Εκλογές στη Νέα Ζηλανδία

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Τα μέλη της Βουλής των Αντιπροσώπων στη Νέα Ζηλανδία εκλέγονται συνήθως με γενικές εκλογές ή σπανιότερα, με επαναληπτικές εκλογές. Οι γενικές εκλογές διεξάγονται κάθε τριετία στη χώρα με το εκλογικό σύστημα της μικτής αναλογικής εκπροσώπησης. Με βάση το σύστημα αυτό, μία κυβέρνηση συνασπισμού είναι πιθανότερη από την απόλυτη πλειοψηφία για ένα κόμμα.[1]

Επίσης, κάθε 3 χρόνια εκλέγονται οι δήμαρχοι και οι τοπικοί άρχοντες και σύμβουλοι. Σε αυτές τις εκλογές χρησιμοποιήθηκαν αμφότερα τα συστήματα της μονής ψήφου που μπορεί να μεταφερθεί (Single Transferable Vote) και το πλειοψηφικό σύστημα το 2007.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι πρώτες εθνικές εκλογές στη Νέα Ζηλανδία διεξήχθησαν το 1853 και το 1893 δόθηκε και το δικαίωμα ψήφου στις γυναίκες. Η χώρα ήταν η πρώτη στον κόσμο στην οποία ψήφισαν και οι γυναίκες.

Με βάση το Σύνταγμα του 1986 απαιτείται η διεξαγωγή εκλογών ανά τριετία με εξαίρεση τις περιόδους σοβαρής πολιτικής κρίσης.[2]

Η ημερομηνία των εκλογών καθορίζεται από τον πρωθυπουργό, έπειτα από συμβουλή του γενικού κυβερνήτη. Σε τρεις περιπτώσεις (1951, 1984, 2002) οι εκλογές διεξήχθησαν πρόωρα. Οι εκλογές του 1984 σύμφωνα με ορισμένους προκηρύχθηκαν πρόωρα από τον πρωθυπουργό Ρόμπερτ Μάλντουν, ενώ ο τελευταίος βρισκόταν σε κατάσταση μέθης.[3][4]

Αποτελέσματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γενικές εκλογές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο παρακάτω πίνακας δείχνει συνοπτικά την ημερομηνία όλων των γενικών εκλογών και τη συμμετοχή, όπως και το πρώτο κόμμα.[5] Στα δεξιά του πίνακα αναγράφεται ο αριθμός των εδρών που κατέλαβε το καθένα από τα 4 μεγάλα κόμματα στην ιστορία της Νέας Ζηλανδίας.

Περίοδος (Κοινοβούλιο) Εκλογές Ημερομηνία Επίσημο ποσοστό συμμετοχής Σύνολο εδρών Φιλελεύθεροι  Μεταρρυθμιστές Εργατικοί Λοιποί Ανεξ.
Ενωτικοί
Εθνικοί
Πλειοψηφικό σύστημα (FPP)
1ο Κοινοβούλιο 1853 4 Ιουλίου – 1 Οκτωβρίου Δεν υπάρχουν στοιχεία 37 - - - - 37
2ο 1855 28 Οκτωβρίου – 28 Δεκεμβρίου Δεν υπάρχουν στοιχεία 37 - - - - 37
3ο 1860–1861 12 Δεκεμβρίου – 28 Μαρτίου Δεν υπάρχουν στοιχεία 53 - - - - 53
4ο 1866 12 Φεβρουαρίου – 6 Απριλίου Δεν υπάρχουν στοιχεία 70 - - - - 70
5ο 1871 14 Ιανουαρίου – 23 Φεβρουαρίου Δεν υπάρχουν στοιχεία 78 - - - - 78
6ο 1875–1876 30 Δεκεμβρίου – 28 Μαρτίου Δεν υπάρχουν στοιχεία 88 - - - - 88
7ο 1879 28 Αυγούστου – 15 Σεπτεμβρίου 66,5% 88 - - - - 88
8ο 1881 9 Δεκεμβρίου 66,5% 95 - - - - 95
9ο 1884 22 Ιουνίου 60,6% 95 - - - - 95
10ο 1887 26 Σεπτεμβρίου 67,1% 95 - - - - 95
11ο 1890 5 Δεκεμβρίου 80,4% 74 - - - - 74
12ο 1893 28 Νοεμβρίου 75,3% 74 51 - - - 23
13ο 1896 4 Δεκεμβρίου 76,1% 74 39 - - - 35
14ο 1899 6 Δεκεμβρίου 77,6% 74 49 - - - 25
15ο 1902 25 Νοεμβρίου 76,7% 80 47 - - - 33
16ο 1905 6 Δεκεμβρίου 83,3% 80 58 - - - 22
Περίοδος 2 γύρων
17ο 1908 17 Νοεμβρίου, 24 Νοεμβρίου, 1 Δεκεμβρίου 79,8% 80 50 - - 1 29
18ο 1911 7 Δεκεμβρίου, 14 Δεκεμβρίου 83,5% 80 33 37 - 4 6
Επιστροφή στο "Ο νικητής τα παίρνει όλα"
19ο 1914 10 Δεκεμβρίου 84,7% 80 33 41 - 5 1
20ό 1919 17 Δεκεμβρίου 80,5% 80 21 47 8 - 4
21ο 1922 7 Δεκεμβρίου 88,7% 80 22 37 17 - 4
22o 1925 4 Νοεμβρίου 90,9% 80 11 55 12 - 2
23o 1928 14 Νοεμβρίου 88,1% 80 27 27 19 1 6
24o 1931 2 Δεκεμβρίου 83,3% 80 19* 28* 24 1 8
25ο 1935 27 Νοεμβρίου 90,8% 80 7* 9* 53 4 7
26ο 1938 15 Οκτωβρίου 92,9% 80 25 53 - 2
27ο 1943 25 Σεπτεμβρίου 82,8% 80 34 45 - 1
28ο 1946 27 Νοεμβρίου 93,5% 80 38 42 - -
29ο 1949 30 Νοεμβρίου 93,5% 80 46 34 - -
30ό 1951 1 Σεπτεμβρίου 89,1% 80 50 30 - -
31ο 1954 13 Νοεμβρίου 91,4% 80 45 35 - -
32ο 1957 30 Νοεμβρίου 92,9% 80 39 41 - -
33ο 1960 26 Νοεμβρίου 89,8% 80 46 34 - -
34ο 1963 30 Νοεμβρίου 89,6% 80 45 35 - -
35ο 1966 26 Νοεμβρίου 86,0% 80 44 35 1 -
36ο 1969 29 Νοεμβρίου 88,9% 84 45 39 - -
37ο 1972 25 Νοεμβρίου 89,1% 87 32 55 - -
38ο 1975 29 Νοεμβρίου 82,5% 87 55 32 - -
39ο 1978 25 Νοεμβρίου 69,2%** 92 51 40 1 -
40ό 1981 28 Νοεμβρίου 91,4% 92 47 43 2 -
41ο 1984 14 Ιουλίου 93,7% 95 37 56 2 -
42ο 1987 15 Αυγούστου 89,1% 97 40 57 - -
43ο 1990 27 Οκτωβρίου 85,2% 97 67 29 1 -
44ο 1993 6 Νοεμβρίου 85,2% 99 50 45 4 -
Εποχή της μικτής αναλογικής εκπροσώπησης
45ο 1996 12 Οκτωβρίου 88,3% 120 44 37 39 -
46ο 1999 27 Νοεμβρίου 84,1% 120 39 49 32 -
47ο 2002 27 Ιουλίου 77,0% 120 27 52 41 -
48ο 2005 17 Σεπτεμβρίου 80,9% 121 48 50 23 -
49ο 2008 8 Νοεμβρίου 78,69%[6] 122 58 43 21 -
50ό 2011 26 Νοεμβρίου 74,21% 121 59 34 28 -
51ο 2014 20 Σεπτεμβρίου 77,9% 121 60 32 29 -
52ο 2017 23 Σεπτεμβρίου 79,8% 120 56 46 18 -
53ο 2020 17 Οκτωβρίου 82,5% 120 33 65 22 -


* Το Ενωμένο Κόμμα της Νέας Ζηλανδίας (επανένωση του κόμματος των Φιλελευθέρων) και το Κόμμα Μεταρρυθμίσεων πήραν μέρος στις εκλογές του 1931 και του 1935 ως συνασπισμός, όμως δεν συγχωνεύτηκαν επίσημα στο Εθνικό Κόμμα ως το 1936.
** Εξαιτίας μεγάλων προβλημάτων στη διαδικασία εγγραφής των υποψηφίων, οι σχολιαστές γενικά θεωρούν ότι η συμμετοχή στις εκλογές του 1978 ήταν υψηλότερη από ό,τι δείχνουν τα επίσημα στοιχεία.[5]

Πρόσφατες εκλογές (2023)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κύριο λήμμα: Νεοζηλανδικές γενικές εκλογές (2023)

Οι πρόσφατες εκλογές διεξήχθησαν στις 14 Οκτωβρίου 2023.

Προηγούμενες εκλογές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

2008[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γενικές εκλογές διεξήχθησαν στις 8 Νοεμβρίου του 2008. Το κυβερνών Εργατικό Κόμμα ηττήθηκε έπειτα από 9 χρόνια στην κυβέρνηση.

Αποτελέσματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

ε • σ  Βουλή των Αντιπροσώπων, 8 Νοεμβρίου 2008
κόμμα ψήφοι % των ψήφων έδρες
τιμή μεταβολή (%) εκλογικό σώμα λίστα σύνολο μεταβολή
Εθνικό Κόμμα 1.053.398 44,93 +5,83 41 17 58 +10
Εργατικό Κόμμα 796.880 33,99 -7,11 21 22 43 -7
Πράσινοι 157.613 6,72 +1,42 0 9 9 +3
ACT 85.496 3,65 +2,14 1 4 5 +3
Κόμμα των Μαορί 55.980 2,39 +0,27 5 0 5 +1
Προοδευτικό Κόμμα 21.241 0,91 -0,25 1 0 1 0
Ενωμένο Μέλλον 20.497 0,87 -1,80 1 0 1 -2
άλλα κόμματα 153.461 6,51 +5,32 0 0 0 -7
σύνολο 2.344.566 100,00 - 70 52 122 +1


Συμμετοχή: 79,46 %

2014[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κύριο λήμμα: Νεοζηλανδικές γενικές εκλογές (2014)

Στις εκλογές, που διεξήχθησαν στις 20 Σεπτεμβρίου 2014, το κυβερνών Εθνικό Κόμμα του πρωθυπουργού Τζον Κι κέρδισε τη νίκη.[1]


2017[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κύριο λήμμα: Νεοζηλανδικές γενικές εκλογές (2017)

2020[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κύριο λήμμα: Νεοζηλανδικές γενικές εκλογές (2020)

Δημοψηφίσματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δημοψήφισμα για σωματικές τιμωρίες από γονείς 2009[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Από τις 31 Ιουλίου ως τις 21 Αυγούστου του 2009 διεξήχθη μη δεσμευτικό δημοψήφισμα έπειτα από αιτήσεις πολιτών, στο οποίο οι ψηφοφόροι ρωτήθηκαν αν θα έπρεπε να θεωρείται ποινικό αδίκημα η σωματική τιμωρία των παιδιών από τους γονείς τους ως μέσο σωστής γονικής διαπαιδαγώγησης[7]. Το 87,4% των ψηφοφόρων τάχθηκε κατά της πρότασης έναντι 11,9% που τάχθηκαν υπέρ.[8]

Ο πρωθυπουργός Τζον Κέι δήλωσε ότι δεν σκόπευε να ψηφίσει στο δημοψήφισμα, αποκαλώντας το ερώτημα "γελοίο".[9] Μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων η κυβέρνηση υποσχέθηκε να προβεί στην αλλαγή του σχετικού νόμου. Οι υποστηρικτές του "όχι" στο δημοψήφισμα (κόμμα Κίουι) υποσχέθηκαν να οργανώσουν και δεύτερο, δεσμευτικό αυτή τη φορά, δημοψήφισμα για το θέμα.[10]

Δημοψηφίσματα για σημαία 2015-16[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δύο δημοψηφίσματα για τη σημαία της Νέας Ζηλανδίας διεξήχθησαν από την κυβέρνηση της χώρας από τις 20 Νοεμβρίου ως τις 11 Δεκεμβρίου 2015 και το δεύτερο από τις 3 ως τις 24 Μαρτίου 2016 και το αποτέλεσμα ήταν η διατήρηση της τρέχουσας σημαίας.

Το προτεινόμενο θέμα αποφασίστηκε με το πρώτο δημοψήφισμα, οπότε οι πολίτες ρωτήθηκαν αν άλλαζε η σημαία της χώρας για το ποιο θέμα θα επέλεγαν για τη νέα σημαία.[11] Το αποτέλεσμα (50,58% υπέρ) ήταν η σημαία με την ασημένια φτέρη, χρώματος μαύρου, λευκού και μπλε.

Στο δεύτερο δημοψήφισμα, οι πολίτες καταψήφισαν την ασημένια φτέρη και επέλεξαν να παραμείνει η σημερινή σημαία.[12] Η προσέλευση τις κάλπες ήταν χαμηλή.[13]

Αποτελέσματα (2ο δημοψήφισμα 2016)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αποτελέσματα δεύτερου νεοζηλανδικού δημοψηφίσματος για σημαία [14]
Επιλογή Ψήφοι
Αριθ. %
Επιλογή 1 (εναλλακτική σημαία) 921.876 43,27
Επιλογή 2 (τρέχουσα σημαία) 1.208.702 56,73
Σύνολο 2.130.578 100,00
Ανεπίσημα ψηφοδέλτια 5.044 0,21
Άκυρα 5.273 0,23
Ψηφίσαντες 2.140.895 100,00
συμμετοχή 67,78%

2020[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παράλληλα με τις γενικές εκλογές, διενεργήθηκε στις 17 Οκτωβρίου 2020 και ένα μη δεσμευτικό δημοψήφισμα για την κάνναβη και την ευθανασία, σχετικά με το εάν θα νομιμοποιηθεί η πώληση, χρήση, κατοχή και η παραγωγή κάνναβης.[15][16] Το δημοψήφισμα είχε χαρακτήρα θετικής ή αρνητικής ψήφου για το προτεινόμενο «νομοσχέδιο νομιμοποίησης της κάνναβης» Τα επίσημα αποτελέσματα δημοσιεύθηκαν στις 6 Νοεμβρίου 2020, με το 50,7% των ψηφοφόρων να αντιτίθενται στη νομιμοποίηση και το 48,4% να την υποστηρίζει.[17] Το αποτέλεσμα δεν επηρεάζει τη χρήση της κάνναβης για ιατρικούς σκοπούς, η οποία παραμένει νόμιμη στη χώρα.[18]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ 1,0 1,1 «Θριαμβευτική νίκη του Εθνικού Κόμματος στη Νέα Ζηλανδία». To Βήμα. 20 Σεπτεμβρίου 2014. 
  2. ↑ «"Term of Parliament," Section 17 of the Constitution Act 1986». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Οκτωβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 21 Σεπτεμβρίου 2014. 
  3. ↑ «REHABILITATED: TOM SCOTT». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Ιουνίου 2007. Ανακτήθηκε στις 21 Σεπτεμβρίου 2014. 
  4. ↑ «Sips causing political slips». Television New Zealand. 28 Μαρτίου 2001. Ανακτήθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου 2011. 
  5. ↑ 5,0 5,1 «General elections 1853–2005 – dates & turnout». Elections New Zealand. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Μαΐου 2010. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2010. 
  6. ↑ «Voter turnout not high despite record enrolment». NZPA. Ανακτήθηκε στις 10 Νοεμβρίου 2008. [νεκρός σύνδεσμος]
  7. ↑ 2009 Citizens Initiated Referendum[νεκρός σύνδεσμος], Elections New Zealand.
  8. ↑ Pede, Robert (25 Αυγούστου 2008). «Citizens Initiated Referendum 2009 - Final Result» (Ιστότοπος). Υπουργείο Δικαιοσύνης. The Chief Electoral Officer. Ανακτήθηκε στις 25 Αυγούστου 2009. 
  9. ↑ Trevett, Claire (23 Ιουνίου 2009). «Key sees merit in Greens' referendum bill». Auckland: The New Zealand Herald. 
  10. ↑ «New petition will be launched says Kiwi Party». The Kiwi Party (δελτίο τύπου). 5 Σεπτεμβρίου 2009. 
  11. ↑ «First steps taken towards flag referendum». beehive.govt.nz. New Zealand Government. 29 Οκτωβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2014. 
  12. ↑ «New Zealand Flag Referendums Bill, Part 2, Subpart 4, Clause 20». legislation.govt.nz. New Zealand government. 12 Μαρτίου 2015. Ανακτήθηκε στις 5 Απριλίου 2015. 
  13. ↑ Price, Sam (29 Δεκεμβρίου 2015). «Widespread abstention in New Zealand flag referendum». World Socialist Web Site. Ανακτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 2016. 
  14. ↑ «Second Referendum on the New Zealand Flag Preliminary Result». Electoral Commission. 24 Μαρτίου 2016. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 24 Μαρτίου 2016. 
  15. ↑ Cooke, Henry (7 Μαΐου 2019). «Explainer: The cannabis referendum and why it isn't binding». Stuff. https://www.stuff.co.nz/national/politics/112525322/explainer-the-cannabis-referendum-and-why-it-isnt-binding. Ανακτήθηκε στις 9 Μαΐου 2019. 
  16. ↑ «About the 2020 General Election | Vote NZ». vote.nz. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Οκτωβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 8 Οκτωβρίου 2020. 
  17. ↑ «Official count - Referendum results». Electoral Commission. https://electionresults.govt.nz/electionresults_2020/referendums-results.html. Ανακτήθηκε στις 9 Νοεμβρίου 2020. [νεκρός σύνδεσμος]
  18. ↑ Nadkarni, Anuja (3 Σεπτεμβρίου 2020). «Cannabis referendum: How legalisation could affect medicinal cannabis companies». Stuff. https://www.stuff.co.nz/national/cannabis-referendum/122374402/cannabis-referendum-how-legalisation-could-affect-medicinal-cannabis-companies. Ανακτήθηκε στις 7 Οκτωβρίου 2020. 

Επιπλέον βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Εκλογές_στη_Νέα_Ζηλανδία&oldid=10306501"