Αρίσταρχος (Σελήνη)

Αρίσταρχος (Σελήνη)
Συντεταγμένες	23.73°N 47.49°W / 23.73; -47.49
Επωνύμιο	Αρίσταρχος ο Σάμιος
Πολυμέσα σχετικά με τον κρατήρα
δεδομένα ()

Ο Αρίσταρχος είναι ένας εύκολα εντοπιζόμενος κρατήρας στη Σελήνη. Η διάμετρός του είναι 40 χιλιόμετρα και βρίσκεται στο βόρειο ημισφαίριο και στην ορατή από τη Γη πλευρά της Σελήνης, σε σεληνογραφικές συντεταγμένες 23,7° βόρειο πλάτος και 47,4° δυτικό μήκος. Πήρε το όνομά του προς τιμή του αρχαίου Έλληνα αστρονόμου Αριστάρχου.

Ο κρατήρας Αρίσταρχος θεωρείται ο φωτεινότερος από τους εκτεταμένους σχηματισμούς της σεληνιακής επιφάνειας, με άλβεδο σχεδόν διπλάσιο από εκείνο των περισσότερων χαρακτηριστικών. Το βάθος του κρατήρα σε σχέση με το χείλος των τοιχωμάτων του είναι 3,7 χλμ.

Ο κρατήρας βρίσκεται στο νοτιοανατολικό άκρο μιας υπερυψωμένης περιοχής με ηφαιστειογενή χαρακτηριστικά, γνωστής επίσης ως το «Υψίπεδο του Αριστάρχου», στο μέσο του Ωκεανού των Καταιγίδων (μέγιστο υψόμετρο 2 χλμ. από την επιφάνεια του Ωκεανού). Η περιοχή αυτή είναι γνωστή για τα παροδικά σεληνιακά φαινόμενα που έχουν σημειωθεί εκεί, καθώς και από πρόσφατες εκπομπές ραδονίου που μετρήθηκαν από την αποστολή Lunar Prospector. Ο Αρίσταρχος βρίσκεται ανατολικά και δίπλα από τον κρατήρα Ηρόδοτο. Το φωτεινότερο χαρακτηριστικό του κρατήρα είναι η απόκρημνη κεντρική κορυφή του. Αν κρίνουμε από τις φωτεινές «ακτίνες» συντριμμάτων που απλώνονται προς τα νότια και νοτιοανατολικά του Αριστάρχου, ο κρατήρας θα πρέπει να δημιουργήθηκε από μια πλάγια πρόσκρουση αστεροειδούς από τα βορειοανατολικά. Η ηλικία του, με βάση τη μεγάλη του φωτεινότητα, πρέπει να είναι σχετικώς μικρή, περί τα 450 εκατομμύρια χρόνια.

Το όνομα «Αρίσταρχος» δόθηκε από τα πρώτα, από τον Ιταλό αστρονόμο και πρωτοπόρο σεληνογράφο Τζιοβάνι Ριτσιόλι, στο έργο του Almagestum novum («Νέα Αλμαγέστη», 1651).

Στα βόρεια του κρατήρα υπάρχει ένα σύστημα στενών κυματιστών αυλάκων, που φέρει το όνομα Rimae Aristarchus, εκτεινόμενο για μία απόσταση 121 χλμ.

Δευτερεύοντες κρατήρες

Οι κρατήρες Αρίσταρχος (κέντρο) και Ηρόδοτος, όπως φωτογραφήθηκαν από την αποστολή Απόλλων 15.

Ο Αρίσταρχος περιβάλλεται από αρκετούς μικρότερους κρατήρες, πολλοί από τους οποίους δημιουργήθηκαν μάλλον από την ίδια πρόσκρουση. Καθώς συνηθίζεται, αυτοί οι κρατήρες ονομάζονται με το όνομα του κύριου κρατήρα ακολουθούμενο από ένα κεφαλαίο γράμμα του λατινικού αλφαβήτου. Υπάρχουν έτσι οι κρατήρες:

Ονομασία	Σεληνογρ. πλάτος	Σεληνογρ. μήκος	Διάμετρος (χλμ.)
Αρίσταρχος B	26,3° Β	46,8° Δ	7
Αρίσταρχος D	23,7° Β	42,9° Δ	5
Αρίσταρχος F	21,7° Β	46,5° Δ	18
Αρίσταρχος H	22,6° Β	45,7° Δ	4
Αρίσταρχος N	22,8° Β	42,9° Δ	3
Αρίσταρχος S	19,3° Β	46,2° Δ	4
Αρίσταρχος T	19,6° Β	46,4° Δ	4
Αρίσταρχος U	19,7° Β	48,6° Δ	4
Αρίσταρχος Z	25,5° Β	48,4° Δ	8

Οι παρακάτω κρατήρες μετονομάσθηκαν αργότερα από τη Διεθνή Αστρονομική Ένωση:

• Ο Αρίσταρχος A σε Väisälä.
• Ο Αρίσταρχος C σε Toscanelli.