Εγκεφαλικά κύματα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Τα εγκεφαλικά κύματα είναι το αποτέλεσμα της ηλεκτρικής δραστηριότητας του εγκεφάλου. Το ηλεκτροεγκεφαλογράφημα (ΗΕΓ) είναι η καταγραφή της ηλεκτρικής δραστηριότητας του εγκεφάλου μέσω ηλεκτροδίων που τοποθετούνται στο δέρμα του κεφαλιού. Κατά την καταγραφή αυτής της ηλεκτρικής δραστηριότητας παρατηρούνται διάφορες συχνότητες οι οποίες κατηγοριοποιούνται ανάλογα με το πότε εμφανίζονται.

Το ηλεκτροεγκεφαλογράφημα (ΗΕΓ) αποκαλύπτει 4 βασικά κύματα:

  • τα κύματα α (8-13 Hz)
  • τα κύματα β (13-30 Hz)
  • τα κύματα δ (1-4 Hz)
  • και τα κύματα θ (4-8 Hz)

αλλά φαίνεται πως το φάσμα του ηλεκτροεγκεφαλογραφήματος αποκαλύπτει και μια ακόμη κατηγορία κυμάτων, τα κύματα γ (περίπου 30-70 Hz).

Η ηλεκτρική δραστηριότητα του εγκεφάλου καταγράφεται πλέον και με πιο σύγχρονα μέσα, όπως μαγνητικούς τομογράφους που δίνουν τη δυνατότητα ακριβούς εντοπισμού του σημείου του εγκεφάλου που παρουσιάζει την ηλεκτρική δραστηριότητα και το πώς αυτή μεταναστεύει από περιοχή σε περιοχή. Για παράδειγμα μπορούν να γίνονται εμφανείς οι περιοχές που δραστηριοποιούνται κατά τη διάρκεια του ύπνου, οι οποίες εντοπίζονται σε μικρότερο όγκο[εκκρεμεί παραπομπή] σε σχέση με τη λειτουργία ενός εγκεφάλου σε εγρήγορση (ξύπνιου).

Οι τέσσερις βασικοί ρυθμοί[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα πρώτα χρόνια της ζωής το ΗΕΓ αποτελείται κυρίως από χαμηλές συχνότητες. Κατά την ηρεμία του ατόμου με τα μάτια κλειστά, το ΗΕΓ που καταγράφεται από την οπίσθια περιοχή του εγκεφάλου, δίνει κύματα α, ενώ οι συχνότητες που καταγράφονται από το πρόσθιο τμήμα αντιστοιχούν σε κύματα β. Κατά την εγρήγορση όμως κύματα β με χαμηλότερη τάση και υψηλότερη συχνότητα, αντικαθιστούν τα κύματα α. Τα κύματα θ παρατηρούνται στα αρχικά στάδια του ύπνου, ενώ τα κύματα δ εμφανίζονται σε στάδια βαθύτερου ύπνου[1].

Τα Κύματα γ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μια από τις παλαιότερες αναφορές γι' αυτά τα κύματα ήταν το 1964 χρησιμοποιώντας καταγραφές της ηλεκτρικής δραστηριότητας από ηλεκτρόδια που είχαν εμφυτευτεί στο οπτικό κέντρο πιθήκων που ήταν ξυπνητοί. Αυτό που παρουσιάζει ενδιαφέρον είναι οτι τα κύματα γ σχετίζονται με τη συνείδηση (consciousness) μια λειτουργία που ακόμη δεν είναι κατανοητή και η οποία κεντρίζει το ενδιαφέρον πολλών επιστημόνων από πολλούς επιστημονικούς κλάδους. ´Ερευνες έχουν δείξει ότι τα κύματα γ είναι συνεχώς παρόντα κατά τη διάρκεια της χαμηλής τάσεως γρήγορης νεοφλοιικής δραστηριότητας (low voltage fast neocortical activity (LVFA)), που εμφανίζεται κατά τη διάρκεια της διαδικασίας του ξυπνήματος και κατά τη διάρκεια του ύπνου REM. Πρόσφατα πειράματα έχουν δείξει οτι τα κύματα γ είναι συνεχώς παρόντα σε αρουραίους κατά την διάρκεια της LVFA που εμφανίζεται στη διάρκεια της χειρουργικής αναισθησίας[2]. Κάποιοι ερευνητές ωστόσο δεν διακρίνουν τα κύματα γ ως ξεχωριστή κατηγορία αλλά τα τοποθετούν στα κύματα β[3].

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Robert M. Berne, Matthew N. Levy, "Αρχές Φυσιολογίας", Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, Ηράκλειο 1999
  2. C. H. Vanderwolf, "Are neocortical gamma waves related to consciousness?", Brain research (2000)
  3. «gamma waves increase cognition and focus your mind». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Μαρτίου 2009. Ανακτήθηκε στις 11 Ιανουαρίου 2010.