Διοικητικές διαιρέσεις της Ελλάδας
Διοικητική διαίρεση της Ελλάδας ονομάζεται η διαίρεση του ελληνικού κράτους σε διοικητικές ενότητες όπως οι νομοί, οι επαρχίες και οι περιφέρειες.
Η πρώτη διοικητική διαίρεση σαν ανεξάρτητο κράτος έγινε από τον Καποδίστρια το 1828.
Παρακάτω ακολουθεί μερικός κατάλογος των διοικητικών διαιρέσεων[1]:
- Διοικητική διαίρεση της Ελλάδας 1822
- Διοικητική διαίρεση της Ελλάδας 1823
- Διοικητική διαίρεση της Ελλάδας 1828 (Κυβέρνηση Καποδίστρια)· 13 τμήματα και επιμέρους επαρχίες
- Διοικητική διαίρεση της Ελλάδας 1833 (Αντιβασιλεία του Όθωνα, 20 Μαρτίου 1833)· Η Ελλάδα γίνεται ανεξάρτητο κράτος, Δημιουργούνται 10 νομοί, 42 επαρχίες και δήμοι.
- Διοικητική διαίρεση της Ελλάδας 1836 (20 Ιουνίου 1836)· Καταργούνται προσωρινά οι 10 νομοί και οι 42 επαρχίες. Δημιουργούνται οι 30 διοικήσεις, 10 υποδιοικήσεις
- Διοικητική διαίρεση της Ελλάδας 1845 (8 Δεκεμβρίου 1845)· Επανασυστύνονται οι 10 νομοί, και οι 42 επαρχίες, γίνονται 49 (δημιουργούνται 7 επιπλέον, επαρχίες)
Το 1864 προσαρτήθηκαν στην Ελλάδα τα Επτάνησα και στις 8 Δεκεμβρίου 1864 διαιρέθηκαν σε 4 νομούς, αλλά μετά από δυο χρόνια, με τον νόμο ΡΜΓ΄ του 1866, και άλλα δυο, με τον ΣΡΞ΄ του 1868, τα Κύθηρα υπήχθηκαν στον νομό Αργολίδος και τα Επτάνησα χωρίστηκαν σε τρεις νομούς, Κέρκυρας, Κεφαλληνίας και Ζακύνθου.[2]
- Διοικητική διαίρεση της Ελλάδας 1899, με την οποία δημιουργήθηκαν 26 νομοί
- Διοικητική διαίρεση της Ελλάδας 1909 (νόμος ΓΥΛΔ΄ (υπ' αριθμ. 3434))[3]· κατάργηση της προηγούμενης διοικητικής διαίρεσης, δημιουργία 16 νομών
- Διοικητική διαίρεση της Ελλάδας 1912 με εφαρμογή του νόμου ΔΝΖ΄/1912 «Περί Δήμων και Κοινοτήτων»[4]
Στη συνέχεια ακολούθησαν αποφάσεις και νόμοι (για παράδειγμα το 1912 για αναγνώριση κοινοτήτων[5][6] και το 1914[7]) που υλοποίησαν και οργάνωσαν τη διοικητική διαίρεση, λαμβάνοντας υπόψη και τις εδαφικές αλλαγές της Ελλάδας. Το 1920-1928 η Ελλάδα είχε 35 νομούς[8]
- Διοικητική διαίρεση της Ελλάδας 1971· 7 περιφερειακές διοικήσεις και αύξηση των νομαρχιών από 52 σε 56, 4 νέες στο νομό Αττικής. Το 1986 οριοθετούνται και δημιουργούνται οι περιφέρειες με το νόμο 1622/1986, όχι ως ΟΤΑ.
Οι πιο πρόσφατες διοικητικές διαιρέσεις:
- Διοικητική διαίρεση της Ελλάδας 1997· διοικητική μεταρρύθμιση που έγινε το 1997 με το σχέδιο «Καποδίστριας», με κύρια αλλαγή τη συγχώνευση των 441 δήμων και των 5.382 κοινοτήτων αλλά και την κατάργηση των 147 επαρχιών. Εν συντομία: 900 δήμοι, 133 κοινότητες και 57 Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις. Το 2006 με τον νόμο 3448/2006 διενεργούνται κάποιες τροποποιήσεις.
- Διοικητική διαίρεση της Ελλάδας 2011· διοικητική μεταρρύθμιση που έγινε το 2010 με το σχέδιο «Καλλικράτης». Ίσχυσε από την 1/1/2011 και είχε ως αποτέλεσμα παραπέρα μείωση του συνολικού αριθμού των δήμων: η χώρα διαιρείται πλέον σε επτά αποκεντρωμένες διοικήσεις, δεκατρείς περιφέρειες και 325 δήμους. Το 2014 με τον νόμο 4257/2014 γίνονται επείγουσες τροποποιήσεις ενώ βαθύτερες αλλαγές πραγματοποιήθηκαν με τον ν.4555/2018.
Αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Τρύφων Ε. Ευαγγελίδης (1894). Ιστορία του Όθωνος, Βασιλέως της Ελλάδος (1832-1862). έκδοση 2η, Αθήνα: Αριστείδης Γ. Γαλανός. σελ. 341.
- ↑ Τρύφωνος Ε. Ευαγγελίδου (1898). Τα μετά τον Όθωνα : ήτοι ιστορία της μεσοβασιλείας και της βασιλείας Γεωργίου του Α'. (1862-1898). Εν Αθήναις: Εκδοτικόν Κατάστημα Γεωργίου Δ. Φέξη. σελ. 105.
- ↑ «Φ.Ε.Κ. A΄ 282/1909». Εθνικό Τυπογραφείο. Ανακτήθηκε στις 23 Ιανουαρίου 2011.
- ↑ «Φ.Ε.Κ. A΄ 58/1912». Εθνικό Τυπογραφείο. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Μαΐου 2011. Ανακτήθηκε στις 23 Ιανουαρίου 2011.
- ↑ «Φ.Ε.Κ. A΄ 261/1912 (αναγνώριση δήμων και κοινοτήτων Κυκλάδων και άλλων νομών)». Εθνικό Τυπογραφείο. Ανακτήθηκε στις 23 Ιανουαρίου 2011.
- ↑ «Φ.Ε.Κ. A΄ 262/1912, αναγνώριση δήμων και κοινοτήτων Αττικής και άλλων νομών». Εθνικό Τυπογραφείο. Ανακτήθηκε στις 23 Ιανουαρίου 2011.
- ↑ Φ.Ε.Κ. A΄ 35/1914
- ↑ «Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια». Παύλος Δρανδάκης. 1927. σελίδες 225 (ψηφ. σελίδα 250). Ανακτήθηκε στις 23 Ιανουαρίου 2011.
Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Θεόδωρος Η. Λουλούδης, "Η αυτοδιοίκηση στο ελληνικό κράτος" στο Ανδρέας Τσιλίρας (επιμέλεια), Δημοτικές εκλογές στην Πάτρα, Εκδόσεις Πελοπόννησος, Πάτρα 2014, σελ. 47-60 (ISBN 978-960-88372-9-4)
- Θεόδωρος Η. Λουλούδης, Αχαΐα. Οικισμοί, οικιστές, αυτοδιοίκηση, Νομαρχιακή Επιχείρηση Πολιτιστικής Ανάπτυξης Ν.Α. Αχαΐας, Πάτρα 2010, σελ. 20-26 (κεφάλαιο: "Η διοίκηση και η αυτοδιοίκηση στο ελληνικό κράτος")
- Ελευθέριος Γ. Σκιαδάς, Ιστορικό διάγραμμα των Δήμων και Κοινοτήτων της Ελλάδας 1833-1912: Σχηματισμός-Σύσταση-Εξέλιξη-Πληθυσμός-Εμβλήματα, Υπουργείο Εσωτερικών-Τ.Ε.Δ.Κ.Α., Αθήνα 1993
- Μιχαήλ Γ. Χουλιαράκης, Γεωγραφική, διοικητική και πληθυσμιακή εξέλιξις της Ελλάδος, 1821-1971, εκδ. Ε.Κ.Κ.Ε., Αθήνα 1973-1976