Ιφιγένεια Διδασκάλου

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Για άλλες χρήσεις, δείτε: Διδασκάλου (αποσαφήνιση).
Ιφιγένεια Διδασκάλου
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Ιφιγένεια Διδασκάλου (Ελληνικά)
Γέννηση25  Σεπτεμβρίου 1916
Καστοριά
Θάνατος27  Σεπτεμβρίου 2016
Θεσσαλονίκη
Χώρα πολιτογράφησηςΕλλάδα
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΕλληνικά
νέα ελληνική γλώσσα
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητατραγουδίστρια
συγγραφέας
ποιήτρια
ραδιοφωνικός παρουσιαστής
κριτικός λογοτεχνίας
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΒραβεία Ακαδημίας Αθηνών

Η Ιφιγένεια Διδασκάλου (γενν. Καστοριά, 25 Σεπτεμβρίου 1916, θαν. Θεσσαλονίκη, 27 Σεπτεμβρίου 2016)[1][2] υπήρξε Ελληνίδα ποιήτρια, λυρική τραγουδίστρια και συγγραφέας. Δραστηριοποιήθηκε σε πολλούς πολιτιστικούς και κοινωνικούς συλλόγους και είχε δημοσιεύσει άρθρα σε πολλά περιοδικά και εφημερίδες. Ποιήματά της έχουν μεταφραστεί σε αρκετές ξένες γλώσσες.[3]

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πρώτα χρόνια και σπουδές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γεννήθηκε στην Καστοριά το 1916. Όταν ολοκλήρωσε τις εγκύκλιες σπουδές της, σπούδασε στη Χαροκοπείο Σχολή Οικιακής Οικονομίας και στη συνέχεια έλαβε το πτυχίο υψίφωνης από το Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης.[4][5] Από νεαρή ηλικία κατοικούσε στην Θεσσαλονίκη,[3] στην οποία γίνεται αναγνωρίσιμη ανάμεσα στους συγγραφείς και ποιητές της πόλης, παρόλο που δεν καταγόταν από την συμπρωτεύουσα.[6][7][8]

Θεματολογία του συγγραφικού έργου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αναφέρεται συνήθως για την εργογραφία της πάνω στην μακεδονική λαογραφία, με έναν τρόπο αφήγησης που χαρακτηρίζεται απλός και περιγραφικός.[9][10] Εκτός από την λαογραφικά στοιχεία που συνέλεξε και απέδωσε στα έργα της, χρησιμοποιούσε στοιχεία της ιστοριογραφίας της Αρχαίας Μακεδονίας.[11] Ο τρόπος γραφής της χαρακτηρίστηκε από τον κριτικό και συγγραφέα Πέτρο Χάρη ως ομαλός, και παρόλο που χρησιμοποιούσε ομοιοκαταληξία που συνήθως ενοχλεί, κατορθώνε να αποδώσει με λυρικότητα τους στίχους, που θα μπορούσαν να εκφραστούν σε ένα τραγούδι.[12][13]

Αρθρογραφία και πολιτιστική δραστηριότητα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Είχε δημοσιεύσει πολλά άρθρα σε περιοδικά και εφημερίδες, όπως και σε λογοτεχνικά ημερολόγια.[14][15][16] Η πολιτιστική της δραστηριότητα παράλληλα με την συγγραφική υπήρξε αδιάλειπτη στην Θεσσαλονίκη και στην Μακεδονία, τόσο πολύ ώστε να χαρακτηρίζεται ως καθιερωμένη.[17] Έργα της δημοσιεύτηκαν σε λογοτεχνικά περιοδικά της εποχής,[15][18] υπήρξε κεντρική ομιλήτρια σε πολλές φιλολογικές εκδηλώσεις της συμπρωτεύουσας,[19][20][21] καλεσμένη ως ομιλήτρια σε πολλές πόλεις της Μακεδονίας,[5][22][23] υπήρξε μέλος κριτικών επιτροπών απονομής λογοτεχνικών και καλλιτεχνικών βραβείων,[24][25][26] συμμετείχε στις δραστηριότητες πολιτιστικών και φιλανθρωπικών συλλόγων της πόλης,[27][28] και εκφωνούσε πανηγυρικούς λόγους σε εκδηλώσεις εθνικής μνήμης.[29]

Συμμετοχή σε συλλόγους και άλλες δραστηριότητες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Διετέλεσε ενεργό μέλος πολλών πολιτιστικών συλλόγων της Θεσσαλονίκης, όπως της Μακεδονικής Φιλεκπαιδευτικής Αδελφότητας,[19][30] και τον σύλλογο Φίλων του Λαογραφικού και Εθνολογικού Μουσείου Μακεδονίας,[31] του Συλλόγου Καστοριέων Θεσσαλονίκης[32] του Σωματείου Κυριών και Δεσποινίδων Καστοριάς "Το Κέλετρον"[33][34] και της Εταιρίας Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης.[35][36] Είχε επίσης ραδιοφωνική εκπομπή στον τοπικό ραδιοφωνικό σταθμό του Εθνικού Ιδρύματος Ραδιοφωνίας με κυρίως λαογραφικά και μουσικά θέματα.[3][37][38]

Συναυλίες, φιλόμουσες εκδηλώσεις και μελοποίηση ποιημάτων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Διετέλεσε μέλος σε φιλόμουσους συλλόγους, όπως του Συνδέσμου Αποφοίτων Ωδείων.[39] Έχει συμμετάσχει ως σοπράνο σε παραστάσεις όπερας και συναυλίες, όπως στο Βασιλικό Θέατρο Θεσσαλονίκης, στο θέατρο της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών και σε άλλες χώρους πολιτισμού.[40][41][42][43] Επίσης πολλά ποιήματά της έχουν μελοποιηθεί από Έλληνες μουσουργούς, όπως οι Χρήστος Δέλλας,[44][45] Βασίλειος Θεοφάνους.[46] και Βασίλης Δόικος.[47]

Τιμητικές διακρίσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις 29 Δεκεμβρίου 1962, η μελέτη της "Το δημοτικό τραγούδι της Καστοριάς" έλαβε το πρώτο βραβείο από το "Λασκαρίδειο Διαγωνισμό" του Λυκείου των Ελληνίδων.[48] Στις 30 Απριλίου 1969, η Ιφιγένεια Διδασκάλου τιμήθηκε από τον Ροταριανό Όμιλο Θεσσαλονίκης με το χρυσό μετάλλιο για την πνευματική και καλλιτεχνική της δραστηριότητα στη πόλη.[49] Στις 12 Φεβρουαρίου 1979, απονεμήθηκε στην Ιφιγένεια Διδασκάλου το Χρυσό Βραβείο Γραμμάτων, σε ειδική εκδήλωση προς τιμήν της ίδιας, και του ποιητή και κριτικού Τάκη Γκοσιόπουλου, που διοργανώθηκε στην Θεσσαλονίκη από την Μουσική Εταιρεία Βορείου Ελλάδος και υπό την αιγίδα Παμβορειοελλαδικής Ομοσπονδίας Βορειοελλαδικών Σωματείων στο θέατρο της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών. Στην ίδια εκδήλωση τιμήθηκαν επίσης ο μουσικός Νικόλαος Αστρινίδης και ο ερευνητής και συγγραφέας Αλέκος Δαφνομήλης.[50]

Το 1997, τιμήθηκε για την προσφορά της λαογραφία και τον πολιτισμό της Βόρειας Ελλάδας από την Ακαδημία Αθηνών,[51] ενώ έχει τιμηθεί τα τελευταία χρόνια από τον Δήμο Θεσσαλονίκης το 2009 και τον Δήμο Καστοριάς το 2010.[52][53][54]

Εργογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παρακάτω παρουσιάζονται ενδεικτικά έργα της λαογράφου και ποιήτριας:[3][55]

Ποιητικές συλλογές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • «Άνθινες ώρες», εκδ. Τέχνη, 1958, σσ. 45
  • «Λυρικός Αμφορέας», εκδ. Κουσκουράς, 1960, σσ. 31
  • «Μνήμες και παρουσίες», εκδ. Νικολαΐδης, 1964, σσ. 41
  • «Παράθυρο στον ουρανό», εκδ. Νικολαΐδης, 1966, σσ. 42
  • «Χρονικά», εκδ. Αγροτικαί Συνεταιριστικαί, 1969, σσ. 28
  • «Ελεγείο στον πατέρα», 1976 (Α' Μομφερράτειο Βραβείο Αθηνών, 1977)
  • «Σε τόνο προσωπικό», 1982

Πεζογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • «Καστοριανά» (ηθογραφίες), εκδ. Τέχνη, 1959, σσ. 119
  • «Απλός κόσμος: διηγήματα», εκδ. Νικολαϊδης, 1963, σσ. 86
  • «Στα χρόνια του Μακεδονικού Αγώνα» (διηγήματα), 1989

Μελέτες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • «Το δημοτικό τραγούδι της Καστοριάς», Σειρά Μακεδονική Εστία 2, Αθήνα: Μακεδονική Εστία, 1963 (Α' Βραβείο Λασκαρίδειου Διαγωνισμού, 1962)
  • «Ο ποιητής Τάκης Γκοσιόπουλος», 1968
  • «Καστοριά, πατρίδα μου» (λαογραφία), 1976
  • «Τόποι και τραγούδια της Μακεδονίας» (ανθολογία), 1976
  • «Η γυναίκα της Πίνδου», Θεσσαλονίκη: Μακεδονική Φιλεκπαιδευτική Αδελφότης, 1975
  • «Η πρώτη εγκυκλοπαίδεια της Θεσσαλονίκης Θ. Κοντέου και ο Γενικός Διευθυντής της λογοτέχνης και κριτικός Τάκης Π. Γκοσιόπουλος», [Μελέτη, Έρευνα], Θεσσαλονίκη: [άγνωστος], 1983, σ. 39
  • «Μια γνωριμία με τον ποιητή Τάκη Γκοσιόπουλο, Παρουσίαση», Θεσσαλονίκη: [άγνωστος], 1984
  • «Ιστορίες και παραδόσεις της Μακεδονίας», Θεσσαλονίκη: Ζattas Publications, 2010

Διάφορα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • «Από την πολιτιστική ανάπτυξη της δυτικής Μακεδονίας», Σειρά Πανδυτικομακεδονικό Συνέδριο 1, Θεσσαλονίκη: Ομοσπονδία Δυτικομακεδονικών Σωματείων Θεσσαλονίκης, 1987

Βιβλιογραφικές αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Αλεξάνδρα Παραφεντίδου, Τρεις ποιηταί της Θεσσαλονίκης Γιώργος Θ. Βαφόπουλος, Τάκης Π. Γκοσιόπουλος Ιφιγένεια Γ. Διδασκάλου: Μελέτη, χ.έ., Θεσσαλονίκη: 1968.
  • Αλέκος Δαφνομήλης, Τάκης Γκοσιόπουλος και Ιφιγένεια Διδασκάλου δύο πολύπλευρα πνευματικά αναστήματα του βορειοελλαδικού χώρου: Παρουσίαση - μελέτη, εκδ. Μουσική Ἑταιρεία Βορείου Ἑλλάδος, Θεσσαλονίκη: 1979.[56]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Εφημ. Καστοριανή Εστία, Έφυγε από τη ζωή η Ιφιγένεια Διδασκάλου Αρχειοθετήθηκε 2016-09-29 στο Wayback Machine., 27 Σεπτεμβρίου 2016
  2. Μαρούλα Βέργου-Γκαμπέση (6 Οκτωβρίου 2016). «Ιφιγένεια Διδασκάλου 1916 – 2016 (Γράφει η Μαρούλα Βέργου – Γκαμπέση)». Φωνή της Καστοριάς. http://fonikastorias.gr/%CE%B9%CF%86%CE%B9%CE%B3%CE%AD%CE%BD%CE%B5%CE%B9%CE%B1-%CE%B4%CE%B9%CE%B4%CE%B1%CF%83%CE%BA%CE%AC%CE%BB%CE%BF%CF%85-1916-2016-%CE%B3%CF%81%CE%AC%CF%86%CE%B5%CE%B9-%CE%B7-%CE%BC%CE%B1%CF%81%CE%BF/. Ανακτήθηκε στις 11 Οκτωβρίου 2016. 
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 Ιστολ. Φως της Καστοριάς, Η Καστοριανή λογοτέχνιδα Ιφιγένεια Διδασκάλου, 17/01/2012
  4. Ιστοσ. Αθηναϊκού Πρακτορείου Ειδήσεων-Μακεδονικού Πρακτορείου Ειδήσεων, Διδασκάλου Ιφιγένεια[νεκρός σύνδεσμος]
  5. 5,0 5,1 Εφημ. Μακεδονία, Βραδιά Σοπέν στην Καβάλα, 26/04/1981,σ. 23
  6. Εφημ. Ελευθερία, Η πνευματική Θεσσαλονίκη, 04/04/1965, σ. 4
  7. Εφημ. Μακεδονία, Η Θεσσαλονίκη και ο κόσμος, 12/12/1975, σ. 2
  8. Στίλπων Π. Κυριακίδης, Μακεδονικά, Ιφιγένεια Γρ. Διδασκάλου, Καστοριανά, τόμος 5ος, εκδ. Εταιρία Μακεδονικών Σπουδών, Θεσσαλονίκη 1963, σ. 579
  9. Εφημ. Μακεδονία, Τρία έργα με παλμό, 22/10/1976, σ. 2
  10. Εφημ. Μακεδονία, Τα νέα βιβλία, 13/12/1962,σ. 3
  11. Εφημ. Μακεδονία, Ένα μακεδονικό σωματείο, 10/11/1979, σ. 2
  12. Πέτρος Χάρης, Η τέχνη και η εποχή μας, Τα νέα βιβλία, Πέντε ποιητικάς συλλογάς, Εφημερίδα Ελευθερία, 27/8/1961, σ. 4
  13. Εφημ. Μακεδονία, Νέα Βιβλία: Λυρικός αμφορέας, 30/12/1960
  14. Εφημ. Μακεδονία, Δύο ημερολόγια, 08/01/1981, σ. 2
  15. 15,0 15,1 Εφημ. Μακεδονία, Εκδόσεις: Βωμός Τέχνης, 21/07/1979, σ. 3
  16. Εφημ. Μακεδονία, Εκυκλοφόρισε το Μακεδονικόν Ημερολόγιον, 28/12/1973, σ. 3
  17. Εφημ. Μακεδονία, Περιοδικές εκδόσεις, 10/4/1980, σ. 2
  18. Εφημ. Μακεδονία, Εκδόσεις: Βορειοελλαδικά, 10/05/1981, σ. 3
  19. 19,0 19,1 Εφημ. Μακεδονία, Η Μακεδονική Φιλεκπαιδευτική Αδελφότητα οργάνωσε διάλεξη στη Θεσσαλονίκη για τα Σέρβια, 24/5/1979, σ. 13
  20. Εφημ. Μακεδονία, Ομιλία της κ. Διδασκάλου και απονομή διακρίσεων κατά την συνεστίαση της λέσχης Λάιονς του κέντρου, 25/03/1981, σ. 15
  21. Εφημ. Μακεδονία, Λαογραφική εκδήλωση με ομιλία την κ. Διδασκάλου, 23/11/1980, σ. 3
  22. Εφημ. Μακεδονία, Χορευτές Γιαννιτσών σε εκδήλωση για τους λαϊκούς χορούς, 19/11/1980, σ. 3
  23. Τάκης Γκοσιόπουλος (Στέφανος Χρυσός), Εβδομαδιαία ανασκόπηση της πνευματικής κινήσεως της Θεσσαλονίκης και της Ελλάδος, Εφημ. Ελληνικός Βορράς, Ψηφιοθήκη ΑΠΘ
  24. Εφημ. Μακεδονία, Οι διακριθέντες στον διαγωνισμό λογοτεχνίας για την Κύπρια Μάνα, 24/05/1981, σ. 4
  25. Εφημ. Μακεδονία, Απόλυτη επιτυχία σημείωσε το 4ο Φεστιβάλ χορευτικών συγκροτημάτων, 29/08/1978, σ. 6
  26. Εφημ. Μακεδονία, Αι εκθέσεις: Απονομή βραβείων, 28/06/1969, σ. 2
  27. Εφημ. Μακεδονία, Η Φιλανθρωπική Ένωση των Σαράντα Εκκλησιών, 16/05/1981, σ. 3
  28. Εφημ. Μακεδονία, Τα νέα της ΧΕΝ, 21/01/1981, σ. 3
  29. Εφημ. Μακεδονία,Η Θεσσαλονίκη και ο κόσμος, 03/12/1975, σ. 2
  30. Εφημ. Μακεδονία, Συγκέντρωση κυριών της Μακεδονικής Φιλεκπαιδευτικής Αδελφότητος, 10/4/1981, σ. 3
  31. Εφημ. Μακεδονία, Οι φίλοι του Λαογραφικού Μουσείου, 7/11/1979, σ. 3
  32. Εφημ. Μακεδονία, Η συνεστίασης των Καστοριέων, 14/11/1972, σ. 3
  33. Εφημ. Μακεδονία, Το σωματείον γυναικών της Καστοριάς, 16/05/1967
  34. Ιστοσ. Ομοσπονδίας Δυτικομακεδονικών Σωματείων Θεσσαλονίκης, Σωματείο Κυριών και Δεσποινίδων Καστοριάς "Το Κέλετρον" [νεκρός σύνδεσμος]
  35. Εφημ. Μακεδονία, Διαμαρτύρεται η Εταιρία Λογοτεχνών δια την κατεδάφισην διαφόρων μνημείων, 01/10/1963
  36. Ιστοσ. Εταιρίας Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης, Μέλη Αρχειοθετήθηκε 2012-04-11 στο Wayback Machine.
  37. Εφημ. Μακεδονία, Τοπικαί εκπομπαί του σταθμού του ΕΙΡ, 01/03/1970, σ. 3
  38. Εφημ. Μακεδονία, Το ραδιόφωνον, 25/07/1961
  39. Εφημ. Μακεδονία, Το νέον συμβούλιον του Συνδέσμου Αποφοίτων Ωδείων, 19/11/1972, σ. 18
  40. Ιστοσ. Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης-Ψηφιοθήκη, Τρίτη συναυλία επ' ευκαιρία των Χριστουγέννων
  41. Εφημ. Μακεδονία, Εκδήλωσις μουσικοφιλολογική, 10/01/1963
  42. Εφημ. Μακεδονία, Ρεσιτάλ τραγουδιού κ. Ιφ. Διδασκάλου, 19/05/1961
  43. Εφημ. Μακεδονία, Η εορτή του Ινστιτούτου Γκαίτε, 24/12/1957, [Φωτογραφία]
  44. Ιστοσ. Κρατικού Ωδείου Θεσσαλονίκης, Βιβλιοθήκη: Συλλογές: Τραγούδια για φωνή και πιάνο: Νανούρισμα Αρχειοθετήθηκε 2012-05-16 στο Wayback Machine.
  45. Ιστοσ. Κρατικού Ωδείου Θεσσαλονίκης, el_GR Βιβλιοθήκη: Συλλογές: Τραγούδια για φωνή και πιάνο: Ήρθες Αρχειοθετήθηκε 2016-03-04 στο Wayback Machine.
  46. Ηλεκτρονική εγκυκλοπαίδεια Musipedia, Θεοφάνους Βασίλειος Αρχειοθετήθηκε 2012-01-22 στο Wayback Machine.
  47. Ιστολ. Γιώργος Τ. Αλεξίου, Η κορασιά η Τριανταφυλλιά, 04/02/2012
  48. Εφημ. Μακεδονία, Το πρώτον βραβείον του Λασκαρίδειου Διαγωνισμού, 30/12/1962, [Φωτογραφία]
  49. Εφημ. Μακεδονία, Βραβεία ευποιϊας απένειμον εις οργανώσεις και τα άτομα οι ροταριανοί Θεσσαλονίκης, 01/04/1969, σ. 5, [Φωτογραφία]
  50. Εφημ. Μακεδονία, Μουσικοφιλολογική εκδήλωση στη Θεσσαλονίκη για να τιμηθεί η προσφορά πνευματικών ανθρώπων, σελ. 2, 13/02/1979
  51. Εφημ. Ριζοσπάστης, Βραβεία της Ακαδημίας Αθηνών, 31/12/2007
  52. Εφημ. Αγγελιοφόρος, Θεσσαλονίκη: Τελετή βράβευσης διακεκριμένων πολιτών της Καστοριάς[νεκρός σύνδεσμος], 09/06/2010
  53. Ιστοσ. Εφημ. Νέα Καστοριά, Δήμος Καστοριάς: Συνεχίζοντας τις βραβεύσεις[νεκρός σύνδεσμος], 10/06/2010
  54. Εφημ. Μακεδονία, Τα νέα εν τάχει των τεχνών[νεκρός σύνδεσμος], 07/03/2009
  55. Αποτελέσματα αναζήτησης Google Books: Iphigeneia Didaskalu
  56. Εφημ. Μακεδονία, Πνευματική προσφορά, 10/03/1979, σ. 2

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αφιερώματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δημοσιεύματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Φωτογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Βιβλιοκριτικές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ποιήματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]