Ιταλική γλώσσα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Ιταλικά)
Ιταλικά
italiano και Italiano
ΤαξινόμησηΙνδοευρωπαϊκές γλώσσες
Σύστημα γραφήςιταλικό αλφάβητο και λατινική γραφή
Κατάσταση
Επίσημη γλώσσα Ιταλία
Ελβετία Ελβετία
Άγιος Μαρίνος Άγιος Μαρίνος
Βατικανό Βατικανό
Ευρωπαϊκή Ένωση Ευρωπαϊκή Ένωση

και σε περιοχές των:
Σλοβενία
Κροατία Κροατία

Σομαλία Σομαλία κυρίως ως δεύτερη γλώσσα
ΡυθμιστήςΑκαντέμια ντέλα Κρούσκα
ISO 639-1it
ISO 639-2ita
ISO 639-3ita
SILITA

Τα ιταλικά είναι λατινογενής γλώσσα, άμεση διάδοχος της διαλέκτου της Φλωρεντίας. Ανήκει στην οικογένεια των ινδοευρωπαϊκών γλωσσών και ομιλείται από περίπου 70 εκατομμύρια ανθρώπους κυρίως στην Ιταλία. Η Επίσημη Ιταλική συνυπάρχει στην Ιταλία μαζί με έναν μεγάλο αριθμό νεο-λατινικών ιδιωμάτων και τοπικών διαλέκτων. Όπως πολλές γλώσσες που γράφονται με το Λατινικό αλφάβητο, τα ιταλικά έχουν διπλά σύμφωνα. Ωστόσο, αντίθετα με, για παράδειγμα, τα Γαλλικά και τα Ισπανικά, τα διπλά σύμφωνα προφέρονται ως μακρά στα ιταλικά. Από τις Ρομανικές γλώσσες τα ιταλικά θεωρούνται γενικά πως είναι η γλώσσα με την πιο στενή ομοιότητα με τα Λατινικά υπό όρους λεξιλογίου, αν και τα Ρουμανικά συντηρούν πιο πιστά τη γραμματική των Κλασικών Λατινικών, ενώ τα Σαρδηνιακά είναι τα πιο συντηρητικά υπό όρους φωνολογίας.

Γεωγραφική εξάπλωση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις περιπτώσεις που η Ιταλική είναι επίσημη γλώσσα σε μια περιοχή αυτή σημειώνεται με έντονα γράμματα

Στην Ευρώπη:

Γνώση των Ιταλικών στην Ε.Ε.
Χώρα Ποσοστό Ομιλητών & Περιοχές που Ομιλείται η Ιταλική
Ιταλία Η κύρια και επίσημη γλώσσα της χώρας. Το Καμπιόνε ντ'Ιτάλια, το οποίο, αποτελεί αποσπασμένο έδαφος της Ιταλίας, και βρίσκεται εντός Ελβετικών συνόρων, έχει επίσης την Ιταλική επίσημη γλώσσα, αν και κάποιες υπηρεσίες του ανήκουν εξ ολοκλήρου στην Ελβετία.
Άγιος Μαρίνος Τα Ιταλικά είναι η κύρια και μοναδική επίσημη γλώσσα της χώρας.
Βατικανό Επίσημη γλώσσα του κράτους του Βατικανού, είναι τα Λατινικά, αλλά η κύρια και βασική γλώσσα της χώρας, είναι τα ιταλικά.
Ελβετία Στην Ελβετία τα ιταλικά είναι μια από τις τέσσερις επίσημες γλώσσες (μαζί με τα Γερμανικά, τα Γαλλικά και τα Ρομανσικά) και απαντάται περισσότερο στα Ελβετικά καντόνια του Γκριτζιόνε και του Τιτσίνο, στη Νότια Ελβετία, και σε περιοχές κοντά στα σύνορα με την Ιταλία. Είναι η επίσημη γλώσσα, των Ιταλόφωνων Ελβετών, και η τρίτη επίσημη γλώσσα της Ελβετίας.
Σλοβενία Στη Σλοβενία, τα ιταλικά, αποτελούν μειονοτική γλώσσα, στα δυτικά της χώρας, και ομιλούνται από τους Ιταλούς της Σλοβενίας, η οποία είναι από τις σημαντικότερες μειονότητες της χώρας.
Κροατία Αποτελεί μειονοτική γλώσσα, στα δυτικά της χώρας και ομιλείται κυρίως στην χερσόνησο της Ίστρια, στο Κόλπο Κβάρνερ, σε πολλές παραθαλάσσιες πόλεις της Αδριατικής (Ριέκα, Ρόβινι, Σίμπενικ, Ντουμπρόβνικ) τα Δαλματικά νησιά, και στα σύνορα Κροατίας-Σλοβενίας.
Μαυροβούνιο Τα ιταλικά, είναι ευρέως διαδεδομένα κυρίως στις παράκτιες περιοχές της Αδριατικής Θάλασσας (Κότορ, Μπαρ, Περάστ, Μούντβα κ.α).
Γαλλία Τα ιταλικά, ομιλούνται κυρίως σε περιοχές της Νότιας Γαλλίας και την Κορσική, αλλά κυρίως σε περιοχές τους που είναι κοντά στα σύνορα με την Ιταλία.
Αλβανία Τα ιταλικά, είναι επίσης ευρέως διαδεδομένα στην Αλβανία, κυρίως στις παράκτιες περιοχές της Αδριατικής Θάλασσας (Δυρράχιο, Λέζα και άλλες περιοχές), Ομιλούνται επίσης από τους Αλβανούς μετανάστες στην Ιταλία, αλλά και από τις νεότερες γενιές.
Ελλάδα Στην Ελλάδα, τα ιταλικά, είναι ευρέως διαδεδομένα, στις νεότερες γενιές. Ως μειονοτική γλώσσα, η Ιταλική, ομιλείται, κυρίως από τους ηλικιωμένους ως δεύτερη γλώσσα στα Επτάνησα (κυρίως στην Κεφαλλονιά, την Ζάκυνθο και την Κέρκυρα), και στα Δωδεκάνησα (κυρίως στην Ρόδο).
Μάλτα Τα ιταλικά, ομιλούνται στην Μάλτα, λόγω του ότι η Μάλτα βρίσκεται νότια της Ιταλίας.
Αυστρία Τα ιταλικά, είναι ευρέως διαδεδομένα κυρίως σε περιοχές κοντά στα σύνορα Αυστρίας-Ιταλίας (Φόραρλμπεργκ, Τιρόλο και Καρινθία).
Ισπανία Τα ιταλικά, είναι επίσης ευρέως διαδεδομένα στην Ισπανία, κυρίως στις Βαλεαρίδες νήσους, αλλά και στις νεότερες γενιές.

Εκτός της Ευρώπης:

Χώρα Ποσοστό Ομιλητών & Περιοχές που Ομιλείται η Ιταλική
Λιβύη Στη Λιβύη, τα ιταλικά, αποτελούν Μειονοτική γλώσσα, και απαντώνται κυρίως στις περιοχές της Τρίπολης και της Βεγγάζης.
Σομαλία Στη Σομαλία, τα ιταλικά, αποτελούν Μειονοτική γλώσσα, και απαντώνται κυρίως στην περιοχή της Σομαλιλάνδης.
Ηνωμένες Πολιτείες Στις ΗΠΑ, τα ιταλικά, είναι ευρέως διαδεδομένα, και ομιλούνται από Ιταλούς μετανάστες.

Παρακάτω παρατίθεται η αντίστοιχη προφορά στα ελληνικά και στο Διεθνές Φωνητικό Αλφάβητο. Ας σημειωθεί ότι η προφορά στα ελληνικά δεν είναι ακριβής, για τις διαφορές μεταξύ των δύο γλωσσών, και αυτός είναι ο λόγος αναγκαίας παράθεσης του Διεθνούς Φωνητικού Αλφαβήτου.

Φωνολογία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

ιταλικά Ελληνικά ΔΦΑ
a α a
b μπ b
c (με ακόλουθα φωνήεντα a, ο και u ή σύμφωνο h) κ k
c (με ακόλουθα φωνήεντα i και e) τσ [1]
d ντ d
e ε e
f φ f
g (με ακόλουθα φωνήεντα a, ο και u ή σύμφωνο h) γκ g
g (με ακόλουθα φωνήεντα i και e) τζ [1] ʤ
gl (με ακόλουθα φωνήεντα i) λ[2] ʎ
gn ν[2] ɲ
h άηχο άηχο
i ι i
l λ l
m μ m
mb μ'μπ mb
mp μ'π mp
n ν n
nc (με ακόλουθα φωνήεντα a, ο και u ή σύμφωνο h) ν'κ ŋk
nc (με ακόλουθα φωνήεντα i και e) ν'τσ [1] ŋtʃ
nd ν'ντ nd
ng (με ακόλουθα φωνήεντα a, ο και u ή σύμφωνο h) γγ ή ν'γκ ŋ ή ŋg
ng (με ακόλουθα φωνήεντα i και e) ν'τζ [1]
nt ν'τ nt
o ο o
p π p
q κ k
r ρ r
s σ ή ζ[3] s ή z
sc (με ακόλουθα φωνήεντα a, ο και u ή σύμφωνο h) σκ sk
sc (με ακόλουθα φωνήεντα i και e) σ [1] ʃ
t τ t
u ου u
v β v
z τσ ή τζ [1][3] ʦ ή ʣ

1.^Στα ιταλικά η προφορά των φθόγγων τσ και τζ έχει δύο διαφορετικές χροιές: Στην περίπτωση του c, του g, ή του sc σε παρομοίωση με τις αγγλικές λέξεις cherry, enjoy, και ship. Στην περίπτωση του z η προφορά είναι αντίστοιχη των αγγλικών λέξεων ants ή ads.

2.^Σύμφωνα αυτού του είδους συναντούμε σε μερικές περιοχές της Ελλάδας, όπως για παράδειγμα στη Μυτιλήνη. Για κατανόηση, η αντιστοιχία είναι ακριβώς η προφορά της λέξης Μυτιλήνη από τοπικούς κατοίκους. Το σύμφωνο gl μπορεί να αποδοθεί όπως το λ στη λέξη μαλλιά και γυαλιά. Το σύμφωνο gn μπορεί να αποδοθεί όπως το ν στη λέξη μπάνιο και γιαννιώτικο.

3.^Στην περίπτωση του s και του z, υπάρχουν δυο διαφορετικές προφορές: Η αντιστοιχία είναι με τις αγγλικές λέξεις sun και lens. Ενώ για τα φωνήματα g και c οι κανόνες προφοράς είναι αρκετά απλοί (και εξαρτώνται από το μικρό πλήθος φωνηέντων της ιταλική γλώσσας, όπως ήδη αναφέρθηκε στον πίνακα), οι κανόνες για την προφορά των φωνημάτων s και z είναι πολυπλοκότεροι. (Στα ιταλικά, κάτω μέρος της σελίδας).[1]

Άρθρα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στην ιταλική γλώσσα υπαρχούν δύο τύποι άρθρων: το οριστικό και το αόριστο άρθρο

Οριστικό άρθρο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αρσενικό Θηλυκό
προτού: pn, gn, ps, x, y, z
s+
σύμφωνο (s impura), φωνήεν
σε όλες τις άλλες περιπτώσεις όλες οι περιπτώσεις
ενικός lo (l') il la (l')
πληθυντικός gli (gl') i (li) le (l')

Αόριστο άρθρο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αρσενικό Θηλυκό
προτού: gn, pn, ps, s+σύμφωνο. (s impura), x, y, z, i+φωνήεν ("i" semiconsonante) σε όλες τις άλλες περιπτώσεις όλες οι περιπτώσεις
ενικός uno un una (un')
πληθυντικός -- -- --

Γεωγραφική κατανομή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ιταλική γλώσσα είναι η επίσημη γλώσσα της Ιταλίας, του Σαν Μαρίνο, του Βατικανού και μία από τις τέσσερεις επίσημες γλώσσες της Ελβετίας. Επίσης αποτελεί επίσημη γλώσσα σε περιφερειακό επίπεδο στην Κροατία (επαρχία της Ίστρια) και στη Σλοβενία (Σλοβένικη Ίστρια). Είναι μία από τις 24 επίσημες γλώσσες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.) και μία από τις γλώσσες εργασίας του Συμβουλίου της Ευρώπης. Άλλοι οργανισμοί που έχουν ως επίσημη γλώσσα τα ιταλικά είναι: ο Οργανισμός για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) και το Τάγμα της Μάλτας. Ο αριθμός των φυσικών ομιλητών ξεπερνά τα 64 εκατομμύρια, ενώ ο συνολικός αριθμός των ομιλητών αγγίζει τα 90 εκατομμύρια παγκοσμίως.

Υπάρχουν ακόμη μειονότητες ιταλόφωνων στη νότια Γαλλία και στο Μονακό.

Σε παγκόσμιο επίπεδο τα ιταλικά κατέχουν την πέμπτη θέση ανάμεσα στα προσφερόμενα μαθήματα ξένων γλωσσών μετά από τα Αγγλικά, τα Γαλλικά, τα Γερμανικά και τα Ισπανικά. Το μεγαλύτερο μέρος των ομιλητών της Ιταλικής ως ξένης γλώσσας εντοπίζεται στη λεκάνη της Μεσογείου λόγω των ιστορικών και πολιτιστικών δεσμών με την Ιταλία.

Η γνώση των Ιταλικών ως ξένη γλώσσα γνωρίζει μεγάλη διάδοση στην ευρωπαϊκή ήπειρο χάρη στην προώθηση της πολυγλωσσίας στο πλαίσιο της Ε.Ε. όπου η Ιταλική είναι η τέταρτη πιο δημοφιλής γλώσσα μετά τα αγγλικά, τα γερμανικά, και τα γαλλικά4. Σύμφωνα με το Ευρωβαρόμετρο (2012) περισσότεροι από 14 εκατομμύρια Ευρωπαίοι μαθαίνουν τα ιταλικά ως ξένη γλώσσα. Οι χώρες με τα μεγαλύτερα ποσοστά είναι η Μάλτα (66%), η Σλοβενία (15%), η Κροατία (14%), η Αυστρία (5%), η Γαλλία (4%), το Λουξεμβούργο (4%), η Γερμανία, η Ρουμανία, η Ελλάδα και η Κύπρος.

Εκτός συνόρων Ε.Ε., στην Αλβανία, η γνώση των Ιταλικών είναι αρκετά διαδεδομένη χάρη στους ιστορικούς, οικονομικούς και πολιτικούς δεσμούς ανάμεσα στις δύο χώρες. Υπολογίζεται ότι 19.000 Ιταλοί κατοικούν στην Αλβανία. Σύμφωνα με στατιστικές μεγάλο μέρος του πληθυσμού της Αλβανίας (έως και 70%) έχει μία στοιχειώδη γνώση των Ιταλικών, καθιστώντας τη την πιο διαδεδομένη ξένη γλώσσα στη χώρα. Ένας επιπλέον παράγοντας που διευκολύνει την εκμάθηση της ιταλικής γλώσσας στην Αλβανία είναι η εύκολη πρόσβαση στα ιταλικά κανάλια.

Στην Ελβετία τα ιταλικά παραμένουν η τρίτη δημοφιλέστερη γλώσσα μετά τα Γερμανικά και τα Γαλλικά. Ωστόσο το ποσοστό των ιταλόφωνων έχει μειωθεί σημαντικά τις τελευταίες δεκαετίας από το 11,9% το 1970 στο 8,4% το 2015. Τα ιταλικά ομιλούνται κυρίως στο καντόνι Τιτσίνο.

Η γνώση των Ιταλικών ωστόσο δεν περιορίζεται στην Ευρώπη αλλά έχει εξαπλωθεί σε όλες τις ηπείρους μέσω της μετανάστευσης και της πρόσφατης ιστορίας.

Κατά τη διάρκεια της ιταλικής αποικιοκρατίας ορισμένες αφρικανικές χώρες όπως η Λιβύη, η Ερυθραία, η Σομαλία και η Αιθιοπία- η τελευταία σε μικρότερο βαθμό βέβαια- είχαν υιοθετήσει τα ιταλικά ως επίσημη γλώσσα. Ακόμη και σήμερα, οι παλαιότερες γενιές είναι σε θέση να επικοινωνήσουν στα ιταλικά.

Η υπερπόντια μετανάστευση διαδραμάτισε ένα σημαντικό ρόλο στη διάδοση της ιταλικής γλώσσας στην Αμερική και την Ωκεανία. Μεγάλες κοινότητες ιταλόφωνων εντοπίζονται στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής κυρίως στις βορειανατολικές πολιτείες, στα αστικά κέντρα του Καναδά, στην Αργεντινή, στη Βραζιλία, στην Ουρουγουάη, στις χώρες της Λατινικής Αμερικής και στην Αυστραλία.

Ως επίσημη γλώσσα του κράτους του Βατικανού και της Αγίας Έδρας, η ιταλική γλώσσα χρησιμοποιείται σε όλα τα εκκλησιαστικά έγγραφα και αποτελεί τη lingua franca του Καθολικού δόγματο

Η εισαγωγή των νέων τεχνολογιών στο χώρο της εκμάθησης ξένων γλωσσών προσφέρει τη δυνατότητα σε πολλούς χρήστες του διαδικτύου να μάθουν τη γλώσσα χρησιμοποιώντας ειδικά σχεδιασμένες εφαρμογές. Μία από τις γνωστότερες εφαρμογές είναι το Ντουολίνγκο που παρέχει τη δυνατότητα σε 29 εκατομμύρια χρήστες να μάθουν ιταλικά.

Σημειώσεις και Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γενική βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Wikipedia
Wikipedia