Αυτόνομη Δημοκρατία της Κριμαίας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Αυτό το λήμμα αφορά το νόμιμο πολίτευμα της Κριμαίας. Για το ρωσικό "καθεστώς" της Κριμαίας, δείτε: Δημοκρατία της Κριμαίας.
Αυτόνομη Δημοκρατία της
Κριμαίας
Автономна Республіка Крим
Автономная Республика Крым
Qırım Muhtar Cumhuriyeti

Σημαία
Εθνόσημο
Εθνικό σύνθημα: Εν τη ενώσει η ευημερία
Τοποθεσία της χώρας στον κόσμο
και μεγαλύτερη πόληΣυμφερόπολη
44°56′ Ν 34°06′ E
(Ρωσικά, Ουκρανικά και Κριμαϊκά Ταταρικά de facto)1
Κοινοβουλευτική δημοκρατία
Σέρχι Κουνίτσιν

Σεργκέι Αξιόνοφ
Αυτονομία
από Ρωσία και ΕΣΣΔ
18 Οκτωβρίου 1921 - εγκαθίδρυση
30 Ιουνίου 1945 - απεμπόληση
12 Φεβρουαρίου 1992 - αποκατάσταση
 • Σύνολο
26.200 km2 (148η)
Πληθυσμός
 • Εκτίμηση 2007 
 • Απογραφή 2001 
 • Πυκνότητα 
2.352.385 (148ηη) 
2.033.700  
75.6 κατ./km2 (116η) 
ΑΕΠ (ΙΑΔ)
 • Ολικό  (-)
 • Κατά κεφαλή 
- (-η)  
- (-η) 
ΝόμισμαΓρίβνα (UAH)
 • Θερινή ώρα(UTC +2)
(UTC +3)
Internet TLDcrimea.ua
Κωδικός κλήσης+380|380 65/6922
1Τα Ταταρικά Κριμαϊκά αν και δεν είναι επίσημη γλώσσα είναι de facto επίσημη γλώσσα εξαιτίας του ιστορικού παρελθόντος
2380-65 για την αυτόνομη Δημοκρατία της Κριμαίας, 380-692 για τον διαχειριστικό τομέα

Η Αυτόνομη Δημοκρατία της Κριμαίας, (Ρωσικά: Автономная Республика Крым; Ουκρανικά: Автономна Республіка Крим, Avtonomna Respublika Krym; Κριμαϊκά Ταταρικά: Qırım Muhtar Cumhuriyeti) είναι το νόμιμο πολίτευμα της Κριμαίας που αναγνωρίζεται από την Ουκρανία, την ΕΕ και τις ΗΠΑ. Περιλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος της Χερσονήσου της Κριμαίας, μιας χερσονήσου στο βόρειο μέρος της Μαύρης Θάλασσας. Η πόλη της Σεβαστούπολης είναι μέρος της χερσονήσου και της ομοσπονδιακής περιφέρειας, όμως δεν αποτελεί μέρος της δημοκρατίας.

Στην διάρκεια της ιστορίας της η Κριμαία γνώρισε πολλούς λαούς με πιο σημαντικούς τους Κιμμέριους, τους Έλληνες (στα αρχαία και στα μεσαιωνικά χρόνια (Βυζαντινούς)), τους Σκύθες, τους Ρωμαίους, τους Γότθους, τους Ούνους, τους Βούλγαρους, τους Χαζάρους, τους Ρώσους, τους Μογγόλους και τους Τούρκους. Τον 13ο αιώνα βρέθηκε μερικώς στον έλεγχο των Βενετών και των Γενοβέζων, ενώ τον 15ο αιώνα τουρκικά φύλα έφτασαν στην περιοχή και δημιούργησαν το Χανάτο της Κριμαίας το οποίο διατήρησε, κατά κύριο λόγο, τον έλεγχο της χερσονήσου μέχρι τον 18ο αιώνα. Έπειτα η περιοχή αποτέλεσε μέρος της Ρωσικής Αυτοκρατορίας και μετέπειτα της της Σοβιετικής Ένωσης. Κατά την διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου η Ναζιστική Γερμανία απέκτησε τον έλεγχο των εδαφών για ένα σύντομο διάστημα, μέχρι να επανέλθει ξανά ο έλεγχός τους στα χέρια των Σοβιετικών. Από το 1991 με την ανεξαρτητοποίηση της Ουκρανίας η Κριμαία αποτελεί μέρος της ως αυτόνομη δημοκρατία.

Στις 16 Μαρτίου του 2014 πραγματοποιήθηκε "δημοψήφισμα" όπου το 95,5% ψήφισε υπέρ, με τη συμμετοχή στο 82,17%, της σύνδεσης της Κριμαίας με τη Ρωσία.[1] Το δημοψήφισμα αναγνώρισε η Ρωσία αλλά θεωρείται παράνομο από τη κυβέρνηση της Ουκρανίας, την Ε.Ε. και τις ΗΠΑ.

Η Αυτόνομη Δημοκρατία της Κριμαίας είναι μια κοινοβουλευτική δημοκρατία της Ουκρανίας. Όμως μετά το "δημοψήφισμα" της 16ης Μαρτίου 2014 η Ρωσία δημιούργησε την "Δημοκρατία της Κριμαίας", συνεπώς στην Κριμαία υπάρχουν δύο καθεστώτα: νόμιμο και το ρώσικο. Πρωτεύουσα και διοικητικό κέντρο της κυβέρνησης της Κριμαίας είναι η πόλη Συμφερόπολη, που τοποθετείται στο κέντρο της χερσονήσου. Η Κριμαϊκή χερσόνησος έχει έκταση 26.200 τετραγωνικά χλμ. και ο πληθυσμός της το 2007 ήταν 1.973.185. Σε αυτόν τον πληθυσμό δεν περιλαμβάνεται η έκταση και ο πληθυσμός της πόλης της Σεβαστούπολης, η οποία το 2007 είχε πληθυσμό 379.200 κατοίκους.

Ετυμολογία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το όνομα Κριμαία προέρχεται από το όνομα μιας πόλης, του Κιρίμ (Qırım)[2][3] του σημερινού Στάρυ Κρυμ πρωτεύουσα της κριμαϊκής επαρχίας της Χρυσής Ορδής. Κιρίμ είναι η Κριμαϊκή Ταταρική λέξη για το «λόφος μου» (κιρ – λόφος, -ιμ – μου). Ωστόσο υπάρχουν και άλλες εκδοχές της ετυμολογίας του Κιρίμ[4]. Το ρωσικό Κρυμ είναι ρωσοποιημένη μορφή του Κιρίμ. Οι αρχαίοι Έλληνες ονόμαζαν την Κριμαία Ταυρίδα (αργότερα Ταυρική), σύμφωνα με το όνομα των κατοίκων της, των Ταύρων.[5][6] Ο ιστορικός Ηρόδοτος αναφέρει ότι ο Ηρακλής όργωσε αυτή τη γη χρησιμοποιώντας ένα γιγάντιο ταύρο.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πρώιμη ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κύριο λήμμα: Ταυρική
Η ελληνική αποικία της Χερσονήσου, Σεβαστούπολη.

Οι πρωιμότεροι κάτοικοι για τους οποίους έχουμε μαρτυρία κατοίκησης ήταν οι Κιμμέριοι, που εκδιώχθηκαν από τους Σκύθες[7] (Ιρανούς) κατά τη διάρκεια του 7ου αι. Π.Κ.Ε. Οι εναπομείναντες Κιμμέριοι οι οποίοι αναζήτησαν καταφύγιο στα βουνά έγιναν αργότερα γνωστοί ως Ταύροι. Σύμφωνα με άλλους ιστορικούς οι Ταύροι ήσαν γνωστοί για τα άγρια τελετουργικά τους και την πειρατεία και ήσαν επίσης οι πρωιμότεροι αυτόχθονες αυτής της γης. Κατά τον 5ο αι. Π.Κ.Ε. αρχαίοι Έλληνες αποικιστές άρχισαν να εγκαθίστανται κατά μήκος της Μάυρης Θάλασσας. Ανάμεσά τους υπήρχαν Δωριείς από την Ηράκλεια Ποντική η οποίοι και Ίωνες από τη Μίλητο που προσορμίστηκαν στη Θεοδοσία και το Παντικάπαιον (αποκαλούμενο επίσης Κιμμέριος Βόσπορος).

Δύο αιώνες αργότερα το 438 Π.Κ.Ε. ο Άρχων κυβερνήτης των εποικιστών έλαβε τον τίτλο Βασιλεύς Κιμμερίου Βοσπόρου, ενός κράτους που διατήρησε στενές σχέσεις με την πόλη των Αθηνών, προμηθεύοντάς τη σιτάρι, μέλι και άλλα αγαθά. Ο τελευταίος αυτής της δυναστείας, ο Παιρισάδης ο Ε΄, πιεζόμενος σκληρά υπό των Σκυθών, έθεσε τον εαυτόν του υπό την προστασία του Μιθριδάτη ΣΤ΄[8], του βασιλέα του Πόντου, το 114 Π.Κ.Ε.. Μετά την αυτοκτονία του εξαιτίας της εξέγερσης του γιου του κατά την προσπάθειά του να αναδιοργανώσει τον στρατό του μετά την ήττα του στον Γ΄ Μιθριδατικό πόλεμο, ο γιος του Φαρνάκης Β΄, έλαβε από τον Πομπήιο το βασίλειο του Κιμμέριου Βοσπόρου το 63 Π.Κ.Ε. ως ανταμοιβή για τη βοήθεια που παρέσχε στη ρωμαϊκή δημοκρατία κατά τους πολέμους με τον πατέρα του.[9] Το 15 Π.Κ.Ε. αποδόθηκε και πάλι στον βασιλέα του Πόντου.

Στους ύστερους αιώνες η Κριμαία έγινε αντικείμενο επιδρομών ή διαδοχικής κατοχής από τους Γότθους το 250, τους Ούννους το 376, τους Βούλγαρους 4ος-8ος αιώνας, τους Χαζάρους 8ος αιώνας, η Κιεβινή Ρωσία (Κιεβάν Ρως) ή Κράτος των Ρως (10ος–11ος αιώνας), η Βυζαντινή αυτοκρατορία το 1016, οι Κιπτσάκ το 1050, και οι Μογγόλοι το 1237. Περί τα μέσα του δέκατου αιώνα η ανατολική περιοχή της Κριμαίας κατακτήθηκε από τον πρίγκιπα Σβιατοσλάβ Α΄ του Κιέβου και έγινε τμήμα του πριγκιπάτου του Τμουταρακάν. Το 988, ο πρίγκιπας Βλαντιμίρ Α' του Κιέβου είχε επίσης καταλάβει τη βυζαντινή πόλη της Χερσονήσου (σήμερα τμήμα της Σεβαστούπολης) όπου αργότερα μεταστράφηκε στον Χριστιανισμό. Τούτο το ιστορικό γεγονός αποτυπώνει σήμερα ένας εντυπωσιακός καθεδρικός ναός της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας.

Κατά τον 13ο αιώνα η Δημοκρατία της Γένοβας κατέλαβε τις εγκαταστάσεις των Βενετών, κτισμένες κατά μήκος της κριμαϊκής ακτής και εγκαταστάθηκαν στο Τσέμπαλο, τη Σολδαία, το Τσέρκο και την Καφφά, ελέγχοντας την κριμαϊκή οικονομία και το εμπόριο της Μαύρης Θάλασσας επί δύο αιώνες.

Χανάτο της Κριμαίας: 1441-1783[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ένας αριθμός τουρκικών λαών γνωστοί σήμερα ως Τάταροι της Κριμαίας, κατοίκησαν τη χερσόνησο από τον πρώιμο ήδη μεσαίωνα. Η εθνική ταυτότητα των Τατάρων της Κριμαίας είναι σύνθετη καθώς ενσωματώνει στοιχεία από νομαδικές τουρκικές και ευρωπαϊκές, τους Γότθους της Κριμαίας και τους Γενουάτες καταρχήν), γεγονός που αντανακλάται στην εμφάνιση και τις γλωσσικές διαφορές τους. Ένα μικρό ενκλάβιο των Καραϊτών της Κριμαίας, πιθανώς χαζαρικής καταγωγής, αλλά μέλη ιουδαϊκής σέκτας ιδρύθηκε κατά τον 8ο αι.. Το κρατίδιο επιβίωσε ανάμεσα στους άλλους μουσουλμάνους Τατάρους της Κριμαίας κυρίως στην ορεινή περιοχή Τσουφούτ Καλέ (Çufut Qale).

Μετά την καταστροφή της Χρυσής Ορδής από τον Τιμούρ το 1441, οι Τάταροι της Κριμαίας ίδρυσαν ένα ανεξάρτητο Χανάτο της Κριμαίας υπό τον Χατζί Α΄ Γκιράι, απόγονο του Τζένγκις Χαν. Αυτός και οι διάδοχοί του βασίλευσαν αρχικά στο Τσουφούτ Καλέ και από την έναρξη του 15ου αι. στο Μπαχτσίσαραϊ.[10]

Οι Τάταροι της Κριμαίας ήλεγχαν τις στέπες που εκτείνονταν από το Κουμπάν ως τον Δνείστερο, ωστόσο, δεν κατάφεραν να ελέγξουν τις εμπορικές πόλεις της Γένοβας. Όταν οι Τάταροι της Κριμαίας ζήτησαν βοήθεια από την Οθωμανική αυτοκρατορία, εκείνη ανταποκρίθηκε με εισβολή στις γενουατικές πόλεις, την οποία καθοδήγησε ο Γκεντίκ Αχμέντ Πασά το 1475. Οι οθωμανικές δυνάμεις κατέλαβαν την Θεοδοσία και τις άλλες εμπορικές πόλεις υπό τον έλεγχό τους.[11]

Μετά την κατάληψη των γενουατικών πόλεων, ο Οθωμανός σουλτάνος κράτησε τον Μενλί Α' Γκεράι (Meñli I Giray) αιχμάλωτο[12] και τον απελευθέρωσε αργότερα μετά την αποδοχή εκ μέρους του της οθωμανικής επικυριαρχίας επί των Χάνων της Κριμαίας και του επέτρεψε εκείνου και των διαδόχων του να κυβερνήσουν ως υποτελείς πρίγκιπες της οθωμανικής αυτοκρατορίας.[11][13] Ωστόσο, οι Χάνοι της Κριμαίας διατήρησαν ένα μεγάλο μέρος της αυτονομίας τους ακολουθώντας μόνον τους κανόνες που τους βόλευαν. Ταυτόχρονα ενεπλάκησαν στο δουλεμπόριο με επιδρομές στις γαίες της Ουκρανίας και την αρπαγή σκλάβων για τα σκλαβοπάζαρα.[11]

Κατά την περίοδο 1553–1554, ο Κοζάκος Ντμιτρό Βιτσνεβέτσκι (Dmytro Vyshnevetsky) συγκέντρωσε γύρω του ομάδες Κοζάκων και κατασκεύασε ένα οχυρό προορισμένο να σταματήσει τις επιδρομές των Τατάρων στην Ουκρανία. Με αυτή την πράξη του ίδρυσε στην πραγματικότητα το σιτς της Ζαπορόζιας, το οποίο χρησιμοποίησε ως ορμητήριο για μια σειρά επιδρομών στην κριμαϊκή χερσόνησο και τους Οθωμανούς Τούρκους.[14] Το 1774. Οι Χαν της Κριμαίας υποτάχθηκαν στη ρωσική επιρροή με τη συνθήκη του Κιουτσούκ-Καϊναρτζή.[15] Το 1783, ολόκληρη η Κριμαία προσαρτήθηκε στη ρωσική αυτοκρατορία.[16]

Ρωσική αυτοκρατορία και εμφύλιος πόλεμος: 1783-1922[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Φωλιά του Χελιδονιού, σύμβολο της Κριμαίας, ένα από τα γνωστότερα ρομαντικά κάστρα κοντά στη Γιάλτα. Χτίστηκε το 1912 σε νεογοτθικό ρυθμό και σχεδιάστηκε από τον ρώσο αρχιτέκτονα Α. Σέργουντ.

Ο Κριμαϊκός πόλεμος (1853–1856) κατάστρεψε ένα μεγάλο τμήμα της οικονομικής και κοινωνικής υποδομής της Κριμαίας. Οι Τάταροι της Κριμαίας εγκατέλειψαν μαζικά τις εστίες τους εξαιτίας των συνθηκών που δημιούργησε ο πόλεμος τις διώξεις και τις απαλλοτριώσεις γης. Εκείνοι που επιβίωσαν από το ταξίδι, τον λιμό και τις ασθένειες επανεγκαταστάθηκαν στη Δοβρουτσά, σε περιοχές της Ανατολίας και άλλα τμήματα της οθωμανικής αυτοκρατορίας.[17] Εντέλει η ρωσική κυβέρνηση αποφάσισε να σταματήσει τη διαδικασία καθώς η ερήμωση της υπαίθρου επέφερε και σημαντική πτώση στις αγροτικές καλλιέργειες.

Κατά τη διάρκεια του Ρωσικού εμφυλίου, η Κριμαία ήταν οχυρό του αντιμπολσεβικικού λευκού στρατού. Στην Κριμαία οι Λευκοί υπό την αρχηγία του Πιοτρ Νικολάγιεβιτς Βράνγκελ αντιστάθηκαν για τελευταία φορά ενάντια στον Νέστορ Μαχνό και τον Κόκκινο Στρατό το 1920. Μετά τη συντριβή της αντίστασης, πολλοί στρατιώτες και πολίτες διέφυγαν με πλοία στην Κωνσταντινούπολη.

Σοβιετική Ένωση: 1922-1991[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις 18 Οκτωβρίου, 1921, δημιουργήθηκε η Κριμαϊκή Αυτόνομη Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία ως τμήμα της ρωσικής ΣΟΣΔ.[13] Ωστόσο, αυτό δεν προστάτεψε τους Τατάρους της Κριμαίας, οι οποίοι αποτελούσαν περίπου το 25% του κριμαϊκού πληθυσμού,[18] από τις διώξεις και τις εκκαθαρίσεις του Ιωσήφ Στάλιν στη δεκαετία 1930.[13]

Οι Έλληνες μια άλλη πολιτισμική ομάδα είχαν ίδια αντιμετώπιση μέσα στη δίνη των πολιτικών εξελίξεων της εποχής. η γη τους χάθηκε στη διαδικασία της κολεκτιβοποίησης. Τα σχολεία που δίδασκαν την ελληνική γλώσσα έκλεισαν και η ελληνική λογοτεχνία εξαιτίας κυρίως του γεγονότος ότι οι Έλληνες θεωρούνταν αντεπαναστάτες με ιδιαίτερους δεσμούς προς ένα καπιταλιστικό κράτος όπως ήταν η Ελλάδα και ανεξάρτητοι πολιτισμικά.[13]

Η Κριμαία έζησε δύο σοβαρούς λιμούς στον 20ο αιώνα, τον λιμό του 1921-1922 και τον λιμό του 1932-1933 (Γολοντομόρ).[19]

Κατά τη διάρκεια του Β' Π.Π. Η Κριμαία έγινε ένα από τα πλέον αιματοβαμμένα πεδία μαχών Οι Ναζί στρατηγοί ανυπομονούσαν να κατακτήσουν και να αποικίσουν τη γόνιμη χερσόνησο ως τμήμα της πολιτικής τους για επανεγκατάσταση των Γερμανών στην Αν. Ευρώπη, εις βάρος των Σλάβων. Οι Γερμανοί υπέστησαν σοβαρές απώλειες το καλοκαίρι του 1941 καθώς προσπάθησαν να περάσουν τον στενό ισθμό του Περεκόπ, που συνδέει την Κριμαία με τη σοβιετική ηπειρωτική γη. Οι Γερμανοί κατέλαβαν κατόπιν μετά τη μάχη της χερσονήσου του Κερτς σχεδόν ολοκληρωτικά την Κριμαία εκτός από τη Σεβαστούπολη, η οποία έλαβε μεταπολεμικά την τιμητική ονομασία Ηρωίδα Πόλη.

Οι τρεις Μεγάλοι στη Γιάλτα, Ουίνστον Τσώρτσιλ, Φράνκλιν Ρούζβελτ και Ιωσήφ Στάλιν.

Η Σεβαστούπολη κράτησε από τον Οκτώβριο του 1941, έως τις 4 Ιουλίου, 1942 όταν τελικά την κατέλαβαν οι Γερμανοί. Από τη 1 Σεπτεμβρίου, 1942, η χερσόνησος διοικείτο ως γενική περιφέρεια της Κριμαίας (Generalbezirk Krim) και υποπεριφέρεια (und Teilbezirk) της Ταυρικής (Taurien) από τον Ναζί γενικό κομμισάριο (Generalkommissar) Άλφρεντ Έντουαρντ Φράουενφελντ (1898–1977), υπό την εποπτεία των τριών διαδοχικών κομισάριων του Ράιχ (Reichskommissar) για ολόκληρη την Ουκρανία. Παρά τη βαριά τακτική που ακολουθήθηκε και τη βοήθεια των στρατευμάτων της Ρουμανίας και της Ιταλίας τα κριμαϊκά όρη έμειναν ελεύθερο οχυρό της τοπικής αντίστασης μέχρι την ημέρα που ελευθερώθηκε η χερσόνησος από τις δυνάμεις κατοχής.

Το 1944, η Σεβαστούπολη περιήλθε υπό τον έλεγχο στρατευμάτων της ΕΣΣΔ. Η αποκαλούμενη «Πόλη της Ρωσικής Δόξας», άλλοτε γνωστή για την όμορφη αρχιτεκτονική της, είχε καταστραφεί εντελώς και έπρεπε να χτιστεί εκ θεμελίων. Εξαιτίας της μεγάλης σημασίας και του συμβολικού της νοήματος για τους Ρώσους έγινε προτεραιότητα για τον Στάλιν και τη σοβιετική κυβέρνηση, που την αποκατέστησε στο μεγαλείο του παρελθόντος στο ελάχιστο δυνατό χρονικό διάστημα.

Στις 18 Μαΐου 1944 ο πληθυσμός των Τατάρων της Κριμαίας σχεδόν στο σύνολό του εκτοπίστηκε στην εξορία (Sürgün), κυρίως στην κεντρική Ασία από τη σοβιετική κυβέρνηση του Στάλιν ως μορφή συλλογικής τιμωρίας με την κατηγορία της συνεργασίας με τις ναζιστικές δυνάμεις κατοχής.[20] Περίπου το 46% των εκτοπισμένων πέθανε από την πείνα και τις ασθένειες. Στις 26 Ιουνίου του ίδιου έτους αρμενικοί, βουλγαρικοί και ελληνικοί πληθυσμοί εκτοπίστηκαν επίσης στην κεντρική Ασία. Έως το καλοκαίρι του 1944, η εθνοκάθαρση της Κριμαίας είχε ολοκληρωθεί. Το 1967, οι Τάταροι της Κριμαίας παλινόστησαν, αλλά παρέμειναν αποκλεισμένοι από τη νόμιμη επιστροφή στην πατρική τους γη έως τις τελευταίες ημέρες της Σοβιετικής Ένωσης.

Η Αυτόνομη Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Κριμαίας απεμπολήθη ως καθεστώς στις 30 Ιουνίου, 1945 και έγινε Κριμαϊκή Επαρχία (oblast) της ρωσικής ΣΟΣΔ. Στις 19 Φεβρουαρίου, 1954, η επαρχία μεταβιβάστηκε από τη ρωσική ΣΟΣΔ στη Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Ουκρανίας. Στο σχετικό διάταγμα αναφέρθηκε ότι η μεταβίβαση έγινε εξαιτίας στενών γεωγραφικών, οικονομικών και πολιτισμικών δεσμών με την ουκρανική σοβιετική δημοκρατία.[21]

Σε μεταπολεμικά χρόνια έγινε σημαντικό τουριστικό θέρετρο, με ποικίλες τουριστικές εγκαταστάσεις. Τουρίστες κατέφθαναν εκεί από όλες τις γειτονικές χώρες, ιδιαίτερα από τη Λαϊκή Δημοκρατία της Γερμανίας.[13] Επίσης αναπτύχθηκε η εσωτερική υποδομή, η βιομηχανία, ιδιαίτερα γύρω από τους λιμένες του Κερτς και της Σεβαστούπολης και στην πρωτεύουσα της επαρχίας τη Συμφερόπολη. Οι πληθυσμοί των Ουκρανών και των Ρώσων διπλασιάστηκαν, με περισσότερους από 1.6 εκατομμύρια Ρώσους και 626.000 Ουκρανούς να ζουν στη χερσόνησο από το 1989.[13]

Λαμβανομένου υπόψιν ότι στην Κριμαία εδρεύει ο ρωσικός στόλος της Μαύρης Θάλασσας, η χώρα, σύμφωνα με αρκετούς αναλυτές θα μπορούσε να γίνει ένα νέο θέατρο αντιπαράθεσης ανάμεσα στη Δύση και τη Ρωσία. Μετά την ανεξαρτησία της Ουκρανίας, το 1991, στην Κριμαία άνθησε η τουριστική βιομηχανία μεγάλο μέρος της οποίας ανήκει σε Ρώσους επενδυτές. Η προβολή οικονομικών λόγων, πέραν των εθνικιστικών, θα μπορούσαν να αποτελέσουν δικαιολογία μιας νέας προσάρτησης. Η διανομή ρωσικών διαβατηρίων σε χιλιάδες κατοίκους ενισχύει πιθανώς ένα τέτοιο ενδεχόμενο.[22]

Αυτονομία στην ανεξάρτητη Ουκρανία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το νοτιότερο σημείο της Κριμαίας είναι το ακρωτήριο Σάρυχ, που χρησιμοποιείται επί του παρόντος από το Ρωσικό Ναυτικό.

Με την κατάρρευση της ΕΣΣΔ, η Κριμαία έγινε τμήμα της ανεξάρτητης Ουκρανίας, γεγονός που δημιούργησε εθνοτικής φύσης αδιέξοδο, καθώς ο πληθυσμός εξαιτίας των αλλεπάλληλων εθνοκαθάρσεων είναι στο μεγαλύτερο τμήμα του πολιτισμικά και εθνικά ρωσικός.[13] Η συγκεκριμένη κατάσταση οδήγησε σε προστριβές και εντάσεις τις σχέσεις Ρωσίας και Ουκρανίας, πολύ περισσότερο εξαιτίας της παρουσίας του ρωσικού στόλου της Μαύρης θάλασσας, ο οποίος αποτελεί θεωρητικά απειλή για την Ουκρανία.

Μετά τη διεξαγωγή του Παν-κριμαϊκού δημοψηφίσματος στις 20 Ιανουαρίου του 1991 η Κριμαϊκή Περιφέρεια μεταμορφώθηκε σε Αυτόνομη Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Κριμαίας ως τμήμα της Ουκρανικής Σοβιετικής Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας, ενώ στη Σεβαστούπολη δόθηκε ειδικό καθεστώς στην Ουκρανία.[23] Στο δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της Ουκρανίας, στις 1 Δεκεμβρίου 1991, 54.19% των κατοίκων από την Κριμαία και 57.07% Από τη Σεβαστούπολη ψήφισαν υπέρ της ουκρανικής ανεξαρτησίας.[24][25]

Βασισμένο στη θέσπιση νέου συντάγματος από τη Βέρχοβνα Ράντα και το ανάλογο ψήφισμα για την Κριμαία[26], το κοινοβούλιο της Κριμαίας, στις 26 Φεβρουαρίου 1992, μετονόμασε την κριμαϊκή ΑΣΣΔ σε Δημοκρατία της Κριμαίας και διακήρυξε αυτοδιάθεση στις 5 Μαΐου 1992.[27][28] Την επομένη πέρασε το πρώτο κριμαϊκό σύνταγμα.

Στις 19 Μαΐου η Κριμαία συμφώνησε να παραμείνει τμήμα της Ουκρανίας και ακύρωσε την προκήρυξη της αυτοδιάθεσης. Έως τις 30 Ιουνίου, οι κομμουνιστές της Κριμαίας πίεσαν την κυβέρνηση του Κιέβου να επεκτείνει το καθεστώς αυτονομίας της Κριμαίας[29] Την ίδια περίοδο ο Ρώσος πρόεδρος Μπορίς Γιέλτσιν και ο πρόεδρος της Ουκρανίας Λεονίντ Κραβτσούκ συμφώνησαν να διαιρέσουν τον πρώην σοβιετικό στόλο της Μαύρης Θάλασσας ανάμεσα στη Ρωσία και το νεοσχηματισθέν Ουκρανικό Ναυτικό.[30]

Στις 14 Οκτωβρίου 1993 η Κριμαία εγκαθίδρυσε τη θέση του προέδρου της Κριμαίας. Στις 30 Ιανουαρίου 1994 ο Γιούρι Μέσκοφ εκλέχθηκε στη νέα θέση, αλλά σύντομα ήρθε σε σύγκρουση με το κοινοβούλιο. Στις 7 Σεπτεμβρίου το κριμαϊκό κοινοβούλιο κατάργησε τα δικαιώματα του προέδρου, πράξη προς την οποία ο Μέσκοφ απάντησε, διαλύοντας και διασκορπίζοντας το κοινοβούλιο και αναγγέλλοντας τον έλεγχό του επί της Κριμαίας τέσσερις ημέρες αργότερα. Στις 17 Μαρτίου 1995 το κοινοβούλιο της Ουκρανίας παρενέβη απορρίπτοντας το κριμαϊκό σύνταγμα και διώχνοντας τον Μέσκοφ από το αξίωμά του.[31] Μετά από ένα προσωρινό σύνταγμα που διήρκεσε από τις 4 Απριλίου 1996 έως τις 23 Δεκεμβρίου 1998, τέθηκε σε ισχύ το παρόν σύνταγμα, αλλάζοντας και το όνομα της περιοχής σε Αυτόνομη Δημοκρατία της Κριμαίας.

Μετά την επικύρωση του Συμφώνου Φιλίας, Συνεργασίας και Συνεταιρισμού του Μαΐου 1997 για τη διάσπαση του Στόλου της Μαύρης Θάλασσας, οι διεθνείς εντάσεις βαθμιαία αποκλιμακώθηκαν. Με τη συμφωνία η Μόσχα αναγνώρισε τα σύνορα της Ουκρανίας, την εδαφική της ακεραιότητα και αποδέχθηκε την επικυριαρχία της επί της Κριμαίας και της Σεβαστούπολης.[32] Με ξεχωριστή συμφωνία η Ρωσία παρέλαβε το 80% και απέκτησε δικαίωμα χρήσης των στρατιωτικών εγκαταστάσεων στη Σεβαστούπολη με εικοσαετή εκμίσθωση.[32]

Ωστόσο υφίστανται αρκετές αμφισβητήσεις μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας σε εδαφικά ζητήματα, ανάμεσα στα οποία περιλαμβάνεται η ιδιοκτησία ενός φάρου στο ακρωτήριο Σάρυχ. Εξαιτίας του γεγονότος ότι το Ρωσικό Ναυτικό ήλεγχε 77 γεωγραφικά αντικείμενα στη νότια κριμαϊκή ακτή, το κυβερνητικό δικαστήριο της Σεβαστούπολης διέταξε την εκκένωση αυτών των αντικειμένων, πράξη την οποία οι ρωσικές στρατιωτικές αρχές δεν δέχθηκαν να εφαρμόσουν.[33] Στις 3 Αυγούστου του 2005, ο φάρος ελέγχεται από τον Ρωσικό Στρατό.[34] Αν και έγιναν αρκετές προσπάθειες για την επιστροφή του φάρου σε ουκρανική δικαιοδοσία, όλες ήσαν ανεπιτυχείς.

Αντινατοϊκές διαμαρτυρίες στη Θεοδοσία το 2006.

Το 2006 ξέσπασαν αντινατοϊκές διαμαρτυρίες στη χερσόνησο όταν πεζοναύτες του αμερικανικού στρατού[35] έφθασαν στην κριμαϊκή πόλη Θεοδοσία για να λάβουν μέρος στη νατοϊκή στρατιωτική άσκηση Sea Breeze 2006, στην οποία συμμετείχε και η Ουκρανία. Οι διαμαρτυρόμενοι υποδέχθηκαν τους πεζοναύτες με οδοφράγματα και συνθήματα. Δύο ημέρες αργότερα η Βερκόβνα Ράντα της Κριμαίας διακήρυξε την Κριμαία «περιοχή ελεύθερη του ΝΑΤΟ». Μετά από αρκετές ημέρες διαμαρτυρίας, οι Αμερικανοί πεζοναύτες αποσύρθηκαν από τη χερσόνησο[36]

Το Σεπτέμβριο του 2008 ο υπουργός Εξωτερικών της Ουκρανίας Βολοντιμίρ Οχρύζκο (Volodymyr Ohryzko) κατηγόρησε τη Ρωσία ότι παρέχει ρωσικά διαβατήρια στον πληθυσμό της Κριμαίας και περιέγραψε την πράξη ως «πραγματικό πρόβλημα» δεδομένης της δεδηλωμένης θέσης της Ρωσίας για στρατιωτική επέμβαση στο εξωτερικό, προκειμένου να προστατευθούν Ρώσοι πολίτες[37]

Επιστροφή των Τατάρων της Κριμαίας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σημαία των Τατάρων της Κριμαίας, με το παραδοσιακό τάμγκα.

Ένα άλλο επίκεντρο συγκρούσεων στη χερσόνησο είναι οι διεκδικήσεις γης. Οι Τάταροι της Κριμαίας, όπως και άλλοι πληθυσμοί, εκδιώχθηκαν βίαια τον Μάιο του 1944. Στη θέση τους πληθυσμοί από άλλους λαούς, ιδιαίτερα ρωσικής καταγωγής, κατέλαβαν τη χερσόνησο και ανέλαβαν τον ιδιοκτησιακό έλεγχο των γαιών οι οποίες ανήκαν προγενέστερα σε Κριμαίους Τατάρους. Μετά την πτώση της ΕΣΣΔ επετράπη στους Τατάρους να επιστρέψουν στην Κριμαία, αλλά υπήρξε διαφωνία και σύγκρουση όταν άρχισαν να ζητούν πίσω τις γαίες που κατασχέθηκαν μετά τον εκτοπισμό τους.[38]

Διοίκηση και πολιτική[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το πολίτευμα της Κριμαίας είναι η κοινοβουλευτική δημοκρατία χωρίς πρόεδρο. Το νομοθετικό σώμα είναι βουλή 100 θέσεων η Βερχόβνα Ράντα της Κριμαίας.[39]

Εκτελεστική ισχύ έχει το Υπουργικό Συμβούλιο, επικεφαλής του οποίου είναι ο πρωθυπουργός. Ο πρωθυπουργός διορίζεται ή απολύεται από τη Βερχόβνα Ράντα της Κριμαίας, με την έγκριση του προέδρου της Ουκρανίας.[40] Η κυριαρχία και η λειτουργία της Βερχόβνα Ράντα και του Υπουργικού Συμβουλίου της Κριμαίας καθορίζονται από το σύνταγμα της Ουκρανίας και άλλους ουκρανικούς νόμους, καθώς επίσης από τακτικές αποφάσεις της Βερχόβνα Ράντα της Κριμαίας.[40]

Η δικαιοσύνη αποδίδεται από δικαστήρια που ανήκουν στο δικαστικό σύστημα της Ουκρανίας.[40]

Το Σύνταγμα του 1992 αποκαταστάθηκε στις 17 Μαρτίου 2014.[41]

Εκλογές και κόμματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παρόλο που δεν αποτελούν επίσημα το αντιπροσωπευτικό σώμα των Τατάρων της Κριμαίας, το Μετζιλίς έχει δικαίωμα να απευθύνουν παράπονα κακοδιαχείρισης στη Βερχόβνα Ράντα της Ουκρανίας, στη Βερχόβνα Ράντα της Κριμαίας και σε διεθνή σώματα.[42]

Κατά τη διάρκεια των προεδρικών εκλογών του 2004 η Κριμαία ψήφισε ως επί το πλείστον για τον υποψήφιο Βίκτορ Γιανούκοβιτς. Τόσο στις ουκρανικές κοινοβουλευτικές εκλογές του 2006 όσο και σε αυτές του 2007 το Κόμμα των Περιφερειών του Γιανούκοβιτς άντλησε τις περισσότερες ψήφους του από την περιοχή.

Μετά τις κριμαϊκές κοινοβουλευτικές εκλογές του 2006 τα παρακάτω πολιτικά κόμματα αντιπροσωπεύονταν στη Βερχόβνα Ράντα:

  • Συνασπισμός "Ζα Γιανουκόβιτσα!" (Κόμμα των Περιφερειών και ρωσικός συνασπισμός): 32.55% (44 βουλευτές).
  • Κόμμα "Σαγιούζ": 7.63% (10 βουλευτές).
  • Εκλογικός συνασπισμός Κουνίτσινα: 7.63% (10 βουλευτές)
  • Κομμουνιστικό Κόμμα της Ουκρανίας: 6.55% (9 βουλευτές).
  • Λαϊκό Κίνημα της Ουκρανίας: 6.26% (8 βουλευτές).
  • Συνασπισμός Γιούλια Τιμοσένκο: 6.03% (8 βουλευτές).
  • Συνασπισμός της Λαϊκής Αντιπολίτευσης της Ναταλίας Βιτρένκο: 4.97% (7 βουλευτές).
  • Συνασπισμός της Αντιπολίτευσης "Νιε Τακ": 3.09% (4 βουλευτές).[43]

Διοικητικές υποδιαιρέσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Κριμαία υποδιαιρείται σε 25 περιοχές: 14 περιφέρειες και 11 δήμους, επίσημα γνωστές ως «περιοχές που κυβερνώνται από αστικά συμβούλια».[44] Η πόλη της Σεβαστούπολης, ενώ ανήκει στην κριμαϊκή χερσόνησο, διαχωρίζεται διοικητικά από την υπόλοιπη Κριμαία και συγκροτεί έναν από τους δύο ειδικούς δήμους της Ουκρανίας.

Περιφέρειες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Διοικητικές υποδιαιρέσεις της Κριμαίας
Διοικητικές υποδιαιρέσεις της Κριμαίας
1. Περιφέρεια Μπακτσίσαραϊ
2. Περιφέρεια Μπελογκόρσκι
3. Περιφέρεια Ντζανκόι
4. Περιφέρεια Κίροβσκι
5. Περιφέρεια Κρασνογκβαρντίσκι
6. Περιφέρεια Κρασνοπερεκόπσκ
7. Περιφέρεια Λένινσκι
8. Περιφέρεια Νίζνεγκορσκι
9. Περιφέρεια Πέρβομισκ
10. Περιφέρεια Ροζντόλνογιε
11. Περιφέρεια Σάκι
12. Περιφέρεια Συμφερόπολης
13. Περιφέρεια Σοβέτσκ
14. Περιφέρεια Τσόρνομορσκ

Πόλεις δήμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

15. Δήμος Αλούστα
16. Δήμος Αρμιάνσκ
17. Δήμος Ντζανκόι
18. Δήμος Ευπατορίας
19. Δήμος Κερτς
20. Δήμος Κρασνοπερεκόπσκ
21. Δήμος Σάκι
22. Δήμος Συμφερόπολης
23. Δήμος Σουντάκ
24. Δήμος Θεοδοσίας
25. Δήμος Γιάλτας

Μείζονες πόλεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Χάρτης της Κριμαίας με τις μείζονες πόλεις.

Γεωγραφία και κλίμα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Κριμαία βρίσκεται στη βόρεια ακτή της Μαύρης Θάλασσας και στη δυτική ακτή της Αζοφικής Θάλασσας και συνορεύει με την επαρχία Χερσόν βόρεια. Αν και βρίσκεται στο νοτιοδυτικότερο τμήμα της κριμαϊκής χερσονήσου, η Σεβαστούπολη διακρίνεται για το ιδιαίτερο καθεστώς της στην Ουκρανία. Η συνολική έκταση της Κριμαίας είναι 26.100 τ.χλμ.

Η Κριμαία ενώνεται με την ενδοχώρα με τον εύρους 5–7 χιλιομέτρων ισθμό του Περεκόπ. Στο ανατολικό άκρο βρίσκεται η Χερσόνησος Κερτς, στο αντίθετο άκρο από τη Χερσόνησο Ταμάν στη ρωσική ηπειρωτική γη. Μεταξύ των χερσονήσων Κερτς και Ταμάν βρίσκεται το Στενό του Κερτς, εύρους 3–13 χιλιομέτρων, που συνδέει τα νερά της Μαύρης θάλασσας με την Αζοφική.

Η κριμαϊκή ακτογραμμή διακόπτεται από αρκετούς κόλπους και λιμένες. Αυτοί οι λιμένες βρίσκονται δυτικά του ισθμού του Περεκόπ στον Κερκινίτη Κόλπο. Νοτιοδυτικά βρίσκονται ο ανοικτός Κόλπος του Καλαμίτα, οι λιμένες της Ευπατορίας και της Σεβαστούπολης. Βόρεια βρίσκεται ο Κόλπος του Αραμπάτ του ισθμού του Κερτς, επίσης Γενίκαλε, και νότια ο Κόλπος του Καφά ή της Θεοδοσίας, με τον ανάλογο λιμένα.

Η νοτιοανατολική ακτή καλύπτεται σε απόσταση 8–12 χιλιομέτρων με μια οροσειρά, τα Κριμαϊκά Όρη.[45] Η συγκεκριμένη ακολουθείται από μια δευτερεύουσα μικρότερη σε ύψος οροσειρά. Το 75% της υπόλοιπης χερσαίας έκτασης συντίθεται από λειμώνες, όντας φυσική προς νότον συνέχεια των ποντικών στεπών. Ο κύριος όγκος των ορέων φθάνει στο υψόμετρο των 600–750 μέτρων, ξεκινώντας από το νοτιοδυτικό άκρο της χερσονήσου το Ακρωτήριο Φιολέντε. Σε αυτό το ακρωτήριο υποτίθεται ότι υπήρχε ναός της Άρτεμης, στον οποίο υπηρετούσε η Ιφιγένεια ως ιέρεια.[46] Επιπλέον, πολυάριθμοι τύμβοι (Κουργκάν) της αρχαίας Σκυθίας είναι διασκορπισμένοι στη στέπα.

Η γη που απλώνεται πέρα από την οροσειρά των κριμαϊκών ορέων συνθέτει εντελώς διαφορετικό τοπίο. Εδώ η στενή λωρίδα της ακτής και οι βουνοπλαγιές είναι σκεπασμένες με πρασινάδα, από το Ακρωτήριο Σάρυχ έως τη Θεοδοσία και είναι γεμάτο θέρετρα, όπως η Αλούπκα, η Γιάλτα, το Γκουρζούφ, η Αλούστα και το Σουντάκ. Στην περίοδο της ΕΣΣΔ τα θέρετρα και οι εξοχικές κατοικίες (ντάτσες) αυτής της ακτής ήταν τόπος διακοπών των μελών του Κόμματος. Στην περιοχή ευδοκιμούν αμπέλια και οπωροφόρα, ενώ σημαντικές ασχολίες είναι η αλιεία και η παραγωγή αιθέριων ελαίων. Ανάμεσα στα πολυάριθμα χωριά των Κριμαίων Τατάρων υπάρχουν πολλά τζαμιά, μοναστήρια, ανάκτορα της ρωσικής αυτοκρατορικής οικογένειας και των ευγενών, όπως και αρχαία αρχαιοελληνικά και μεσαιωνικά κάστρα.

Το μεγαλύτερο τμήμα της Κριμαίας διακρίνεται για το ήπιο ηπειρωτικό κλίμα του εκτός της νότιας ακτής όπου επικρατεί ένα υγρό υποτροπικό κλίμα, εξαιτίας θερμών ρευμάτων της Μαύρης θάλασσας. Τα καλοκαίρια είναι θερμά με μέσο όρο θερμοκρασίας Ιουλίου 28 °C και οι χειμώνες ψυχροί με μέσο όρο θερμοκρασίας Ιανουαρίου -0.3 °C στο εσωτερικό της χώρας. Στις νότιες ακτές ο χειμώνας είναι ηπιότερος με μέσο όρο θερμοκρασίας Ιανουαρίου τους 4 °C. Η βροχόπτωση στα ηπειρωτικά είναι χαμηλή μόνο 400 χιλιοστόμετρα ανά έτος. Ενώ στις νότιες ακτές είναι διπλάσια. Για παράδειγμα η Γιάλτα δέχεται ετησίως 1050 χιλιοστόμετρα.

Τόποι ενδιαφέροντος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οικονομία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι κύριοι κλάδοι της κριμαϊκής οικονομίας είναι ο τουρισμός και η γεωργία. Οι βιομηχανικές περιοχές βρίσκονται κυρίως στις βόρειες περιοχές της αυτόνομης αυτής δημοκρατίας. Ανάμεσα στις σημαντικές βιομηχανικές πόλεις περιλαμβάνονται ανάμεσα στις άλλες το Ντζανκόι και το Κρασνοπέρεκοπσκ.

Οι σημαντικότερες βιομηχανίες της Κριμαίας σχετίζονται με την παραγωγή τροφίμων, χημικών προϊόντων, τη μηχανουργία, τη μεταλλοτεχνία και βιομηχανίες παραγωγής καυσίμων.[47] Το 65% της συνολικής βιομηχανίας καλύπτουν οι βιομηχανίες παραγωγής τροφίμων, 291 περίπου, με 1002 μικρότερες επιχειρήσεις.[47]

Οι κύριοι κλάδοι της γεωργικής παραγωγής περιλαμβάνουν δημητριακά, λαχανικά, κηπευτικά και ουκρανικό κρασί, ιδιαίτερα στις περιοχές της Γιάλτας και της Μασάντρα. Στις κτηνοτροφικές δραστηριότητες περιλαμβάνονται η εκτροφή βοοειδών, η εκτροφή πουλερικών και η εκτροφή αιγοπροβάτων.[48] Ανάμεσα στα προϊόντα της χερσονήσου περιλαμβάνεται το αλάτι, ο πορφυρίτης, ο ασβεστόλιθος και ο σιδηρίτης (στο Κερτς).[49]

Μεταφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Σκόντα τρόλεϊ στη γραμμή.

Σχεδόν όλες οι περιοχές της Κριμαίας ενώνονται μεταξύ τους με δρομολόγια λεωφορείων. Η Κριμαία διαθέτει τη μεγαλύτερη γραμμή (96 χλμ.) τρόλεϊ στον κόσμο, που εκτείνεται από τη Συμφερούπολη έως τη Γιάλτα.[50] Η γραμμή ξεκινά κοντά στη Συμφερούπολη περνά μέσα από τα βουνά στην Αλούστα και από εκεί στη Γιάλτα.

Οι πόλεις Γιάλτα, Θεοδοσία, Κερτς, Σεβαστούπολη, Τσορνομόρσκε και Ευπατόρια συνδέονται μεταξύ τους δια θαλασσίων οδών. Στην Ευπατόρια και την πολίχνη Μολοτσνόγιε λειτουργεί το σύστημα τραμ. Οι σιδηροδρομικές γραμμές που διατρέχουν την Κριμαία περιλαμβάνουν τη γραμμή Αρεμιάνσκ-Κερτς με σύνδεση Θεοδοσία και τη γραμμή Μελιτούπολη—Σεβαστούπολη (με σύνδεση Ευπατόρια), και συνδέουν επίσης την Κριμαία με την Ουκρανία.

Δημογραφικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 2005, ο συνολικός πληθυσμός της Κριμαίας είναι 1.994.300. Από το 1989 έως 2001, ο πληθυσμός της αυτόνομης δημοκρατίας μειώθηκε κατά 396.795 άτομα, με ποσοστό μείωσης 16.33% από τον πληθυσμό του 1989, παρά την επιστροφή εκτοπισθέντων ομάδων, όπως οι Τάταροι της Κριμαίας. Από το 2001 έως το 2005 ο πληθυσμός μειώθηκε επιπλέον κατά 39.400 άτομα, άλλο ένα 2% δηλαδή από το 2001.

Σύμφωνα με την ουκρανική απογραφή του 2001, ο πληθυσμός της Κριμαίας ήταν 2.033.700.[51] Η εθνική σύνθεση βάσει αυτής της απογραφής είχε ως εξής:

Άλλες μειονότητες είναι οι Γερμανοί της Μαύρης Θάλασσας, Ρομά, Βούλγαροι, Πολωνοί, Αζερμπαϊτζανοί, Κορεάτες και Έλληνες.

Η Ουκρανική γλώσσα είναι η μόνη επίσημη γλώσσα σε όλη την επικράτεια και είναι η μόνη κυβερνητική γλώσσα στην Ουκρανία. Στην Κριμαία οι κυβερνητικές υποθέσεις φέρονται εις πέρας κυρίως στη Ρωσική. Προσπάθειες που έγιναν για την επέκταση χρήσης της ουκρανικής στις εκπαίδευση και τις κυβερνητικές υποθέσεις υπήρξε λιγότερο επιτυχής στην Κριμαία απ' ό,τι σε άλλες περιοχές της Ουκρανίας.[53] Άλλη γλώσσα που ομιλείται ευρέως είναι η Κριμαϊκή Ταταρική. Σύμφωνα με την απογραφή του 2001, το 77% των κατοίκων της Κριμαίας δήλωσε τα Ρωσικά ως μητρική γλώσσα. Το 11.4% δήλωσε την Κριμαϊκή Ταταρική ως μητρική και το 10.1% την Ουκρανική[54]

Επί του παρόντος τα 2/3 των μεταναστών στην Κριμαία προέρχονται από την Ουκρανία το 1/5 από την πρώην ΕΣΣΔ και το 1/40 από χώρες εκτός της πρώην ΕΣΣΔ. Τα 3/4 εκείνων που εγκαταλείπουν την Κριμαία μετακινούνται προς άλλες περιοχές της Ουκρανίας ενώ το 1/4 των μεταναστών στρέφεται προς τη Δύση.[54]

Δημογραφικές τάσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο πληθυσμός της κριμαϊκής χερσονήσου ελαττώνεται διαρκώς με ρυθμό 0.4% ανά έτος.[55] Τούτο είναι ιδιαίτερα εμφανές τόσο στη ρωσική όσο και στην ουκρανική εθνοτική ομάδα των οποίων ο ρυθμός αύξησης μειώνεται ετησίως κατά 0.6% και 0.12% αντίστοιχα. Αντιθέτως ο εθνοτικός πληθυσμός των Τατάρων της Κριμαίας αυξάνεται με ρυθμό 0.9% ανά έτος, γεγονός που μελλοντικά θα προκαλέσει κρίση εθνικής ταυτότητας, μεγαλύτερη από αυτήν που ήδη υφίσταται.[56]

Έλληνες της Κριμαίας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κύριο λήμμα: Έλληνες της Κριμαίας

Στην περιοχή της Κριμαίας συναντάται ένας ιστορικός πληθυσμός Ελληνικής καταγωγής Ορθόδοξων Χριστιανών. Το μέρος του πληθυσμού που χρησιμοποιούσε για γλώσσα την ελληνική έφερε το όνομα «Ρουμέοι», ενώ το ταταρόφωνο τμήμα τους το όνομα «Ουρούμοι». Το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού των Ελλήνων της Κριμαίας υπέστη δραστική μείωση, με αρχή την περίοδο του τέλους του πολέμου μεταξύ της Ρωσίας και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, όταν υποχρεώθηκαν σε έξοδο από την Κριμαία με κύριο προορισμό εγκατάστασης την περιοχή της Μαριούπολης. Στην ίδια περιοχή τις επόμενες δεκαετίες μετακόμισε, εκμεταλλευόμενοι ευνοϊκές ρυθμίσεις της Ρωσικής Αυτοκρατορίας, και ένα μεγάλο μέρος των Ελλήνων του Πόντου. Το Ουκρανικό κράτος δεν αναγνώρισε τους Έλληνες της Κριμαίας ως «γηγενείς εθνότητες», παρά μόνο τους Τατάρους και τους Καραΐτες, αν και ο πληθυσμός τους προϋπήρχε στην περιοχή.

Παραπομπές - σημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ «Άνω του 95% υπέρ της ένωσης με τη Ρωσία». PressProject. 2014-03-16. http://www.thepressproject.gr/article/58299/Ano-tou-90-uper-tis-enosis-me-ti-Rosia. Ανακτήθηκε στις 2014-03-19. 
  2. ↑ National Geographic
  3. ↑ Edward Allworth The Tatars of Crimea: Return to the Homeland: Studies and Documents, Duke University Press p 5
  4. ↑ Andrew Evans, Ukraine, Bradt Travel Guides p 294
  5. ↑ The London encyclopaedia: or, Universal dictionary of science, art ..., Vol 21
  6. ↑ Larry Wolff, Inventing Eastern Europe, Stanford University Press, p 124
  7. ↑ Σκολότες ονόμαζαν εαυτούς (βλ. Ηροδότου Ιστορίαι 4.6)
  8. ↑ Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού: Εύξεινος Πόντος
  9. ↑ Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού:Μιθριδάτης ΣΤ΄ Ευπάτωρ Διόνυσος
  10. ↑ «Το ταταρικό χανάτο της Κριμαίας (αγγλ)». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2008. 
  11. ↑ 11,0 11,1 11,2 Subtelny, Orest (2000). Ukraine: A History. University of Toronto Press. σελίδες 78. ISBN 0-8020-8390-0. 
  12. ↑ Ο στρατιώτης Χαν
  13. ↑ 13,0 13,1 13,2 13,3 13,4 13,5 13,6 «History». blacksea-crimea.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Απριλίου 2007. Ανακτήθηκε στις 28 Μαρτίου 2007. 
  14. ↑ Subtelny, 109.
  15. ↑ Subelny, 176.
  16. ↑ Subelny, 176.
  17. ↑ Πρόσφυγες και μετανάστες: Tάταροι της Κριμαίας στη Βουλγαρία, Βούλγαροι στη ρωσική επικράτεια στα 1859-1862 ελλ.
  18. ↑ Κριμαία: Ιστορία
  19. ↑ Λιμός στην Κριμαία
  20. ↑ Subtelny, 483.
  21. ↑ «The Transfer of Crimea to Ukraine». International Committee for Crimea. Ιούλιος 2005. Ανακτήθηκε στις 25 Μαρτίου 2007. 
  22. ↑ «Φόβοι για νέα αντιπαράθεση στην Κριμαία». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Σεπτεμβρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 11 Οκτωβρίου 2008. 
  23. ↑ «Day in history - 20 January». RIA Novosti (στα Ρωσικά). 8 Ιανουαρίου 2006. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Σεπτεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 6 Αυγούστου 2007. 
  24. ↑ Subtelny, 585.
  25. ↑ Lalpychak, Chrystyna (8 Δεκεμβρίου 1991). «Ukraine's vote for freedom». The Ukrainian Weekly. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Σεπτεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 25 Μαρτίου 2007. 
  26. ↑ ΔΕΛΤΙΟ ΕΕ 7/8-1996[νεκρός σύνδεσμος]
  27. ↑ Wolczuk, Kataryna (31 Αυγούστου 2004). «Catching up with 'Europe'? Constitutional Debates on the Territorial-Administrative Model in Independent Ukraine». Taylor & Francis Group. Ανακτήθηκε στις 16 Δεκεμβρίου 2006. 
  28. ↑ Wydra, Doris (11 Νοεμβρίου 2004). «The Crimea Conundrum: The Tug of War Between Russia and Ukraine on the Questions of Autonomy and Self-Determination». SpringerLink. Ανακτήθηκε στις 25 Μαρτίου 2007. [νεκρός σύνδεσμος]
  29. ↑ Subtelny, 587.
  30. ↑ Ready To Cast Off Αρχειοθετήθηκε 2013-08-25 στο Wayback Machine., TIME Magazine, June 15, 1992.
  31. ↑ {Laws of Ukraine. Verkhovna Rada law No. 93/95-вр: On the termination of the Constitution and some laws of the Autonomous Republic of Crimea. Passed on 1995-03-17 (Ουκρανικά)
  32. ↑ 32,0 32,1 Subtelny, 600.
  33. ↑ «Access to Ukrainians is prohibited.». Zakryta Zona (στα Ουκρανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Μαρτίου 2007. Ανακτήθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 2007. 
  34. ↑ «The owner of the "sarych" lighthouse came back with a blank document to the President of Ukraine». CPCFPU (στα Ουκρανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Μαρτίου 2007. Ανακτήθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 2007. 
  35. ↑ Page, Jeremy (8 Ιουνίου 2006). «Anti-Nato protests threaten eastward expansion». The Times Online. Ανακτήθηκε στις 25 Μαρτίου 2007. 
  36. ↑ «Tensions rise in Crimea over NATO». EuroNews. 17 Ιουνίου 2006. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Σεπτεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 25 Μαρτίου 2007. 
  37. ↑ Cheney urges divided Ukraine to unite against Russia 'threat. Associated Press. 06-09-2008].
  38. ↑ «Tatars push to regain their historic lands in Crimea». Today's Zaman. 31 Μαρτίου 2006. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Σεπτεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 31 Μαρτίου 2007. 
  39. ↑ Η Βερχόβνα Ράντα της Κριμαίας δε θα πρέπει να συγχέεται με το εθνικό κοινοβούλιο Βερχόβνα Ράντα της Ουκρανίας.
  40. ↑ 40,0 40,1 40,2 «Autonomous Republic of Crimea - Information card». Cabinet of Ministers of Ukraine. Ανακτήθηκε στις 22 Φεβρουαρίου 2007. 
  41. ↑ «Ben Cahoon». World Statesmen. Ανακτήθηκε στις 9 Απριλίου 2014. 
  42. ↑ Ziad, Waleed· Chomiak, Laryssa (20 Φεβρουαρίου 2007). «A lesson in stifling violent extremism». CS Monitor. Ανακτήθηκε στις 26 Μαρτίου 2007. 
  43. ↑ «Results of the Verkhovna Rada of Crimea elections are accepted». REGNUM (στα Russian). 19 Απριλίου 2006. Ανακτήθηκε στις 28 Απριλίου 2007. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  44. ↑ «Infobox card — Avtonomna Respublika Krym». Βερχόβνα Ράντα (στα Ουκρανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Οκτωβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 23 Φεβρουαρίου 2007. 
  45. ↑ Τα Κριμαϊκά όρη αναφέρονται επίσης ως Yaylâ Dağ ή Όρη Αλπικών Λιβαδιών.
  46. ↑ Βλ. το άρθρο "Crimea" στην Encyclopædia Britannica Eleventh Edition.
  47. ↑ 47,0 47,1 Autonomous Republic of Crimea - Information card". Cabinet of Ministers of Ukraine. Ανακτήθηκε 22 Φεβρουαρίου, 2007
  48. ↑ «Autonomous Republic of Crimea - Information card». Cabinet of Ministers of Ukraine. Ανακτήθηκε στις 22 Φεβρουαρίου 2007. 
  49. ↑ Bealby, John T. (1911). Encyclopædia Britannica Eleventh Edition. Cambridge University Press. σελ. 449. 
  50. ↑ «The longest trolleybus line in the world!». blacksea-crimea.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Ιανουαρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 17 Ιανουαρίου 2007. 
  51. ↑ «Regions of Ukraine / Autonomous Republic of Crimea». Ukrainian Census (2001). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Σεπτεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 16 Δεκεμβρίου 2006. 
  52. ↑ «Results / General results of the census / National composition of population». Ukrainian Census (2001). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Μαρτίου 2008. Ανακτήθηκε στις 16 Δεκεμβρίου 2006. 
  53. ↑ Bondaruk, Halyna (3 Μαρτίου 2007). «Yushchenko Appeals to Crimean Authority Not to Speculate on Language». Ukrayinska Pravda. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Σεπτεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 25 Μαρτίου 2007. 
  54. ↑ 54,0 54,1 «Results / General results of the census / Linguistic composition of the population / Autonomous Republic of Crimea». Ukrainian Census (2001). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Φεβρουαρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 16 Δεκεμβρίου 2006. 
  55. ↑ «Falling Population growth rate in Crimea» (στα Ουκρανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Ιουνίου 2010. Ανακτήθηκε στις 14 Οκτωβρίου 2008. 
  56. ↑ «Population growth in Crimea» (στα Ουκρανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Ιουνίου 2009. Ανακτήθηκε στις 14 Οκτωβρίου 2008. 

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Craven Elizabeth, Baroness, A journey through the Crimea to Constantinople: In a series of letters from the Right Honourable Elizabeth lady Craven, to His Serene Highness the Margrave of Brandebourg, Anspach, and Bareith / Written in the year MDCCLXXXVI. London: G. G. J. and J. Robinson, 1789. (illustrated)
  • Θεοτόκης Νικηφόρος, Απόκρισης ορθοδόξου τινός προς τινα αδελφόν ορθόδοξον περί της των κατολίκων δυναστείας. Έκδοσις 3η, 1853 - (1η έκδοση 1775).
  • Pallas P. S., Travels through the Southern Provinces of the Russian Empire in the Years 1793 and 1794. Translated from the German [by W. Blagdon]. London, Strahan, 1802-1803. Επίσης, London, 1812, vol. 2, 343-44. Η πρώτη έκδοση αποτελείται από 2 τόμους, α XXIII, 552, και β XXX, 523 σελ. Με 50 έγχρωμες εικόνες, από τις οποίες οι 43 είναι ακουαρέλες χρωματισμένες με το χέρι, οι 23 είναι διπλωμένες, και 5 διπλωμένους χάρτες. (Αντίτυπο του έργου υπάρχει στη βιβλιοθήκη της Βρετανικής Αρχαιολογικής Εταιρείας στην Αθήνα).
  • Subtelny, Orest (2000). Ukraine: A History. University of Toronto Press. ISBN 0-8020-8390-0, 78
  • Ολυμπία Σελέκου, «Ελληνικές παροικίες και κοινότητες στην Κριμαία (18ος -19ος αιώνας): τυπολογία και εννοιολογικές αποσαφηνήσεις», Επιθ. Κοιν. Ερευνών 104-105 (2001), σ. 249-267 [1][νεκρός σύνδεσμος]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Επίσημοι δικτυακοί τόποι

  • crimea-portal.gov.ua — Επίσημος δικτυακός τόπος του Υπουργικού συμβουλίου της Κριμαίας
  • rada.crimea.ua — Επίσημος δικτυακός τόπος της Verkhovna Rada της Κριμαίας

Διεθνείς σύνδεσμοι

Καθιερωμένοι όροι
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αυτόνομη_Δημοκρατία_της_Κριμαίας&oldid=10178029"