Γεώργιος Σουγδουρής
| Γεώργιος Σουγδουρής | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 1645 |
| Θάνατος | 1725 |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Σπουδές | Πανεπιστήμιο της Πάδοβας Πανεπιστήμιο της Βενετίας[1] |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | φιλόσοφος ιερέας |
Ο Γεώργιος Σουγδουρής (1645 - 1725) ήταν Έλληνας λόγιος και φιλόσοφος.
Βιογραφικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Γεώργιος Σουγδουρής γεννήθηκε στην Κρετσούνιστα (σήμερα Δεσποτικό) της περιοχής του ποταμού Καλαμά. Μετά τις πρώτες σπουδές που πραγματοποίησε στα Ιωάννινα, πήγε ως διάκονος στη Βενετία, μάλλον γύρω στα 1673, όπου εργάστηκε ως διορθωτής σε τυπογραφείο και μετά ως δάσκαλος. Το 1681, έπειτα από σύντομη παραμονή στην Πάδοβα, χειροτονήθηκε πρεσβύτερος από τον μητροπολίτη Φιλαδελφίας Γεράσιμο Βλάχο. Τον επόμενο χρόνο επέστρεψε στα Ιωάννινα όπου υπηρέτησε έως το 1715, ως διδάσκαλος των «ελευθέριων τεχνών», κυρίως όμως της φιλοσοφίας, και ως σχολάρχης στην Σχολή Εμμανουήλ Γκιούμα.
Θα εμπλακεί σε διαμάχη με τον μητροπολίτη Ιωαννίνων Κλήμεντα και τον θεολογικό του σύμβουλο Βησσαρίωνα Μακρή για τον τρόπο διάκρισης ουσίας και ενεργειών του Θεού, η οποία οφειλόταν μάλλον σε εκατέρωθεν παρεξηγήσεις και έληξε με την πλήρη αποκατάσταση του στόχου της επίθεσης, δηλαδή του Σουγδουρή. Η διαφορά κρίθηκε αρχικά από επαρχιακή σύνοδο και τελικά από τον ίδιο τον Πατριάρχη. Ο Ιωαννίνων είχε μία καθαρά «υλιστική άποψη»[2] για το ζήτημα: η θεία ουσία διαφέρει από τη θεία ενέργεια πραγματικώς όπως ο άρτος από την πέτρα. Ο Σουγδουρής, αντίθετα, προέβαινε σε μια εννοιολογική διάκριση ουσίας και ενεργειών. Επιστρέφοντας από την Ιταλία μετέφερε τις αριστοτελικές σχολαστικές αντιλήψεις περί ουσίας και ενεργειών στο Θεό, οι οποίες ταυτίζονται πραγματικά. Τελικά αφού υπέβαλε στις 26 Μαΐου 1699, σχετική απολογία στο Πατριαρχείο δικαιώθηκε.[3] Επίσης ενεπλάκη και σε μία άλλη διαφωνία, η οποία αφορούσε την εκ μέρους του ίδιου μητροπολίτη επίσημη επικύρωση του όρου «μετουσίωσις». Χωρίς να γνωρίζουμε περισσότερες λεπτομέρειες υπερίσχυσε τελικά ο Σουγδουρής.
Αποτίμηση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Τόσο οι σύγχρονοί του όσο και οι μεταγενέστεροι εξήραν στα διδακτικά του βιβλία την αναφορά στις θετικές επιστήμες, καθώς και τον συνδυασμό διδακτικής δεινότητας και πολυμάθειας. Η μεγαλύτερη συνεισφορά του Σουγδουρή ήταν η ανανέωση και διάδοση της αριστοτελικής φιλοσοφίας στο πλαίσιο της ελληνικής θεολογίας. Ένας από τους σημαντικότερους μαθητές του, ο Αναστάσιος Μιχαήλ τον αποκαλεί "ιερόν Έλληνα" και δάσκαλο όλων των δασκάλων της Ηπείρου, σε ομιλία του στις αρχές του 18ου αιώνα στην Ακαδημία του Βερολίνου.[4]
Συγγραφικό έργο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Έχουμε μια συλλογή με 19 κηρύγματα για διάφορες γιορτές αγίων, χωρίς κάποιο προσωπικό στίγμα , πέρα από τη χρήση δημώδους γλώσσας. Επίσης μετέφρασε από τα ιταλικά έναν οδηγό για ιεροκήρυκες. Άλλα του έργα είναι:
- Εισαγωγή λογική, ήτοι προδιοίκησις εις άπασαν την λογικήν μέθοδον του Αριστοτέλους, Βιέννη, 1792
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Ανακτήθηκε στις 10 Ιουλίου 2019.
- ↑ Gerhard Podskalsky, Η Ελληνική Θεολογία επί Τουρκοκρατίας: 1453-1821, μτφρ. πρωτ. Γεώργιος Μεταλληνός, εκδ. Μ.Ι.Ε.Τ., Αθήνα,2005, σελ. 77
- ↑ Παναγιώτη Χρήστου, Ησυχαστικαί αναζητήσεις εις τα Ιωάννινα περί το 1700, Κληρονομία, τομ.1,τ/χ.β, (1969), σελ.337-354
- ↑ Μηνάογλου Χαράλαμπος, "Ο Αναστάσιος Μιχαήλ ο Μακεδών και ο λόγος περί ελληνισμού", Εναλλακτικές Εκδόσεις, Αθήνα, 2013, σ. 18
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Gerhard Podskalsky, Η Ελληνική Θεολογία επί Τουρκοκρατίας: 1453-1821, μτφρ. πρωτ. Γεώργιος Μεταλληνός, εκδ. Μ.Ι.Ε.Τ., Αθήνα,2005, σελ. 375-376
- Παναγιώτη Χρήστου, Ησυχαστικαί αναζητήσεις εις τα Ιωάννινα περί το 1700, Κληρονομία, τομ.1,τ/χ.β, (1969), σελ.337-354 [1][νεκρός σύνδεσμος]
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Μαραζόπουλος Χρήστος, Η Εισαγωγή Λογικής του Γεώργιου Σουγδουρή και τα πρότυπα της στην αρχαία και στη νεοελληνική φιλοσοφίκή γραμματεία, Διδακτορική διατριβή, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Σχολή Φιλοσοφική. Τμήμα Φιλοσοφίας. Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας. Τομέας Φιλοσοφίας, 1998 [2] Αρχειοθετήθηκε 2020-09-30 στο Wayback Machine.