Ευδόξιος ο Αντιοχείας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ευδόξιος ο Αντιοχείας
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση300 (περίπου)
Αραβισσός
Θάνατος370
Κωνσταντινούπολη
Χώρα πολιτογράφησηςΑρχαία Ρώμη
ΘρησκείαΑνατολικός Χριστιανισμός
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςαρχαία ελληνικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταιερέας
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΟικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως
επίσκοπος

Ο Ευδόξιος ήταν χριστιανός Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως από το 360 ως το 369.

Βιογραφικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γεννήθηκε στην Αραβισσό της Μικράς Αρμενίας και ο πατέρας του, Καισάριος, μαρτύρησε κατά τους διωγμούς του Μαξιμιανού[1]. Έγινε μαθητής του επίσης ιερομάρτυρα Λουκιανού. Ο Φιλοστόργιος τον αναφέρει ως επιεική και κόσμιο, αλλά και δειλό[1].

Εξελέγη αρχικά επίσκοπος Γερμανικείας[α] και, έχοντας προσχωρήσει στον Αρειανισμό, άρπαξε τον Θρόνο της Αντιόχειας. Όταν καθαιρέθηκε ο Μακεδόνιος, άρπαξε πραξικοπηματικά το Θρόνο της Κωνσταντινούπολης[2], με τη σύμφωνη γνώμη του Αυτοκράτορα Κωνσταντίου. Ενθρονίστηκε στις 27 Ιανουαρίου του 360 από εβδομήντα δύο Αρειανούς επισκόπους[3].

Επί των ημερών της ποιμαντορίας του Ευδοξίου έγιναν με μεγαλοπρέπεια τα εγκαίνια του πρώτου ναού της Αγίας Σοφίας, τον Φεβρουάριο του 360[4]. Επί των ημερών του όμως η Εκκλησία διασπάστηκε περαιτέρω, καθώς ομάδα αιρετικών συσπειρώθηκε γύρω από τους Αέτιο και Ευνόμιο και χειροτόνησαν άλλο Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως, τον Ποιμένιο και κατόπιν τον Φλωρέντιο, ενώ ξεκίνησαν να χειροτονούν δικούς τους επισκόπους στη Λέσβο, στον Πόντο, στην Κιλικία, κλπ.[3]

Παράλληλα, Αυτοκράτορας έγινε ο Ιουλιανός ο Παραβάτης, ο οποίος καταδίωξε εκ νέου τους Χριστιανούς και παρείχε προστασία στους ειδωλολάτρες. Επί των ημερών του Ιουλιανού, τα ανάκτορα εκκαθαρίστηκαν από χριστιανικούς χώρους, οπότε και ο καθεδρικός ναός μεταφέρθηκε από την Αγία Ειρήνη σε αυτόν των Αγίων Αποστόλων[5]. Γνωρίζοντας ο Ιουλιανός το τυπικό των χριστιανών για τη νηστεία, και θέλοντας να τους ταλαιπωρήσει ακόμα περισσότερο, κάλεσε τον έπαρχο της Κωνσταντινούπολης και του είπε να αποσύρει από την πόλη τα τρόφιμα που ήταν νηστίσιμα, υποχρεώνοντας τους χριστιανούς είτε να μη νηστεύσουν, είτε να μείνουν νηστικοί. Έτσι και έγινε. Τότε, σύμφωνα με την εκκλησιαστική παράδοση εμφανίστηκε μπροστά στον Ευδόξιο ο Άγιος Θεόδωρος ο Τήρων και του είπε «σύναξε το ποίμνιο του Χριστού και δώσε εντολή, κανένας Χριστιανός να μην αγοράσει τίποτα από όσα πουλιούνται, διότι όσα πωλούνται στην αγορά είναι μιασμένα, αφού με εντολή του βασιλιά έχουν μιανθεί από αίμα ειδωλόθυτων ζώων, και αναπλήρωσε τις ελλείψεις αυτών, χορηγώντας κόλλυβα». Έτσι όλη την εβδομάδα έφαγαν κόλλυβα. Το θαύμα αυτό που σχετίζεται με τον Πατριάρχη Ευδόξιο εορτάζεται από την Ορθόδοξη Εκκλησία μέχρι και σήμερα, το πρώτο Σάββατο της Μεγάλης Τεσσαρακοστής[6].

Ο Ευδόξιος πέθανε το 369 και οι Χριστιανοί της Κωνσταντινούπολης διχάστηκαν: οι μεν Ορθόδοξοι εξέλεξαν διάδοχό του τον Ευάγριο, οι δε Αρειανοί τον Δημόφιλο.

Υποσημειώσεις και παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Υποσημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «ἐν μεθορίῳ τῆς Κιλίκων καὶ Σύρων Καππαδοκῶν κειμένης», κατά τον Θεοδώρητο.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 Μανουήλ Γεδεών, σελ. 122.
  2. Google books, Chronicon Pashale, σελ. 543
  3. 3,0 3,1 Μανουήλ Γεδεών, σελ. 123.
  4. Αριστείδης Πανώτης (2008). Το Συνοδικόν της εν Ελλάδι Εκκλησίας. A. Εκδόσεις Σταμούλη. σελ. 214. ISBN 978-960-8116-17-7. 
  5. Στεφανίδης, Βασίλειος (1953). «Κριτικόν και βιβλιογραφικόν δελτίον». Θεολογία ΚΔ΄ (1): 144. https://www.ecclesia.gr/greek/press/theologia/material/1953_1_13_kritikon.pdf. Ανακτήθηκε στις 3 Νοεμβρίου 2022. 
  6. Μανουήλ Γεδεών, σελ. 126.

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]


τίτλοι της Ορθόδοξης Εκκλησίας
Προκάτοχος
Λεόντιος
Επίσκοπος Αντιοχείας
;-360
Διάδοχος
Μελέτιος Α΄
Προκάτοχος
Μακεδόνιος Α΄
Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως
360-369
Διάδοχος
Ευάγριος