Αφάντου

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 36°17′38″N 28°09′43″E / 36.293767°N 28.162070°E / 36.293767; 28.162070

Αφάντου
Ηλιοβασίλεμμα στα Αφάντου
Αφάντου is located in Greece
Αφάντου
Αφάντου
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΔήμοςΑφάντου
Γεωγραφία
ΝομόςΔωδεκανήσου
Έκταση46,1 km²
Πληροφορίες
Ταχ. κώδικας85103
Τηλ. κωδικός2241
http://www.afantou.gr
Τοπίο Αφαντου
αφαντου

Τα Αφάντου είναι κωμόπολη της Ρόδου και ένας από τους παλαιότερους οικισμούς του νησιού. Απέχει 18,5 χιλιόμετρα από την πόλη της Ρόδου και 5 χιλιόμετρα από το Φαληράκι και με βάση την απογραφή του 2011 έχει 6.071 κατοίκους. Τα Αφάντου φημίζονταν ιδιαίτερα για τα υφαντά τους.

Ονομασία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Για το πως δόθηκε η ονομασία Αφάντου στην περιοχή υπάρχουν τρεις εκδοχές. Με βάση την επικρατέστερη από αυτές η ονομασία λήφθηκε λόγω της θέσης του χωριού ανάμεσα σε λόφους, η οποία το καθιστά άφαντο. Άλλη εκδοχή φέρει υπεύθυνο για την ονοματοδοσία της περιοχής πλούσιο μεγαλοκτηματία της αρχαιότητας, που ονομαζόταν Εύφαντος. Υπάρχει τέλος και η πιθανότητα τα Αφάντου να έλαβαν την ονομασία αυτή από τα ξακουστά υφαντά της περιοχής.

Περιβάλλων χώρος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σε απόσταση 4 χιλιομέτρων από τα Αφάντου βρίσκεται ο οικισμός Κολύμπια, ενώ δυτικά του οικισμού αυτού η Αρχίπολη, ένα ορεινό χωριό 582 κατοίκων.

Στην περιοχή εντοπίζονται και οι Επτά Πηγές, ρεματιά με πλούσια βλάστηση από πεύκα και πλατάνια, όπου υπάρχει και τεχνητή λίμνη.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αρχαιότητα και ελληνιστικά χρόνια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ιστορία της περιοχής φτάνει μέχρι την αρχαιότητα, οπότε και αποτελούσε τμήμα του δήμου Βριγηνδαρίων, ο οποίος ήταν υπό την εποπτεία είτε της Καμείρου είτε της Ιαλυσού. Ο δήμος φημιζόταν για τα σύκα του, ενώ κύρια ασχολία των κατοίκων ήταν η γεωργία. Η ακμή του παρατηρείται κατά την ελληνιστική περίοδο, ενώ μεταξύ 7ου και 9ου αιώνα καταστράφηκε τρεις φορές: Πέρσες το 620, Άραβες το 653 και Τούρκους το 807.

Μεσαίωνας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 10ο αιώνα μ.Χ., ο δήμος διαλύεται και οι οικισμοί που τον αποτελούσαν συνενώθηκαν στη σημερινή πόλη του Αφάντου. Στη συνέχεια οι πληροφορίες για τα Αφάντου είναι συγκεχυμένες. Εικάζεται ότι ήταν ανάλογη με αυτήν της πόλης της Ρόδου.

Το χωριό Αφάντου στους πρόποδες του λόφου Ψαλίδι.

Κατά την διάρκεια της Ενετοκρατίας, ο Μεγάλος Μάγιστρος διοικεί το νησί και ρυθμίζει την πολιτική και κοινωνική ζωή του νησιού. Το 1474, ο Μάγιστρος των Ιπποτών Ορσίνι εκδίδει ένα διάταγμα: «σε περίπτωση εχθρικής επιδρομής, τα χωριά Αφάντου, Ψίνθος, Αρχίπολη, Αρμία, Καλυθιές και Δεμαλία να αποσυρθούν στην Πόλη της Ρόδου».

Τουρκοκρατία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1522, η Ρόδος περνάει υπό την κατοχή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Κατά την Τουρκοκρατία δεν υπήρξαν ομαδικές εξισλαμίσεις.

Σύγχρονη ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Συγκεκριμένες πληροφορίες έχουμε το 1912, οπότε και οι Ιταλοί που έχουν καταλάβει το νησί χρησιμοποίησαν τα Αφάντου ως ορμητήριο για την κατάληψη της Ψίνθου, η οποία αποτελούσε καταφύγιο των Τούρκων. Η αποστολή τους, υπό το στρατηγό Αμέλιο, ήταν επιτυχής και οι επτά νεκροί τους τάφηκαν στο προαύλιο της εκκλησίας του Αφάντου.

Το 1935, οι Ιταλοί προέβησαν στην απαλλοτρίωση των κτημάτων της περιοχής Κολύμπια, δημιουργώντας ένα πρότυπο γεωργικό χωριό, το San Benedetto. Χάραξαν δρόμους, χώρισαν την περιοχή σε τετράγωνα και έκτισαν την καθολική εκκλησία του Αγίου Βενέδικτου, ενώ ιδρύθηκαν και ιταλικά σχολεία, που για κάποιο χρονικό διάστημα είχαν αντικαταστήσει τα ελληνικά.

Μετά την ένωση των Δωδεκανήσων με την Ελλάδα το 1948 άρχισε η ανάπτυξη της περιοχής. Τα Κολύμπια ξαναπήραν το όνομά τους και τα κτήματα μοιράστηκαν στους ακτήμονες των γειτονικών χωριών. Η ταπητουργία ήταν μια παραδοσιακή ενασχόληση των γυναικών του Αφάντου μέχρι τα μέσα του 1960. Ωστόσο, κατά τη δεκαετία του '50, ελαττώνεται σε σημαντικό βαθμό ο πληθυσμός της περιοχής λόγω της μετανάστευσης κυρίως προς τη Γερμανία. Η οικονομική ανάπτυξη της περιοχής ξεκίνησε τη δεκαετία του '80 με την τουριστική αξιοποίηση της.

Το 1997 τα Αφάντου, η Αρχίπολη και τα Κολύμπια ενώθηκαν διοικητικά με το σχέδιο Καποδίστριας στο Δήμο Αφάντου, ενώ το 2011 με το πρόγραμμα Καλλικράτης ενώθηκαν στον ενιαίο δήμο Ρόδου.

Διατελέσαντες πρόεδροι της κοινότητας και δήμαρχοι του δήμου Αφάντου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Κοινότητα Αφάντου συστάθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 1948 με έδρα τον ομώνυμο οικισμό και λειτούργησε ως τις 20 Αυγούστου 1994, οπότε αναγνωρίστηκε σε δήμο. Ο δήμος λειτούργησε ως το 2010, οπότε προσαρτήθηκε στον δήμο Ρόδου.[1]

Κοινοτάρχες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Από Έως Όνομα[2] (γέννηση-θάνατος) Σημειώσεις
1948 1978 ? -
1979 1982 Τσαμπίκος Πετράκης Νικητής των εκλογών του 1978 με ποσοστό 56,6%.
1983 1986 Θαρρενός Λαουδίκος (1938-2021) Tραπεζικός υπάλληλος. Εξελέγη πρόεδρος με ποσοστό 40,4% το 1982. Πέθανε σε ηλικία 83 ετών και κηδεύτηκε στις 4 Σεπτεμβρίου 2021.[3]
1987 1994 Πανορμίτης Ράμος Νικητής των εκλογών του 1986 με ποσοστό 39,4% και του 1990 με ποσοστό 45%. Τελευταίος πρόεδρος της κοινότητας

Δήμαρχοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Από Έως Όνομα[2] Σημειώσεις
1995 1998 Βασίλειος Κρητικός Πρώτος δήμαρχος του δήμου Αφάντου.
1999 2002 Σταύρος Σταυρής Νικητής των εκλογών του 1998.
2003 2006 Σταμάτιος Καβαδάς Κέρδισε τις εκλογές του 2002.
2007 2010 Σάββας Διακοσταματίου Τελευταίος δήμαρχος.

Αθλητικές δραστηριότητες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα Αφάντου διαθέτουν ποδοσφαιρικούς συλλόγους και εγκαταστάσεις γκολφ.[4]

Η Αθλητική Ένωση Ροδίων Αφάντου (ΑΕΡΑ) είναι ένας από τους ποδοσφαιρικούς συλλόγους της περιοχής. Η ομάδα του ΑΕΡΑ κατέκτησε το πρωτάθλημα της Α΄ κατηγορίας της Ε.Π.Σ. Δωδεκανήσου για τη περίοδο 2004-2005 και αγωνίστηκε στο περιφερειακό πρωτάθλημα τη περίοδο 2005-2006.

Στα Αφάντου υπάρχουν και άλλες ομάδες όπως η Ε.Ν.Α. (Ένωση Νεολαίας Αφάντου) στην οποία αγωνίζονται νεαροί αλλά και νεαρές ποδοσφαιρίστριες και μία ομάδα παίδων, στην οποία συμμετέχουν παιδιά από την ηλικία των πέντε ετών.

Πανηγύρεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Προστάτης της πόλης Αφάντου είναι ο Άγιος Λουκάς.

  • Πανηγύρι της Παναγιάς της Καθολικής, 14 Αυγούστου, παραλία του Αφάντου
  • Πανηγύρι του Προφήτη Ηλία, 20 Ιουλίου
  • Πανηγύρι του Αγίου Λουκά, 18 Οκτωβρίου
  • Πανηγύρι του Αγίου Δημητρίου, 26 Οκτωβρίου.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ΕΕΤΑΑ, Διοικητικές μεταβολές των ΟΤΑ, ανακτήθηκε στις 28 Δεκεμβρίου 2020.
  2. 2,0 2,1 Αποτελέσματα εκλογών Κοινότητας και δήμου Αφάντου από το 1978 ως και το 2006, ΕΕΤΑΑ.
  3. «Απεβίωσε ο πρώην κοινοτάρχης Αφάντου». rodiaki.gr. 5 Σεπτεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 5 Σεπτεμβρίου 2021. 
  4. Αθλητικός Όμιλος Γκολφ Αφάντου[νεκρός σύνδεσμος]

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Ιστορία και λαογραφία του Αφάντου Ρόδου, Τσαμπίκου Ηλ. Σηφόπουλου
  • Από το δήμο Βριγηνδαρίων στο Δήμο Αφάντου, Τσαμπίκου Ηλ. Σηφόπουλου, 2004

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]