Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν.Μπορείτε να βοηθήσετε προσθέτοντας την κατάλληλη τεκμηρίωση. Υλικό που είναι ατεκμηρίωτο μπορεί να αμφισβητηθεί και να αφαιρεθεί.
Η σήμανση τοποθετήθηκε στις 25/01/2020.
Μονόγραμμα του αρχιτέκτονα από τον Theo van Doesburg
Ο Γιάκομπους Γιοχάνες Πίτερ Ουντ, κοινώς ονομαζόμενος J.J.P. Oud (9 Φεβρουαρίου1890 - 5 Απριλίου1963) ήταν ένας Ολλανδός αρχιτέκτονας. Ο Oud γεννήθηκε στην Πούρμερεντ, δεύτερος από τους τρεις γιους ενός εμπόρου καπνού και κρασιού. Ο μεγαλύτερος αδελφός του Jacobus Oud, Pieter Johannes Oud (1886-1968) ήταν δήμαρχος του Ρότερνταμ (1938-1941, 1945-1952).
Ο Ουντ έκανε τα πρώτα του βήματα στην αρχιτεκτονική καριέρα το 1903, όπου σε ηλικία 13 ετών γράφτηκε στο μάθημα αρχιτεκτονικής του Quellinus School στο Άμστερνταμ. Για μια πιο πρακτική εμπειρία στο αρχιτεκτονικό επάγγελμα, το 1907 ο Ουντ πήγε να εργαστεί στο γραφείο των J.T.J. Cuypers και J. Stuyt. Εκεί απέκτησε πολλή εμπειρία και κυρίως στην εγχώρια αρχιτεκτονική (ιδιωτική και δημόσια). Το 1908 έδωσε εξετάσεις για το δεύτερο έτος στο State School for Art Education στο Άμστερνταμ, όπου μέσω Corrie Berlage που σπούδαζε μαζί του του, γνώρισε τον πατέρα της (τον γνωστό ολλανδό αρχιτέκτονα) από τον οποίο επηρεάστηκε πολύ. Το 1910 έδωσε τις τελικές εξετάσεις και αποφοίτησε, ενώ την ίδια χρονιά αποφάσισε να εγγραφεί στο Delft Technical College, από το οποίο έφυγε χωρίς να αποφοιτήσει για να εργαστεί στο γραφείο του Theodor Fischer στο Μόναχο. Έπειτα από διάστημα τριών μηνών στο Μόναχο, επέστρεψε στο Πούρμερεντ για να ασχοληθεί μόνος του με την αρχιτεκτονική. Το 1913 μετακόμισε μόνιμα στο Λέιντεν όπου συμμετείχε στην τοπική καλλιτεχνική κοινότητα “Art for Art’s Sake”. Εκεί έκανε έναν καινούριο κύκλο γνωριμιών. Ανάμεσά τους ο Harm Kemerlingh Onnes, ο κεραμοποιός W.C. Brouwer και ο Theo van Doesburg.
Ο Ουντ ήταν ένας από τους ιδρυτές του περιοδικού De Stijl. Μέσω του περιοδικού αυτού ήρθε σε επαφή με τον Τέο φαν Ντέσμπουργκ και τον Πητ Μοντριάν. Το περιοδικό αποτελούσε και έναν τρόπο έκφρασης του νέου κινήματος ιδεών που δεν ήταν άλλο από ένα ουτοπικό ιδανικό της πνευματικής αρμονίας και της τάξης, στηριζόμενο στην αφαίρεση και τη μείωση στα βασικά στοιχεία της μορφής και του χρώματος. Κατά τα χρόνια ενασχόλησής του με το De Stijl, ο Oud έγινε Δημοτικός Αρχιτέκτων (Gemeentelijke Woningdienst) του Ρότερνταμ (1918-1933).
Τη δεκαετία του '20 και του '30 ,όπου η κοινωνική κατοικία αποτελούσε μια ισχυρή έννοια, ο Ουντ σχεδίασε πολλά κτίρια κοινωνικής κατοικίας, από τα οποία μόνο ένα κατασκευάστηκε (το Café de Unie).
Το 1927, ήταν ένας από τους δεκαπέντε αρχιτέκτονες που συνέβαλαν στην σημαντική μοντερνιστική έκθεση και πειραματικό οικισμό Weissenhof. Στην Αμερική ο Oud είναι ίσως πιο γνωστός για τη συμμετοχή του στο μοντερνιστικό κίνημα, στη συνέχεια όμως, εκδιώχθηκε για λόγους ύφους με συνοπτικές διαδικασίες. Από το 1932, θεωρείτο ένας από τους τέσσερις μεγαλύτερους σύγχρονους αρχιτέκτονες (μαζί με τον Λούντβιχ Μις φαν ντερ Ρόε, Βάλτερ Γκρόπιους και Λε Κορμπυζιέ).
Το 1945, με το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου που επέτρεψε πλέον τη δημοσίευση φωτογραφιών στην Αμερική του κτιρίου των κεντρικών γραφείων της Shell στη Χάγη (1941), ο αρχιτεκτονικός τύπος καταδίκασε σαρκαστικά τη χρήση του στολιδιού («κέντημα») ως αντίθετο προς το πνεύμα του μοντερνισμού.
Μετά το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, ο Oud σχεδίασε το ολλανδικό Εθνικό Μνημείο Πολέμου στο Άμστερνταμ και το μνημείο του στρατιωτικού νεκροταφείου στο Grebbeberg. Μέχρι τότε, είχε αφήσει ως επί το πλείστον τις επιρροές του De Stijl, τις οποίες επανέφερε στα έργα του αργότερα.
Ο Oud πέθανε το 1963 σε ηλικία 73 ετών στο Wassenaar.
Ο Ουντ σχεδίασε πολλά κτίρια (ιδιωτικά και δημόσια) πολλά από τα οποία υλοποιήθηκαν. Μερικά από αυτά είναι τα παρακάτω:
Oud-Hartog House (1906-1907). Σχεδίασε αυτό το σπίτι στα 16 του χρόνια για τη θεία του Αλίντα Ουντ-Χάρτογκ και χτίστηκε στα θεμέλια ενός παλαιότερου σπιτιού. Η επίπεδη πρόσοψη της τριώροφης κατοικίας χωρίζεται από ισχυρά παράθυρα, με πιο εντυπωσιακό το μεσαίο του 1ου ορόφου σε σχήμα Τ.
Schinkel Cinema (1912). Το πρώτο δημόσιο κτίριο του Ουντ. Είναι ένα μετρίου μεγέθους αμφιθέατρο με έναν στενό ημιώροφο μπροστά για τον προτζέκτορα και ένα μικρό διαμέρισμα στον όροφο. Στην πρόσοψη τα βλέμματα τραβούν τα στενά κάθετα ανοίγματα που επιτρέπουν περιορισμένη διέλευση φωτός.
De Vonk vacation hostel Noordwijkerhout
De Vonk Holiday Hostel (1917-1919). Ένα ογκώδες, κλειστό, τούβλινο κτίριο, συντηρητικό, με τα χαρακτηριστικά του De Stijl και του μοντέρνου της ολλανδικής αρχιτεκτονικής. Η οργάνωση της κάτοψης γύρω από δύο άξονες και η συμμετρική όψη (με τα κάθετα ανοίγματα) προσδίδουν ένα μνημειακό χαρακτήρα. Στην ολοκλήρωση του έργου συνέβαλλε και ο Van Doesburg.
Oud-Mathennesse Site Manager’s Hut (1923-1924). Πρόκειται για ένα αρχιτεκτονικό σύμβολο, του οποίου η μορφή δείχνει ότι η νέα αρχιτεκτονική είναι και τέχνη, με κανόνες και ποιότητες που υποστήριζε ο Ουντ ήδη από το 1921. Ενώ το κτίριο μοιάζει να είναι φτιαγμένο από κύβους δεν αποτελεί παράδειγμα κυβισμού, αλλά ούτε και τρισδιάστατο μοντέλο νεοπλαστικού πίνακα. Ο αρχιτέκτονας έχει συνδυάσει για πρώτη φορά τη γεωμετρία, την υλικότητα και το χρώμα.
Head Office of the Bataafsche Import Maatschappij (Shell) (1937-1942, 1946-1948 restoration). Shell BuildingΗ Batavian Import Company (BIM ή όπως είναι πιο ευρέως γνωστή Royal Dutch Shell) θέλοντας να χτίσει ένα κτίριο για τα γραφεία της, ανέθεσε σε 4 αρχιτέκτονες την κατασκευή του. Ο Ουντ μαζί με τους Kropholler, Roosenburg και Friedhoff μετά από διασκέψεις κατέληξαν σε ένα κτίριο ορθογωνικής κάτοψης με δωμάτια παρατεταγμένα αντιδιαμετρικά ενός κεντρικού διαδρόμου. Στο μέσο της πλαϊνής όψης βρίσκεται το κεντρικό κλιμακοστάσιο και από πίσω του ένας χαμηλός όγκος που λειτουργεί ως καφετέρια το πρωί και σινεμά το βράδυ. Ο όγκος αυτός αποτελεί ένα πέρασμα κάθετο στον κύριο όγκο του κτιρίου. Ο Ουντ πρότεινε μια επέκταση του κτιρίου που στο τέλος του έδωσε σχήμα Η. Ακόμα, θεώρησε ότι χρειαζόταν και κάποια διακοσμητικά στοιχεία. Μετά την αποπεράτωσή του, το έργο προκάλεσε διφορούμενες απόψεις. Ενώ η Ολλανδία το είδε θετικά, ο ξένος αρχιτεκτονικός τύπος άσκησε έντονη κριτική.
Κάποια άλλα σημαντικά έργα του αρχιτέκτονα είναι το Hoek Van Holland housing estate (1924-1927), το Kiefhoek Worker’s Housing στο Ρότερνταμ (1925-1930), τα σπίτια στο Weissenhofsiedlung στην Στουτγάρδη (1926-1927), η Spaarbank (1942-1945) και τα κτίρια De Utrecht (1954-191961) στο Ρότερνταμ. Τέλος έχει γράψει πληθώρα βιβλίων και άρθρων σχετικά με την αρχιτεκτονική.
Σχετικά πολυμέσα
Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Jacobus Oud στο Wikimedia Commons