Γενετική ιστορία των Τούρκων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Στη Γενετική των πληθυσμών, έχει γίνει έρευνα για να μελετηθούν οι γενετικές καταβολές των σύγχρονων Τούρκων στην Τουρκία. Οι έρευνες αυτές είχαν σκοπό να καθορίσουν αν οι σύγχρονοι Τούρκοι έχουν ισχυρότερη γενετική συσχέτιση με τα Τουρκικά φύλα της Κεντρικής Ασίας κατέκτησαν την Ανατολία από τα τέλη του 11ου αιώνα, ή αν κατάγονται σε μεγάλο ποσοστό από αυτόχθονους πληθυσμούς της Ανατολίας που αφομοιώθηκαν πολιτισμικά κατά την Σελτζουκική και Οθωμανική περίοδο, με πολιτικές αφομοίωσης όπως το ντεβσιρμέ και ο εξισλαμισμός.

Αυτοσωμικές έρευνες με σύγχρονη μεθοδολογία εκτιμούν τη συμβολή της Κεντρικής Ασίας στον Τουρκικό πληθυσμό σε 21,7%[1] σημειώνοντας ότι τα αποτελέσματα μπορεί να υποδεικνύουν προηγούμενες μετακινήσεις πληθυσμών (π.χ. μετανάστευση, επιμειξίες) ή γενετική παρέκκλιση, δεδομένου ότι η Ευρώπη και η Νότια Ασία έχουν κάποια γενετική συγγένεια.

Η μεγαλύτερη αυτοσωμική έρευνα στην Τουρκική γενετική (σε 16 άτομα) συμπέρανε ότι η κληρονομιά της μετανάστευσης της Κεντρικής Ασίας στον Τουρκικό πληθυσμό εκτιμάται στο 21.7%[2]. Οι συγγραφείς κατέληξαν με βάσει και προηγούμενες έρευνες ότι "Η συμβολή της Νότιας Ασίας στον τουρκικό πληθυσμό ήταν σημαντικά πιο υψηλή από της συμβολές της Ανατολικής/Κεντρικής Ασίας, υποδηλώνοντας ότι το εύρος των γενετικών διαφορών των πληθυσμών της μεσαιωνικής Κεντρικής Ασίας μπορεί να σχετίζονται στους πληθυσμούς της Νότιας Ασίας, ή υπήρξε συνεχή χαμηλή μετανάστευση από την Νότια Ασία στην Μικρά Ασία". Σχολίασαν ότι αυτές οι συμβολές δεν είναι άμεσες εκτιμήσεις των μεταναστευτικών ροών καθώς ο αριθμός των αρχικών συμβαλλόμενων πληθυσμών δεν είναι γνωστός, και η ακριβής συγγένεια μεταξύ των σύγχρονων κατοίκων της Ανατολικής Ασίας και των μεσαιωνικών Ογούζων Τούρκων είναι αβέβαιη. Για παράδειγμα, το γενετικό υπόβαθρό των Τουρκικών φυλών της Κεντρικής Ασίας είναι ιδιαίτερα ποικιλόμορφο, και οι σύγχρονοι Ογούζοι Τουρκμένιοι που ζουν στην Κεντρική Ασία έχουν ελαφρώς υψηλότερη γενετική συνάφεια με αυτά της Δυτικής Ευρασίας από ό, τι με την Ανατολική Ευρασία[3]. Αρκετές έρευνες έχουν καταλήξει ότι οι γενετικές απλοομάδες αυτόχθονες της Δυτικής Ασίας έχουν το μεγαλύτερο μερίδιο στην γονιδιακή δεξαμενή του σημερινού πληθυσμού της Τουρκίας[4][5][6][7][8][9][10][11]. Μια ανάλυση επιμειξιών καθόρισε ότι οι Τούρκοι της Ανατολίας μοιράζονται το μεγαλύτερο μέρος της γενετικής τους κληρονομιάς με μη Τουρκικούς πληθυσμούς της περιοχής και ότι ο 12ος αιώνας υποδεικνύεται ως η περίοδος της επιμειξίας[12]. Όμως, θύλακες με κυρίαρχη γενετική συσχέτιση με την Κεντρική Ασία βρέθηκε σε άτομα των Αφσάρ κοντά στην Άγκυρα.

Σύνδεση με Κεντρική Ασία και Ουράλια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Φυλογενετικό δένδρο πληθυσμών της Ευρώπης, Τούρκων της Κεντρικής Ασίας και Τούρκων (της Ανατολίας) βάσει αλληλουχιών HVS I[13].

Το ερώτημα σε ποιο βαθμό η γενετική ροή από την Κεντρική Ασία στην Ανατολία έχει συνεισφέρει στην τωρινή γονιδιακή δεξαμενή των Τούρκων, και ποιος είναι ο ρόλος σε αυτό στην εγκατάσταση το 11ο αιώνα των Ογούζων Τούρκων, είναι αντικείμενο πολλών ερευνών. Ένας παράγοντας που καθιστά δύσκολη την αξιόπιστη εκτίμηση, είναι το πρόβλημα της διάκρισης μεταξύ των αποτελεσμάτων των διαφόρων μεταναστευτικών επεισοδίων. Έτσι, αν και οι Τούρκοι εγκαταστάθηκαν στην Ανατολία (ειρηνικά ή μετά από πολέμους) με πολιτιστικές επιδράσεις, συμπεριλαμβανομένων της τουρκικής γλώσσας και του Ισλάμ, η γενετική επίδραση από την Κεντρική Ασία μπορεί να ήταν ελάχιστη[6][14].

Κάποια Τουρκικά φύλα είχαν τις αρχές τους στην Κεντρική Ασία και συνεπώς μπορεί να σχετίζονται με τους Σιονγκ-νου[15]. Η πλειοψηφία (89%) της γονιδιακής αλληλουχίας των Σιονγκ-νου μπορεί να καταταχθεί ότι ανήκει στις Ασιατικές απλοομάδες και περίπου 11% ανήκει στις απλοομάδες των Ευρωπαϊκών φυλών[15]. Τα ευρήματα αυτά υποδηλώνουν ότι επαφές μεταξύ των Ευρωπαϊκών και Ασιατικών πληθυσμών είχαν προηγηθεί του πολιτισμού των Σιονγκ-νου[15], και επιβεβαιώνει τα αποτελέσματα που αναφέρθηκαν για δύο δείγματα από Σκυθό-Σιβηρικό πληθυσμό των αρχών του 3ου αιώνα προ Χριστού[16].

Σύμφωνα με άλλη έρευνα γενετικής σε 75 άτομα από διάφορα μέρη της Τουρκίας, οι Mergen et al. αποκάλυψαν ότι "η γενετική δομή του mtDNAs στους Τούρκους έχει ομοιότητες με Τουρκικούς πληθυσμούς της Κεντρικής Ασίας"[13].

Συνολικά, οι σύγχρονοι Τούρκοι έχουν περισσότερη σχέση με γειτονικούς πληθυσμούς της Δυτικής Ασίας. Μια έρευνα που μελέτησε τις αλληλόμορφες συχνότητες υποδήλωσε ότι δεν υπήρχε γενετική σχέση μεταξύ των σύγχρονων Μογγόλων και των Τούρκων, παρά τη γλωσσική και πολιτιστική σχέση[17]. Παραπέρα, μιαν άλλη έρευνα που εξέτασε στις αλληλόμορφες συχνότητες γονιδίων HLA υπέδειξε ότι οι κάτοικοι της Ανατολίας δεν διέφεραν σημαντικά από άλλους Μεσογειακούς πληθυσμούς[14]. Πολλές έρευνες έχουν προτείνει ένα μοντέλο γλωσσικής μετακίνησης που έχει κίνητρο την ελιτιστική ανάδειξη, για την υιοθέτηση της Τουρκικής γλώσσας από τους αυτόχθονες κατοίκους της Ανατολίας[9][10].

Άλλες έρευνες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γενετική συγγένεια μεταξύ πληθυσμών της ΝΑ Ευρώπης και της Κεντρικής Ασίας[18].

Το 2001, οι Benedetto et al. αποκάλυψαν ότι η γενετική συμβολή της Κεντρικής Ασίας στην τωρινή γονιδιακή δεξαμενή του mtDNA της Ανατολίας εκτιμάται περίπου στο 30%, σε σύγκριση με τους πληθυσμούς της Μεσογειακής Ευρώπης, και τουρκόφωνους λαούς της Κεντρικής Ασίας[19]. Όμως, κάποιες παρόμοιες προηγούμενες έρευνες που περιέχουν υψηλή πιθανότητα λαθών και μεροληπτικών εκτιμήσεων, κατέληξαν ακόμα και σε ποσοστό 60% προέλευσης από την Κεντρική Ασία αλληλουχιών Y-DNA microsatellites.

Το 2003, οι Cinnioğlu et al. ερεύνησαν το Υ-DNA (ανδρικό DNA) πληθυσμών, περιλαμβανομένων των δειγμάτων από οκτώ περιοχές της Τουρκίας, χωρίς να κατατάξει τα άτομα ανά εθνικότητα, και διαπίστωσαν ότι ανιχνεύσιμο ασθενές σήμα (<9 %) γονιδιακής ροής από την Κεντρική Ασία.[20]

Το 2006, o Berkman αναλύοντας στοιχεία από γενετικές βάσεις δεδομένων κατέληξε μεταξύ άλλων στο συμπέρασμα ότι η γενετική συνεισφορά της Κεντρικής Ασίας στην Ανατολία για τους άνδρες είναι 13% και για τις γυναίκες 22%. [21]

Το 2011 οι Yardumian και Schurr δημοσίευσαν τη μελέτη τους «Ποιοι είναι οι Τούρκοι της Ανατολίας; Επανεκτίμηση των ανθρωπολογικών γενετικών στοιχείων.» Έδειξαν την αδυναμία της μακροπρόθεσμης και συνεχούς γενετικής επαφής μεταξύ Ανατολίας και Σιβηρίας, και επιβεβαίωσαν την σημαντική απόκλιση μιτοχονδριακού DNA και του Υ-χρωμοσώματος μεταξύ αυτών των περιοχών με ελάχιστες προσμίξεις. Η έρευνα επιβεβαίωσε επίσης την έλλειψη της μαζικής μετανάστευσης και πρότεινε ότι συνέβη μια ακανόνιστη σειρά από μεταναστευτικά επεισόδια που προκάλεσαν μεγάλης κλίμακας αλλαγές στη γλώσσα και τον πολιτισμό μεταξύ των διάφορων αυτοχθόνων κατοίκων της Ανατολίας.[10]

Σύμφωνα με μια μελέτη του 2012 σε εθνοτικά Τούρκους, ο τουρκικός πληθυσμός έχει μια στενή γενετική ομοιότητα με πληθυσμούς της Μέσης Ανατολής και της Ευρώπης και κάποιο βαθμό ομοιότητας με πληθυσμούς της Νότιας και της Κεντρικής Ασίας.[4]

CC-BY-SA
Μετάφραση 		Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το λήμμα Genetic studies on Turkish people της Αγγλικής Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 4.0. (ιστορικό/συντάκτες).

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ [Alkan, Can; Kavak, Pinar; Somel, Mehmet; Gokcumen, Omer; Ugurlu, Serkan; Saygi, Ceren; Dal, Elif; Bugra, Kuyas; Güngör, Tunga; Sahinalp, S.; Özören, Nesrin; Bekpen, Cemalettin (2014). "Whole genome sequencing of Turkish genomes reveals functional private alleles and impact of genetic interactions with Europe, Asia and Africa". BMC Genomics. 15: 963. doi:10.1186/1471-2164-15-963. PMC 4236450. PMID 25376095. Alkan, Can; Kavak, Pinar; Somel, Mehmet; Gokcumen, Omer; Ugurlu, Serkan; Saygi, Ceren; Dal, Elif; Bugra, Kuyas; Güngör, Tunga; Sahinalp, S.; Özören, Nesrin; Bekpen, Cemalettin (2014). "Whole genome sequencing of Turkish genomes reveals functional private alleles and impact of genetic interactions with Europe, Asia and Africa". BMC Genomics. 15: 963. doi:10.1186/1471-2164-15-963. PMC 4236450. PMID 25376095.] Check |url= value (βοήθεια).  Missing or empty |title= (βοήθεια)
  2. ↑ Alkan et al. (2014), BMC Genomics 2014, 15:963, Whole genome sequencing of Turkish genomes reveals functional private alleles and impact of genetic interactions with Europe, Asia and Africa
  3. ↑ The mtDNA composition of Uzbekistan: a microcosm of Central Asian patterns doi:10.1007/s00414-009-0406-z
  4. ↑ 4,0 4,1 Hodoğlugil, Uğur; Mahley, Robert W. (2012). «Turkish Population Structure and Genetic Ancestry Reveal Relatedness among Eurasian Populations». Annals of Human Genetics 76 (2): 128–141. doi:10.1111/j.1469-1809.2011.00701.x. PMID 22332727. 
  5. ↑ Cinnioglu, Cengiz; King, Roy; Kivisild, Toomas; Kalfoglu, Ersi; Atasoy, Sevil; Cavalleri, Gianpiero L.; Lillie, Anita S.; Roseman, Charles C. και άλλοι. (2004). «Excavating Y-chromosome haplotype strata in Anatolia». Human Genetics 114 (2): 127–48. doi:10.1007/s00439-003-1031-4. PMID 14586639. 
  6. ↑ 6,0 6,1 Rosser, Z; Zerjal, T; Hurles, M; Adojaan, M; Alavantic, D; Amorim, A; Amos, W; Armenteros, M και άλλοι. (2000). «Y-Chromosomal Diversity in Europe is Clinal and Influenced Primarily by Geography, Rather than by Language». The American Journal of Human Genetics 67 (6): 1526–43. doi:10.1086/316890. PMID 11078479. PMC 1287948. https://archive.org/details/sim_american-journal-of-human-genetics_2000-12_67_6/page/1526. 
  7. ↑ Nasidze, I; Sarkisian, T; Kerimov, A; Stoneking, M (2003). «Testing hypotheses of language replacement in the Caucasus: Evidence from the Y-chromosome». Human Genetics 112 (3): 255–61. doi:10.1007/s00439-002-0874-4. PMID 12596050. 
  8. ↑ Arnaiz-Villena, A.; Karin, M.; Bendikuze, N.; Gomez-Casado, E.; Moscoso, J.; Silvera, C.; Oguz, F.S.; Sarper Diler, A. και άλλοι. (2001). «HLA alleles and haplotypes in the Turkish population: Relatedness to Kurds, Armenians and other Mediterraneans». Tissue Antigens 57 (4): 308–17. doi:10.1034/j.1399-0039.2001.057004308.x. PMID 11380939. 
  9. ↑ 9,0 9,1 Wells, R. S.; Yuldasheva, N.; Ruzibakiev, R.; Underhill, P. A.; Evseeva, I.; Blue-Smith, J.; Jin, L.; Su, B. και άλλοι. (2001). «The Eurasian Heartland: A continental perspective on Y-chromosome diversity». Proceedings of the National Academy of Sciences 98 (18): 10244–9. doi:10.1073/pnas.171305098. PMID 11526236. Bibcode: 2001PNAS...9810244W. 
  10. ↑ 10,0 10,1 10,2 Schurr, Theodore G.; Yardumian, Aram (2011). «Who Are the Anatolian Turks?». Anthropology & Archeology of Eurasia 50 (1): 6–42. doi:10.2753/AAE1061-1959500101. 
  11. ↑ Comas, D.; Schmid, H.; Braeuer, S.; Flaiz, C.; Busquets, A.; Calafell, F.; Bertranpetit, J.; Scheil, H.-G. και άλλοι. (2004). «Alu insertion polymorphisms in the Balkans and the origins of the Aromuns». Annals of Human Genetics 68 (2): 120–7. doi:10.1046/j.1529-8817.2003.00080.x. PMID 15008791. 
  12. ↑ Bayazit Yunusbayev, Mait Metspalu, Ene Metspalu, Albert Valeev, Sergei Litvinov, Ruslan Valiev, Vita Akhmetova, Elena Balanovska, Oleg Balanovsky, and Shahlo Turdikulova. "The Genetic Legacy of the Expansion of Turkic-Speaking Nomads across Eurasia." PLoS Genetics 11:4 (April 21, 2015): e1005068
  13. ↑ 13,0 13,1 Mergen, Hatice; Öner, Reyhan; Öner, Cihan (2004). «Mitochondrial DNA sequence variation in the Anatolian Peninsula (Turkey)». Journal of Genetics 83 (1): 39–47. doi:10.1007/bf02715828. PMID 15240908. http://www.ias.ac.in/jgenet/Vol83No1/39.pdf. 
  14. ↑ 14,0 14,1 Arnaiz-Villena, A.; Gomez-Casado, E.; Martinez-Laso, J. (2002). «Population genetic relationships between Mediterranean populations determined by HLA allele distribution and a historic perspective». Tissue Antigens 60 (2): 111–21. doi:10.1034/j.1399-0039.2002.600201.x. PMID 12392505. 
  15. ↑ 15,0 15,1 15,2 Keyser-Tracqui, Christine; Crubézy, Eric; Ludes, Bertrand (2003). «Nuclear and Mitochondrial DNA Analysis of a 2,000-Year-Old Necropolis in the Egyin Gol Valley of Mongolia». The American Journal of Human Genetics 73 (2): 247–60. doi:10.1086/377005. PMID 12858290. PMC 1180365. https://archive.org/details/sim_american-journal-of-human-genetics_2003-08_73_2/page/247. 
  16. ↑ Clisson, I; Keyser, C; Francfort, H. P.; Crubezy, E; Samashev, Z; Ludes, B (2002). «Genetic analysis of human remains from a double inhumation in a frozen kurgan in Kazakhstan (Berel site, Early 3rd Century BC)». International journal of legal medicine 116 (5): 304–8. doi:10.1007/s00414-002-0295-x. PMID 12376844. 
  17. ↑ Machulla, H.K.G.; Batnasan, D.; Steinborn, F.; Uyar, F.A.; Saruhan-Direskeneli, G.; Oguz, F.S.; Carin, M.N.; Dorak, M.T. (2003). «Genetic affinities among Mongol ethnic groups and their relationship to Turks». Tissue Antigens 61 (4): 292–9. doi:10.1034/j.1399-0039.2003.00043.x. PMID 12753667. 
  18. ↑ Varzari, Alexander; Stephan, Wolfgang; Stepanov, Vadim; Raicu, Florina; Cojocaru, Radu; Roschin, Yuri; Glavce, Cristiana; Dergachev, Valentin και άλλοι. (2007). «Population history of the Dniester–Carpathians: Evidence from Alu markers». Journal of Human Genetics 52 (4): 308–16. doi:10.1007/s10038-007-0113-x. PMID 17387576. 
  19. ↑ Di Benedetto, G; Ergüven, A; Stenico, M; Castrì, L; Bertorelle, G; Togan, I; Barbujani, G (2001). «DNA diversity and population admixture in Anatolia». American Journal of Physical Anthropology 115 (2): 144–56. doi:10.1002/ajpa.1064. PMID 11385601. https://archive.org/details/sim_american-journal-of-physical-anthropology_2001-06_115_2/page/144. 
  20. ↑ Cinnioğlu C et al., Excavating Y-chromosome haplotype strata in Anatolia. Hum Genet. 2004 Jan;114(2):127-48. Epub 2003 Oct 29.
  21. ↑ [ http://etd.lib.metu.edu.tr/upload/12607764/index.pdf Ceren Berkman, Comparative Analyses for the Central Asian Contribution to Anatolian Gene Pool with Reference to Balkans, p.98, Middle East Technical University (METU), Sep. 2006]
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Γενετική_ιστορία_των_Τούρκων&oldid=10099481"