Βονιφάτιος ο Μομφερρατικός

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Βονιφάτιος του Μονφερρά)
Βονιφάτιος ο Μομφερατικός
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση1150[1][2][3] ή 1150 (περίπου)
Πεδεμόντιο
Θάνατος4  Σεπτεμβρίου 1207[4][3]
Μαξιμιανούπολις-Μοσυνούπολις
Αιτία θανάτουπεσών σε μάχη
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταμονάρχης
Οικογένεια
ΣύζυγοςElena di Bosco (από 1170)[5][6][7]
Ιωάννα του Σατιγιόν-Αντιόχειας[5]
Μαργαρίτα της Ουγγαρίας (από 1204)[7][8]
Eleonora di Savoia
ΤέκναΓουλιέλμος ΣΤ΄ του Μομφερράτου[7][9]
Δημήτριος ο Μομφερατικός[10]
Αγνή η Μομφερρατική
ΓονείςΓουλιέλμος Ε', Μαρκήσιος του Μομφερά[7][9] και Ιουδήθ του Μπάμπενμπεργκ[7][9]
ΑδέλφιαΑζαλαΐς του Μομφερράτου
Κορράδος του Μομφερράτου[7]
Ρενιέ του Μομφερράτου
Γουλιέλμος του Μομφερράτου
Βεατρίκη του Μομφερράτου
ΟικογένειαΟίκος των Αλεράμιτσι
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Βαθμός/στρατόςιππότης
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΜαρκήσιος του Μομφερράτου (1192–1207)
Θυρεός
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Βονιφάτιος ο Μομφερρατικός (Bonifacio I del Monferrato, 1150 - 4 Σεπτεμβρίου 1207) ήταν Μαρκήσιος του Μομφερράτου (1192-1207), Βασιλιάς της Θεσσαλονίκης (1204-1207). Ο Βονιφάτιος ήταν τρίτος γιος του Γουλιέλμου Ε΄ του Μομφερράτου και της Ιουδήθ του Μπάμπενμπερκ, νεότερος αδελφός του Γουλιέλμου του Μομφερράτου και του Κορράδου του Μομφερράτου. Γεννήθηκε μετά την επιστροφή του πατέρα του από τη Β΄ Σταυροφορία.

Ιπποτικά κατορθώματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα νεανικά του κατορθώματα υμνήθηκαν από τον τροβαδούρο Ρεμπώ ντε Βακουέιρα στο ποίημα "Χαίρε Μαρκήσιε, Κύριε του Μομφερράτου. Έσωσε την Ιακωβίνα ντι Βεντιμίλια από τον θείο της Όθωνα, που ήθελε να της στερήσει την κληρονομιά της και την έστειλε στη Σαρδηνία κανονίζοντας τον γάμο της. Όταν ο Αλβέρτος Μαλασπίνα, σύζυγος μίας από τις αδελφές του, απήγαγε τη Γενοβέζα Σαλντίνα ντε Μαρ ο Βονφάτιος την έσωσε και την παρέδωσε στον αγαπημένο της Πονσέ ντ'Αγκιλάρ. Υποστήριζε τον εξάδελφό του Φρειδερίκο Α΄ Χοενστάουφεν στους πολέμους του κατά της Λομβαρδικής Ένωσης.

Ο μεγάλος αδελφός του Γουλιέλμος πέθανε (1177) αμέσως μετά το γάμο του με τη Σιβύλλα της Ιερουσαλήμ. Ο Αυτοκράτορας Μανουήλ Α΄ Κομνηνός πρόσφερε την κόρη του Μαρία Κομνηνή σε έναν από τους αδελφούς του· ο μόνος ελεύθερος ήταν ο μικρότερος Ρενιέ του Μομφερράτου, που τελικά δολοφονήθηκε στην εξέγερση του Ανδρόνικου Α΄ Κομνηνού. Ο ανιψιός του Βαλδουίνος Ε΄ της Ιερουσαλήμ στέφθηκε συμβασιλέας των Ιεροσολύμων (1183). Ο πατέρας του πήγε ως κηδεμόνας αφήνοντας το Μομφερράτο στους γιους του Κορράδο και Βονιφάτιο. Ο Κορράδος αναχώρησε για την Ανατολή (1187) και ο Αυτοκράτορας Ισαάκιος Β΄ Άγγελος προσέφερε την αδελφή του Θεοδώρα Αγγελίνα σύζυγο στον Βονιφάτιο, ο Βονιφάτιος είχε παντρευτεί δεύτερη φορά και ο Κορράδος ήταν πρόσφατα χήρος.

Μαρκήσιος του Μομφερράτου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Διορίστηκε κηδεμόνας του ανήλικου Θωμά Α΄ της Σαβοΐας γιου του εξαδέλφου του Ουμβέρτου Γ΄ της Σαβοΐας (1189 - 1191). Ο Ερρίκος ΣΤ΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας τον έχρισε κόμη της Ίνκιζα, και ξέσπασε δεκαπενταετής πόλεμος με τις γειτονικές πόλεις Άστι και Αλεσάντρια. Ο Βονιφάτιος συμμάχησε με την Κρεμόνα και οι δύο πόλεις με το Μιλάνο, ο Βονιφάτιος νίκησε στο Μοντίλιο τον Ιούνιο του ίδιου έτους. Στο Κουάρτο έσωσε τον κουνιάδο του Αλμπέρτο του Μαλασπίνα όταν έπεσε από το άλογο του. Διαδέχθηκε στη Μαρκιωνία του Μομφερράτου τον πατέρα του (1191). Τον Ιούνιο του 1194 διορίστηκε από τον Ερρίκο ΣΤ΄ στρατιωτικός αρχηγός στη Σικελία, προστάτευσε τον αυτοκράτορα με την ασπίδα του και υμνήθηκε σημαντικά από τους τροβαδούρους μετά από την επιτυχή λήξη της εκστρατείας και όλη τη δεκαετία του 1190.

Δ΄ Σταυροφορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Όταν ο εκλεγμένος αρχηγός της Δ΄ Σταυροφορίας Θεοβάλδος Γ΄ της Καμπανίας πέθανε πολύ πρόωρα (1201) ο Βονιφάτιος εξελέγη νέος αρχηγός σαν ικανός και έμπειρος, ήταν η καλύτερη ευκαιρία να αποκαταστήσει το κύρος του μετά τις αποτυχίες του στην Ιταλία. Η οικογένειά του είχε αναδείξει δύο βασιλείς στα Ιεροσόλυμα, τον αδελφό του Κορράδο και τον ανιψιό του Βαλδουίνο. Ο ξάδελφος του Βονιφάτιου Φίλιππος της Σουαβίας παντρεύτηκε την Ειρήνη Αγγελίνα κόρη του Ισαάκιου Β΄ Άγγελου. Τα Χριστούγεννα του 1201 συναντήθηκε με τον Αλέξιο Άγγελο γιο του Ισαάκιου Β΄ που είχε εκθρονίσει ο αδελφός του Αλέξιος Γ´ Άγγελος, συζήτησαν την πιθανότητα χρήσης του Σταυροφορικού στρατού για να ανατρέψει ο Αλέξιος τον θείο του. Ο Βονιφάτιος ζήτησε την άδεια του πάπα Ιννοκέντιου Γ΄ αλλά του απάντησε να μην ασχοληθεί καθόλου με τις εσωτερικές υποθέσεις των Βυζαντινών.

Ο Σταυροφορικός στρατός είχε χρέη στον υπέργηρο δόγη της Βενετίας Ερρίκο Δάνδολο που είχε εξοπλίσει τον στόλο τους. Ο δόγης τους ζήτησε πριν πλεύσουν στο Κάιρο να χτυπήσουν τις χριστιανικές πόλεις Τεργέστη, Μόλι και Ζαντάρ που είχαν εξοργίσει τον πάπα, ο πάπας ενθουσιασμένος έδωσε στον γηραιό δόγη την αρχηγία της Σταυροφορίας. Ο Αλέξιος Δ΄ Άγγελος εξήγησε στον δόγη τα αιτήματά του να ανατρέψει τον σφετεριστή θείο του με αντάλλαγμα πλούσια δώρα και στρατό και του ζήτησε να πείσει τον πάπα. Ο Ερρίκος Δάνδολος προσπάθησε να αλλάξει γνώμη στον πάπα λέγοντας ότι ο νέος αυτοκράτορας θα στρέψει τη Βυζαντινή θρησκεία στον Καθολικισμό επιτυγχάνοντας την ένωση των δύο εκκλησιών (1203), ο πάπας ενθουσιασμένος συμφώνησε.

Βασιλιάς της Θεσσαλονίκης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι Σταυροφόροι είχαν βεβαιώσει τον Βονιφάτιο ότι θα είναι ο πρώτος Λατίνος Αυτοκράτορας της Κωνσταντινούπολης αλλά οι Βενετοί και ο δόγης έβαλαν βέτο και πρώτος αυτοκράτορας εξελέγη ο Βαλδουίνος Α΄. Ο Βονιφάτιος εξοργίστηκε και για να τον εξευμενίσουν του έδωσαν το Βασίλειο της Θεσσαλονίκης και περιοχές της Κρήτης. Η πρόφαση ήταν ότι ο μικρότερος αδελφός του Βονιφάτιου Ρενιέ είχε αποκτήσει χάρη στο γάμο του με τη Μαρία Κομνηνή (1180) τον τίτλο του καίσαρα και την περιοχή της Θεσσαλονίκης, τα δικαιώματα του κληρονόμησε ο Βονιφάτιος. [11]

Οι Θεσσαλονικείς μετά την κατάληψη της Κωνσταντινούπολης παραδόθηκαν χωρίς αντίσταση, ζήτησαν μονάχα διατήρηση των προνομίων τους και ο Βονιφάτιος δέχτηκε. Το βασίλειο της Θεσσαλονίκης με ιδρυτή τον Βονιφάτιο διατηρήθηκε 20 χρόνια, οι κάτοικοι αρχικά τον υποδέχτηκαν ευνοϊκά αλλά όταν σφετερίστηκε τις κατοικίες των αρχόντων για να τις μοιράσει στους ιππότες του ο πληθυσμός στράφηκε εναντίον του.

Τον Αυγούστο του 1204, στην Αδριανούπολη της Θράκης, ο Βονιφάτιος υπέγραψε την εκχώρηση της Κρήτης στον δόγη της Βενετίας Ερρίκο Δάνδολο έναντι 1000 αργυρών μάρκων, ή 5000 χρυσών δουκάτων.[12]

Κατάληψη της νότιας Ελλάδας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Με τη "Διανομή των εδαφών της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας" (1204) το βασίλειο της Θεσσαλονίκης περιελάμβανε όλη την ηπειρωτική Ελλάδα και την περιοχή των Αθηνών, στα τέλη του 1204 ο Βονιφάτιος πορεύθηκε νότια για να ολοκληρώσει την κατάκτηση. Συνοδευόταν από τη σύζυγό του Μαργαρίτα και τον Μανουήλ γιο του πρώην αυτοκράτορα Ισαάκιου Β΄ ντυμένο με αυτοκρατορική πορφύρα για να προσεγγίσει τους υπηκόους του. Ο άρχοντας Λέων Σγουρός επιχείρησε να αντισταθεί στη Θεσσαλία αλλά απέτυχε. Ο Βονιφάτιος κατέλαβε τη Στερεά Ελλάδα, συνέλαβε αιχμάλωτο τον πρώην αυτοκράτορα Αλέξιο Γ΄ Άγγελο και μοίρασε τα εδάφη του σε υποτελείς του. Η πορεία του ήταν θριαμβευτική, η Θήβα έπεσε, η Αθήνα και η Ακρόπολη Αθηνών έπεσαν χωρίς αντίσταση. Η πόλη είχε παραμεληθεί τελείως από τους Βυζαντινούς και είχε μείνει χωρίς διοίκηση. Η «θρυλούμενη και χρυσή πόλη των Αθηνών», η «πάλαι μεν μήτηρ σοφίας παντοδαπής και πάσης καθηγεμών αρετής», στις παραμονές της Δ΄ Σταυροφορίας καταπιεσμένη από τους φόρους και την απληστία των αρχόντων και λησμονημένη είχε χάσει σύμφωνα με τον Μιχαήλ Χωνιάτη την παλαιά της δόξα και είχε μεταβληθεί σε μικρό και «αοίκητο» χωριό. Εξουθενωμένη και από τους πολέμους κατά του Λέοντα Σγουρού παραδόθηκε στους Φράγκους χωρίς αντίσταση.

Θάνατος σε μάχη με τους Βούλγαρους[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Με την επιστροφή του στη Θεσσαλονίκη ο Βονιφάτιος βρέθηκε στο επίκεντρο σφοδρού πολέμου ανάμεσα στους Λατίνους της Κωνσταντινούπολης και τους Βούλγαρους, οι Σταυροφόροι συνετρίβησαν στη μάχη της Αδριανούπολης (1205) και ο Βαλδουΐνος Α΄ συνελήφθη αιχμάλωτος. Ο νικητής τσάρος Καλογιάν της Βουλγαρίας κατέλαβε εύκολα κατόπιν τη Φιλιππούπολη και τις Σέρρες. Ο Βουλγαρικός στρατός συνέτριψε ξανά τους Φράγκους στη μάχη του Ρυσίου (1206) και κατέλαβε ή λεηλάτησε πόλεις της Θράκης όπως η Ραιδεστός. Ο Καλογιάννης συμμάχησε με τον Θεόδωρο Α΄ Λάσκαρη εναντίον των Λατίνων (1207), σε επιδρομή των Βουλγάρων στη Θεσσαλονίκη ο Βονιφάτιος έπεσε στη μάχη της Μοσυνούπολης και η κεφαλή του στάλθηκε στον τσάρο.

Οικογένεια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Με την πρώτη σύζυγο του Έλενα ντελ Μπόσκο παιδιά του ήταν:

Ο Βονιφάτιος έκανε δεύτερο γάμο με τη Μαργαρίτα των Άρπαντ (1204), κόρη του Μπέλα Γ΄ της Ουγγαρίας (χήρα του Ισαάκιου Β΄ Άγγελου) και απέκτησε τέκνα:

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 130803316. Ανακτήθηκε στις 12  Αυγούστου 2015.
  2. ↑ 2,0 2,1 Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage. p11412.htm#i114113. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 «Kindred Britain» I2701.
  4. ↑ Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage. p61480.htm#i614800. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  5. ↑ 5,0 5,1 Charles Cawley: «Medieval Lands». (Αγγλικά) Charles Cawley, "Medieval Lands", 2006-2020.
  6. ↑ p61480.htm#i614800. Ανακτήθηκε στις 7  Αυγούστου 2020.
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 7,5 7,6 7,7 «Kindred Britain»
  8. ↑ p11412.htm#i114113. Ανακτήθηκε στις 7  Αυγούστου 2020.
  9. ↑ 9,0 9,1 9,2 9,3 9,4 Leo van de Pas: (Αγγλικά) Genealogics. 2003.
  10. ↑ Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage.
  11. ↑ E.g. Salimbene de Adam, Chronicle, 1966 edition vol. 2 p. 790. Cf. (Runciman 1951–1954, vol. 3 p. 125), and for full discussion (Haberstumpf 1995, pp. 56–67).
  12. ↑ Madden. Enrico Dandolo and the Rise of Venice. p. 184.

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • ̽̇̽Brand, Charles M. (1968). Byzantium Confronts the West.
  • Cognasso, Francesco (1968). Il Piemonte nell’Età Sveva. Turin.
  • Goria, Axel (1970). "Bonifacio di Monferrato". Dizionario Biografico degli Italiani, vol. XII. Rome.
  • Haberstumpf, Walter (1995), Dinastie europee nel Mediterraneo orientale. I Monferrato e i Savoia nei secoli XII–XV, Torino
  • Linskill, Joseph (1964). The Poems of the Troubadour Raimbaut de Vaqueiras.
  • Magoulias, Harry J. (transl.) (1984). Ο City of Byzantium, Annals of Niketas Choniates.
  • Queller, Donald E.; Thomas F. Madden (1999). The Fourth Crusade: The Conquest of Constantinople'.
  • Runciman, Steven (1951–1954), A history of the Crusades, Cambridge: Cambridge University Press
  • Savignac, David. "The Medieval Russian Account of the Fourth Crusade - A New Annotated Translation".
  • Usseglio, Leopoldo (1926). I Marchesi di Monferrato in Italia ed in Oriente durante i secoli XII e XIII.
  • Vaqueiras, Raimbaut de. The Epic Letter (external link to bilingual text)
  • Villehardouin, Geoffrey de (1963). "The Conquest of Constantinople". Chronicles of the Crusades.
Βονιφάτιος ο Μομφερρατικός
Γέννηση: 1150 Θάνατος: 4 Σεπτεμβρίου 1207
Βασιλικοί τίτλοι
Προκάτοχος
Δημιουργία του βασιλείου 		Βασιλιάς της Θεσσαλονίκης

1205 - 1207 		Διάδοχος
Δημήτριος του Μομφερράτου
Προκάτοχος
Κορράδος του Μομφερράτου 		Μαρκήσιος του Μομφερράτου

1192 - 1207 		Διάδοχος
Γουλιέλμος ΣΤ΄
Καθιερωμένοι όροι
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Βονιφάτιος_ο_Μομφερρατικός&oldid=10450400"