Γιώργος Δέδες

Γιώργος Δέδες

Προσωπικές πληροφορίες
Ημερ. γέννησης	25 Φεβρουαρίου 1943 (1943-02-25)
Τόπος γέννησης	Ναύπλιο, Ελλάδα
Θέση	Επιθετικός
Επαγγελματική καριέρα*
Περίοδος	Ομάδα	Συμμ.†	(Γκ.)†
1958-1961	Φοίβος Νέου Κόσμου
1961-1974	Πανιώνιος	358	(149)
1974-1977	ΑΕΚ	64	(30)
1977-1978	Πανιώνιος	8	(3)
Σύνολο		430	(181)
Εθνική ομάδα
Περίοδος	Ομάδα	Συμμ.†	(Γκ.)†
1962-1963	Ελλάδα Κ19	8	(3)
1969	Ελλάδα Κ21	1	(0)
1966-1973	Ελλάδα	20	(7)
* Οι συμμετοχές και τα γκολ στις προηγούμενες ομάδες υπολογίζονται μόνο για τα εγχώρια πρωταθλήματα. † Συμμετοχές (Γκολ).

Ο Γιώργος Δέδες (Ναύπλιο, 25 Φεβρουαρίου 1943) είναι Έλληνας παλαίμαχος διεθνής ποδοσφαιριστής (μικρασιατικής καταγωγής), ο οποίος αγωνιζόταν ως επιθετικός. Κύρια χαρακτηριστικά του ήταν η ταχύτητα, η τεχνική του και το πολύ καλό σουτ. Συνολικά συμμετείχε σε 430 αγώνες πρωταθλήματος και πέτυχε 182 γκολ με τον Πανιώνιο και την ΑΕΚ.

Καριέρα

Σε συλλογικό επίπεδο

Στην καριέρα του αναδείχθηκε δυο φορές πρώτος σκόρερ του πρωταθλήματος Α΄ Εθνικής, το 1970-71 με 28 γκολ και το 1975-76 με 15 γκολ. Το 1971 ήταν τρίτος σκόρερ στην Ευρώπη και βραβεύτηκε με το "χάλκινο παπούτσι".

Οι γονείς του ονομάζονταν Αθανάσιος και Νικολέτα και ο Γιώργος ήταν το πέμπτο από τα έξι παιδιά τους. Είναι ανιψιός του διεθνή τερματοφύλακα της ΑΕΚ Χρήστου Ρίμπα, ενώ ο μεγάλος του αδερφός Κώστας αγωνίστηκε στον Πανναυπλιακό. Δεν κρύβει ότι από μικρός υποστήριζε τους «κιτρινόμαυρους» και ήταν φανατικός θαυμαστής του Κώστα Νεστορίδη. Είχε μάλιστα κολλημένη πάνω στο πατίνι του μια φωτογραφία του θρυλικού «Νέστορα» που, σημειωτέον, ξεκίνησε και αυτός την καριέρα του από τον Πανιώνιο.

Το 1957 ήρθαν στην Αθήνα με τον αδελφό του και άρχισε να αγωνίζεται στον Φοίβο Ν. Κόσμου. Την περίοδο 1960-61 ο Φοίβος κατέκτησε το πρωτάθλημα Β1 κατηγορίας της ΕΠΣ Αθήνας και ο Δέδες ήταν από τους βασικότερους σκόρερ. Ήταν ο Παναγιώτης Πάλλας που ανακάλυψε τον 17χρονο εξτρέμ στον Φοίβο, τον σημερινό Θρίαμβο Νέου Κόσμου, ομάδα από την οποία αποκτήθηκε και ο Θανάσης Σαραβάκος και τον πρότεινε στον τότε γενικό αρχηγό του Πανιώνιου, Θανάση Παπαθανασίου.

Ο Δέδες αποκτήθηκε έναντι ποσού χιλίων δραχμών, ενώ οι Νεοσμυρνιώτες παραχώρησαν στον Φοίβο και κάποιους παίκτες ως αντάλλαγμα. Προπονητές του Πανιωνίου τότε ήταν ο Ιωάννης Σκορδίλης και ο Νίκος Ζαρκάδης, που ένα δίμηνο αργότερα του εμπιστεύθηκαν θέση στην ενδεκάδα σε έναν αγώνα εναντίον του Φωστήρα.

Με τον Πανιώνιο αγωνίστηκε 14 χρόνια, είναι πρώτος σκόρερ όλων των εποχών με 152 γκολ και το 1971 κατέκτησε το Βαλκανικό Κύπελλο. Το 1970-71 αναδείχθηκε πρώτος σκόρερ του πρωταθλήματος Α΄ Εθνικής με 28 γκολ και τρίτος σκόρερ στην Ευρώπη, πίσω από τον Σέρβο Σκόμπλαρ της Μαρσέιγ που σημείωσε 39 γκολ και πήρε το χρυσό παπούτσι και τον Κεϊτά της Σεντ Ετιέν με 33 γκολ που πήρε το ασημένιο ( Χρονιά με τα περισσότερα γκόλ (72) των δύο πρώτων στο γαλλικό πρωτάθλημα όλων των εποχών). Βραβεύτηκε με το "χάλκινο παπούτσι" αλλά δεν κατάφερε να παραστεί στην τελετή της απονομής στα γραφεία του «France Football» στο Παρίσι, καθώς την ίδια ημέρα αγωνιζόταν στο Στάδιο Καραϊσκάκη στον επαναληπτικό αγώνα του κυπέλλου UEFA με την Ατλέτικο Μαδρίτης. Το χάλκινο παπούτσι παρέλαβε η σύζυγός του Καίτη.

• Δύο σπάνια ρεκόρ
  • Το πιο γρήγορο χατ-τρικ: Στις 28 Μαρτίου 1965 πέτυχε το πιο γρήγορο χατ τρικ στην ιστορία του πρωταθλήματος Α’ Εθνικής, ένα ρεκόρ που δεν έχει ακόμα καταρριφθεί και δεύτερο γρηγορότερο στον κόσμο 1. Tommy Ross - 90 δευτερόλεπτα (1μίση λεπτό) 28/11/1964 Ρος Κάουντι-Νέριν Κάουντι 8-1
  • 2. Γιώργος Δέδες - 120 δευτερόλεπτα (2 λεπτά) 28/3/1965 Πανιωνιος-Παναιγιάλειος 7-1 3. Gerd Muller - 240 δευτερόλεπτα (4 λεπτά) 7/6/1975 Φορτούνα Ντίσελντορφ-Μπάγερν 6-5.
  • Όταν λέμε «γρήγορο», εννοούμε τη χρονική απόσταση μεταξύ του πρώτου και του τρίτου γκολ. Συγκεκριμένα, στον αγώνα Πανιώνιος - Παναιγιάλειος 7-1 πέτυχε τρία γκολ σε 120 δευτερόλεπτα: στο 88’, 89’ και 90’. Δεν υπάρχει βίντεο για να καταμετρηθεί το ρεκόρ αλλά ο δημοσιογράφος Ι. Διακογιάννης που κάλυψε τον αγώνα αναφέρει: "Και φτάσαμε στο τρομερό τελευταίο δίλεπτον του αγώνος. Μέσα σε 120 δευτερόλεπτα το σκορ μετεβλήθη από 4-1 εις 7-1, ενώ πολλοί θεαταί είχον αφήσει το γήπεδον. 89΄: Σέντρα του Σαραβάκου από τα δεξιά, γύρισμα του Καζαντζίδη και άνετο σουτ του Δέδε από δύο μέτρα: 5-1. 89΄30΄΄: Μπροστινή μπαλιά στον κενό χώρο του Ιντζόγλου, πήρε ο Δέδες που έφυγε γρήγορα και κεραυνοβόλησε τον Σταμπέλλο: 6-1. 90΄: Ο Δέδες πάλιν έκλεψε την μπάλα από αντίπαλο (ευθύς μετά την σέντρα) και αφού επροχώρησε 30 περίπου μέτρα την πλάσαρε στα δίχτυα... 7-1."
  • Πέντε γκολ σε έναν αγώνα: στις 22 Οκτωβρίου 1969 πέτυχε άλλο ένα σπάνιο ρεκόρ, όταν σημείωσε πέντε γκολ στον αγώνα πρωταθλήματος 1969-70 κατά του Ολυμπιακού Λευκωσίας, στον οποίο ο Πανιώνιος σημείωσε την ευρύτερη νίκη στην ιστορία του με 8-0. Άλλες δυο φορές έχει σκοράρει τέσσερις φορές σε έναν αγώνα.

Το 1974 πήρε μεταγραφή στη μεγάλη ΑΕΚ. Αν και ελεύθερος, οι «κιτρινόμαυροι» πλήρωσαν περίπου μισό εκατομμύριο δραχμές για την απόκτησή του. Στα τρία χρόνια που αγωνίστηκε εκεί πρόσθεσε περίπου 50 ακόμη συμμετοχές και 35 γκολ στο ενεργητικό του. Επίσης, την περίοδο 1975-76 αναδείχθηκε για άλλη μια φορά πρώτος σκόρερ στην Ελλάδα, με 15 γκολ εκ των οποίων στης 26-10-1975 στον αγώνα Α.Ε.Κ. - Παναχαική 5-1 πέτυχε το τρίτο γκολ του αγώνα που ήταν και το 1.000ό γκολ στην ιστορία της ΑΕΚ. Υπήρξε μέλος των "κιτρινόμαυρων" που συμμετείχαν στα ημιτελικά του κυπέλλου ΟΥΕΦΑ την περίοδο 1976-77.

Την επόμενη περίοδο (1977-78) επέστρεψε στον Πανιώνιο για να κλείσει την καριέρα του στους «κυανέρυθρους», όπου στο ξεκίνημα της επόμενης περιόδου στον εναρκτηριο αγώνα της περιόδου 1978-1979 Πανιωνίου-ΑΕΚ τον τίμησαν με τη μεγαλύτερη διάκριση του συλλόγου, τον Χρυσό Σταυρό. Απόκτημα που ο ίδιος χαρακτηρίζει ανεκτίμητο και που έχει τοποθετήσει στο κεντρικότερο σημείο της βιτρίνας, όπου φυλάει τα μετάλλιά του. Την ίδια μερα ο προέδρων της ΑΕΚ Λουκάς Μπάρλος του απένειμε τιμητική πλακέτα για την προσφορα του στον σύλλογο.

Τέρματα ανά περίοδο

Περίοδος	Σύλλογος	Τέρματα	1ος σκόρερ
1961-1962	Πανιώνιος	4
1962-1963	Πανιώνιος	5
1963-1964	Πανιώνιος	8
1964-1965	Πανιώνιος	11
1965-1966	Πανιώνιος	8
1966-1967	Πανιώνιος	14
1967-1968	Πανιώνιος	12
1968-1969	Πανιώνιος	25
1969-1970	Πανιώνιος	17
1970-1971	Πανιώνιος	28	1ος
1971-1972	Πανιώνιος	7
1972-1973	Πανιώνιος	5
1973-1974	Πανιώνιος	3
1974-1975	ΑΕΚ	15
1975-1976	ΑΕΚ	15	1ος
1976-1977	ΑΕΚ	0
1977-1978	Πανιώνιος	3

Στις εθνικές ομάδες

Το 1962 κλήθηκε στην εθνική Νέων, με την οποία αγωνίστηκε σε δυο αγώνες κατά της Τουρκίας, στην Αθήνα (ήττα 0-1) και στη Σμύρνη (νίκη με 1-0), όπου πέτυχε το μοναδικό και νικηφόρο γκολ της ελληνικής ομάδας στο 18΄. Με την εθνική Νέων αγωνίστηκε και την επόμενη χρονιά στα δύο προκριματικά ματς για το ευρωπαϊκό πρωτάθλημα νέων με την Τουρκία, στα οποία η ελληνική ομάδα με νίκη 2-1 στην Αθήνα και ισοπαλία 1-1 στην Άγκυρα προκρίθηκε στην τελική φάση που έγινε στο Λονδίνο. Εκεί συμμετείχε και στους τρεις αγώνες του προκριματικού ομίλου, στον οποίο η ελληνική ομάδα ήρθε τρίτη με τα εξής αποτελέσματα: με Γερμανία 7-2 (ένα γκολ ο Δέδες), με Ελβετία 1-1 και με Σκοτία 0-4.

Το 1969 αγωνίστηκε για μια μοναδική φορά με την εθνική Ελπίδων σε φιλικό αγώνα με το Ισραήλ.

Από το 1966 ως το 1973, αγωνίστηκε 20 φορές με την εθνική ομάδα των ανδρών και σημείωσε 7 γκολ. Είναι ο δεύτερος σε αριθμό διεθνών συμμετοχών παίκτης του Πανιωνίου, μετά τον Στάθη Χάιτα, που ήταν 24 φορές διεθνής.

Η πρώτη φορά ήταν στις 16/10/1966 στον εντός έδρας νικηφόρο αγώνα εναντίον της Φινλανδίας (2-1) για τα προκριματικά του τότε Κυπέλλου Εθνών του 1968. Τα πρώτα του δύο γκολ με την εθνική σημείωσε στις 21/11/1968, στον φιλικό εντός έδρας αγώνα με την Αίγυπτο η εθνική νίκησε με 4-1 και ο Δέδες σημείωσε το δύο τελευταία γκολ στο 53΄ και 65΄.

Στη σπουδαία πορεία για τα προκριματικά του παγκοσμίου κυπέλλου του 1970, ο Δέδες ήταν βασικό μέλος της εθνικής και σημείωσε γκολ σε δυο σημαντικούς αγώνες. Στην ιστορική νίκη με 4-2 επί της Πορτογαλίας στις 11/12/1968 στο Στάδιο Καραϊσκάκη έκανε το 2-1 στο 40΄ και στο ισόπαλο 2-2 με τη Ρουμανία στις 16/4/1969 έκανε επίσης το 2-1 στο 60΄.

Η τελευταία διεθνής συμμετοχή του ήταν στις 31/1/1973 σε φιλικό εντός έδρας αγώνα με τη Βουλγαρία (σκορ 2-2), όταν πέρασε ως αλλαγή στο β΄ ημίχρονο.

Τίτλοι - Διακρίσεις

• Πρώτος σκόρερ Α΄ Εθνικής (2): 1970-71 (28 γκολ), 1975-76 (15 γκολ).
• Χάλκινο παπούτσι: 1971
• Βαλκανικό Κύπελλο (1): 1971.

• Φιναλίστ Κυπέλλου Ελλάδος: 1967.
• 2η θέση Α΄ Εθνικής: 1970-71.
• Χρυσός Σταυρός Πανιωνίου: 1978
• Πρώτο γρηγορότερο Χατ τρικ (3 γκολ) Ελλαδος 1965
• Δεύτερο γρηγορότερο Χατ τρικ (3 γκολ) στον Κόσμο 1965

Μετά την αποχώρηση

Μετά το τέλος της καριέρας του, ασχολήθηκε για πολλά χρόνια με επιχειρήσεις στον χώρο του ενδύματος. Από το γάμο του απέκτησε δυο γιους τον Θανάση και τον Χρήστο.

Το 1999 επέστρεψε στην αγαπημένη του ομάδα για να αναλάβει το πόστο του γενικού αρχηγού. Ένα πόστο που έχει φροντίσει να το τιμήσει και με το παραπάνω, δίνοντας με τον μειλίχιο τρόπο του και τον σεβασμό που εμπνέει στους ποδοσφαιριστές τη λύση σε δύσκολες στιγμές.

Σε συνεργασία με τον Χάιτα είναι «υπεύθυνος» για την ανακάλυψη μερικών από τους πλέον ταλαντούχους παίκτες που υπάρχουν στο ελληνικό ποδόσφαιρο, όπως των Αλέξανδρου Τζιόλη, Γρηγόρη Μάκου, Νίκου Σπυρόπουλου και Γιάννη Μανιάτη.

Πηγές

• Γιώργος Δέδες στη FIFA (αρχειοθετημένος) (Αγγλικά)
• Γιώργος Δέδες's προφίλ παίκτη στο National-Football-Teams.com
• Μιχάλης Κ. Λαδόπουλος. «Γιώργος Δέδες: Τα δίχτυα τον βλέπουν και ακόμα τρέμουν». Πανιώνιος Γ.Σ.Σ. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Φεβρουαρίου 2014. 
• Κώστας Κυριαζής, "Το κανόνι του Πανιωνίου ΓΙΩΡΓΟΣ ΔΕΔΕΣ", περ. Φίλαθλος 1972-73.