Θεοδώριχος της Πράγας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Θεοδώριχος της Πράγας
Θάνατος
Πράγα[1]
Χώρα πολιτογράφησηςΤσεχία
Ιδιότηταζωγράφος[1]
Σημαντικά έργαSaint Jerome
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Θεοδώριχος της Πράγας (λατιν. Magister Theodoricus) ήταν Τσέχος ζωγράφος που έδρασε στην Πράγα γύρω στο γ΄ τέταρτο του 14ου αιώνα (περ. 1360 – 1380). Ήταν ο πρώτος Βοημός ζωγράφος και κεντρική μορφή της γοτθικής περιόδου, το έργο του οποίου σηματοδότησε την ανάπτυξη της βοημικής τέχνης στα χρόνια του Καρόλου Δ΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.

Την εποχή του Καρόλου Δ΄, η Πράγα ήταν έδρα μιας ευημερούσας βασιλικής Αυλής. Ο Κάρολος ήταν πεφωτισμένος ηγεμόνας με καλλιτεχνικά ενδιαφέροντα. Είχε ανατραφεί στο Παρίσι και είχε επηρεαστεί από την τέχνη της Ιταλίας, την οποία είχε επισκεφθεί.

Ο πάπας Γρηγόριος Α΄ ο Μέγας του Θεοδώριχου της Πράγας (περ. 1370) από το Παρεκκλήσιο του Τίμιου Σταυρού, Κάστρο Κάρλσταϊν

Για λογαριασμό του και με δική του επιχορήγηση, ο Κάρολος Δ΄ ανέθεσε στο ζωγράφο της Αυλής Θεοδώριχο να διακοσμήσει γύρω στο 1360 το Παρεκκλήσιο του Τιμίου Σταυρού στον πύργο-ανάκτορο Κάρλσταϊν (Karlstein), κοντά στην Πράγα. Ο Θεοδώριχος ζωγράφισε σε ιταλική σιενέζικη τεχνοτροπία ένα σύνολο από 129 φορητές εικόνες που απεικονίζουν αγίους, προφήτες, πατέρες της εκκλησίας, επισκόπους κλπ.

Η τεχνοτροπία του Θεοδώριχου εγκαινίασε τον αποκαλούμενο «απαλό ρυθμό» (soft style), που διατηρήθηκε στη γερμανική τέχνη για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα του 15ου αιώνα. Με τα έργα αυτά, που τα χαρακτηρίζει αξιόλογη πλαστική δύναμη και ρεαλισμός των προσώπων, η τέχνη του Θεοδώριχου έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση της βοημικής ζωγραφικής μέχρι την έκρηξη των Χουσετικών πολέμων (1419).

Τα πάνελ αυτά που ζωγράφισε ο Θεοδώριχος για τον Κάρολο Δ΄ εκτίθενται σήμερα στη Μονή του Αγίου Γεωργίου της Πράγας, όπου στεγάζεται η Εθνική Πινακοθήκη τσεχικής τέχνης της γοτθικής, μπαρόκ και αναγεννησιακής περιόδου. Εδώ εκτίθεται, μεταξύ άλλων, η «Αγία Ελισάβετ», που φιλοτέχνησε ο Θεοδώριχος μεταξύ 1360 -1365.

Ο Θεοδώριχος πέθανε γύρω στο 1381.

Έργα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Έχει ζωγραφίσει πιθανώς τα πρώτα του έργα στο βασιλικό παλάτι στην Πράγα. Μεταξύ των εξαιρετικών έργων του είναι ο εξοπλισμός του παρεκκλησίου του Τιμίου Σταυρού στο Κάστρο Καρλστάιν με συνολικά 129 γοτθικούς πίνακες ζωγραφικής. Αυτά τα έργα ζωγραφικής είναι σήμερα μεταξύ των καλύτερα διατηρημένων έργων γοτθικού ρυθμού. Η τελειότητα των έργων του και οι ωραίες πινελιές ήταν μοναδικές εκείνη την εποχή. Ειδικά τα πρόσωπα των απεικονιζόμενων προσώπων αποκλίνουν από το γοτθικό σχέδιο και απεικονίζονται πλαστικά.

Λογοτεχνία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Vlasta Dvořáková: Mistr Theodorik, Prag 1967
  • Jiří Fajt: Magister Theodoricus ISBN 80-7035-160-8
  • Jiří Fajt, Jan Royt: Magister Theodoricus - Hofmaler Kaiser Karls IV. Die künstlerische Ausstattung der Sakralräume auf Burg Karlstein. (Ausstellung Prag, St.-Agnes-Kloster, 12. November 1997 – 26. April 1998, stark gekürzte dt. Ausgabe des tschechischen Ausstellungskataloges). Prag, 1997. ISBN 80-7035-162-4
  • Jiří Fajt: Magister Theodoricus - dvorní malíř císaře Karla IV - umělecká výzdoba posvátných prostor hradu Karlštejna.(Ausstellung Prag, St.-Agnes-Kloster, 12. November 1997 – 26. April 1998). Prag, 1997. ISBN 80-7035-142-X
  • Gustav E. Pazaurek (1894), «Theoderich», Allgemeine Deutsche Biographie (ADB), 37, Leipzig: Duncker & Humblot, σελ. 708–710 

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/38246. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος-Λαρούς-Μπριτάνικα, λήμματα «Θεοδώριχος», τόμ. 27 και «Γοτθική τέχνη», τόμ. 19, Εκδόσεις Πάπυρος, Αθήνα, 1996.
  • «ΠΡΑΓΑ» (Οδηγοί του Κόσμου), Εκδόσεις ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ/DORLING KINDERSLEY, Αθήνα, 1998.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]