Καλώδιο κατηγορίας 5

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Καλώδιο CAT5)
Καλώδιο Cat5
Βύσμα
Τα ζεύγη των καλωδίων συστρέφονται ώστε να αποφεύγεται ο θόρυβος: δύο παράλληλοι αγωγοί που διαρρέονται από ρεύμα δημιουργούν γύρω τους μαγνητικό πεδίο το οποίο δημιουργεί θόρυβο στους αγωγούς (ρεύμα εξ επαγωγής ο ένας αγωγός στο γειτονικό αγωγό).

Το καλώδιο κατηγορίας 5 (αγγλ. category 5), γνωστό απλά και ως CAT 5, είναι ένας τύπος καλωδίου συνεστραμμένου (σύστροφου) ζεύγους που χρησιμοποιείται για τη μετάδοση σήματος υψηλής πιστότητας μεταξύ ηλεκτρονικών συσκευών και συσκευών τηλεπικοινωνίας. Κατασκευάζεται με ή χωρίς θωράκιση. Ο παλαιότερος τύπος CAT 5 έχει εκτοπιστεί από τον νεώτερο CAT 5e. Χρησιμοποιείται κυρίως στη δομημένη καλωδίωση δικτύων υπολογιστών τύπου Ethernet, token ring και ATM.

Η απαραίτητη προδιαγραφή καθορίστηκε από την επιτροπή ANSI με τον κανονισμό TIA/EIA-568-A, και διευκρινίστηκε στην TSB-95. Οι προδιαγραφές αυτές διευκρίνισαν τα χαρακτηριστικά της απόδοσης των καλωδίων σε χρήση για τις συχνότητες μέχρι 100 MHz. Χρησιμοποιείται ευρύτερα σε δίκτυα των 100 Mbit/s, όπως το 100BASE-TX/Ethernet, αν και κατά το πρότυπο IEEE 802.3ab προσδιορίζεται και για δίκτυα 1000BASE-T/Gigabit Ethernet.

Χαρακτηριστικά του καλωδίου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα τέσσερα ζεύγη σύστροφων μονωμένων μεταλλικών ινών και οι χρωματικοί κωδικοί τους.
Ίνα Χρωματικός Κώδικας
1 Pair 2 Wire 1 λευκό/πορτοκαλί
2 Pair 2 Wire 2 πορτοκαλί
3 Pair 3 Wire 1 λευκό/πράσινο
4 Pair 1 Wire 2 μπλε
5 Pair 1 Wire 1 λευκό/μπλε
6 Pair 3 Wire 2 πράσινο
7 Pair 4 Wire 1 λευκό/καφέ
8 Pair 4 Wire 2 καφέ

Το καλώδιο της κατηγορίας 5 είναι φτιαγμένο από τέσσερα ζεύγη σύστροφων μονωμένων μεταλλικών ινών που περιβάλλονται από έναν κοινό μανδύα καλωδίων. Τα ζεύγη είναι συνεστραμμένα για να αλληλοεξουδετερώνεται το μαγνητικό πεδίο των δύο αγωγών. Με αυτό το τρόπο εξουδετερώνεται ο θόρυβος μεταξύ των αγωγών αλλά έχουμε και ελαχιστοποιημένη εκπομπή ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας, η οποία μπορεί να επηρεάσει το περιβάλλον (γειτονικούς αγωγούς - γειτονικά συνεστραμμένα ζεύγη).

  • Ίνα: Αποτελείται από χάλκινο αγωγό με μονωτικό περίβλημα. Μπορεί να είναι δύσκαμπτο διαμέτρου μεταξύ 0,50 mm και 0,65 mm, ή ευέλικτο διαμέτρου μεταξύ 0,40 mm και 0,50 mm. Οι ίνες έχουνε χρωματικό κώδικα (ένα πορτοκαλί, ένα πράσινο, ένα μπλε, ένα καφέ και τέσσερα λευκά) και αριθμούνται από 1 μέχρι 8.
  • Ζεύγος: Οι ίνες είναι ανά δύο περιπλεγμένες και σχηματίζουν τέσσερα ζεύγη. Τα ζεύγη αποτελούνται από μια έγχρωμη και μια λευκή ίνα. Για αποφυγή λάθους, οι λευκές ίνες έχουν εν μέρος το χρώμα της αντίστοιχης ίνας, σχηματίζοντας έτσι τους συνδυασμούς
    • λευκό-πορτοκαλί,
    • λευκό-πράσινο,
    • λευκό-μπλε και
    • λευκό-καφέ.
  • Δέσμη: Τα τέσσερα ζεύγη σχηματίζουν το εσωτερικό μέρος του καλωδίου που ονομάζεται δέσμη.
  • Μανδύας: Είναι το συνθετικό περιτύλιγμα γύρω από την δέσμη. Συνήθως χρησιμοποιείται υλικό PVC, PE, Αραμίδιο, κλπ.
  • Θωράκιση: Μεταλλικός θώρακας που μπορεί να είναι ένα επιμεταλλωμένο πλαστικό φύλο, ή ένα μεταλλικό πλέγμα που περιβάλει τη δέσμη. Ενδεχομένως τα ζεύγη να έχουν ιδιαίτερη επιπλέον θωράκιση.

Εκτός από τα βασικά μέλη υπάρχουν και άλλα που δομικά υποστηρίζουν τις μηχανικές ιδιότητες του καλωδίου.

  • Σύρμα που συγκρατεί στο τάνυσμα και χρησιμεύει σαν γείωση
  • Συνθετικές ίνες για να στουπώνουν τα κενά μεταξύ των ινών
  • Διαχωριστικό περιτύλιγμα γύρω από κάθε ζεύγος.
  • Μια συνθετική νάιλον ίνα μεταξύ θώρακα και εξωτερικού μανδύα που χρησιμεύει σαν μαχαίρι που κόβει τον μαλακό μανδύα αν τραβηχτεί στην αντίθετη κατεύθυνση.

Τα βύσματα που χρησιμοποιούνται ονομάζονται τύπου 8P8C, συχνά όμως άστοχα αναφέρονται και ως RJ-45, πράγμα που είναι λάθος, γιατί πρόκειται για διαφορετικές προδιαγραφές.

Υποείδη καλωδίων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

UTP (Unshielded Twisted Pair)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το καλώδιο UTP δεν έχει θωράκιση ούτε γύρω από τα ζεύγη ούτε και γύρω από τη δέσμη. Χρησιμοποιήθηκε ευρέως για την καλωδίωση δικτύων ηλεκτρονικών υπολογιστών και είναι κατάλληλο μέχρι 1 GB στην περίπτωση του CAT 5e, αλλά δεν θα είναι κατάλληλο για τα μελλοντικά δίκτυα 10 GB, τουλάχιστον όχι σε περίπτωση μεγάλων αποστάσεων.

FTP (Foiled Twisted Pair)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το καλώδιο FTP είναι κατάλληλα θωρακισμένο, συνήθως με επάργυλο συνθετικό φύλλο που περιτυλίγεται γύρω από το κάθε ζεύγος. Το καλώδιο έχει μεγαλύτερη διάμετρο και είναι λιγότερο ελαστικό, έχει όμως πολύ καλύτερες ηλεκτρικές ιδιότητες.

S/FTP, F/FTP ή SF/FTP (Screened Foiled Twisted Pair)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το καλώδιο αυτό είναι τύπου FTP με επιπλέον μεταλλική θωράκιση γύρω από τη δέσμη. Το αγγλικό γράμμα F υποδεικνύει την χρήση συνθετικού φύλλου (αγγλ. foil), ενώ το γράμμα S υποδεικνύει την χρήση μεταλλικού πλέγματος.

S/UTP (Screened Unshielded Twisted Pair)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το καλώδιο αυτό είναι τύπου UTP με επιπλέον μεταλλική θωράκιση γύρω από τη δέσμη. Το αγγλικό γράμμα S υποδεικνύει την χρήση μεταλλικού πλέγματος, ενώ στην περίπτωση που χρησιμοποιείται και συνθετικό φύλλο, τότε ο τύπος ονομάζεται SF/UTP.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • MCSE Training Kit: Βασικές Αρχές Δικτύων, 3η Αμερ. έκδοση, Microsoft Press/Κλειδάριθμος, 2000.
  • Τεχνολογία Δικτύων Επικοινωνιών, Κ. Αρβανίτης, Γ. Κολυβάς, Σ. Ούτσιος, Τεχνικά Επαγγελματικά Εκπαιδευτήρια, Οργανισμός

Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων, ΥΠΕΠΘ.