Αρχαία Μαρώνεια
Συντεταγμένες: 40°53′38″N 25°31′55″E / 40.89389°N 25.53194°E
| Αρχαία Μαρώνεια | |
|---|---|
 | |
 | |
| Είδος | αρχαιολογική θέση και πόλις[1] |
| Γεωγραφικές συντεταγμένες | 40°53′38″N 25°31′55″E |
| Διοικητική υπαγωγή | Δήμος Μαρωνείας - Σαπών |
| Τοποθεσία | Μαρώνεια Ροδόπης |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Προστασία | αρχαιολογικός χώρος στην Ελλάδα |
 Πολυμέσα | |
| δεδομένα (π) | |
Η Μαρώνεια ήταν αρχαία πόλη της Θράκης, χτισμένη στην περιοχή του σημερινού νομού Ροδόπης, κοντά στις ακτές του Αιγαίου. Βρισκόταν κοντά στην θέση της Ομηρικής θρακικής πόλης Ίσμαρος.
Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η πόλη ιδρύθηκε τον 7ο αιώνα π.Χ από Χίους αποικιστές[2]. Η παράδοση μεταφέρει την ίδρυση της πόλης παλαιότερα, θεωρώντας ιδρυτή της τον ιερέα Μάρωνα[3] ο οποίος αναφέρεται στην Οδύσσεια του Ομήρου. Η πόλη εξελίχθηκε σε ισχυρή τοπική δύναμη. Το τείχος της ξεπερνούσε σε περίμετρο τα 10 χιλιόμετρα γεγονός που φανερώνει πως ήταν πολυάνθρωπη. Η πόλη μνημονεύεται τον 1ο π.Χ. αιώνα από τον Στράβωνα ως μία από τις πόλεις των Κικόνων:[4] «Μετά δε την ανά μέσον λίμνην (Βιστονίδα) Ξάνθεια, Μαρώνεια και Ίσμαρος...». Τον 5ο αιώνα η πόλη εντάχθηκε στην Αθηναϊκή συμμαχία. Η Μαρώνεια άκμασε ιδιαίτερα κατά τον 4ο αιώνα κάτι που της έδωσε την δυνατότητα να κόψει χρυσό νόμισμα. Το 350 π.Χ. υποτάχθηκε στο Μακεδονικό Βασίλειο του Φιλίππου. Μετά το 190 π.Χ. Θράκες πρόσφυγες ίδρυσαν μιαν άλλη Μαρώνεια στην εύφορη Σελευκίδα.
Η Μαρώνεια υπήρξε η μεγαλύτερη και σπουδαιότερη απ' όλες τις αρχαίες ελληνικές αποικίες των παραλίων της Δυτικής Θράκης και ήταν μάλιστα η μόνη που παρουσιάζει συνεχή ακμή σε όλη τη διάρκεια της αρχαιότητας. Ήταν χτισμένη σε μια τοποθεσία όπου οι υπώρειες του Ίσμαρου σμίγουν με τη θάλασσα και σχηματίζουν έναν φυσικό όρμο, ο οποίος με τις κατάλληλες τεχνικές διευθετήσεις είχε γίνει ένα ασφαλές λιμάνι. Η πόλη κατείχε γενικά μια θέση πολύ στρατηγική. Κι αυτό, γιατί διέθετε μια πλούσια και εκτεταμένη επικράτεια («χώρα») που περιλάμβανε μέσα στα όριά της ολόκληρο τον κάμπο της σημερινής Κομοτηνής και το βουνό Ίσμαρος, το οποίο ήταν πλούσιο σε βοσκοτόπια και σε μεταλλεία χρυσού και αργύρου. Από γεωσυγκοινωνιακή πάλι άποψη, βρισκόταν πάνω στο θαλάσσιο δρόμο Τρωάδας-Μακεδονίας και το λιμάνι της αποτελούσε ένα σπουδαίο σταθμό για τα πλοία που χρησιμοποιούσαν το δρόμο αυτόν.Επίσης, ασκούσε έλεγχο σε δυο σημαντικές διαβάσεις : 1) στα γειτονικά στενά των Κορπίλων, απ' όπου περνούσε υποχρεωτικά ο πανάρχαιος δρόμος (και αργότερα η Εγνατία οδός), που συνέδεε την Ανατολή με τη Δύση και 2) στην ορεινή διάβαση της σημερινής Νυμφαίας, μέσω της οποίας ένας άλλος αρχαίος δρόμος (κατοπινό παρακλάδι της Εγνατίας) εξασφάλιζε την επικοινωνία του Αιγαιακού κόσμου με τις κοιλάδες του ΄Εβρου και βορειότερα του Δούναβη[5].
Η μεγάλη ακμή που γνώρισε η Μαρώνεια, κατά τη ρωμαϊκή εποχή, οφειλόταν κυρίως στο λιμάνι της, το οποίο επέτρεψε την ανάπτυξη μιας ιδιαίτερα έντονης εμπορικής δραστηριότητας, όπως μαρτυρεί η ανεύρεση μαρωνίτικων νομισμάτων σε μακρινά σημεία της Βαλκανικής κι ακόμη ως κάτω στη Συρία. Εκτός όμως από αυτό, η πόλη είχε ευνοηθεί ιδιαίτερα από τους Ρωμαίους, οι οποίοι της παραχώρησαν διάφορα προνόμια, όπως ήταν η ανακήρυξή της σε «ελεύθερη πόλη». Επίσης, επαύξησαν την έκταση της επικράτειάς της («χώρας»), η οποία συμπεριλάμβανε μέσα στα όριά της ένα πυκνό δίκτυο αγροτικών οικισμών, όπως μαρτυρούν διάφορα αρχαιολογικά ευρήματα κοντά σε πολλά σημερινά χωριά, όπως είναι π.χ. : Αρριανά, Ασκητές, Ασώματοι, Γλυκονέρι, Διώνη, Εργάνη, Μέγα Πιστό, Ξυλαγανή, Πολύανθος, Πάμφορο, Πάνδροσο, Πετρωτά, Προσκυνητές, Σύμβολα κ.ά. [6]
Η πόλη από τον 4ο αιώνα μ.Χ. έγινε έδρα επισκοπής. Κατά τον 6ο και 7ο αιώνα ο πληθυσμός της πόλης περιορίστηκε εξαιτίας συχνών πειρατικών επιδρομών. Η θέση της βυζαντινής Μαρώνειας βρίσκεται στο λιμάνι του Αγίου Χαραλάμπους, γνωστό και ως Παληόχωρα[7]. Η Μαρώνεια τον 11ο αιώνα προβιβάστηκε σε αρχιεπισκοπή και συνέχισε να ακμάζει μέχρι τον 13ο αιώνα[8].
Ο σημερινός οικισμός βρίσκεται σε πλαγιά του Ισμάρου και μεταφέρθηκε εκεί το 17ο αιώνα λόγω των πειρατικών επιδρομών[9][10]. Σήμερα διατηρούνται αρκετά ίχνη από την αρχαία πόλη. Ξεχωρίζει το αρχαίο θέατρο το οποίο τα τελευταία χρόνια έχει ξεκινήσει η ανακαίνισή του. Κοντά στον αρχαιολογικό χώρο βρίσκεται ο σύγχρονος ομώνυμος οικισμός.
Στην περιοχή της αρχαίας Μαρώνειας έχουν βρεθεί επιγραφές που επιβεβαιώνουν την παρουσία Εβραίων στην περιοχή[11].
Αρχαίο Θέατρο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το θέατρο αποκαλύφθηκε μετά από ανασκαφές στο τέλος της δεκαετίας του 60 και παρουσιάζει δύο οικοδομικές φάσεις.
Η πρώτη οικοδομική φάση ξεκινά στην Ελληνιστική εποχή στην οποία η ορχήστρα περιλάμβανε πατημένο χώμα μαζί με ένα σύστημα αποχετευτικού αγωγού το οποίο απομάκρυνε τα όμβρυα ύδατα. Στην Ρωμαϊκή εποχή έχουμε την δεύτερη φάση όπου το θέατρο μετασκευάστηκε σε αρένα.[12][13]
Προσωπικότητες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Από την Μαρώνεια κατάγονταν οι:
- Μητροκλής: Κυνικός φιλόσοφος του 4ου αιώνα π.Χ.
- Ιππαρχία: Κυνική φιλόσοφος, αδελφή του Μητροκλή
- Νικήτας Μαρωνείας
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ «An Inventory of Archaic and Classical Poleis». (Αγγλικά) Inventory of Archaic and Classical Poleis. 2004.
- ↑ «Υπουργείο πολιτισμού Μαρώνεια». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Νοεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 30 Νοεμβρίου 2007.
- ↑ «Μάρωνας». mythotopia.eu. Ινστιτούτο Επεξεργασίας του Λόγου. Ανακτήθηκε στις 25 Αυγούστου 2023.
- ↑ «Κίκονες». mythotopia.eu. Ινστιτούτο Επεξεργασίας του Λόγου. Ανακτήθηκε στις 25 Αυγούστου 2023.
- ↑ Δ. Κ. Σαμσάρης, Ιστορική γεωγραφία της Δυτικής Θράκης κατά τη ρωμαϊκή αρχαιότητα, Θεσσαλονίκη 2005, σ. 96-97
- ↑ Δ. Κ. Σαμσάρης, Ιστορική γεωγραφία Δυτικής Θράκης, σ. 97-108
- ↑ Αρχαιολογικοί χώροι και μνημεία της βυζαντινής περιόδυο στο Νομό Ροδόπης, Σοφία Δουκατά-Δεμερτζή αρχαιολόγος 12ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, Νικόλαος Ζήκος Διευθυντής 12ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ Υπουργείο πολιτισμού, η Βυζαντινή Μαρώνεια[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ «Αρχαιολογία Online, Βυζαντινό οδοιπορικό στη Θράκη, Νικόλαος Ζήκος, επιμελητής αρχαιοτήτων» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 29 Αυγούστου 2011. Ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2011.
- ↑ Οδηγός Ανατολικής Μακεδονίας, Θράκης
- ↑ «Η Εβραϊκή Κοινότητα της Κομοτηνής». Επίσημη ιστοσελίδα Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβούλιου. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Αυγούστου 2011. Ανακτήθηκε στις 17 Μαΐου 2011.
- ↑ «Σελίδα culture.gr του Υπουργείου Πολιτισμού: Αρχαία Μαρώνεια». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 14 Σεπτεμβρίου 2010.
- ↑ Εισήγηση στην Πολιτιστική Ημερίδα - Μαρώνεια: Πολιτιστική Εξέλιξη από την Αρχαιότητα ως τα Νεότερα Χρόνια: "Αρχαίο θέατρο Μαρώνειας: Πρόταση αναστήλωσης - αποκατάστασης"[νεκρός σύνδεσμος], Γ. Καραδέδος, Χ. Καραδήμα, Ι. Βασιλειάδης, Σ. Γαλάνης, Δ. Ζυγομαλάς, Α. Καπανδρίτη - ΙΘ΄ Εφορεία Προϊστορικών Αρχαιοτήτων, 2002
Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Μαρώνεια Ροδόπης για το ομώνυμο σημερινό χωριό.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Αρχαιολογικές ξεναγήσεις: Ο Ελληνικός αποικισμός στην Αρχαία Θράκη. (Αρχείο ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ)- Αξιοθέατα της Μαρώνειας
- Δήμος Μαρωνείας - Σαπών
- Το αναστηλωμένο Αρχαίο Θέατρο Μαρώνειας Αρχειοθετήθηκε 2011-05-22 στο Wayback Machine.
- Σύλλογος Φίλων Αρχαίου Θεάτρου Μαρώνειας
| ||||||||||||||||
|