Η Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων (ταινία, 1951)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Η Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων
Alice in Wonderland
ΣκηνοθεσίαΚλάιντ Τζερόνομι
Ουίλφρεντ Τζάκσον
Χάμιλτον Λάσκε
ΠαραγωγήΓουώλτ Ντίσνεϋ
ΙστορίαΜιλτ Μπάντα
Ντελ Κόνελ
Ουίλιαμ Κοτρέλ
Τζόε Γκραντ
Ουίνστον Χίμπλερ
Ντικ Χούμερ
Ντικ Κέλσι
Τομ Όρεμπ
Μπιλ Πιτ
Έρντμαν Πένερ
Τζόε Ρινάλντι
Τεντ Σιρς
Τζων Ουόλμπριτζ
Βασισμένο σεΟι Περιπέτειες της Αλίκης στη Χώρα των Θαυμάτων και Μες στον καθρέφτη και τι βρήκε η Αλίκη εκεί του Λιούις Κάρολ
Ηθοποιοί φωνήςΚάθριν Μπόμοντ
Εντ Γουίν
Ρίτσαρντ Χάιντεν
Στέρλινγκ Χόλογουεϊ
Τζέρι Κολόννα
Βίρνα Φέλτον
Τζ. Πατ Ο'Μάλι
Μπιλ Τόμσον
Χέδερ Έιντζελ
Τζόσεφ Κερνς
Τζίμι ΜακΝτόναλντ
Λάρι Γκρέι
Ντίνκ Τρουτ
Πίντο Κόλβιγκ
Κουίνι Λέοναρντ
Ντόρις Λόιντ
The Mellomen
Ντον Μπάρκλεϊ
Λουσίλ Μπλις
Τόμι Λάσκε
Μάρνι Νίξον
Νόρμα Ζίμερ
ΜουσικήΌλιβερ Ουάλας
Τραγούδιvarious artists
ΜοντάζΛόιντ Ρίτσαρντσον
Εταιρεία παραγωγήςWalt Disney Animation Studios
ΔιανομήRKO Pictures
Πρώτη προβολή26 Ιουλίου 1951 (Παγκόσμια πρεμιέρα - Λονδίνο)[1]
28 Ιουλίου 1951 (ΗΠΑ)[1]
Διάρκεια75 λεπτά[2]
ΠροέλευσηΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής
ΓλώσσαΑγγλικά
Προϋπολογισμός$3 εκατομμύρια[3]
Ακαθάριστα έσοδα$5.2 εκατ δολάρια (έσοδα ΗΠΑ, 1951)

Η Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων (αγγλ.: Alice in Wonderland) είναι αμερικανική ταινία κινουμένων σχεδίων του 1951, σε παραγωγή του Ουώλτ Ντίσνεϋ, διανομή από την RKO Pictures και είναι βασισμένη στα έργα του Λιούις Κάρρολ, Οι περιπέτειες της Αλίκης στη Χώρα των Θαυμάτων και Μες στον καθρέφτη και τι βρήκε η Αλίκη εκεί. Αποτελεί τη δέκατη τρίτη κλασική ταινία κινουμένων σχεδίων μεγάλου μήκους της Disney και έκανε πρεμιέρα σε Νέα Υόρκη και Λονδίνο στις 26 Ιουλίου 1951. Τις φωνές τους στους χαρακτήρες χαρίζουν οι Κάθριν Μπώμοντ ως Αλίκη, Στέρλινγκ Χόλλογουεϋ ως Γάτος Τσέσαϊρ, Βίρνα Φέλτον ως Κόκκινη Βασίλισσα/Ντάμα Κούπα και Εντ Γουίν ως Τρελοκαπελάς.

Ο Ουώλτ Ντίσνεϋ επιχείρησε για πρώτη φορά να προσαρμόσει την Αλίκη σε ταινία μεγάλου μήκους, ανεπιτυχώς, κατά τη δεκαετία του '30. Ωστόσο, επανήλθε σε αυτήν στη δεκαετία του '40. Η ταινία προοριζόταν αρχικά να είναι μια μίξη μεταξύ live action και κινουμένων σχεδίων, αλλά το 1946, ο Ντίσνεϋ αποφάσισε η ταινία να είναι εξ' ολοκλήρου κινούμενα σχέδια. Το ομότιτλο τραγούδι της ταινίας έχει γίνει από τότε κλασικό τζαζ κομμάτι.

Αν και η ταινία έλαβε αυστηρή κριτική κατά την αρχική της κυκλοφορία, αποδείχθηκε αργότερα ότι ήταν μπροστά από την εποχή της και από τότε θεωρείται μια από τις μεγαλύτερες κλασικές ταινίες της Disney, μια από τις σημαντικότερες καλτ ταινίες κινουμένων σχεδίων, καθώς επίσης και μία από τις καλύτερες προσαρμογές της Αλίκης.

Πλοκή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ταινία αρχίζει με ένα μικρό κοριτσάκι, την Αλίκη, να παρακολουθεί το μάθημα που της παραδίδει η μεγάλη της αδελφή στην εξοχή. Ωστόσο εκείνη παίζει με τη γάτα της και δεν ενδιαφέρεται καθόλου για τα λόγια της αδελφής της. Κάποια στιγμή βλέπει ένα άσπρο κουνέλι να τρέχει, φωνάζοντας πως έχει αργήσει. Η Αλίκη το ακολουθεί ως την όχθη ενός ποταμού, κι έπειτα μπαίνει στη φωλιά όπου είχε μπει προηγουμένως ο Ασπροκούνελος. Όμως ανακαλύπτει πως δεν υπάρχει βαρύτητα και αιωρείται μέσα στη φωλιά. Όταν φτάνει στο δάπεδο της φωλιάς, βλέπει ένα πόμολο πόρτας που έχει το χάρισμα να μιλάει. Θέλοντας να περάσει την πόρτα (η οποία όμως έχει μικροσκοπικό μέγεθος), το πόμολο τη συμβουλεύει να πιει ένα φίλτρο που θα την κάνει μικρή, ώστε να χωρέσει από την πόρτα και να βρει τον Ασπροκούνελο.

Αφότου εισχωρήσει μέσα από την πόρτα, συναντά τον Καπετάνιο Ντόντο (ο οποίος έχει την εμφάνιση του ομωνύμου απειλούμενου είδους), ο οποίος της διηγείται μια ιστορία που συνέβη παλιά σε αυτό το μέρος. Κατόπιν, γνωρίζεται με δυο δίδυμα αδέλφια που της προκαλούν γέλιο, όμως μετά από ένα σημείο γίνονται ενοχλητικά και εκείνη βρίσκει την κατάλληλη ευκαιρία να φύγει. Μετά από αυτή τη συνάντηση, ξαναβρίσκει τον Ασπροκούνελο στο σπίτι του. Εκείνος της ζητά να του φέρει τα γάντια του, όμως η Αλίκη βρίσκει ένα μπισκότο, το τρώει και ξαναπαίρνει το κανονικό της μέγεθος. Ο Ασπροκούνελος νομίζει πως πρόκειται για τέρας και φωνάζει τον Καπετάνιο Ντόντο, καθώς και τον καπνοκαθαριστή Μπιλ (ο οποίος είναι ανθρωπόμορφη σαύρα). Μετά την αποτυχία του Μπιλ να βγάλει την Αλίκη από το σπίτι του Ασπροκούνελου, απ' όπου δεν μπορεί να βγει λόγω του τεράστιου μεγέθους της, τρώει ένα καρότο από τον κήπο του Ασπροκούνελου και παίρνει πάλι το μικρό της μέγεθος. Ωστόσο, συρρικνώνεται ακόμη πιο πολύ, στο μέγεθος ενός μυρμηγκιού.

Η Αλίκη ξαναχάνει τον Ασπροκούνελο, και βρίσκεται σε έναν κήπο με διάφορα λουλούδια που μιλάνε, τα οποία την περνούν για ζιζάνιο. Εκείνη φεύγει και συναντά μια κάμπια, που την συμβουλεύει να φάει μια άκρη ενός μανιταριού ώστε να ξαναπάρει το κανονικό της μέγεθος. Μετά από την πραγματοποίηση της επιθυμίας της, φυλάει το μανιτάρι για μια ώρα ανάγκης. Συνεχίζοντας την πορεία της, χάνεται στο δάσος. Ο Γάτος του Τσέσαϊρ μαθαίνει τι την απασχολεί και της λέει πως ο Τρελοκαπελάς ή ο Λαγός του Μάρτη μπορεί να γνωρίζουν πού βρίσκεται ο Ασπροκούνελος.

Όταν η Αλίκη φτάνει στο σπίτι του Τρελοκαπελά, βρίσκει εκεί τον ίδιο, αλλά και τον Λαγό του Μάρτη, οι οποίοι κάνουν ένα πάρτυ ξε-γενεθλίων (δηλαδή ένα πάρτυ που γιορτάζεται όταν κάποιος δεν έχει γενέθλια). Εκεί, η Αλίκη ανακαλύπτει πως και οι δυο τους είναι εξαιρετικά ελαφρόμυαλοι, και δεν βρίσκονται σε θέση να της απαντήσουν σχεδόν σε τίποτα. Και την ώρα που ετοιμάζεται να φύγει, βλέπει τον Ασπροκούνελο να μπαίνει μέσα. Ο Τρελοκαπελάς παίρνει το ρολόι του Ασπροκούνελου και το σπάει, προς τη στεναχώρια του Ασπροκούνελου. Όταν πλέον η Αλίκη ξαναχάνει τον Ασπροκούνελο, αποφασίζει πως δεν υπάρχει πλέον λόγος να βρίσκεται εδώ και πως είναι πλέον καιρός να γυρίσει στο σπίτι της. Ωστόσο, χάνεται για δεύτερη φορά στο δάσος και αρχίζει να κλαίει, πιστεύοντας πως δεν θα ξαναβρεί ποτέ την έξοδο.

Τότε επανεμφανίζεται ο Γάτος του Τσέσαϊρ, ο οποίος συμβουλεύει την Αλίκη να ζητήσει από τη Βασίλισσα\Ντάμα Κούπα να φύγει από τη χώρα. Η Αλίκη ακολουθεί το δρόμο που της επέδειξε ο Γάτος του Τσεσάιρ, και συναντά τρεις κηπουρούς να βάφουν κόκκινα τα άσπρα τριαντάφυλλα. Εκείνοι εξηγούν στην Αλίκη πως η Βασίλισσα/Ντάμα Κούπα κόβει όσα τριαντάφυλλα έχουν άλλο χρώμα εκτός του κόκκινου, και για να παραμείνουν τα άχρωμα τριαντάφυλλα τα βάφουν εκείνοι. Τότε εμφανίζεται η αλαζονική Βασίλισσα/Ντάμα Κούπα με την φρουρά της, που αποτελείται από όλων των ειδών τα τραπουλόχαρτα. Διατάζει να κόψουν το κεφάλι των κηπουρών, και κατόπιν προκαλεί την Αλίκη σε μια αλλόκοτη παρτίδα κροκέ. Κατά τη διάρκειά της, ο Γάτος του Τσέσαϊρ κάνει διάφορες φάρσες στην Ντάμα Κούπα, η οποία κατηγορεί την Αλίκη για αυτές και διατάζει να την αποκεφαλίσουν. Όμως ο σύζυγός της, ο Βασιλιάς (ο οποίος βρίσκεται ουσιαστικώς υπό την καθοδήγηση της Ντάμα Κούπα), προτείνει να τη δικάσουν. Παράλληλα, αποκαλύπτεται πως ο Ασπροκούνελος είναι σαλπιστής της βασιλικής φρουράς.

Στο δικαστήριο υπάρχει μεγάλη σύγχυση, και τελικώς η Ντάμα Κούπα διατάζει τα τραπουλόχαρτα να επιτεθούν στην Αλίκη. Όμως εκείνη τρώει τη μεριά του μανιταριού που θα την κάνει μεγάλη, και τελικώς επικρατεί μεγάλη φασαρία. Τα τραπουλόχαρτα αρχίζουν να την κυνηγούν, όμως ξαφνικά η Αλίκη βρίσκεται στις ρίζες ενός δέντρου, με τη γάτα της και την αδελφή της, και συνειδητοποιεί ότι όλα αυτά ήταν ένα όνειρο.

Διανομή ρόλων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ελληνική μεταγλώττιση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Στεφανία Χούγια: Αλίκη
  • Βίλμα Τσακίρη: Βασίλισσα Ντάμα Κούπα
  • Κώστας Μακέδος: Γάτος Τσεσάιρ
  • Σταύρος Μαυρίδης: Τρελοκάπελος
  • Γιώργος Χατζηγεωργίου: Λαγός του Μάρτη
  • Ντίνος Σούτης: Κάμπια
  • Σπύρος Μπιμπίλας: Ρήγας Κούπα/Μπίλ η σαύρα
  • Χρήστος Στασινόπουλος: Τουίντλ Ντί/Τουίντλ Ντάμ
  • Ντίνος Δουλγεράκης: Ασπροκούνελος
  • Γιώργος Μάζης: Θαλάσσιος Ίππος
  • Τάσος Κωστής: Πόμολο
  • Δημήτρης Κοντογιάννης: Ντόντο
  • Τηλέμαχος Κρεβάικας: Ξυλουργός
  • Μαρία Πλακίδη: Αδελφή της Αλίκης
  • Λευτέρης Σμίρης: Ποντικός

Συμμετέχουν: Μαρία Ξενουδάκη, Ειρήνη Τσιάρη, Αγγελική Χατζόγλου, Ηλίας Πλακίδης, Δημήτρης Κότσαρης, Ελένη Σμίρη, Άλεξ Παναγή, Πέτρος Μαγουλάς, Τάκης Φίνας, Γιάννης Φίνας, Μαρλέν Αγγελίδου, Ελπινίκη Ζερβού, Χριστίνα Αργύρη

Παραγωγή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ανάπτυξη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ιστορία του Ουώλτ Ντίσνεϋ με τα βιβλία της Αλίκης του Λιούις Κάρρολ (Οι Περιπέτειες της Αλίκης στη Χώρα των Θαυμάτων και Μες στον καθρέφτη και τι βρήκε η Αλίκη εκεί) ξεκινά από την παιδική του ηλικία. Όπως πολλά παιδιά εκείνης της εποχής, ήταν εξοικειωμένος με τα βιβλία της Αλίκης και τα είχε διαβάσει ως μαθητής.[5]

Το 1923, ο Ντίσνεϋ ήταν ακόμα ένας 21χρονος παραγωγός που προσπαθούσε να γίνει γνωστός δουλεύοντας στα Laugh-O-Gram Studio στο Κάνσας Σίτυ, όπου έφτιαξε τη μη επιτυχημένη σειρά ταινιών κινουμένων σχεδίων μικρού μήκους με το όνομα Newman Laugh-O-Grams. Η τελευταία από τη σειρά είχε τον τίτλο Alice's Wonderland και ήταν ελαφρώς εμπνευσμένη από τα βιβλία της Αλίκης. Πρωταγωνίστρια ήταν η Βιρτζίνια Ντέηβις, ένα μικρό κορίτσι το οποίο περιβαλλόταν από χαρακτήρες κινουμένων σχεδίων.[6] Αντιμέτωπη, ωστόσο, με επιχειρηματικά προβλήματα, η Laugh-O-Gram Studio χρεοκόπησε τον Ιούλιο του 1923 και η ταινία δεν κυκλοφόρησε ποτέ στο ευρύ κοινό.[7] Ωστόσο, ο Ντίσνεϋ έφυγε για το Χόλιγουντ και χρησιμοποίησε την ταινία ως κάποιου είδους πιλότο, για να την δείξει σε πιθανούς διανομείς ταινιών. Η Μάργκαρετ Τζ. Ουίνκλερ της εταιρίας Winkler Pictures, συμφώνησε στη δημιουργία και διανομή μας σειράς με τον τίτλο Alice Comedies. Αυτό οδήγησε τον Ντίσνεϋ να συνεργαστεί με τον μεγαλύτερο αδελφό του, Ρόυ Ο. Ντίσνεϋ, και να επαναπροσλάβει παλιούς συνεργάτες του από το Κάνσας Σίτυ, μεταξύ των οποίων οι Ουμπ Άιγουερκς, Ρούντολφ Άισινγκ, Φριζ Φρίλενγκ, Κάρμαν Μάξγουελ και Χιου Χέρμαν, δημιουργώντας την εταιρία Disney Bros. Studios (αργότερα Walt Disney Productions).[7] Η σειρά άρχισε να προβάλλεται το 1924 και κράτησε μέχρι το 1927.

Το 1932, ο Ντίσνεϋ άρχισε να φλερτάρει με την ιδέα να φτιάξει μια ταινία κινουμένων σχεδίων μεγάλου μήκους και επανειλημμένα στρεφόταν στην ιδέα αυτή η ταινία να είναι μια εκδοχή της Αλίκης, συνδυασμένη με live-action στοιχεία, στην οποία θα πρωταγωνιστούσε η Μαίρυ Πίκφορντ. Είχε ακόμα αγοράσει και τα δικαιώματα από τις εικονογραφήσεις του Σερ Τζον Τέννιελ.[5][8] Ωστόσο, τα σχέδια αυτά εγκαταλείφθηκαν για να φτιαχτεί Η Χιονάτη και οι επτά νάνοι, κυρίως επειδή η Paramount Pictures κυκλοφόρησε το 1933 τη δική της live-action έκδοση της Αλίκης στη Χώρα των Θαυμάτων.[5] Παρόλα αυτά, ο Ντίσνεϋ δεν εγκατέλειψε τελείως την ιδέα της Αλίκης και το 1936 κυκλοφόρησε τη μικρού μήκους ταινία Thru the Mirror, με πρωταγωνιστή τον Μίκυ Μάους.

Το 1938, μετά την τεράστια επιτυχία της Χιονάτης, ο Ντίσνεϋ επανέφερε την ιδέα της Αλίκης και κατοχύρωσε επίσημα τον τίτλο Η Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων στην Ένωση Κινηματογραφικών Ταινιών της Αμερικής για τη δημιουργία ταινίας. Προσέλαβε τον καλλιτέχνη εικονογραφημένου σεναρίου Αλ Πέρκινς και τον καλλιτεχνικό σκηνοθέτη Ντέηβιντ Σ. Χωλ για να αναπτύξουν την ιστορία και το θέμα της ταινίας.[5] Μια ιστορία ήταν έτοιμη το 1939, αλλά ο Ντίσνεϋ δεν ήταν ευχαριστημένος, καθώς ένιωσε ότι οι ζωγραφιές του Χωλ έμοιαζαν αρκετά με αυτές του Τέννιελ, κάνοντάς τες πολύ δύσκολο να εικονογραφηθούν και ο γενικός τόνος του σεναρίου του Πέρκινς ήταν πολύ αλλόκοτος και σκοτεινός.[5] Συνειδητοποιώντας το πόση δουλειά χρειαζόταν για την Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων, καθώς και την οικονομική καταστροφή που επέφερε ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος αλλά και τις απαιτήσεις για την παραγωγή των ταινιών Πινόκιο, Φαντασία και Μπάμπι, ο Ντίσνεϋ πάγωσε την παραγωγή της Αλίκης.[8]

Το 1945, αμέσως μετά το τέλος του πολέμου, ο Ντίσνεϋ επανέφερε για ακόμα μία φορά την Αλίκη και ανέθεσε στον Βρετανό συγγραφέα Άλντους Χάξλεϋ να ξαναγράψει το σενάριο. Ωστόσο, ο Ντίσνεϋ ένιωσε ότι η εκδοχή του Χάξλεϋ ήταν κατά πολύ μια κατά γράμμα προσαρμογή του βιβλίου του Κάρρολ.[8] Τότε, η ζωγράφος Μαίρυ Μπλαιρ κατέθεσε μερικές ζωγραφιές για την Αλίκη, οι οποίες δε βασίζονταν στη διάσημη εικονογράφηση του Τέννιελ αλλά είχαν στοιχεία μοντερνισμού, χρησιμοποιώντας έντονα και εξωπραγματικά χρώματα. Οι ζωγραφιές της Μπλαιρ άρεσαν στον Ντίσνεϋ και το σενάριο γράφτηκε ξανά ώστε να επικεντρωθεί στην κωμωδία, στη μουσική και στη φαντασιόπληκτη πλευρά του βιβλίου του Κάρρολ.[8]

Ο Ντίσνεϋ έπαιξε με την ιδέα η ταινία να συνδυάζει live-action με κινούμενα σχέδια (με έναν παρόμοιο τρόπο όπως στη σειρά Alice Comedies), στην οποία θα πρωταγωνιστούσε η Τζίντζερ Ρότζερς, και θα αξιοποιούσε την πρόσφατα αναπτυχθείσα μέθοδο της sodium vapor process.[9] Η Λίσα Ντέηβις (η οποία χάρισε αργότερα τη φωνή της στην Ανίτα Ράντκλιφ στην ταινία Τα 101 Σκυλιά της Δαλματίας) και η Λουάνα Πάττεν ήταν επίσης υποψήφιες για τον ρόλο της Αλίκης.[8][10] Ωστόσο, σύντομα ο Ντίσνεϋ συνειδητοποίησε ότι θα μπορούσε να αποδώσει καλύτερα το βιβλίο μόνο ως ταινία κινουμένων σχεδίων κι έτσι, το 1946, ξεκίνησε δουλειά για μια ταινία της Αλίκης στη Χώρα των Θαυμάτων χωρίς live-action, παρά μόνο με κινούμενα σχέδια.[5]

Σενάριο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μέσα από διάφορα πρόχειρα σενάρια, αρκετές σκηνές που βρίσκονταν στο βιβλίο του Κάρρολ συμπαρασύρθηκαν έξω από την ιστορία. Ωστόσο, ο Ντίσνεΰ επέμενε ότι οι ίδιες οι σκηνές παραμένουν κοντά σε αυτές του βιβλίου, αφού το περισσότερο χιούμορ διατηρείται στο σενάριο.[5]

Μια σκηνή που υπήρχε στην εκδοχή του 1939 και αφαιρέθηκε από την ταινία, ήταν αυτή όπου ο υπηρέτης ψάρι παραδίδει ένα μήνυμα στον υπηρέτη βάτραχο έξω από το κτήμα της Δούκισσας, λέγοντάς του ότι η Βασίλισσα/Ντάμα Κούπα προσκαλεί τη Δούκισσα σε αγώνα κροκέ. Η Αλίκη κρυφακούει αυτή τη συνομιλία και τρυπώνει στην κουζίνα του κτήματος, όπου βρίσκει τον μάγειρα της Δούκισσας να μαγειρεύει μανιωδώς και τη Δούκισσα να προσέχει το μωρό της. Ο μάγειρας σκορπάει πιπέρι σε όλο το δωμάτιο προκαλώντας φτάρνισμα στις δύο γυναίκες και το μωρό αρχίζει να κλαίει. Μετά από μια σύντομη συνομιλία μεταξύ της Αλίκης και της Δούκισσας, ο οξύθυμος Μάγειρας αρχίζει να πετάει κατσαρόλες και τηγάνια στο μωρό που κάνει θόρυβο. Η Αλίκη διασώζει το μωρό, αλλά, καθώς εγκαταλείπει το σπίτι, το μωρό μεταμορφώνεται σε γουρούνι και τρέχει μακριά.[11]

Μια άλλη σκηνή που κόπηκε, λάμβανε χώρα στο Τάλτζυ Γουντ, όπου η Αλίκη συνάντησε ένα φαινομενικά μοχθηρό Τζάμπεργουοκυ το οποίο κρυβόταν στο σκοτάδι, πριν αποκαλύψει τον εαυτό του ως έναν κωμικό δράκο - σαν τέρας με καμπανάκια και σφυρίχτρες στο κεφάλι του. Ένα τραγούδι, το «Beware the Jabberwock», είχε επίσης γραφτεί. Ωστόσο, η σκηνή απορρίφθηκε για να κρατηθεί το ποίημα The Walrus and the Carpenter.[5] Από την επιθυμία να κρατηθεί το ποίημα του Τζάμπεργουοκυ στην ταινία, ένα καινούριο τραγούδι, το «I'm Odd», γράφτηκε για τον Γάτο του Τσέσαϊρ, έτσι ώστε να το αντικαταστήσει.

Μια τρίτη σκηνή που κόπηκε, λάμβανε χώρα επίσης στο Τάλτζυ Γουντ και έδειχνε την Αλίκη να συζητάει με τον Άσπρο Ιππότη, ο οποίος προοριζόταν να είναι κάποιου είδους καρικατούρα του ίδιου του Ουώλτ Ντίσνεϋ. Αν και στον Ντίσνεϋ άρεσε η σκηνή, ένιωσε ότι θα ήταν καλύτερα αν η Αλίκη μάθαινε το μάθημά της από μόνη της, εξού και το τραγούδι «Very Good Advice».[5]

Άλλοι χαρακτήρες όπως η Χελώνα και ο Γρύπας, απορρίφθηκαν από την ταινία για λόγους εγρήγορσης της ιστορίας.

Μουσική[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Θέλοντας να διατηρήσει κάποια από τα ευφάνταστα στοιχεία του Κάρρολ, ο Ντίσνεϋ ανέθεσε στους καλύτερους τραγουδοποιούς να συνθέσουν τραγούδια για την ταινία που βασίζονταν σε ποιήματα και σε στίχους του έργου του Κάρρολ. Γράφτηκε αριθμός τραγουδιών ρεκόρ που πιθανόν να έμπαιναν στην ταινία, τα οποία βασίζονταν στο έργο του Κάρρολ, και αρκετά από αυτά βρήκαν εν τέλη το δρόμο τους σε αυτήν, ακόμα κι αν ακούγονται για πολύ σύντομες στιγμές. Η Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων θα καυχιόταν ως η ταινία που περιέχει τα περισσότερα τραγούδια από όλες τις ταινίες της Disney, αλλά επειδή μερικά από αυτά διαρκούν μόνο μερικά δευτερόλεπτα (όπως τα «How Do You Do and Shake Hands», «We'll Smoke the Monster Out», «Twas Brillig», «The Caucus Race» και άλλα), το γεγονός αυτό συχνά παραβλέπεται. Το πρωτότυπο τραγούδι με τίτλο «Beyond the Laughing Sky», το οποίο η Αλίκη θα τραγουδούσε στη αρχή της ταινίας, δεν χρησιμοποιήθηκε τελικά. Το τραγούδι, όπως και πολλά άλλα που δεν μπήκαν τελικά στην ταινία, δε χρησιμοποιήθηκαν από τους παραγωγούς. Ωστόσο, η σύνθεση κρατήθηκε και οι στίχοι άλλαξαν και χρησιμοποιήθηκε αργότερα ως το τραγούδι των τίτλων στην ταινία Πήτερ Παν (η οποία βρισκόταν σε παραγωγή την ίδια περίοδο), με τον τίτλο «The Second Star to the Right».

Το τραγούδι των τίτλων, «Alice in Wonderland», γράφτηκε από τον Σάμμυ Φέιν (σε στίχους του Μπομπ Χίλλιαρντ) και έγινε τζαζ επιτυχία. Πρώτη διασκευή έγινε από τον πιανίστα της τζαζ Ντέηβ Μπρούμπεκ το 1952, ενώ το περιέλαβε στο άλμπουμ του, Dave Digs Disney, το 1957. Αργότερα, τον Ιούνιο του 1961, ο πιανίστας της τζαζ Μπιλ Έβανς, το διασκεύασε και το ερμήνευσε ζωντανά με το τρίο του (Bill Evans Trio) στο νεοϋορκέζικο κλαμπ Village Vanguard. Η εκτέλεση αυτή συμπεριλήφθηκε στο Sunday at the Village Vanguard, ένα από τα σπουδαιότερα άλμπουμ στη δισκογραφίας της τζαζ μουσικής.[12]

Η Ιζούμι Γιουκιμούρα τραγούδησε το δικό της θεματικό τραγούδι για την ιαπωνική κυκλοφορία της ταινίας.

Το τραγούδι, «In a World of My Own», περιλαμβάνεται στον πορτοκαλί δίσκο της μουσικής συλλογής της Disney «Classic Disney: 60 Years of Musical Magic».

Soundtrack[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξώφυλλο soundtrack.

Το soundtrack της ταινίες κυκλοφόρησε πρώτη φορά σε δίσκο βινυλίου στις 28 Ιουλίου 1951, ενώ επανακυκλοφόρησε σε CD από τη Walt Disney Records στις 3 Φεβρουαρίου 1998.[13]

CD που κυκλοφόρησε το 1998
Αρ. Tίτλος Διάρκεια
1. "Alice in Wonderland"   2:36
2. "Pay Attention/In a World of My Own"   2:16
3. "I'm Late"   0:45
4. "Curiosity Leads to Trouble/Simply Impassable"   4:07
5. "The Sailor's Hornpipe/The Caucus Race"   2:29
6. "We're Not Waxworks"   0:28
7. "How D'Ye Do and Shake Hands/Curious?"   0:58
8. "The Walrus and the Carpenter"   5:08
9. "Old Father William"   0:26
10. "Mary Ann!/A Lizard with a Ladder/We'll Smoke the Blighter Out"   2:45
11. "The Garden/All in the Golden Afternoon"   3:41
12. "What Genus Are You?"   1:17
13. "A-E-I-O-U (Ray the Caterpillar Song/Who R U?)"   4:38
14. "A Serpent!"   1:12
15. "Alone Again/'Twas Brillig/Lose Something"   2:34
16. "The Mad Tea Party/The Unbirthday Song"   4:34
17. "The Tulgey Wood"   2:04
18. "Very Good Advice"   2:12
19. "Whom Did You Expect"   0:56
20. "Painting the Roses Red/March of the Cards"   2:51
21. "Marie the Queen of Hearts/Who's Been Painting My Roses Red?"   1:26
22. "A Little Girl/Let the Game Begin/I Warn You Child"   1:31
23. "The Trial/The Unbirthday Song (Reprise)/Rule 42/Off with Her Head/The Caucus Race"   6:02
Συν. διάρκεια:
56:56
Τραγούδια που ακούγονται στην ταινία
Τραγούδι Ερμηνευτής/ες
Alice in Wonderland The Jud Conlon Chorus & The Mellomen
In a World of My Own Αλίκη
I'm Late Ασπροκούνελος
The Sailor's Hornpipe Ντόντο
The Caucus Race Ντόντο & Ζώα
How Do You Do and Shake Hands? Τουίντλ Ντη & Τουίντλ Νταμ
The Walrus and the Carpenter Τουίντλ Ντη & Τουίντλ Νταμ
Old Father William Τουίντλ Ντη & Τουίντλ Νταμ
We'll Smoke the Blighter Out Ντόντο & Ασπροκούνελος
All in the Golden Afternoon Λουλούδια & Αλίκη
A-E-I-O-U Κάμπια
Twas Brillig Γάτος του Τσέσαϊρ
The Unbirthday Song Τρελοκαπελάς, Λαγός του Μάρτη & Αλίκη
Very Good Advice Αλίκη
Painting the Roses Red Τραπουλόχαρτα & Αλίκη
Who's Been Painting My Roses Red? (Επανάληψη) Βασίλισσα/Ντάμα Κούπα & Τραπουλόχαρτα
The Unbirthday Song (Επανάληψη) Τρελοκαπελάς, Λαγός του Μάρτη, Βασίλισσα/Ντάμα Κούπα & Τραπουλόχαρτα
The Caucus Race (Επανάληψη) Όλο το καστ (εκτός Αλίκης)
Alice in Wonderland (Επανάληψη) The Jud Conlon Chorus & The Mellomen
Τραγούδια που γράφτηκαν για την ταινία αλλά δε χρησιμοποιήθηκαν
Τραγούδι Ερμηνευτής/ες Σημειώσεις
Beyond the Laughing Sky Αλίκη Αντικαταστάθηκε από το «In a World of My Own»
Η μελωδία του χρησιμοποιήθηκε αργότερα με νέους στίχους
για το «The Second Star to the Right» στην ταινία Πήτερ Παν
Dream Caravan Κάμπια Αντικαταστάθηκε από το «A-E-I-O-U»
I'm Odd Γάτος του Τσεσάιρ Αντικαταστάθηκε από το 'Twas Brillig
Beware the Jabberwock Χορωδία (Stan Freberg, Daws Butler & the Rhythmaires) Αναφέρεται σε χαρακτήρα που κόπηκε από την ταινία
So They Say Αλίκη
If You'll Believe in Me Λιοντάρι & Μονόκερος Κομμένοι χαρακτήρες
Beautiful Soup Χελώνα & Γκρίφωνας Κομμένοι χαρακτήρες
Everything Has a Useness Προοριζόταν για την Caterpillar Η κάμπια εξηγεί στην Αλίκη ότι όλα έχουν τον σκοπό
τους, αναφερόμενη στην χρησιμοποίηση του μανιταριού
Curiosity Άγνωστο για ποιον προοριζόταν
Humpty Dumpty
Speak Roughly to Your Little Boy Δούκισσα Κομμένος χαρακτήρας
Will You Join the Dance

Κυκλοφορία και υποδοχή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εκείνη την εποχή, αυτές οι δημιουργικές αποφάσεις του Ντίσνεϋ δέχθηκαν σκληρή κριτική από τους θαυμαστές του Κάρρολ καθώς και από τη βιομηχανία του βρετανικού κινηματογράφου και τους αναλυτές λογοτεχνίας, οι οποίοι κατηγόρησαν τον Ντίσνεϋ για «αμερικανοποίηση» μιας εξαιρετικής δουλειάς της αγγλικής λογοτεχνίας.[14] Ο Ντίσνεϋ δεν εξεπλάγη από αυτή την κριτική για την Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων - η δική του εκδοχή της Αλίκης προοριζόταν για οικογένειες με παιδιά και όχι αναλυτές λογοτεχνίας - αλλά παρά τα πολλά χρόνια σκέψης και προσπάθειας, η ταινία είχε μια χλιαρή ανταπόκριση στο box office κατά την κυκλοφορία της και αυτό ήταν μια μεγάλη απογοήτευση.[15] Υπολογίζεται ότι τα έσοδα από το box office το 1951 ήταν περίπου $2.4 εκατομμύρια.[16]

Αν και δεν ήταν μια άμεση καταστροφή, η ταινία δεν επανακυκλοφόρησε ποτέ στις αίθουσες όσο ζούσε ο Ντίσνεϋ, αλλά προβαλλόταν κάθε τόσο στην τηλεόραση. Στην πραγματικότητα, η Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων προβλήθηκε ως το δεύτερο επεισόδιο της τηλεοπτικής σειράς του Ντίσνεϋ στο ABC, Disneyland, το 1954, με σοβαρή επεξεργασία έτσι ώστε να διαρκεί λιγότερο από μία ώρα. Στο βιβλίο The Disney Films, ο Λέοναρντ Μάλτιν αναφέρει ότι ο εικονογραφιστής Ουόρντ Κίμπαλ ένιωσε ότι η ταινία απέτυχε επειδή «υπέφερε από τους πολλούς σκηνοθέτες. Εδώ είχαμε την περίπτωση πέντε σκηνοθετών να προσπαθούν ο ένας να ξεπεράσει τον άλλον και να κάνουν τις δικές τους σκηνές τις καλύτερες και τις πιο τρελές. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να αυτοακυρωθεί το τελικό προϊόν».[17] Ο ίδιος ο Ουώλτ Ντίσνεϋ ένιωσε ότι η ταινία απέτυχε επειδή δεν υπήρχε «ζεστασιά» στον χαρακτήρα της Αλίκης.[18]

Σχεδόν δύο δεκαετίες μετά την πρώτη κυκλοφορία και μετά την επιτυχία της ταινίας κινουμένων σχεδίων Το Κίτρινο Υποβρύχιο του Τζορτζ Ντούνινγκ το 1968, η εκδοχή της Αλίκης στη Χώρα των Θαυμάτων του Ντίσνεϋ βρέθηκε ξαφνικά στη μόδα της εποχής. Στην πραγματικότητα, εξαιτίας της καλλιτεχνικής επιμέλειας της Μαίρυ Μπλαιρ και της μακροχρόνιας συσχέτισης της Αλίκης στη Χώρα των Θαυμάτων του Κάρρολ με την κουλτούρα των ναρκωτικών, η ταινία επανήλθε στο προσκήνιο ως ταινία «μπροστά από την εποχή της» (μαζί με τις ταινίες Φαντασία και Οι τρεις Καμπαλέρος) ανάμεσα σε φοιτητές και προβλήθηκε σε διάφορες πόλεις με πανεπιστήμια σε όλη τη χώρα. Η Disney αρνήθηκε αυτή τη συσχέτιση και έφτασε στο σημείο να αποσύρει την ταινία από πανεπιστήμια. Αλλά, το 1974, η Disney επέτρεψε την πρώτη επανακυκλοφορία της ταινίας στις αίθουσες και η εταιρεία την προώθησε ακόμη και ως ταινία που βρισκόταν σε αρμονία με την ψυχεδελική εποχή (κυρίως λόγω του επιτυχημένου τραγουδιού «White Rabbit» των Jefferson Airplane). Αυτή η επανακυκλοφορία ήταν τόσο επιτυχημένη που δικαιολόγησε μια επακόλουθη επανακυκλοφορία το 1981. Η πρώτη επανακυκλοφορία στο Ηνωμένο Βασίλειο έγινε στις 26 Ιουλίου 1979.

Αργότερα, με την άφιξη των home video στην αγορά, η Disney επέλεξε να κάνει την Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων μια από τις πρώτες ταινίες της εταιρίας που θα ήταν διαθέσιμες προς ενοικίαση σε VHS και Betamax και προς πώληση στη μορφή CED Videodisc. Η ταινία κυκλοφόρησε στις 15 Οκτωβρίου 1981 σε VHS, CED και Betamax, ενώ στις 28 Μαΐου 1986 σε VHS, Betamax και Laserdisc, παραμένοντας γενικά από τότε στην αγορά με μια κυκλοφορία το 1991 για την 40η επέτειο, ακολουθούμενη από δύο κυκλοφορίες σε VHS και Laserdisc στις 28 Οκτωβρίου 1994 και 14 Οκτωβρίου 1997, ως μέρος της Συλλογής Αριστουργημάτων της Ντίσνεϋ. Κυκλοφόρησε επίσης σε DVD στις 4 Ιουλίου 2000 ως μέρος της σειράς «Χρυσά Κλασικά». Μία πλήρως επεξεργασμένη εκδοχή κυκλοφόρησε στις 27 Ιανουαρίου 2004, η οποία περιείχε επίσης ολόκληρο το επεισόδιο (διάρκειας μίας ώρας) τηλεοπτικής εκπομπής όπου οι Κάθρυν Μπώμοντ, Έντγκαρ Μπέργκεν, Τσάρλι ΜακΚάρθυ, Μόρτιμερ Σνέρντ, Μπόμπι Ντρίσκολ και άλλοι προώθησαν την ταινία, παιχνίδια, κομμένες σκηνές, τραγούδια και άλλα.[19] Η Disney απέσυρε αυτή την εκδοχή από την αγορά τον Ιανουάριο του 2009. Η Disney κυκλοφόρησε μια ειδική έκδοση «Μη-Επετειακή» δύο δίσκων σε DVD στις 30 Μαρτίου 2010, με σκοπό την προώθηση της τότε καινούριας ταινίας του Τιμ Μπάρτον.[20][21] Η ταινία κυκλοφόρησε σε πακέτο DVD/Blu-ray την 1η Φεβρουαρίου 2011 για τον εορτασμό της 60ης επετείου της, περιλαμβάνοντας μια νέα HD επεξεργασία της ταινίας και πολύ έξτρα υλικό.[22] Η Disney επανακυκλοφόρησε την ταινία σε Blu-ray και DVD στις 26 Απριλίου 2016 για τον εορτασμό της 65ης επετείου της.

Στη σελίδα συλλογής κριτικών Rotten Tomatoes, το συνολικό ποσοστό που κατέχει η ταινία με βάση 28 κριτικές είναι 79%, με μέσο όρο 6.4/10. Στο τμήμα ομοφωνίας της σελίδας διαβάζουμε: «Μια καλή εισαγωγή στο κλασικό του Λιούις Κάρρολ, η Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων διαθέτει μερικές από τις πιο σουρεαλιστικές και στρεβλωμένες εικόνες του κανόνα της Disney».[23]

Η ταινία ήταν υποψήφια για βραβείο Όσκαρ στην κατηγορία της Καλύτερης Μουσικής, αλλά έχασε από την ταινία Ένας Αμερικανός στο Παρίσι.[24]

Μίντια και εμπορικότητα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Θεατρική σκηνή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων έχει συμπυκνωθεί σε μια θεατρική παράσταση μιας πράξης με τίτλο Alice in Wonderland, Jr.. Αυτή η θεατρική εκδοχή προοριζόταν αποκλειστικά για παραγωγές σε γυμνάσια και λύκεια και περιελάμβανε την πλειοψηφία των τραγουδιών της ταινίας αλλά και άλλα τραγούδια όπως το «Zip-a-Dee-Doo-Dah» του μιούζικαλ Song of the South, δύο νέες εκτελέσεις του «I'm Late!» και τρία νέα νούμερα με τους τίτλους «Ocean of Tears», «Simon Says» και «Who Are You?». Αυτή η θεατρική εκδοχή διάρκειας 60-80 λεπτών είναι αδειοδοτημένη από το Music Theatre International στην Jr. Collection του Broadway, μαζί με άλλα θεατρικά της Disney όπως τα Aladdin, Jr., Mulan Jr., Η Πεντάμορφη και το Τέρας, High School Musical: On Stage!, η Aida των Έλτον Τζον και Τιμ Ράις και πολλά άλλα.[25]

Θεματικά πάρκα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Αλίκη στη Disneyland το 2012.

Ενδεδυμένες εκδόσεις της Αλίκης, του Τρελοκαπελά, του Ασπροκούνελου, της Βασίλισσας/Ντάμα Κούπα και των Τουίντλ Ντη και Τουίντλ Νταμ κάνουν συχνές εμφανίσεις στα θεματικά πάρκα της Disney. Άλλοι χαρακτήρες της ταινίας, όπως ο Θαλάσσιος Ίππος και ο Λαγός του Μάρτη, επίσης εμφανίστηκαν σε θεματικά πάρκα, αλλά πιο σπάνια. Το πιο διάσημο, το οποίο περιλαμβάνεται και στα πέντε θεματικά πάρκα της Disneyland, είναι το «Mad Tea Party», ένα παιχνίδι με ποτήρια του τσαγιού το οποίο είναι βασισμένο στην προσαρμογή της Αλίκης στη Χώρα των Θαυμάτων από την Disney.

Η Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων περιλαμβάνεται επίσης συχνά σε πολλές παρελάσεις και εκδηλώσεις στα θεματικά πάρκα της Disney, συμπεριλαμβανομένων των «Main Street Electrical Parade», «SpectroMagic», «Fantasmic!», «Dreamlights», «The Move It! Shake It! Celebrate It! Street Party» και «Walt Disney's Parade of Dreams». Η Disneyland της Καλιφόρνια, πέραν του «Mad Tea Party», περιλαμβάνει ένα ακόμα αξιοθέατο βασισμένο στην ταινία,[26] καθώς επίσης και η Disneyland του Παρισιού περιέχει ένα λαβύρινθο με το όνομα «Alice's Curious Labyrinth», ο οποίος είναι εμπνευσμένος από την ταινία.[27]

Η προσαρμογή του 2010 από τον Τιμ Μπάρτον δεν είχε μεγάλη επιρροή στα θεματικά πάρκα και ενέπνευσε μόνο το «Mad T Party», ένα «εφιαλτικό γεγονός» στο θεματικό πάρκο Disney California Adventure.

Βιντεοπαιχνίδια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στο βιντεοπαιχνίδι Disney's Villains' Revenge, η Βασίλισσα/Ντάμα Κούπα είναι μία από τους κακούς που προσπαθεί να αλλάξει το τέλος στην ιστορία της και να κόψει το κεφάλι της Αλίκης. Το παιχνίδι Mickey Mousecapade περιλαμβάνει αρκετούς χαρακτήρες από την ταινία. Στην πραγματικότητα, η Ιαπωνική εκδοχή του είναι πολύ βασισμένη στην ταινία με σχεδόν κάθε αναφορά στο παιχνίδι να προέρχεται από αυτήν.

Ένα βιντεοπαιχνίδι της ταινίας κυκλοφόρησε στη Βόρεια Αμερική για την κονσόλα παιχνιδιών Game Boy Color από την Nintendo στις 4 Οκτωβρίου 2000. Επιπρόσθετα, στα βιντεοπαιχνίδια Kingdom Hearts και Kingdom Hearts: Chain of Memories, η Χώρα των Θαυμάτων είναι ένας από τους κόσμους των παιχνιδιών. Η Αλίκη είναι επίσης ένας βασικός χαρακτήρας στη γενική πλοκή του πρώτου παιχνιδιού εξαιτίας του ρόλου της ως μία από τις εφτά «Πριγκίπισσες της Καρδιάς». Άλλοι χαρακτήρες από την ταινία που εμφανίζονται περιλαμβάνουν τη Βασίλισσα/Ντάμα Κούπα, τον Γάτο του Τσεσάιρ, τον Ασπροκούνελο, το Πόμολο, την Κάμπια και την Τράπουλα. Ο Τρελοκαπελάς και ο Λαγός του Μάρτη εμφανίζονται επίσης, αλλά ως πορτραίτα. Όλοι οι χαρακτήρες εκτός από το Πόμολο, εμφανίζονται επίσης στο Chain of Memories, αν και είναι σε μορφή ψευδαισθήσεων που δημιουργούνται από τη μνήμη του βασικού χαρακτήρα του παιχνιδιού.[28] Παρόλο που ο κόσμος της Χώρας των Θαυμάτων απουσιάζει από το Kingdom Hearts II, επιστρέφει στο Kingdom Hearts 358/2 Days και στο Kingdom Hearts coded, με το τελευταίο να περιέχει μια ψηφιακή εκδοχή του κόσμου αυτού από στοιχεία που προέρχονται από το ημερολόγιο του Τζίμινι Κρίκετ.

Στο βιντεοπαιχνίδι Toy Story 3: The Video Game, το καπέλο του Τρελοκάπελου είναι ένα από τα καπέλα που μπορείς να έχεις ως κάτοικος της πόλης. Στο Kinect Disneyland Adventures, η Αλίκη, ο Τρελοκαπελάς, ο Ασπροκούνελος και η Βασίλισσα/Ντάμα Κούπα κάνουν εμφανίσεις. Στο Disney Infinity, υπάρχουν δίσκοι δύναμης που βασίζονται στην Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων.

Αρκετοί χαρακτήρες της ταινίας κάνουν εμφανίσεις σε όλα τα Epic Mickey-games. Για παράδειγμα, βλέπουμε τα Τραπουλόχαρτα στο Mickeyjunk Mountain του αυθεντικού Epic Mickey, η Αλίκη εμφανίζεται ως άγαλμα στο Epic Mickey 2 και η Αλίκη, ο Τρελοκαπελάς, ο Γάτος του Τσέσαϊρ και η Βασίλισσα/Ντάμα Κούπα εμφανίζονται ως κλειδωμένοι χαρακτήρες που έχεις τη δυνατότητα να ξεκλειδώσεις στο Epic Mickey: Power of Illusion.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 «Alice in Wonderland. Movie Detail». American Film Institute. Ανακτήθηκε στις 18 Μαΐου 2014. 
  2. «Alice in Wonderland (U)». British Board of Film Classification. Ανακτήθηκε στις 18 Ιουλίου 2015. 
  3. «Alice in Wonderland». Magical Kingdoms. Ανακτήθηκε στις 1 Φεβρουαρίου 2017. 
  4. «Alice in Wonderland». Voice Chasers. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Απριλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 12 Μαΐου 2018. 
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 5,6 5,7 5,8 Through the Keyhole: A Companion's Guide to Alice in Wonderland, Alice in Wonderland: 60th Anniversary Edition, 2011 Blu-Ray
  6. Barrier, Michael (1999). Hollywood Cartons: American Animation in Its Golden Age. Οξφόρδη: Oxford University Press, σελ. [Χρειάζεται σελίδα] ISBN 0-19-503759-6.
  7. 7,0 7,1 Barrier, Michael, 1999, Hollywood Cartons, Oxford University Press, United Kingdom
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 Reflections on Alice, Alice in Wonderland: 50th Universary Edition, 2005 DVD
  9. Gabler, Neal, 2006, Walt Disney: The Triumph of American Imagination, Alfred A. Knoff, New York City, USA
  10. Braun, Amy (4 Μαρτίου 2008). «UltimateDisney.com's Interview with Lisa Davis, the voice and model for 101 Dalmatians' Anita Radcliff». DVD Dizzy. Ανακτήθηκε στις 13 Μαΐου 2018. 
  11. Deleted Scene: The Pig and Pepper, Alice in Wonderland, 2011 Blu-Ray
  12. Βλ. review του άλμπουμ από τον Thom Jurek και το tracklisting στο: «Bill Evans Trio, Sunday at the Village Vanguard». Allmusic. Ανακτήθηκε στις 14 Μαΐου 2018. 
  13. «Walt Disney's Alice In Wonderland: Classic Soundtrack Series: Sammy Fain, Bob Hilliard». Amazon.com. Ανακτήθηκε στις 14 Μαΐου 2018. 
  14. Thomas, Bob (1976). Walt Disney: An American Original. New York: Hyperion Press. σελίδες 220–221. ISBN 0-7868-6027-8. 
  15. «Alice in Wonderland: The Aftermath». 
  16. 'The Top Box Office Hits of 1951', Variety, January 2, 1952
  17. Maltin, Leonard (1973). The Disney Films. Νέα Υόρκη: Crown. σελ. 103. ISBN 0-7868-8527-0. 
  18. «Disney, Tim Burton & Linda Woolverton deliver an "Alice" for the ages». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Ιουνίου 2018. Ανακτήθηκε στις 15 Μαΐου 2018. 
  19. «Alice in Wonderland - Masterpiece Edition (DVD)». Amazon. Ανακτήθηκε στις 15 Μαΐου 2018. 
  20. «Alice in Wonderland - Special Un-Anniversary Edition (DVD)». Amazon. Ανακτήθηκε στις 15 Μαΐου 2018. 
  21. «Official DVD website». Disney.Go.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Ιουλίου 2010. Ανακτήθηκε στις 13 Ιουλίου 2010. 
  22. «Alice In Wonderland - 60th Anniversary Edition (DVD + Blu-ray)». Amazon. Ανακτήθηκε στις 15 Μαΐου 2018. 
  23. «Alice in Wonderland Movie Reviews, Pictures». Rotten Tomatoes. Ανακτήθηκε στις 15 Μαΐου 2018. 
  24. «Best Score Academy Award Nominations and the Newmans». Romanization. Ανακτήθηκε στις 15 Μαΐου 2018. 
  25. «Disney's Alice in Wonderland JR». MTI Shows. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Αυγούστου 2013. Ανακτήθηκε στις 17 Μαΐου 2018. 
  26. «Disneyland's Mad Tea Party Page». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Ιουνίου 2010. Ανακτήθηκε στις 17 Μαΐου 2018. 
  27. «Disneyland Paris' Alice's Curious Labyrinth Page». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Ιανουαρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 17 Μαΐου 2018. 
  28. «Kingdom Hearts Official Page». Ανακτήθηκε στις 13 Ιουλίου 2010. 

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]