Απογραφή ναυτικών
 |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
 |
Αυτό το λήμμα παρουσιάζει το θέμα από ελληνική οπτική γωνία ή δίνει δυσανάλογο βάρος στην ελληνική πτυχή ενός παγκόσμιου θέματος. Προσπαθήστε να το ανασκευάσετε ή και να προσθέσετε πληροφορίες έτσι ώστε να καλύπτει πληρέστερα και περισσότερο ουδέτερα το θέμα. Παρακαλούμε δείτε τη σχετική συζήτηση στη σελίδα συζήτησης του λήμματος. |
Σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία κανένας Έλληνας δεν μπορεί να ασκήσει ναυτική εργασία και να ναυτολογηθεί σε πλοίο υπό ελληνική σημαία αν προηγουμένως δεν έχει απογραφεί και δεν έχει προς τούτο εφοδιαστεί με ναυτικό φυλλάδιο που αποτελεί ουσιαστικά την άδεια άσκησης ναυτικού επαγγέλματος.
Η απογραφή των ναυτικών διενεργείται είτε από κεντρική υπηρεσία του ΥΕΝ, την Υπηρεσία Ναυτικών Μητρώων, που εδρεύει στον Πειραιά, είτε από την πλησιέστερη Λιμενική Αρχή του τόπου της μόνιμης κατοικίας του ενδιαφερομένου, όπου και καταχωρείται σε ειδικό προς τούτο τηρούμενο βιβλίο.
- Οι περί απογραφής ναυτικών διατάξεις ανάγονται κυρίως στο δημόσιο ναυτικό δίκαιο όπου περιλαμβάνει ο Κ.Δ.Ν.Δ. στα άρθρα του από 55 μέχρι 64.
Ιστορικό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η αρχή εφαρμογής διατάξεων περί απογραφής ναυτικών, αν και φαινομενικά πρέπει να ανάγεται στην αρχαιότητα, τουλάχιστον κατά την έννοια συγκρότησης πληρωμάτων ανά πλοίο, ιστορικά εντοπίζεται περί τον 15ο - 16ο αιώνα. Την εποχή εκείνη συνδέονταν περισσότερο με την στρατολογία, (ναυτολογία), πληρωμάτων των τότε πολεμικών πλοίων. Στον ευρωπαϊκό χώρο πρώτες τέτοιες διατάξεις περιελάμβανε το γαλλικό διάταγμα (Ordonnance) του 1669 που εξέδωσε ο σπουδαίος οικονομικός μεταρρυθμιστής και σύμβουλος (υπουργός οικονομικών) του Βασιλέως Λουδοβίκου ΙΔ΄, ο Ζαν Μπατίστ Κολμπέρ, ο οποίος είχε δώσει ιδιαίτερη προσοχή στην ανάπτυξη της ναυτιλίας. Το πρωτοποριακό διάταγμα εκείνο εκτός του ότι περιελάμβανε διατάξεις ναυτολόγησης πληρωμάτων, θέσπιζε και πολλά επαγγελματικά πλεονεκτήματα για τους εγγεγραμμένους στα σχετικά μητρώα. Ακολούθως με την πάροδο του χρόνου η απογραφή των ναυτικών αποτέλεσε προσπάθεια επαγγελματικής οργάνωσης αυτών, αποβάλλοντας τον αρχικό στρατιωτικό χαρακτήρα όπου και φέρεται σήμερα να έχει καταστεί κοινωνικός περίπου θεσμός.
Στην Ελλάδα πρώτος νόμος που ρύθμιζε τα της ναυτικής απογραφής ήταν, επί βασιλείας Όθωνα, ο νόμος ΤΗ΄/ 1856 "Περί απογραφής των εμποροναυτών" όπως αποκαλούνταν τότε οι ναυτικοί σε αντιδιαστολή με τους υπηρετούντες στο πολεμικό ναυτικό, όπου σύμφωνα με το 1ο άρθρο την απογραφή διενεργούσαν οι "ελλιμένειες Αρχές", υπηρεσίες του τότε Βασιλικού Ναυτικού. Ο νόμος αυτός ίσχυσε μέχρι το 1907, που καταργήθηκε με τον νόμο ΓΣΚΣΤ΄/1907 του οποίου και ακολούθησαν νεότερα νομοθετήματα μέχρι την έκδοση του Ν. 721/1948 όπου σύμφωνα με το άρθρο 2 αυτού διακρίνονταν οι ναυτικοί σε τρεις κατηγορίες, στους μαθητευόμενους ναυτικούς, στους ναυτικούς (με υπερδιετή θαλάσσια υπηρεσία) και στους εργάτες της θάλασσας στην κατηγορία των οποίων συμπεριλαμβάνονταν πλοηγοί, αλιείς, δύτες, λεμβούχοι, πορθμείς, καθώς και άλλοι μεμονωμένοι μη ανήκοντες σε συγκροτημένα πληρώματα. Με το Β.Δ. 9/31-12-1955 κωδικοποιήθηκε ένας αρκετός αριθμός σχετικών νόμων και διαταγμάτων. Αυτού ακολούθησε ο Α.Ν. 373/1968 "Περί απογραφής και εκπαιδεύσεως εν τω εμπορικώ ναυτικώ", ο οποίος κατάργησε τη διάκριση μεταξύ μαθητευομένων ναυτικών και ναυτικών, ορίζοντας στο 1ο άρθρο "πάντες ο επί των εμπορικών πλοίων εργαζόμενοι χαρακτηρίζονται ενιαίως ναυτικοί".
Αυτόν ακολούθησε το μεταπολιτευτικό Π.Δ.226/1974 "Περί ειδικών προσόντων απογραφής ναυτικών" καθώς και η υπουργική απόφαση ΥΕΝ 70131/2575/1974 (ΦΕΚ Β΄639/1974) "Περί αρμοδίων υπηρεσιών και λιμενικών αρχών δια την απογραφή των ναυτικών και την τήρηση των μητρώων." της οποίας ακολούθησαν άλλες δύο, μία περί του τύπου και του τρόπου έκδοσης ναυτικού φυλλαδίου και μία περί υγειονομικής εξέτασης των υποψηφίων ναυτικών, που αποτέλεσαν και την τελευταία βασική νομοθεσία.
Μετά τα παραπάνω ο απογραφόμενος πρέπει να είναι Έλληνας πολίτης, οποιουδήποτε φύλου, ικανός σωματικά και πνευματικά για την εργασία στη θάλασσα, να είναι στρατολογικά εν τάξει, εφόσον έχει συμπληρώσει το 21ο έτος της ηλικίας του και να μη έχει καταδικαστεί σε υπό του νόμου οριζόμενες ποινές και αδικήματα (π.χ. λαθρεμπόριο, αλιεία με εκρηκτικά ή χημικά μέσα κ,λπ.). Για την εξέλιξή του απαιτούνται πρόσθετα προσόντα και προϋποθέσεις (διπλώματα, θαλάσσια υπηρεσία κ,λπ.) σύμφωνα με σχετικές διατάξεις.
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- "Κ.Δ.Ν.Δ.
- Δ. Καμβύσης "Ναυτεργατικόν Δίκαιον" σελ.101-103. Εκδ. Σάκκουλα Αθήναι 1977.
- "Interbooks - Σύγχρονο ναυτιλιακό λεξικό" Αθήναι 1977.