτει ο κανονισμός μπορείτε να βρείτε στο παράρτημα του EUTR: http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CELEX:32010R0995:EL:NOT Ιδιώτες που πραγματοποιούν αγοραπωλησίες ξυλείας ή προϊόντων ξυλείας για προσωπική χρήση δεν επηρεάζονται από τον EUTR.

Εφαρμογή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο κανονισμός της ΕΕ για την ξυλεία είναι δεσμευτικός σε κάθε χώρα της ΕΕ. Κάθε εθνικός νομοθέτης θεσπίζει αποτελεσματικές, αναλογικές και αποτρεπτικές κυρώσεις για την εξασφάλιση της συμμόρφωσης με τον EUTR. Σε κάθε χώρα υπάρχει μια αρμόδια αρχή, η οποία συντονίζει την επιβολή του κανονισμού. Εδώ θα βρείτε την αρμόδια αρχή στη δική σας χώρα: http://ec.europa.eu/environment/forests/pdf/list_competent_authorities.pdf Αρχειοθετήθηκε 2013-01-24 στο Wayback Machine.

Παράγωγο δίκαιο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις 23 Φεβρουαρίου 2012, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε τον κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 363/2012 της Επιτροπής, για τη θέσπιση των κανόνων για την αναγνώριση και την ανάκληση της αναγνώρισης των οργανισμών παρακολούθησης.

Επιπλέον, στις 6 Ιουλίου 2012, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε τον εκτελεστικό κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 607/2012 της Επιτροπής, με στόχο τη διασφάλιση της ομοιόμορφης εφαρμογής του κανονισμού στο σύνολο της ΕΕ. Εκτίθενται λεπτομερώς τα μέτρα αξιολόγησης και μετριασμού του κινδύνου που εντάσσονται στο «σύστημα δέουσας επιμέλειας», καθώς και η συχνότητα και φύση των ελέγχων που οι αρμόδιες αρχές των κρατών μελών θα διενεργούν στους οργανισμούς παρακολούθησης.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κανονισμός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση των υποχρεώσεων των φορέων εκμετάλλευσης που διαθέτουν ξυλεία και προϊόντα ξυλείας στην αγορά, που εγκρίθηκε στις 20 Οκτωβρίου 2010 και δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα στις 12 Νοεμβρίου 2010

Κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 363/2012 της Επιτροπής και εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 607/2012 της Επιτροπής

Ιστότοπος του κανονισμού της ΕΕ για την ξυλεία http://EUTR2013.europa.eu^{[νεκρός σύνδεσμος]}

Κείμενο κανονισμού ΕΕ για την ξυλεία – Ευρωπαϊκή Επιτροπή http://ec.europa.eu/environment/forests/timber_regulation.htm Περίληψη του κανονισμού της ΕΕ για την ξυλεία http://ec.europa.eu/environment/forests/timber_regulation.htm#products

Έγγραφο καθοδήγησης για τον κανονισμό της ΕΕ για την ξυλεία http://ec.europa.eu/environment/forests/pdf/guidance_document.pdf

Φυλλάδιο για τον κανονισμό της ΕΕ για την ξυλεία http://ec.europa.eu/environment/forests/pdf/EUTR_Leaflet_EL.pdf

FLEGT https://web.archive.org/web/20130315013110/http://www.euflegt.efi.int/portal

Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora