Γκλέντα Τζάκσον

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Γκλέντα Τζάκσον
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Glenda Jackson (Αγγλικά)
Γέννηση9  Μαΐου 1936[1][2][3]
Μπίρκενχεντ[4][5]
Θάνατος15  Ιουνίου 2023[6]
Μπλάκχιθ[6]
Χώρα πολιτογράφησηςΗνωμένο Βασίλειο
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσαΑγγλικά
Ομιλούμενες γλώσσεςΑγγλικά
ΣπουδέςΒασιλική Ακαδημία Δραματικής Τέχνης του Λονδίνου (έως 1956)[4][7][5]
West Kirby Grammar School[5]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταηθοποιός ταινιών[4]
ηθοποιός θεάτρου
ηθοποιός (1957–1992)[8][5]
πολιτικός[4]
ΕργοδότηςBBC
Περίοδος ακμής1957 - 2023
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαΕργατικό Κόμμα
Οικογένεια
ΤέκναDan Hodges
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαμέλος της 55ης βουλευτικής περιόδου του Ηνωμένου Βασιλείου (2010–2015, Hampstead and Kilburn)[9]
μέλος της 54ης βουλευτικής περιόδου του Ηνωμένου Βασιλείου (2005–2010, Hampstead and Highgate)[9]
μέλος της 53ης βουλευτικής περιόδου του Ηνωμένου Βασιλείου (2001–2005, Hampstead and Highgate)[9]
μέλος της 52ης βουλευτικής περιόδου του Ηνωμένου Βασιλείου (1997–2001, Hampstead and Highgate)[9]
μέλος της 51ης βουλευτικής περιόδου του Ηνωμένου Βασιλείου (1992–1997, Hampstead and Highgate)[10]
ΒραβεύσειςΔιοικητής του Τάγματος της Βρετανικής Αυτοκρατορίας (3  Ιουνίου 1978)[11]
Όσκαρ Α΄ Γυναικείου Ρόλου (15  Απριλίου 1971)[12]
Όσκαρ Α΄ Γυναικείου Ρόλου (2  Απριλίου 1974)[13]
βραβείο BAFTA καλύτερου Α΄ γυναικείου ρόλου
βραβείο Έμμυ ζώνης υψηλής τηλεθέασης καλύτερου Α' γυναικείου ρόλου σε δραματική σειρά (1972)
βραβείο Έμμυ Ζώνης Υψηλής Τηλεθέασης Καλύτερου Α' γυναικείου ρόλου σε μίνι σειρά ή τηλεταινία (1972)
Drama Desk Award for Outstanding Actress in a Play
Drama League Award
Evening Standard Theatre Award for Best Actress
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η Γκλέντα Τζάκσον (αγγλ. Glenda Jackson 9 Μαΐου 1936 - 15 Ιουνίου 2023) ήταν Αγγλίδα ηθοποιός πολιτικός,του κινηματογράφου, του θεάτρου και της τηλεόρασης βραβευμένη με δυο Όσκαρ Α' Γυναικείου Ρόλου για τις ταινίες Ερωτευμένες γυναίκες (Women in Love, 1969) και Απιστία με αξιοπρέπεια (A Touch of Class, 1973). Είχε απομακρυνθεί από τα κινηματογραφικά δρώμενα από το 1992 για να αφοσιωθεί στον τομέα της πολιτικής. Ήταν στέλεχος του Εργατικού Κόμματος της Μεγάλης Βρετανίας και βουλεύτρια της Εκλογικής Περιφέρειας Χάμπστεντ και Χάιγκεϊτ και αργότερα του Χάμπστεντ και Κίλμπερν στο Λονδίνο. Μετά τις αλλαγές των εκλογικών περιφερειών της Μεγάλης Βρετανίας το 2010, η εκλογή της ήταν αποτέλεσμα κρίσιμης αναμέτρησης καθώς προηγήθηκε του αντιπάλου της Κρις Φιλπ του Συντηρητικού Κόμματος της Μεγάλης Βρετανίας με οριακή διαφορά 42 ψήφων[14]. Απεβίωσε στις 15 Ιουνίου 2023 σε ηλικία 87 ετών [15]

Πρώτα Χρόνια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Γκλέντα Τζάκσον γεννήθηκε στο Μπίρκενχεντ του Τσέλσαϊρ το 1936 όπου ο πατέρας της εργαζόταν ως οικοδόμος[16]. Η ηθοποιός φοίτησε στο σχολείο θηλέων του Γουέστ Κέρμπι και μετά την αποφοίτησή της εργάστηκε για δυο χρόνια σε φαρμακείο πριν αρχίσει τις σπουδές της στη Βασιλική Ακαδημία Δραματικής Τέχνης του Λονδίνου.[16]

Καριέρα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά την αποφοίτησή της από τη Δραματική Σχολή η ηθοποιός έκανε το ντέμπουτο της στο θεατρικό σανίδι το 1957 στο θεατρικό του Τέρενς Ράτινγκαν Χωριστά τραπέζια, ενώ έξι χρόνια αργότερα έκανε το κινηματογραφικό της ντεμπούτο στην ταινία του Λίντσεϊ Άντερσον Η τιμή ενός ανθρώπου (This Sporting Life, 1963), όπου ανέλαβε ένα μικρό ρόλο στο πλευρό του Ρίτσαρντ Χάρις. Παράλληλα, η ηθοποιός ήταν μέλος του Βασιλικού Σαιξπηρικού Θιάσου για τέσσερα χρόνια, όπου συμμετείχε σε πολλές παραστάσεις που ανέβασε ο σκηνοθέτης Πίτερ Μπρουκ, συμπεριλαμβανομένου και του Μαρά / Σαντ του Πίτερ Βάις. Το 1967 η ηθοποιός συμμετείχε επίσης στην κινηματογραφική εκτέλεση του Μαρά Σαντ που γύρισε ο Πίτερ Μπρουκ με τίτλο Η δολοφονία του Μαρά.

Η Τζάκσον έλαβε παγκόσμια αναγνωρισιμότητα για τον πρωταγωνιστικό ρόλο στη δραματική ταινία του Κεν Ράσελ Ερωτευμένες γυναίκες (Women in Love, 1969) βασισμένη στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Ντ. Χ. Λώρενς. Η ηθοποιός έλαβε το πρώτο της Όσκαρ Α' Γυναικείου Ρόλου για την τολμηρή της ερμηνεία στην ταινία, η οποία προκάλεσε σκάνδαλο για την εποχή της καθώς παρουσίαζε τους δυο πρωταγωνιστές της Όλιβερ Ριντ και Άλαν Μπέιτς να παλεύουν γυμνοί. Την επιτυχία του Ερωτευμένες Γυναίκες ακολούθησε άλλη μια συνεργασία της με το σκηνοθέτη Κεν Ράσελ που θεωρήθηκε εξίσου αμφιλεγόμενη. Υποδύθηκε τη νυμφομανή σύζυγο του Τσαϊκόφσκι στην ταινία Αιώνιοι εραστές (The Music Lovers, 1970), η οποία συνέβαλε στο να ξεχωρίσει ως μια από εκείνες τις ηθοποιούς που έκαναν ό,τι πρόσταζε ο ρόλος προκειμένου η ερμηνεία τους να είναι πειστική και αξιομνημόνευτη. Το 1971 συμπρωταγωνίστησε με τον Πίτερ Φιντς στην ταινία του Τζον Σλέσιντζερ Καταραμένη Κυριακή (Sunday Bloody Sunday) μια ακόμη ταινία που πραγματευόταν την ομοφυλοφιλία. Η ηθοποιός έλαβε τη δεύτερή της υποψηφιότητα για Όσκαρ Α' Γυναικείου Ρόλου, αλλά έχασε το βραβείο από τη Τζέιν Φόντα που αναδείχτηκε νικήτρια για το ρόλο της στην ταινία Η εξαφάνιση (Klute, 1971). Την ίδια χρονιά υποδύθηκε την Ελισάβετ Α΄ της Αγγλίας σε δυο διαφορετικές περιστάσεις: Η πρώτη ήταν στην ταινία Μαρία Στιούαρτ, βασίλισσα της Σκωτίας (Mary, Queen of Scots) (πλάι στη Βανέσα Ρεντγκρέιβ που υποδυόταν τη Μαρία Στιούαρτ), ενώ η δεύτερη ήταν στη μίνι σειρά Elizabeth R για την οποία βραβεύτηκε με Βραβείο Έμμυ. Όντας στο μεταίχμιο της δόξας, η Τζάκσον εμφανίστηκε στο σόου των κωμικών Μόουρκαμπ και Γουάιζ, όπου υποδύθηκε την Βασίλισσα Κλεοπάτρα της Αιγύπτου σε ένα κωμικό σκετς. Η επιτυχία της εμφάνισής της οδήγησε και σε άλλες εξίσου επιτυχημένες εμφανίσεις στο σόου κατά το 1972. Την ίδια χρονιά οι Βρετανοί Κινηματογραφιστές την ψήφισαν ως την 6η πιο δημοφιλή ηθοποιό στο βρετανικό Box-Office[17].

Το 1973 ο σκηνοθέτης Μέλβιν Φρανκ διαπίστωσε ότι η ηθοποιός ήταν σε θέση να αναλάβει και κωμικούς ρόλους και της πρόσφερε τον πρωταγωνιστικό ρόλο στην επόμενή του ταινία Απιστία με αξιοπρέπεια (A Touch of Class, 1973), όπου εμφανίστηκε ως άπιστη σύζυγος στο πλευρό του Τζορτζ Σίγκαλ. Η ηθοποιός βρέθηκε για μια ακόμη φορά στη λίστα των υποψηφίων για Όσκαρ Α' Γυναικείου Ρόλου και αναδείχτηκε νικήτρια για δεύτερη φορά. Φημολογείται ότι μετά τη νίκη της έλαβε τηλεγράφημα από τους Μόουρκομπ και Γουάιζ που έγραφε: Μείνε μαζί μας μικρή και σύντομα θα σε κάνουμε να κερδίσεις και τρίτο. Εκείνη την περίοδο θεωρούταν ως μια από τις μεγαλύτερες Βρετανίδες ηθοποιούς. Το 1974 εμφανίστηκε σε μια ακόμη αμφιλεγόμενη παραγωγή, την ταινία Υπηρέτριες για όλες τις δουλειές (The Maids) βασισμένη στο θεατρικό του Ζαν Ζενέ Οι δούλες. Ακολούθησε η ερμηνεία στην ταινία Έντα Γκάμπλερ (Hedda, 1975), όπου υποδύθηκε τον ομώνυμο ρόλο, εκείνο της πολύπαθης ηρωίδας του θεατρικού του Χένρικ Ίψεν. Η ερμηνεία της της χάρισε ακόμη μια υποψηφιότητα για Όσκαρ Α' Γυναικείου Ρόλου, το οποίο έχασε από τη Λουίζ Φλέτσερ, που κρίθηκε νικήτρια για την ταινία Στη φωλιά του κούκου (One Flew over the Cuckoo's Nest, 1975). Το 1976 πρωταγωνίστησε στην ταινία Σάρα Μπερνάρ (The Incredible Sarah), όπου υποδύθηκε τον θρύλο του θεάτρου Σάρα Μπερνάρ.

To 1978 έλαβε θετικές κριτικές για την ερμηνεία της στη βρετανική παραγωγή Στίβι, μια ιστορία σε πρώτο πρόσωπο (Stevie), που της χάρισε το βραβείο των κριτικών της Νέας Υόρκης το 1981. Την ίδια χρονιά συμπρωταγωνίστησε με τον Γουόλτερ Ματάου στην κωμωδία Πονηρές επισκέψεις (House Calls, 1978) και τιμήθηκε από τη Βασίλισσα της Αγγλίας με τον ανώτερο τίτλο τιμής Ντέιμ.

Κατά τη δεκαετία του 1980, η ηθοποιός εμφανίστηκε στις ταινίες Η αλεπού των κατασκόπων (Hopscotch, 1980) (πλάι στον Γουόλτερ Ματάου), Η επιστροφή του στρατιώτη (The Return of the Soldier, 1982) (πλάι στους Άλαν Μπέιτς, Τζούλι Κρίστι και Αν Μάργκρετ), Ο τελευταίος χορός της Σαλώμης (Salome's Last Dance, 1988) (σε σκηνοθεσία Κεν Ράσελ) και The Rainbow, 1989 (επίσης του Ράσελ), ενώ παράλληλα πρωταγωνίστησε σε αρκετές τηλεοπτικές παραγωγές όπως την τηλεταινία The Patricia Neal Story, όπου υποδύθηκε την ηθοποιό Πατρίσια Νιλ και την προσπάθειά της να ξαναπερπατήσει μετά το εγκεφαλικό που υπέστη.

Το 1992 αποσύρθηκε από την υποκριτική για να αφιερωθεί στο χώρο της πολιτικής.

Πολιτική Καριέρα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1992 η Τζάκσον μπήκε στη Βουλή των Κοινοτήτων του Ηνωμένου Βασιλείου, όντας υποψήφια με το Εργατικό Κόμμα. Μετά την εκλογική αναμέτρηση του 1997 διορίστηκε υφυπουργός στην Κυβέρνηση του Τόνι Μπλερ με αρμοδιότητα το Δίκτυο Μεταφορών του Λονδίνου. Παραιτήθηκε όμως από τη θέση αυτή, προκειμένου να θέσει υποψηφιότητα με το Εργατικό Κόμμα, για τη Δημαρχία του Λονδίνου το 2000. Υποψήφιος του Εργατικού Κόμματος όμως ορίστηκε ο Φρανκ Ντόμπσον, ο οποίος έχασε τελικά τη Δημαρχία από τον ανεξάρτητο υποψήφιο Κέβιν Λίβινγκστοουν. Επανεξελέγη βουλευτής στην εκλογική αναμέτρηση του 2005, λαμβάνοντας 14.615 ψήφους και αντιπροσωπεύοντας το 38,29% των ψηφοφόρων.

Από τη θέση της βουλευτή η Τζάκσον άσκησε αυστηρή κριτική στην πολιτική του Τόνι Μπλερ. Τον κάλεσε να παραιτηθεί αφού έγινε γνωστή η νομική έρευνα του λόρδου Χάτον πάνω στους λόγους για τους οποίους η Αγγλία μπήκε στον Πόλεμο του Ιράκ. Η Τζάκσον ήταν μια από τους 12 βουλευτές του Εργατικού Κόμματος που στήριξαν την έκκληση των Πλάιντ Κάμρυ και Σκωτικού Εθνικού Κόμματος για έρευνα πάνω στον Πόλεμο του Ιράκ[18].

Η Τζάκσον επανεκλέγη βουλευτής με το Εργατικό Κόμμα το 2010, ενώ σε συνέντευξή της το 2011 δήλωσε ότι δεν είχε τη διάθεση να ξαναθέσει υποψηφιότητα δεδομένου ότι στις επόμενες βουλευτικές εκλογές θα πλησιάζει τα 80, τονίζοντας ότι είναι καιρός να πάρει κάποιος άλλος τη θέση της[19].

Προσωπική Ζωή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Γκλέντα Τζάκσον έχει έναν γιο, τον Ντάνιελ, τον οποίο απέκτησε το 1969 από το γάμο της με τον Ρόι Χοτζ. Ήταν ήδη 5 μηνών έγκυος όταν ολοκληρώθηκαν τα γυρίσματα της ταινίας Ερωτευμένες γυναίκες[20]. Ο γάμος της με το Ρόι Χοτζ διήρκεσε 18 χρόνια κι οι δυο τους πήραν διαζύγιο το 1976[21].

Επιλεγμένη Φιλμογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • 1964 - Η Τιμή Ενός Ανθρώπου (This Sporting Life)
  • 1967 - Η Δολοφονία του Μαρά (Marat/Sade)
  • 1969 - Ερωτευμένες Γυναίκες (Women In Love)
  • 1970 - Αιώνιοι Εραστές (The Music Lovers)
  • 1971 - Καταραμένη Κυριακή (Sunday Bloody Sunday)
  • 1971 - Μαρία Στιούαρτ, Βασίλισσα της Σκωτίας (Mary, Queen of Scots)
  • 1971 - Το Αγόρι μου (The Boy Friend)
  • 1972 - Καταζητούμενος Λιποτάκτης (The Triple Echo)
  • 1973 - Απιστία με αξιοπρέπεια (A Touch of Class)
  • 1974 - Υπηρέτριες για Όλες τις Δουλειές (The Maids)
  • 1974 - Για το Μεγαλείο Ενός Έθνους (Bequest to the Nation)
  • 1975 - Η Ρομαντική Αγγλίδα (The Romantic Englishwoman)
  • 1975 - Έντα Γκάμπλερ (Hedda)
  • 1976 - Σάρα Μπερνάρ (The Incredible Sarah)
  • 1977 - Άσχημες Συνήθειες (Nasty Habits)
  • 1978 - Πονηρές Επισκέψεις (House Calls)
  • 1978 - Στίβι, Μια Ιστορία σε Πρώτο Πρόσωπο (Stevie)
  • 1979 - Η Ζούγκλα των Θρανίων (The Class of Miss MacMichael)
  • 1979 - Αιτία Διαζυγίου... ο Γάμος (Lost and Found)
  • 1980 - Η Αλεπού των Κατασκόπων (Hopscotch)
  • 1982 - Η Επιστροφή του Στρατιώτη (The Return of the Soldier)
  • 1987 - Το Σκάνδαλο (Business as Usual)
  • 1988 - Ο Τελευταίος Χορός της Σαλώμης (Salome's Last Dance)
  • 1989 - The Rainbow

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 (Αγγλικά) SNAC. w68p6zdf. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  2. 2,0 2,1 (Αγγλικά) Internet Broadway Database. 46712. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. 3,0 3,1 «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Glenda-Jackson. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 Una McGovern: «Chambers Concise Biographical Dictionary» Chambers Harrap. Εδιμβούργο. 2003. ISBN-13 978-0-550-10062-7. ISBN-10 0-550-10062-8.
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 «Who's who» (Βρετανικά αγγλικά, Αγγλικά) A & C Black. U21641.
  6. 6,0 6,1 «Glenda Jackson: Oscar-winning actress and former MP dies aged 87». BBC Online. 15  Ιουνίου 2023.
  7. «Glenda Jackson, Acting (RADA Diploma): Year of graduation 1956».
  8. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. pna2004259281. Ανακτήθηκε στις 20  Ιουνίου 2023.
  9. 9,0 9,1 9,2 9,3 TheyWorkForYou.
  10. (Αγγλικά) Hansard 1803–2005.
  11. (Βρετανικά αγγλικά) The London Gazette 47549. 3  Ιουνίου 1978. www.thegazette.co.uk/London/issue/47549/data.pdf.
  12. www.oscars.org/oscars/ceremonies/1971.
  13. www.oscars.org/oscars/ceremonies/1974.
  14. Andy Bloxom (7 May 2010). «General Election 2010: the 10 closest battles». The Telegraph (telegraph.co). http://www.telegraph.co.uk/news/election-2010/7691283/General-Election-2010-the-10-closest-battles.html. Ανακτήθηκε στις 2011-11-04. 
  15. «Πέθανε η Γκλέντα Τζάκσον». ertnews.gr. 15 Ιουνίου 2023. Ανακτήθηκε στις 15 Ιουνίου 2023. 
  16. 16,0 16,1 Uglow, Jennifer S.: Hinton, Frances; and Hendry, Maggy. The Northeastern Dictionary of Women's Biography. Boston: Northeastern University Press, 1999, p. 276.
  17. Peter Waymark. "Richard Burton top draw in British cinemas." Times [London] 30 Dec. 1971: 2. The Times Digital Archive. Web. 11 July 2012.
  18. «Labour MPs who rebelled on Iraq». BBC News. 31 Οκτωβρίου 2006. Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2006. 
  19. Graham, Georgia (23 June 2011). «Glenda Jackson won’t stand in next election». Ham & High. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-09-05. https://web.archive.org/web/20140905173850/http://www.hamhigh.co.uk/news/glenda_jackson_won_t_stand_in_next_election_1_931028. Ανακτήθηκε στις 2013-01-30. 
  20. «Biography for Glenda Jackson». imdb.com. Ανακτήθηκε στις 4 Νοεμβρίου 2011. 
  21. «Milestones». Time (Time.com). 9 February 1976. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-05-23. https://web.archive.org/web/20130523232702/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,917985,00.html?iid=chix-sphere. Ανακτήθηκε στις 2011-11-04. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]