Ανθηδών Παλαιστίνης

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 31°32′10.774″N 34°28′47.100″E / 31.53632611°N 34.47975000°E / 31.53632611; 34.47975000

Ανθηδών
Χάρτης
Είδοςοικισμός
Γεωγραφικές συντεταγμένες31°32′11″N 34°28′47″E
ΧώραΚράτος της Παλαιστίνης
Προστασίαενδεικτικός κατάλογος Μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς (από 2012)

Η Ανθηδών ήταν αρχαία ελληνική πόλη της παραλιακής Παλαιστίνης κοντά στην Γάζα.[1]

Τοποθεσία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πρόκειται για τη σημερινή θέση με το αραβικό όνομα Τελ Μπλαχία στη Λωρίδα της Γάζας, 2 χιλιόμετρα βορείως του λιμανιού της Γάζας, ενώ λίγο βορειότερα ένας λόφος λέγεται Τέντα ή Τίντα, εκ παραφθοράς του ελληνικού ονόματος[1][2]. Ανακαλύφθηκαν βάσεις τοίχου στην επιφάνεια του εδάφους και κάτω από τους αμμολόφους θραύσματα αγγείων.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πόλη ιδρύθηκε κατά τους ελληνιστικούς χρόνους με αποίκους από την Ανθηδόνα της Βοιωτίας. Βρισκόταν μεταξύ της Γάζας και της Ασκαλώνος και χρησίμευε ως επίνειο της πρώτης. Κυριολεκτικά σημαίνει "ανθισμένη πόλη". Ως ελληνική πόλη διέθετε αγορά και ναούς, αφιερωμένους στην αλιεία και στη ναυπηγική τέχνη. Διέθετε Βουλή των 500 ατόμων με δικό της στρατό και επικεφαλής έναν στρατηγό.

Για πρώτη φορά αναφέρεται από τον Φλάβιο Ιώσηπο στην Ιουδαϊκή αρχαιολογία[3], όταν την κατέλαβε ο αρχηγός των Ιουδαίων Αλέξανδρος Ιανναίος και την κατέστρεψε[1]. Το 64 π.Χ. ο Πομπήιος την απελευθέρωσε και την ξαναέκτισε ο διάδοχός του, Γαβίνιος[4][5]. Στη συνέχεια η Ανθηδών -μαζί με την παράκτια Παλαιστίνη- πέρασε στα χέρια της Κλεοπάτρας και ύστερα στον Αύγουστο που την παραχώρησε στον Ηρώδη[6]. Ο τελευταίος μετονόμασε την πόλη σε Αγριππιάδα προς τιμήν του Αγρίππα στρατηγό και γαμπρό του Οκταβιανού.

Κατά τη διάρκεια του Ιουδαϊκού πολέμου (66 -70 μ.Χ.), η θρησκευτική παράταξη των Ζηλωτών επιτέθηκε στην Ανθηδόνα, αλλά η επίθεσή τους αποκρούστηκε με επιτυχία και έτσι διατηρήθηκε ως ελληνιστική πόλη.

Κατά τον 4ο αιώνα μ.Χ. η πόλη έγινε επισκοπική έδρα, αν και η ειδωλολατρία επέζησε εκεί ως τον 5ο αιώνα κατά τον Σωζομενό[7]. Ο τελευταίος μας πληροφορεί για κάποιον Ζήνωνα, αδελφό των μαρτύρων Νεστάβου και Ευσεβίου -που μαρτύρησαν το 362 στα χρόνια του Ιουλιανού- που κατέφυγε στην Ανθηδόνα[7]. Οι κάτοικοι της πόλεως επειδή ήταν παγανιστές μόλις έμαθαν ότι ήταν Χριστιανός, τον έδειραν και τον οδήγησαν έξω από την πόλη[7]. Στη συνέχεια αυτός ο Ζήνων έγινε επίσκοπος της πόλεως.

Πρώτος γνωστός επίσκοπος της Ανθηδόνος υπήρξε ο Παύλος, που έλαβε μέρος στις Συνόδους της Εφέσου και της Χαλκηδόνος το 431 και 451 αντίστοιχα[1]. Στη συνέχεια ένας άλλος επίσκοπος υπήρξε ο Ευστάθιος, που έλαβε μέρος στη Σύνοδο των Ιεροσολύμων το 518, και ο Δωρόθεος σε αυτήν του 536[1]. Δεν πρέπει να παραλειφθεί και ένας άλλος επίσκοπος, ο άγιος Κοσμάς ο Μελωδός (743-752 μ.Χ.).

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 «Michael Avi-Yonah, Encyclopaedia Judaica, ad v. "Anthedon"». web.archive.org. 23 Σεπτεμβρίου 2015. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Σεπτεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 22 Αυγούστου 2023. CS1 maint: Unfit url (link)
  2. Abel, Félix-Marie (1967). Géographie de la Palestine. J. Gabalda et Cie. σελ. 200 & 245. 
  3. Φλάβιος Ιώσηπος. «Ιουδαϊκή αρχαιολογία, Βιβλίο ιγ, κεφ. 357». Βικιθήκη (στα Αρχαία Ελληνικά). Ανακτήθηκε στις 22 Αυγούστου 2023. 
  4. «Ιουδαϊκή αρχαιολογία, Βιβλίο ιδ, κεφ. 88». Βικιθήκη (στα Αρχαία Ελληνικά). Ανακτήθηκε στις 22 Αυγούστου 2023. 
  5. Φλάβιος Ιώσηπος. «Ιουδαϊκός Πόλεμος, Βιβλίο Α, κεφ. 166». Βικιθήκη. Ανακτήθηκε στις 22 Αυγούστου 2023. 
  6. Φλάβιος Ιώσηπος. «Ιουδαϊκός Πόλεμος, Βιβλίο Α, κεφ. 396». Βικιθήκη. Ανακτήθηκε στις 22 Αυγούστου 2023. 
  7. 7,0 7,1 7,2 Σωζομενός. «Εκκκλησιαστική Ιστορία, Βιβλίο 5, κεφ. 9». cts.perseids.org. Ανακτήθηκε στις 22 Αυγούστου 2023.