Δασύλλιο Γρεβενών

Δασύλλιο
	Δασύλλιο
Διοίκηση
Χώρα	Ελλάδα
Δήμος	Δήμος Γρεβενών
Γεωγραφία
Νομός	Γρεβενών
Υψόμετρο	1.000
Πληροφορίες
Παλαιά ονομασία	Μάγερ
Ταχ. κώδικας	511 00
	https://sites.google.com/site/dasiliogrevena/Home
	δεδομένα

Δασυλλιώτες στην εκκλησία Αγίου Μηνά στη Θεσσαλονίκη. Έτος ~1929

Συντεταγμένες: 40°9′52″N 21°10′52″E / 40.16444°N 21.18111°E / 40.16444; 21.18111

Το Δασύλλιο είναι ορεινό χωριό του νομού Γρεβενών. Είναι χτισμένο σε υψόμετρο 1.000 μέτρων στις πλαγιές του Σμόλικα. Η παλιά ονομασία του χωριού μέχρι το 1927 ήταν Μαγέρ^[1].

Με το Πρόγραμμα Καποδίστριας το Δασύλλιο αποτελούσε δημοτικό διαμέρισμα του Δήμου Κοσμά Αιτωλού. Από το 2011, με το Πρόγραμμα Καλλικράτης, το Δασύλλιο αποτελεί τοπική κοινότητα και ανήκει στη Δημοτική ενότητα Κοσμά Αιτωλού, του Δήμου Γρεβενών, της Περιφερειακής Ενότητας Γρεβενών, στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας. Σύμφωνα με την απογραφή του 2001 έχει 43 κατοίκους και με την απογραφή του 2011 έχει 12 κατοίκους.

Το Δασύλλιο (Μαγέρη) είναι από τα γραφικά και όμορφα χωριά που έχει η ελληνική ύπαιθρος. Ένα χωριό που συνδυάζει την ατέλειωτη ομορφιά του βουνίσιου. Τα σπίτια του χωριού, σπίτια διώροφα και τριώροφα καλοχτισμένα από τους ίδιους, με τέχνη και μαστοριά. Οι δρόμοι του χωριού, με ανηφόρες και κατηφόρες, καθαροί και τσιμεντόστρωτοι. Δεξιά και αριστερά των δρόμων και στις πλαγιές, πλήθος από λυγαριές, φλαμουριές, γιαννάκια, αγριομολόχες και άλλα αγριολούλουδα σκορπούν τη λεπτή και μυρωμένη ανάσα τους και αρωματίζουν την ατμόσφαιρα. Η λίγη και φτωχή καλλιεργήσιμη γη και το ορεινό έδαφος ανάγκαζαν τους Δασυλλιώτες να παίρνουν τον άχαρο δρόμο της ξενιτιάς, στα παλαιότερα και νεότερα χρόνια και πολλοί επιδόθηκαν στα γράμματα και τις τέχνες. Σήμερα οι κάτοικοι του χωριού μειώθηκαν αισθητά - τον χειμώνα του 2021, 7 άτομα. Η πλατεία "Ράχη" όπως της λένε οι Δασυλλιώτες, που ήταν η ψυχή του χωριού, είναι βουβή πλέον, από μικρούς και μεγάλους. Λίγο πιο πέρα υπάρχει η επιβλητική εκκλησία του Αγίου Νικολάου, με το ψηλό καμπαναριό, σωστό αρχιτεκτονικό κομψοτέχνημα, με το μεγάλο ηλεκτροκίνητο ρολόι. Δίπλα από την εκκλησία, το σχολείο, βουβό και αυτό από το 1981. Αν θέλεις με μια ματιά ν' αγκαλιάσεις το γραφικό χωριό, θα πρέπει ν' ανέβεις ψηλά στο "Παλιόκαστρο". Για την προσευχή σου στην Αγία Παρασκευή, να ανάψεις το κεράκι σου στους τάφους των πατέρων και των προγόνων.

Είναι αλήθεια πως αξίζει κανείς να επισκεφθεί το Δασύλλιο. 'Εχει μια εντελώς ξεχωριστή βουνίσια ομορφιά, με μια ιστορία που πλανιέται στις ρεματιές και στα δάση, στις πλαγιές και τα διάσελα. Εκεί η ψυχή βρίσκει την ηρεμία της, μέσα στη φωτεινή και γαληνεμένη ατμόσφαιρα.

Νοτιοδυτικά του σημερινού χωριού, 5 χλμ. μακριά, υπάρχει το τοπωνύμιο "Παλιομάγερο". Εδώ πρωτοϊδρύθηκε η ΜΑΓΕΡΗ, άγνωστο πότε, γιατί λείπουν οι γραπτές μαρτυρίες, που θα μπορούσαμε να το θεμελιώσουμε ιστορικά. Πάντως στην τοποθεσία "Παζαρούλι", που τελούνταν εβδομαδιαία λαϊκή αγορά, βρέθηκε νόμισμα του βασιλιά της Μακεδονίας Φιλίππου Β', και είναι ένα στοιχείο που μπορούμε να ισχυριστούμε πως στα χρόνια του Φιλίππου το χωριό υπήρχε. Αλλά και το όνομα του χωριού ΜΑΓΕΡΗ, που είναι ρωμαϊκό μας δίνει τη δυνατότητα να ισχυριστούμε πως στα ρωμαϊκά χρόνια και στα βυζαντινά υπήρχε το χωριό και πως το βρήκε εδώ η τουρκική κατάκτηση. Η παλιότερη γραπτή μαρτυρία που έχουμε για τη ΜΑΓΕΡΗ, είναι ότι φέρεται γραμμένη στον Κώδικα του μοναστηριού της Ζάμπορδας. Στον Κώδικα συμπεριλαμβάνεται στη Μητρόπολη Σισανίου, με ένα βαφτιστικό όνομα στην Α' γραφή (1534) και με τέσσερα στη Β'(1692): "13) Μαγέρη 1/4".

Επειδή το χωριό βρισκόταν στον κεντρικό οδικό άξονα Ηπείρου - Μακεδονίας, δεχόταν συχνά επιδρομές αρβανίτικων συμμοριών, με αποτέλεσμα οι κάτοικοι να εγκαταλείπουν το χωριό. Η ολοκληρωτική καταστροφή έγινε στα 1700, από τους Αρβανίτες, με την αιτιολογία ότι περιέθαλπαν και βοηθούσαν τους κλεφταρματωλούς. Οι τελευταίες οικογένειες που το εγκατέλειψαν, που κατά την παράδοση έφταναν τις εκατό, διασκορπίστηκαν σε κοντινά και μακρινά μέρη. Μερικές οικογένειες ίδρυσαν νέο χωριό στο "ΠΑΛΙΟΧΩΡΙ".

Την ύπαρξη του χωριού στη θέση "Παλιομάγερο" μας το βεβαιώνουν θεμέλια σπιτιών, λιθοσωροί, τα τοπωνύμια "Παλιάμπελο", "Γουρνομάντρι" κλπ., στο εξωκλήσι του Αγίου Μηνά, που ανανεώθηκε το 1912 και το νεκροταφείο του χωριού. Από κτερίσματα τάφων αναφέρονται ασημένια γυναικεία κοσμήματα, όπως σκουλαρίκια, βραχιόλια, δαχτυλίδια, με απλές εγχάρακτες διακοσμήσεις. Το πλαίσιο πολλών τάφων ήταν φτιαγμένο με εγχώριες λιθόπλακες, που κατά τον Αρβανιτόπουλο, αυτό το είδος ταφής ανάγεται κατά το 500 μ.Χ.