Κάνναβη

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Κάνναβη

Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο: Φυτά (Plantae)
Συνομοταξία: Αγγειόσπερμα (Magnoliophyta)
Ομοταξία: Δικοτυλήδονα (Magnoliopsida)
Τάξη: Κνιδώδη (Urticales)
Οικογένεια: Κανναβοειδή (Cannabaceae)
Γένος: Κάνναβις (Cannabis)
L.
Είδη

Ινδική κάνναβη (Cannabis indica)
Κάνναβη η ήμερη (Cannabis sativa)
Κάνναβη ruderalis (Cannabis ruderalis)

Η κάνναβη ή κάνναβις είναι γένος φυτών στο οποίο ταξινομούνται συνήθως τρία διακριτά είδη φυτών: Κάνναβη η ήμερη (Cannabis sativa),[1] Ινδική κάνναβη (Cannabis indica) και Κάνναβη ruderalis (Cannabis ruderalis).[2] Αυτά τα είδη είναι ενδογενή στην Κεντρική Ασία αλλά και την Ινδική υποήπειρο.[3]

Η κύρια ψυχοδραστική ουσία της κάνναβης είναι η Δ9-τετραϋδροκανναβινόλη, γνωστή ως THC.[4][5] Είναι ένα από τα 483 χημικά που είναι γνωστό ότι υπάρχουν στο φυτό κάνναβης[6] συμπεριλαμβανομένων τουλάχιστον 84 άλλων κανναβινοειδών,[7][8] της κανναβιδιόλης (CBD), της κανναβινόλης (CBN) και της τετραϋδροκανναβιβαρίνης (THCV), μεταξύ πολλών άλλων, οι οποίες πιστεύεται ότι οδηγούν σε διαφορετικά αποτελέσματα από εκείνα της THC και μόνο.[8]

Η χρήση κάνναβης έχει βρεθεί ότι σημειώνεται ήδη από τη τρίτη χιλιετία π.Χ.[9] Στη σύγχρονη εποχή, έχει χρησιμοποιηθεί για ψυχαγωγικούς, θρησκευτικούς ή πνευματικούς, και φαρμακευτικούς σκοπούς. Τα Ηνωμένα Έθνη (ΟΗΕ) εκτίμησαν ότι το 2004 περίπου το 4% του παγκόσμιου ενήλικου πληθυσμού (162 εκατομμύρια άνθρωποι) κάνουν χρήση κάνναβης ετησίως και περίπου 0,6% (22,5 εκατομμύρια) την χρησιμοποιούν σε καθημερινή βάση.[10]

Η κατοχή, χρήση ή πώληση παρασκευασμάτων της κάνναβης που περιέχουν ψυχοδραστικά κανναβινοειδή έγινε παράνομη στα περισσότερα μέρη του κόσμου στις αρχές του 20ου αιώνα. Από τότε, μερικές χώρες έχουν εντείνει την επιβολή της απαγόρευσης της κάνναβης και άλλες την έχουν μειώσει. Αρκετές χώρες έχουν περάσει στο στάδιο της αποποινικοποίησης, όπως ο Καναδάς, η Γερμανία, η Γεωργία, η Νότια Αφρική και η Ουρουγουάη, καθώς πολλές Πολιτείες και η περιφέρεια της Κολούμπια στις ΗΠΑ και η Επικράτεια Αυστραλιανής Πρωτεύουσας της Αυστραλίας.

Περιγραφή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η κάνναβη είναι φυτό του γένους Cannabis της τάξης των Κνιδωδών. Εναλλακτικά τα τρία είδη του γένους Cannabis (όπως αναφέρονται στην εισαγωγή του λήμματος) μπορούν να θεωρηθούν και ως υποείδη του μοναδικού είδους Cannabis sativa και τα οποία συναντώνται στη φύση σε περισσότερες από εκατό παραλλαγές (π.χ. Cannabis indica, Cannabis ruderalis, κ.α.), και που διαφέρουν μεταξύ τους κυρίως ως προς την περιεκτικότητά τους σε ορισμένες δραστικές ουσίες.

Ετυμολογία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η λέξη ετυμολογείται από τα ελληνικά (κάνναβις),[11] και προήλθε από τη Σκυθική και Θρακική γλώσσα.[12] Η λέξη συγγενεύει με το Περσικό kanab, και το αγγλικό canvas.[12] Η λέξη χρησιμοποιείται και στα μοντέρνα εβραϊκά, αλλά υπάρχουν κι αυτοί που θεωρούν ότι προέρχεται από την αρχαιότητα ως קני בושם q'nei bosem, ένα μείγμα βιβλικού λαδιού.[13][14] Στην αρχαία ακαδική qunnabtu, στα νεο-ασσυριακά και στα νεο-βαβυλωνικά qunnabu, χρησιμοποιούνταν για να περιγράψει ένα φυτό που παράγει καπνό.[15][16][17]

Malana cream[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στο ινδικό χωριό Μάλανα των Ιμαλαΐων, καλλιεργείται και παράγεται ένα προϊόν προερχόμενο από τη ρητίνη του φυτού της κάνναβης, το οποίο είναι γνωστό ανά τον κόσμο ως Malana cream. Θεωρείται ένα από τα πιο ποιοτικά και ακριβά είδη κάνναβης παγκοσμίως, ενώ ξεχωρίζει για την χαρακτηριστική μυρωδιά, την υφή -που θυμίζει αυτήν του πηλού- και την υψηλή του περιεκτικότητα στην ψυχοδραστική ουσία Τετραϋδροκανναβινόλη (TCH). Αναδύεται μέσω τεχνικών τριβής με τα χέρια, με τους καλλιεργητές να τρίβουν με έντονη συχνότητα φρέσκα φύλλα κάνναβης στις παλάμες τους, μέχρι να διερεύσει η ρητίνη. Η φήμη της Malana cream έχει εξαπλωθεί σε ολόκληρο τον κόσμο, προσελκύοντας χιλιάδες επισκεπτών, παρόλο που βάσει του νόμου της Ινδίας (NDPS) που αφορά στα ναρκωτικά και τις ψυχοτρόπες ουσίες, θεωρείται παράνομη. [18]

Οι χρήσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Χρήσεις της βιομηχανικής κάνναβης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η βιομηχανική κάνναβη έχει πολλαπλή χρήση. Οι παραγόμενες ίνες (28%) χρησιμοποιούνται για την κατασκευή σπάγκων, σχοινιών, δικτύων, υφασμάτων για σάκους, για πανιά ιστιοφόρων και για το κανναβάτσο. Οι ίνες ανώτερης ποιότητας προωθούνται στην υφαντουργία, ενώ μεγάλο μέρος των υπόλοιπων ινών χρησιμοποιούνται από τη χαρτοβιομηχανία για παραγωγή χαρτιού ειδικής ποιότητας. Από κοντές και σπασμένες, κατώτερης ποιότητας ίνες αποτελείται το «καννάβι» των υδραυλικών, που χρησιμοποιείται για τη σύνδεση των σωλήνων ύδρευσης. Οι ίνες της κάνναβης χρησιμοποιούνται ακόμα για την κατασκευή υλικών μόνωσης και υλικών οικοδομών. Κατασκευές από ίνες κάνναβης χρησιμοποιούνται στην αυτοκινητοβιομηχανία, ως μονωτικό και στεγανωτικό επίστρωμα των αυτοκινήτων.

Η εντεριώνη (ψίχα) των στελεχών της κάνναβης χρησιμοποιείται ως υλικό στρωμνής ζώων και ιδιαίτερα των αλόγων ιππασίας, γιατί είναι 12 φορές περισσότερο απορροφητική από το άχυρο του σιταριού, απαλή, καθόλου ερεθιστική, έχει μεγάλη διάρκεια χρησιμοποίησης, δεσμεύει την υγρασία και τις οσμές, και δεν ελκύει έντομα και τρωκτικά. Το υλικό αυτό, μετά τη χρησιμοποίησή του, αποτελεί ένα άριστο χουμικό-βελτιωτικό του εδάφους για ανθοκομικά φυτά και κηπευτικές καλλιέργειες.

Οι σπόροι της κάνναβης (κανναβούρι), είναι μικροί με ελλειπτικό σχήμα, που βοτανικά είναι γνωστοί ως αχαίνια. Η μέση περιεκτικότητα των σπόρων σε λάδι είναι 20-35%, χρησιμοποιούνταν αρχικά μόνο για τη διατροφή των ωδικών πτηνών και το λάδι των σπόρων κυρίως στη σαπωνοποιία και στη βερνικοποιία. Σήμερα υπάρχει έντονο επιστημονικό ενδιαφέρον και μελέτες σχετικά με την χρησιμοποίηση των σπόρων κάνναβης και των προϊόντων που παράγονται π.χ. αλεύρι, πρωτεΐνη, λάδι για ανθρώπινη χρήση λόγω της υψηλής θρεπτικής τους αξίας.[19]

Χρήσεις της ιατρικής κάνναβης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το φυτό κάνναβη έχει ιστορικό ιατρικής χρήσης που χρονολογείται από χιλιάδες χρόνια σε πολλές κουλτούρες.[20]

Μια ανασκόπηση του 2002 από τον Φράνιο Γκροτενχέρμεν πάνω σε ιατρική βιβλιογραφία αναφέρει ότι η ιατρική χρήση της κάνναβης έχει δείξει θετικά αποτελέσματα στη θεραπεία κατά της ναυτίας,της έμεσης,του προεμμηνοροϊκού συνδρόμου,της μη-σκόπιμης απώλειας βάρους,της αϋπνίας και της απώλειας της όρεξης από χημειοθεραπείες. Άλλα σχετικά καλώς επιβεβαιωμένα στοιχεία κάνουν λόγο για θεραπεία της σπαστικότητας σε άτομα με σκλήρυνση κατά πλάκας, του πόνου και ειδικότερα του νευρογενούς πόνου, των κινητικών δυσκολιών, του άσθματος και του γλαυκώματος.[21] Προκαταρκτικές ενδείξεις δείχνουν ότι φάρμακα με βάση την κάνναβη μπορεί να είναι χρήσιμα στη θεραπεία δυσλειτουργίας των επινεφριδίων, του συνδρόμου ευερέθιστου εντέρου, των ημικρανιών, της ινομυαλγίας και σχετικών παθήσεων.[22] Η ιατρική χρήση της κάνναβης επίσης φαίνεται ότι θεραπεύει συγκεκριμένα συμπτώματα παθήσεων όπως η σκλήρυνση κατά πλάκας[23] και οι τραυματισμοί του νωτιαίου μυελού [24][25], παρουσιάζοντας αντισπασμωδική και μυοχαλαρωτική δράση, καθώς και αυξάνοντας την όρεξη σε αυτούς τους ασθενείς.

Άλλες ιατρικές έρευνες αναφέρουν ότι η κάνναβη ή συγκεκριμένα κανναβινοειδή πιθανόν να χρησιμεύσουν στη θεραπεία της κατάχρησης του αλκοόλ[26], της αρθρίτιδας που προκαλείται από περίσσια κολλαγόνου [27][28], του άσθματος[29], της αθηροσκλήρωσης,της διπολικής διαταραχής [30], του μετατραυματικού συνδρόμου[31], του καρκίνου του παχέος εντέρου[32], της αισθητηριακής νευροπάθειας σχετιζόμενης με τον HIV, της δυστονίας [33], της επιληψίας [34], συγκεκριμένων παθήσεων του πεπτικού συστήματος [35], των γλοιωμάτων (τύπος όγκου στον εγκέφαλο)[36], της ηπατίτιδας C [37], της νόσου του Χάντιγκτον, της λευχαιμίας [38], ων όγκων του δέρματος [39], τα στελέχη του βακτηρίου Staphylococcus aureus που είναι ανθεκτικά στη μεθισιλλίνη [31], του Πάρκινσον [40], του κνησμού, της ψωρίασης [41], της δρεπανοκυτταρικής αναιμίας [42], της υπνικής άπνοιας [43] καθώς και της νευρικής ανορεξίας [44]. Ελεγχόμενη έρευνα στη θεραπεία του συνδρόμου Τουρέτ με ένα φάρμακο (Dronabinol) που περιέχει δραστική ουσία η οποία είναι συνθετικά ομόλογη με την δ9-τετραϋδροκανναβινόλη,την κύρια ψυχοδραστική ουσία της κάνναβης, έδειξε ότι οι ασθενείς είχαν μείωση των συμπτωμάτων του τους χωρίς ανεπιθύμητες ενέργειες [45][46], άλλες έρευνες όμως ισχυρίζονται ότι δεν είχε αποτελέσματα στην μείωση των τικ [47]. Οι αναφορές των ίδιων των ασθενών δείχνουν μείωση των τικ με την ιατρική χρήση της κάνναβης [48][49], όμως χρειάζονται μακροπρόθεσμες, ελεγχόμενες έρευνες για να το αποδείξουν σε μεγαλύτερο αριθμό ασθενών.

Κίνδυνοι καπνίσματος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η κάνναβη περιέχει τουλάχιστον 426 χημικές ενώσεις και περισσότερα από 60 αλκαλοειδή που υπάρχουν μόνο σ' αυτό το φυτό και ονομάζονται κανναβινοειδή. Δύο απ' αυτά (η Δ9-Τετραϋδροκανναβινόλη ΤHC και η λιγότερο δραστική Δ8-Τετραϋδροκανναβινόλη), έχουν σωματικές και ψυχικές επιδράσεις στον άνθρωπο, ενώ τα υπόλοιπα είναι αδρανή από βιολογική άποψη.[50][51][52].

Επιστημονικές αναλύσεις έχουν εντοπίσει τουλάχιστον 6.000 ίδιες χημικές ουσίες στον καπνό μαριχουάνας, όπως υπάρχουν στον καπνό.[53] Δημοσίευση από το ίδρυμα British Lung Foundation το 2012, με ανάγκη για περαιτέρω έρευνα προς απόδειξη και ισχύ των αποτελεσμάτων, όπως επισημαίνει το NHS (National Health Service) της Αγγλίας[54], αναφέρει τα παρακάτω: η πίσσα από τσιγαριλίκια κάνναβης περιέχει 50% περισσότερες τοξίνες που προκαλούν καρκίνο από τα τσιγάρα που κατασκευάζονται από καπνό. Μόνο 3 τσιγαριλίκια κάνναβης μπορεί να προκαλέσουν την ίδια βλάβη στους πνεύμονες όπως ένα ολόκληρο πακέτο των 20 τσιγάρων.[55]

Το χρόνιο κάπνισμα κάνναβης συνδέεται με τον βήχα, παραγωγή πτυέλων, δύσπνοια, και άλλα συμπτώματα της χρόνιας βρογχίτιδας.[56] Οι τακτικοί καπνιστές κάνναβης παρουσιάζουν παθολογικές αλλαγές στα κύτταρα των πνευμόνων παρόμοια με εκείνα που προηγούνται της ανάπτυξης του καρκίνου του πνεύμονα στους καπνιστές καπνού.[57] Το 2013 μια αναθεώρηση, συγκρίνοντας από μελέτες διαφορετικές δομικές και λειτουργικές απεικονίσεις, έδειξαν μορφολογικές αλλοιώσεις του εγκεφάλου σε χρήστες κάνναβης, που ενδεχομένως να συσχετίζονται με την χρήση κάνναβης.[58] Στοιχεία δείχνουν ότι η χρήση κάνναβης μπορεί να επιδεινώσει τα ψυχωτικά συμπτώματα και να αυξήσουν τον κίνδυνο υποτροπής.[59] Το 2014, σε μια ανάλυση απο 31 έρευνες βρέθηκε συσχέτιση μεταξύ της χρήσης κάνναβης και του άγχους.[60] Κατά μία άλλη έρευνα, ένας στους έξη νέους χρήστες κάνναβης, θα εξαρτηθεί από αυτή.[61]

Σύμφωνα με μελέτη του 2024, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Journal of the American Heart Association, η καθημερινή κατανάλωση της κάνναβης μπορεί να προκαλέσει καρδιοαγγειακά προβλήματα και αύξηση του κινδύνου εμφάνισης στεφανιαίας καρδιακής νόσου ή εγκεφαλικού επεισοδίου.[62]

Στην Ελλάδα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στην Ελλάδα υπάρχει ως αυτοφυές και καλλιεργούμενο φυτό και είναι γνωστή από την αρχαιότητα. Θεωρείται κλωστικό φυτό αφού από αυτή, ιδιαίτερα την Sativa, λαμβάνονται ίνες που χρησιμοποιούνται για ύφανση και την κατασκευή σκοινιών, καμβά και άλλων υλικών. Στην Ελλάδα η καλλιέργεια κάνναβης, η πώληση και η κατoχή είναι παράνομη.[63]. Νόμιμα είναι μόνο τα ακατέργαστα συγκομιζόμενα προϊόντα που προκύπτουν από την καλλιέργεια ποικιλιών κάνναβης του είδους Cannabis Sativa L χαμηλής περιεκτικότητας σε τετραϋδροκανναβινόλη (THC) και συγκεκριμένα μέχρι 0,2%, σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις της νομοθεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.[64] Το ΚΕΘΕΑ υπολογίζει ότι περίπου οι 13 στους 100 μαθητές έχουν κάνει χρήση κάνναβης, [65] με το ποσοστό αυτό ωστόσο να πρόκειται για μέσο όρο και να μην αποτελεί κανόνα για κάθε περιοχή ή είδος σχολείου (π.χ. δημόσια-ιδιωτικά).

Ιατρική κάνναβη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Χρησιμοποιείται ευρέως σε όλο τον κόσμο παράνομα ως ναρκωτικό, όμως επιτρέπεται η χρήση της ως φάρμακο σε πολλές χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, όπου η παραγωγή και κυκλοφορία ιατρικής κάνναβης είναι νόμιμη από το 2018, σύμφωνα με το Νόμο 4523,[66] αλλά η αξία των σκευασμάτων δεν καλύπτεται από τους φορείς κοινωνικής ασφάλισης.[67]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «Cannabis sativa information from NPGS/GRIN». www.ars-grin.gov. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Ιανουαρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 13 Ιουλίου 2008. 
  2. Geoffrey William Guy· Brian Anthony Whittle· Philip Robson (2004). The Medicinal Uses of Cannabis and Cannabinoids. Pharmaceutical Press. σελίδες 74–. ISBN 978-0-85369-517-2. 
  3. A. ElSohly, Mahmoud (2007). Marijuana and the Cannabinoids. Humana Press. σελ. 8. ISBN 1-58829-456-0. Ανακτήθηκε στις 2 Μαΐου 2011. 
  4. http://link.springer.com/article/10.1007/s00520-002-0387-7#/page-1
  5. http://tde.sagepub.com/content/11/3/54.extract#[νεκρός σύνδεσμος]
  6. «What chemicals are in marijuana and its byproducts?». ProCon.org. 2009. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Ιανουαρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 13 Ιανουαρίου 2013. 
  7. El-Alfy, Abir T (Jun 2010). «Antidepressant-like effect of delta-9-tetrahydrocannabinol and other cannabinoids isolated from Cannabis sativa L». Pharmacology Biochemistry and Behavior 95 (4): 434–42. doi:10.1016/j.pbb.2010.03.004. PMID 20332000. 
  8. 8,0 8,1 Fusar-Poli P, Crippa JA, Bhattacharyya S (January 2009). «Distinct effects of delta-9-tetrahydrocannabinol and Cannabidiol on Neural Activation during Emotional Processing». Archives of General Psychiatry 66 (1): 95–105. doi:10.1001/archgenpsychiatry.2008.519. PMID 19124693. http://archpsyc.jamanetwork.com/article.aspx?articleid=482939.  Σφάλμα αναφοράς: Μη έγκυρη ετικέτα <ref> • όνομα " pmid19124693 " ορίζεται πολλές φορές με διαφορετικό περιεχόμενο
  9. Rudgley, Richard (1998). Lost Civilisations of the Stone Age. New York: Free Press. ISBN 0-6848-5580-1. 
  10. United Nations Office on Drugs and Crime (2006). Cannabis: Why We Should Care (PDF). World Drug Report. 1. S.l.: United Nations. σελ. 14. ISBN 9-2114-8214-3. 
  11. "cannabis" OED Online. July 2009. Oxford University Press. 2009. [1]
  12. 12,0 12,1 «Online Etymology Dictionary». Etymonline.com. Ανακτήθηκε στις 17 Φεβρουαρίου 2011. 
  13. «Judaism and the Legalization of Marijuana?». Algemeiner.com. 
  14. «Is there a place in religious life for marijuana? Ask Yoseph Needelman - Religion». Jewish Journal. 
  15. Reinhard K. Sprenger (2004). Die Entscheidung liegt bei dir!: Wege aus der alltäglichen Unzufriedenheit. Campus Verlag. σελ. 305. ISBN 3-593-37442-0. 
  16. Rubin, Vera D. (1975). Cannabis and culture. The Hague: Mouton. σελ. 305. ISBN 90-279-7669-4. 
  17. Black, Jeremy· George, Andrew· Nicholas, Postgate, επιμ. (1999). A Concise Dictionary of Akkadian. SANTAG. 5 (2 έκδοση). Wiesbaden: Harrassowitz Verlag. ISBN 9783447042642. 
  18. «Inside the Community Known for One of the Most Expensive Cannabis Strains in the World». www.vice.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 25 Μαΐου 2022. 
  19. Τσαλίκη, Ελένη; Καλύβας, Απόστολος (Ιούλιος-Αύγουστος-Σεπτέμβριος 2017). «Βιομηχανική κάνναβη μια νέα καλλιέργεια στην Ελλάδα». ΔΗΜΗΤΡΑ. 
  20. Ben Amar M (2006). «Cannabinoids in medicine: a review of their therapeutic potential». Journal of Ethnopharmacology 105 (1–2): 1–25. doi:10.1016/j.jep.2006.02.001. PMID 16540272. 
  21. http://books.google.com/books?id=JvIyVk2IL_sC&pg=PA123 p.124
  22. http://www.nel.edu/pdf_/25_12/NEL251204R02_Russo_.pdf
  23. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 24 Ιουλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 12 Απριλίου 2013. 
  24. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Οκτωβρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 12 Απριλίου 2013. 
  25. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 4 Φεβρουαρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 12 Απριλίου 2013. 
  26. Thanos PK, Dimitrakakis ES, Rice O, Gifford A, Volkow ND (2005). "Ethanol self-administration and ethanol conditioned place preference are reduced in mice lacking cannabinoid CB1 receptors". Behavioural Brain Research 164 (2): 206–13. doi:10.1016/j.bbr.2005.06.021. PMID 16140402.
  27. Carter GT, Rosen BS (2001). "Marijuana in the management of amyotrophic lateral sclerosis". The American Journal of Hospice & Palliative Care 18 (4): 264–70. doi:10.1177/104990910101800411. PMID 11467101.
  28. Weydt P, Hong S, Witting A, Möller T, Stella N, Kliot M (2005). "Cannabinol delays symptom onset in SOD1 (G93A) transgenic mice without affecting survival". Amyotrophic Lateral Sclerosis and Other Motor Neuron Disorders 6 (3): 182–4. doi:10.1080/14660820510030149. PMID 16183560.
  29. http://www.druglibrary.org/schaffer/hemp/medical/tashkin/tashkin1.htm
  30. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Απριλίου 2013. Ανακτήθηκε στις 12 Απριλίου 2013. 
  31. 31,0 31,1 Ganon-Elazar E, Akirav I (2009). "Cannabinoid receptor activation in the basolateral amygdala blocks the effects of stress on the conditioning and extinction of inhibitory avoidance". J. Neurosci 29 (36): 11078–88. doi:10.1523/JNEUROSCI.1223-09.2009. PMID 19741114. Lay summary – PsychCentral (5 November 2009).
  32. Patsos HA; Hicks DJ; Dobson RR; Greenhough, A; Woodman, N; Lane, JD; Williams, AC; Paraskeva, C (2005). "The endogenous cannabinoid, anandamide, induces cell death in colorectal carcinoma cells: a possible role for cyclooxygenase 2". Gut 54 (12): 1741–50. doi:10.1136/gut.2005.073403. PMC 1774787. PMID 16099783.
  33. Fox SH, Kellett M, Moore AP, Crossman AR, Brotchie JM (2002). "Randomised, double-blind, placebo-controlled trial to assess the potential of cannabinoid receptor stimulation in the treatment of dystonia". Movement Disorders 17 (1): 145–9. doi:10.1002/mds.1280. PMID 11835452.
  34. Gray, Richard (10 April 2011). "Cannabis could be used to treat epilepsy". The Daily Telegraph. Retrieved 2011-04-20.
  35. Di Carlo G, Izzo AA (2003). "Cannabinoids for gastrointestinal diseases: potential therapeutic applications". Expert Opinion on Investigational Drugs 12 (1): 39–49. doi:10.1517/13543784.12.1.39. PMID 12517253.
  36. Lorente M; Carracedo A; Torres S; Natali, Francesco; Egia, Ainara; Hernández-Tiedra, Sonia; Salazar, María; Blázquez, Cristina et al. (2009). "Amphiregulin is a factor for resistance of glioma cells to cannabinoid-induced apoptosis". Glia 57 (13): 1374–85. doi:10.1002/glia.20856. PMID 19229996.
  37. Sylvestre DL, Clements BJ, Malibu Y (2006). "Cannabis use improves retention and virological outcomes in patients treated for hepatitis C". European Journal of Gastroenterology & Hepatology 18 (10): 1057–63. doi:10.1097/01.meg.0000216934.22114.51. PMID 16957511.
  38. Powles T; te Poele R; Shamash J; Chaplin, T; Propper, D; Joel, S; Oliver, T; Liu, WM (2005). "Cannabis-induced cytotoxicity in leukemic cell lines: the role of the cannabinoid receptors and the MAPK pathway". Blood 105 (3): 1214–21. doi:10.1182/blood-2004-03-1182. PMID 15454482
  39. Casanova ML; Blázquez C; Martínez-Palacio J; Villanueva, Concepción; Fernández-Aceñero, M. Jesús; Huffman, John W.; Jorcano, José L.; Guzmán, Manuel (2003). "Inhibition of skin tumor growth and angiogenesis in vivo by activation of cannabinoid receptors". The Journal of Clinical Investigation 111 (1): 43–50. doi:10.1172/JCI16116. PMC 151833. PMID 12511587.
  40. Kreitzer AC, Malenka RC (2005). "Endocannabinoid-mediated rescue of striatal LTD and motor deficits in Parkinson's disease models". Nature 445 (7128): 643–7. doi:10.1038/nature05506. PMID 17287809. Lay summary – Stanford University School of Medicine (7 February 2007).
  41. ^ Wilkinson, J. D.; Williamson, E. M. (2007). "Cannabinoids inhibit human keratinocyte proliferation through a non-CB1/CB2 mechanism and have a potential therapeutic value in the treatment of psoriasis". Journal of Dermatological Science 45 (2): 87–92. doi:10.1016/j.jdermsci.2006.10.009. PMID 17157480.
  42. Howard, J.; Anie, K. A.; Holdcroft, A.; Korn, S.; Davies, S. C. (2005). "Cannabis use in sickle cell disease: A questionnaire study". British Journal of Haematology 131 (1): 123–128. doi:10.1111/j.1365-2141.2005.05723.x. PMID 16173972
  43. http://www.scholaruniverse.com/ncbi-linkout?id=12071539
  44. Grotenhermen, Russo. Cannabis and Cannabinoids: Pharmacology, Toxicology, and Therapeutic Potential. New York: The Hawthorn Integrative Healing Press, 2002,. Grotenhermen, "Review of Therapeutic Effects." Chapter 11, p. 128
  45. Singer HS (2005). "Tourette's syndrome: from behaviour to biology". Lancet Neurol 4 (3): 149–59. doi:10.1016/S1474-4422(05)01012-4. PMID 15721825.
  46. Singer HS (2005). "Tourette's syndrome: from behaviour to biology". The Lancet Neurology 4 (3): 149–59.
  47. Robertson MM (2000). "Tourette syndrome, associated conditions and the complexities of treatment". Brain: a journal of neurology 123 (3): 425–62.
  48. Sandyk R, Awerbuch G (1988). "Marijuana and Tourette's syndrome". Journal of Clinical Psychopharmacology 8 (6): 444–5. doi:10.1097/00004714-198812000-00021. PMID 3235704.
  49. Müller-Vahl KR, Kolbe H, Dengler R (1997). "Gilles de la Tourette syndrome. Effect of nicotine, alcohol and marihuana on clinical symptoms". Der Nervenarzt 68 (12): 985–9. PMID 9465342.
  50. http://medicalmarijuana.procon.org/view.answers.php?questionID=000636 Αρχειοθετήθηκε 2013-01-20 στο Wayback Machine. THC. An abbreviation for delta-9-tetrahydrocannabinol, THC is the main component responsible for marijuana's mind-altering effect.
  51. «Frequently Asked Questions | Marijuana | CDC». www.cdc.gov (στα Αγγλικά). 15 Οκτωβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 7 Ιανουαρίου 2021. 
  52. Lange, Peter (2007-12). «Cannabis and the lung». Thorax 62 (12): 1036–1037. doi:10.1136/thx.2007.084830. ISSN 0040-6376. PMID 18025140. PMC 2094280. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2094280/. 
  53. https://www.psychologytoday.com/blog/the-teenage-mind/201102/does-marijuana-cause-cancer scientific analyses have identified at least 6,000 of the same chemicals in marijuana smoke as are present in tobacco
  54. «Cannabis lung health risks underestimated». nhs.uk (στα Αγγλικά). 15 Αυγούστου 2017. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Ιανουαρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 7 Ιανουαρίου 2021. 
  55. http://www.dailymail.co.uk/news/article-146853/Why-cannabis-greater-cancer-risk-tobacco.html Just three cannabis 'joints' a day can cause the same amount of damage to the lungs as an entire packet of 20 cigarettes.
  56. Tashkin, DP (June 2013). «Effects of marijuana smoking on the lung.». Annals of the American Thoracic Society 10 (3): 239–47. doi:10.1513/annalsats.201212-127fr. PMID 23802821. 
  57. «Adverse health effects of non-medical cannabis use». Lancet 374 (9698): 1383–91. 2009. doi:10.1016/S0140-6736(09)61037-0. PMID 19837255. 
  58. Batalla, Albert et. al (2013). «Structural and Functional Imaging Studies in Chronic Cannabis Users: A Systematic Review of Adolescent and Adult Findings». PLoS ONE 8 (2): e55821. doi:10.1371/journal.pone.0055821. PMID 23390554. 
  59. Barceloux, Donald G (20 Μαρτίου 2012). «Chapter 60: Marijuana (Cannabis sativa L.) and synthetic cannabinoids». Medical Toxicology of Drug Abuse: Synthesized Chemicals and Psychoactive Plants. John Wiley & Sons. σελ. 901. ISBN 978-0-471-72760-6. 
  60. Kedzior, Karina; Laeber, Lisa. «A positive association between anxiety disorders and cannabis use or cannabis use disorders in the general population- a meta-analysis of 31 studies». BMC Psychiatry 14 (1): 136. doi:10.1186/1471-244X-14-136. PMID 24884989. 
  61. http://www.dailymail.co.uk/health/article-2782906/The-terrible-truth-cannabis-British-expert-s-devastating-20-year-study-finally-demolishes-claims-smoking-pot-harmless.html One in six teenagers who regularly smoke the drug become dependent
  62. «Μπορεί η κάνναβη να προκαλέσει καρδιαγγειακά προβλήματα – Νέα αποκαλυπτική έρευνα». in.gr. 1 Μαρτίου 2024. Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2024. 
  63. ΝΟΜΟΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘ. 4139 Νόμος περί εξαρτησιογόνων ουσιών και άλλες διατάξεις: Όποιος, για δική του αποκλειστικά χρήση, με οποιονδήποτε τρόπο προμηθεύεται ή κατέχει ναρκωτικά, σε ποσότητες που δικαιολογούνται μόνο για την ατομική του χρήση ή κάνει χρήση αυτών ή καλλιεργεί φυτά κάνναβης σε αριθμό ή έκταση που δικαιολογούνται μόνο για την ατομική του χρήση, τιμωρείται με φυλάκιση μέχρι πέντε (5) μηνών.
  64. «ΝΟΜΟΣ ΥΠ' ΑΡΙΘ. 4139 Νόμος περί εξαρτησιογόνων ουσιών και άλλες διατάξεις - Στις παραπάνω ουσίες δεν περιλαμβάνονται τα ακατέργαστα συγκομιζόμενα προϊόντα που προκύπτουν από την καλλιέργεια ποικιλιών κάνναβης του είδους Cannabis Sativa L χαμηλής περιεκτικότητας σε τετραϋδροκανναβινόλη (THC) και συγκεκριμένα μέχρι 0,2%, σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις της νομοθεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Ιανουαρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2015. 
  65. http://www.kethea-strofi.gr/article.php?id=480
  66. «Νόμος 4523/7-3-2018» (PDF). Εφημερίδα της Κυβέρνησης. Ανακτήθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 2014. 
  67. «Οδηγίες Συνταγογράφησης Για Ιατρούς». Ελληνική Ιατρική Εταιρεία για τα Κανναβινοειδή. Ανακτήθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 2014. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]