Ιώβ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ιώβ
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση2180 π.Χ. (περίπου)[1]
Θάνατος1945 π.Χ. (περίπου)[1]
ΚατοικίαLand of Uz
ΕθνικότηταUZ
ΘρησκείαΑβρααμικές θρησκείες
Eορτασμός αγίου10 Μαΐου
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΧαναανικές γλώσσες
Πληροφορίες ασχολίας
Οικογένεια
Σύζυγοςσύζυγος του Ιώβ
ΤέκναΚεζιάχ
Τζεμινά
Keren-happuch
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαπροφήτης
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Ιώβ (εβραϊκά אִיּוֹב , αραβικά أَيُّوبٌ, ʾAyyūb) ήταν βιβλικό πρόσωπο της Παλαιάς Διαθήκης που φέρεται να έζησε περίπου στους χρόνους των Πατριαρχών, στην Αυσίτιδα χώρα, μεταξύ Ιδουμαίας και Αραβίας {α΄1}. Είχε αραμαϊκή καταγωγή όπως όλοι οι κάτοικοι της Αυσίτιδας. Το όνομα Ιώβ (Μασωριτικό κείμενο: Ιγγώβ= πού είναι ο πατέρας (μου);) είναι συντετμημένη μορφή της φράσης «Αγγαβιίλου» (= πού είναι ο πατέρας μου, Θεέ;).[2]
Περί του Ιώβ, της καταγωγής του, του βίου του, της δοκιμασίας και τελικά της επιβράβευσης αυτού αναφέρονται στο ομώνυμο βιβλίο της Παλαιάς Διαθήκης, που αποτελεί και τη μοναδική πηγή[3].

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σύμφωνα με το ομώνυμο βιβλίο, ο Ιώβ ήταν πολύ πλούσιος αλλά και ευσεβής, ενάρετος και δίκαιος. Η οικία του ήταν ανοικτή σε κάθε ξένο. Επιδείκνυε στοργή προς κάθε στερούμενο, πάσχοντα και αδικούμενο, παρέχοντας στοργή και συμπαράσταση. Ήταν «οφθαλμός τυφλών, πους δε χωλών», στήριγμα πτωχών και υπερασπιστής αδυνάτων, δίκαιος και γενναιόδωρος απέναντι στους πολυπληθείς υπηρέτες του και των δούλων του (Ιωβ 29:12-17)[4]. Στοργικός οικογενειάρχης, είχε αναθρέψει δέκα παιδιά, επτά γιους και τρεις κόρες, που όταν επέστρεφαν από διασκέδαση, ανταλλάσσοντας μεταξύ τους επισκέψεις, ο Ιώβ προσέφερε θυσίες στον Θεό για να τα προφυλάξει από τυχόν αμαρτίες που μπορεί στο μεταξύ να είχαν διαπράξει.
Απολάμβανε ιδιαίτερο σεβασμό από τους συμπολίτες του που όταν τον άκουγαν τον μακάριζαν για τη σοφία του γενόμενοι "περιχαρείς". Είχε μέγα πλήθος από ζώα, 7.000 πρόβατα, 3.000 καμήλες, 500 ζεύγη βοδιών, μια αγέλη θηλυκών όνων και ένα πλήθος βοσκών και επιστατών. "Βούτυρο έτρεχε όπου αυτός περνούσε και στο γάλα λούζονταν τα βοσκοτόπια του". Φέρεται να ήταν γενικά από τους πλουσιότερους και τους πλέον διακεκριμένους ανθρώπους των ανατολικών χωρών ζώντας ως άρχοντας μεταξύ των ανθρώπων της εποχής και ως βασιλεύς "εν μέσω στρατεύματος" των υπηρετών και δούλων του (Ιωβ 29:6-25)[4].

Συνδιαλλαγή Θεού - Σατανά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Και ενώ συμβαίνουν όλα αυτά για τον Ιώβ, που εκ της περιγραφής διαφαίνεται λογικά ότι πρέπει να ήταν στη πραγματικότητα βασιλιάς που συγκέντρωνε όλες τις παραπάνω ιδιότητες στο βασίλειό του, στο ομώνυμο βιβλίο που χαρακτηρίζεται και αυτό θεόπνευστο όπως και τα άλλα της Παλαιάς Διαθήκης, γίνεται μνεία της ακόλουθης συνδιαλλαγής του Θεού με τον Σατανά[5].

Κάποια μέρα παρουσιάστηκαν οι Άγγελοι του Θεού ενώπιον του Θεού μεταξύ των οποίων ήταν και ο διάβολος όπου βλέποντάς τον ο Θεός τον ρώτησε:
- Από πού έρχεσαι;
- Αφού περπάτησα όλη τη Γη επέστρεψα εδώ στον Ουρανό, απάντησε εκείνος.
- Έστρεψες τουλάχιστον την προσοχή σου στο δούλο μου Ιώβ για να δείς ότι δεν υπάρχει άλλος άνθρωπος στη Γη τόσο άμεμπτος, ακέραιος και ευσεβής; τον ρώτησε στη συνέχεια ο Θεός. Κι εκείνος ανταπάντησε:
- Μήπως δωρεάν και χωρίς αμοιβές είναι ευσεβής, με τόσες ευλογίες (πλούτη) που του έχεις δώσει; Όχι βέβαια! Αφαίρεσέ του όλα αυτά και τότε θα δεις πως θα σε βλαστημήσει κατά πρόσωπο!
Τότε ο Θεός απαντάει στο Σατανά:
- Ιδού όλα όσα έχει τα παραδίδω στην εξουσία σου. Αυτόν όμως τον ίδιο δεν θα τον αγγίξεις ούτε κατ΄ ελάχιστο.(Ιωβ 1:6-12)[5]

Πόλεμος δοκιμασιών[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σε δεύτερο χρόνο, όταν έγινε πάλι σύναξη των Ουρανίων Δυνάμεων μπροστά στο Θεό, εμφανίστηκε πάλι ο Σατανάς μπροστά στο Θεό και ζήτησε να του επιτραπεί να πειράξει και το σώμα του Ιώβ. Ο Θεός του το επέτρεψε με την προϋπόθεση να μην πειράξει τη ζωή του.

Έτσι κάτω από αυτές τις συνθήκες της απερίγραπτης συκοφαντίας του Σατανά αλλά και της ανοχής και «φαινομενικής» απουσίας του Θεού περιγράφεται μια ασύλληπτη οδύνη πόνου και ψυχικού σπαραγμού σ΄ ένα σπονδυλωτό πόλεμο «δοκιμασιών» του Ιώβ όπου η τραγωδία και η συμφορά επεκτεινόμενες εμφανίζονται στην εντονότερη μορφή τους με αποκορύφωση την απώλεια της υγείας του[6].

Κάποια μέρα λοιπόν που τα παιδιά διασκέδαζαν στο σπίτι του μεγαλύτερου αδελφού τους φθάνει ένας αγγελιαφόρος στον Ιώβ και του αναφέρει ότι κάποιοι ληστές αφού έσφαξαν τους δούλους βοσκούς του άρπαξαν τα ζεύγη των βοδιών και τους θηλυκούς όνους και μόνο αυτός σώθηκε της καταστροφής. Πριν τελειώσει όμως το λόγο του φθάνει άλλος αγγελιαφόρος που ανήγγειλε στον Ιώβ ότι φωτιά έπεσε από τον ουρανό και κατέκαψε όλα τα πρόβατα και τους βοσκούς αυτών και μόνο αυτός σώθηκε. Πριν και αυτός ολοκληρώσει, φθάνει έτερος που ανήγγειλε ότι έφιπποι ληστές κατά ομάδες περικύκλωσαν τα κοπάδια των καμήλων τις οποίες και άρπαξαν φονεύοντας όλους τους δούλους και βοσκούς που τις φύλαγαν. Στο σημείο αυτό φθάνει τέταρτος που ανήγγειλε το τραγικότερο. Σφοδρός άνεμος άρπαξε τη στέγη της οικίας στην οποία διασκέδαζαν τα παιδιά του Ιώβ με συνέπεια να ταφούν όλα κάτω από τα ερείπια. (Ιωβ 1:13-19)[5]

Τότε ο Ιώβ σηκώθηκε και σκίζοντας τα ιμάτιά του και κουρεύοντας τα μαλλιά του (ένδειξη οδύνης στην Παλαιά Διαθήκη) έπεσε στο έδαφος κραυγάζοντας «γυμνός εξήλθα από την κοιλιά της μάνας μου και γυμνός θα απέλθω από τον κόσμο αυτό. Ο Γιαχβέ έδωσε τα δώρα του και ο ίδιος τα αφαίρεσε. Ας είναι δοξασμένο το όνομά του στους αιώνες» (είη το όνομα του Κυρίου ευλογημένο εις τους αιώνας) (Ιωβ 1:21)[5]. Και όμως ο Ιώβ δεν εξανέστη κατά του Κυρίου (Ιωβ 1:20)[5], μα όλες αυτές οι συμφορές ήταν, όπως αναφέρει αργότερα το βιβλίο, μόνο η πρώτη δοκιμασία.

Ο Ιώβ προσβλήθηκε στη συνέχεια από φοβερή μολυσματική ασθένεια, (κάτι σαν λέπρα) και γέμισε από πληγές, ζώντας πλέον έξω από τα τείχη της πόλης του. Παρόλα αυτά δεν παραπονέθηκε στον Θεό και υπέμεινε, παρότι εμφανίζεται να λέει σε τρεις φίλους, που είχαν έρθει κοντά του για να τον παρηγορήσουν, ότι αδίκως πάσχει και είναι αθώος[7].

Ο γιος ενός εκ των τριών φίλων του πήρε τότε το λόγο, αφού είδε πως οι γεροντότεροι και σοφότεροι δε μπορούσαν να σταματήσουν την πικρία του Ιώβ. Είπε στον Ιώβ πως με τα παράπονά του, ακόμη κι αν είναι αθώος, δείχνει αλαζονεία στο Θεό και κανεί κακό στον ίδιο μόνο.[7]

Τελικά, ο Κύριος μίλησε ο ίδιος στον Ιώβ και του έδειξε το άδικο των λόγων και των παραπόνων του. Ο Ιώβ πείστηκε και απέκτησε και πάλι την ελπίδα του στο Θεό[8].

Ως ανταμοιβή για την υπομονή του, που έμεινε παροιμιώδης, αφού στην ελληνική γλώσσα υπάρχει η έκφραση «ιώβειος υπομονή», ο Ιώβ αποκαταστάθηκε από τον Θεό στην αρχική του κατάσταση υγείας και ευδαιμονίας, και μάλιστα με μεγαλύτερα πλούτη: Απέκτησε πάλι επτά γιους και τρεις θυγατέρες, καθώς και τα διπλάσια ζώα, και έζησε μετά τη δοκιμασία αυτή 140 χρόνια. Πέθανε σε ηλικία 248 ετών, αφού πρώτα είδε τα τρισέγγονά του[8].

Αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εκτός από το ομώνυμο βιβλίο, ο Ιώβ αναφέρεται στη Βίβλο ως υπόδειγμα δικαιοσύνης, στα βιβλία Ιεζεκιήλ (ιδ΄14,20)[9], όπου κατατάσσεται μεταξύ των μεγάλων ανδρών της Παλαιάς Διαθήκης, του Νώε και του Δανιήλ, στο Σοφία Σειράχ (2:12,15[10] και 49:9)[11], ενώ στην Καινή Διαθήκη αναφέρεται ως υπόδειγμα υπομονής στην Επιστολή του Ιακώβου (5:11)[12]. Με ιδιαίτερη επίσης ευλάβεια αναφέρεται στην εβραϊκή παράδοση και στη μετέπειτα εκκλησιαστική φιλολογία. Στην Ορθοδοξία, κάποιοι Πατέρες της Εκκλησίας θεώρησαν τον Ιώβ ως «προεικόνιση» του «πάσχοντος Χριστού», και για τον λόγο αυτό το βιβλίο του διαβάζεται στους ναούς τη Μεγάλη Εβδομάδα, π.χ. το τελευταίο τμήμα του επιλόγου στον «Εσπερινό της Αποκαθήλωσης» το μεσημέρι της Μεγάλης Παρασκευής. Ο Ιώβ είναι άγιος της Ορθόδοξης Εκκλησίας, η μνήμη του οποίου τιμάται στις 6 Μαΐου [13](«Ιώβ του πολυάθλου»), και την Κυριακή προ των Χριστουγέννων ή Κυριακή των Προπατόρων[13], καθώς και του Προτεσταντισμού[14]. Τέλος σημειώνεται ότι ο Ιώβ θεωρείται προφήτης του Ισλάμ, αναφερόμενος στο Κοράνι[15].

Απόψεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σύμφωνα πάντως με ορισμένους μελετητές των Γραφών, Ιουδαίους και Χριστιανούς, όπως ο Σιμόν μπεν Λακίς (Shimon ben Lakish) (περ.200 μ.Χ.), ο Ιώβ δεν ήταν πραγματικό πρόσωπο, αλλά δημιούργημα προφήτη που χρησιμοποίησε ένα φανταστικό πρόσωπο για να μεταφέρει στον λαό ένα θεϊκό μήνυμα[16]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Thalabi: Tales of the Prophets, Κάιρο 1339, σσ. 106–114

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 timeline.biblehistory.com/event/job.
  2. Χαστούπης, Αθανάσιος (1986). Εισαγωγή στην Παλαιά Διαθήκη. Αθηνα: ΕΚΠΑ. σελ. 373. 
  3. «ΠΑΛΑΙΑ ΔΙΑΘΗΚΗ: ΙΩΒ». users.sch.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Νοεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 23 Νοεμβρίου 2019. 
  4. 4,0 4,1 «ΠΑΛΑΙΑ ΔΙΑΘΗΚΗ: ΙΩΒ ΚΕΦ. 22-31». users.sch.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Ιουλίου 2016. Ανακτήθηκε στις 23 Νοεμβρίου 2019. 
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 «ΠΑΛΑΙΑ ΔΙΑΘΗΚΗ: ΙΩΒ ΚΕΦ. 1-3». users.sch.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Νοεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 23 Νοεμβρίου 2019. 
  6. «ΠΑΛΑΙΑ ΔΙΑΘΗΚΗ: ΙΩΒ ΚΕΦ. 4-14». users.sch.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Νοεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 23 Νοεμβρίου 2019. 
  7. 7,0 7,1 «ΠΑΛΑΙΑ ΔΙΑΘΗΚΗ: ΙΩΒ ΚΕΦ. 15-21». users.sch.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Νοεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 23 Νοεμβρίου 2019. 
  8. 8,0 8,1 «ΠΑΛΑΙΑ ΔΙΑΘΗΚΗ: ΙΩΒ ΚΕΦ. 38-42». users.sch.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Δεκεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 23 Νοεμβρίου 2019. 
  9. «ΠΑΛΑΙΑ ΔΙΑΘΗΚΗ: ΙΕΖΕΚΙΗΛ ΚΕΦ. 13-18». users.sch.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Νοεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 23 Νοεμβρίου 2019. 
  10. «ΠΑΛΑΙΑ ΔΙΑΘΗΚΗ: ΣΟΦΙΑ ΣΕΙΡΑΧ ΚΕΦ. 1-6». users.sch.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Νοεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 23 Νοεμβρίου 2019. 
  11. «ΠΑΛΑΙΑ ΔΙΑΘΗΚΗ: ΣΟΦΙΑ ΣΕΙΡΑΧ ΚΕΦ. 44-51». users.sch.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Νοεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 23 Νοεμβρίου 2019. 
  12. «ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΙΑΚΩΒΟΥ- ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5». users.sch.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Νοεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 23 Νοεμβρίου 2019. 
  13. 13,0 13,1 thewebform. «Πότε γιορτάζει ο/η Ιώβ». Εορτολόγιο. Ανακτήθηκε στις 23 Νοεμβρίου 2019. 
  14. «Ο ΚΑΝΟΝΑΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ». users.sch.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Νοεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 23 Νοεμβρίου 2019. 
  15. «ΚΟΡΑΝΙ». Το Ορθόδοξο Ισλάμ με Ορθόδοξη Κατανόηση. Ανακτήθηκε στις 23 Νοεμβρίου 2019. 
  16. Aharoni, Yohanan (15 Σεπτεμβρίου 2006). The Jewish People: An Illustrated History. A&C Black. ISBN 978-0-8264-1886-9.