Αλτσίνα

Αλτσίνα
Τίτλος	Alcina
Γλώσσα	Ιταλικά
Ημερομηνία δημιουργίας	1735
Ημερομηνία δημοσίευσης	18ος αιώνας
Μορφή	όπερα
Βασίζεται σε	Μαινόμενος Ορλάνδος
Χαρακτήρες	Alcina, Morgana, Oberto, Bradamante, Oronte, Ruggiero και Melisso
	Σχετικά πολυμέσα
	δεδομένα (π • σ • ε )

Η Αλτσίνα (Alcina, HWV 34) είναι μια σοβαρή όπερα (οpera seria) του Γκέοργκ Φρίντριχ Χαίντελ. Ο συντάκτης του λιμπρέτου είναι άγνωστος, αλλά η πλοκή προέρχεται από το έπος Ορλάνδος μαινόμενος του Αριόστο, το οποίο διαδραματίζεται στα χρόνια των πολέμων του Καρλομάγνου ενάντια στο Ισλάμ.

Η όπερα πρωτοπαρουσιάστηκε στο θέατρο Κόβεντ Γκάρντεν του Λονδίνου στις 16 Απριλίου του 1735. Όπως και οι άλλες όπερες του Χαίντελ, παρά την αρχική επιτυχία του, η Αλτσίνα ξεχάστηκε γρήγορα και δεν παρουσιάστηκε ξανά από το 1738 μέχρι το 1928 όταν ανακαλύφθηκε ξανά στην Λειψία της Γερμανίας.

Πλοκή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πλοκή της όπερας προέρχεται από το ποίημα Ορλάνδος μαινόμενος. Το πεπρωμένο του ηρωικού ιππότη Ρουτζέρο είναι μια σύντομη αλλά λαμπρή ζωή, αλλά ένας μάγος τον κρατάει πάντα μακρυά από την αγαπημένη του την Μπρανταμάντη. Η Μπρανταμάντη δεν ανέχεται τη αιώνια απουσία του αγαπημένου της, γι' αυτό και φοράει μια πανοπλία και ξεκινάει για να τον αναζητήσει παντού. Λίγο πριν αρχίσει η όπερα του έχει σώσει τη ζωή, βάζοντας τον Πήγασο της να πετάξει μακριά με τον Ρουτζέρο στην πλάτη του. Ο Ρουτζέρος και ο Πήγασος προσγειώνονται σε ένα νησί στη μέση του ωκεανού. Όταν ο Πήγασος τρώει από τα φύλλα μιας μυρτιάς, ο θάμνος αρχίζει να μιλάει με φωνή ανθρώπινη και εξιστορεί στον έκθαμβο Ρουτζέρο ότι είναι ο μαγεμένος ιππότης Αστόλφος, και το νησί ανήκει στις μάγισσα Αλτσίνα και στην αδερφή της Μοργκάνα. Η όμορφη Αλτσίνα παραπλανάει κάθε ιππότη που βγαίνει στο νησί της, για να τον μεταμορφώσει λίγο αργότερα σε πέτρα, ή σε ζώο, ή σε φυτό, ή σε ό,τι άλλο της έρθει εκείνη την στιγμή στην φαντασία της. Παρά την προειδοποίηση του Αστόλφου, ο Ρουτζέρος επιθυμεί να συναντήσει την μάγισσα.

Πράξη 1η[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Μπρανταμάντη αναζητάει τον αγαπημένο της. Συνοδευόμενη από τον Μελίσσο, πρώην δάσκαλο του Ρουτζέρου, φθάνει στο νησί της Αλτσίνας. Ντυμένη με πανοπλία, η Μπρανταμάντη μοιάζει με νεαρό ιππότη και γι' αυτό χρησιμοποιεί το όνομα του αδελφού της, του Ριτσάρντου. Η Μπρανταμάντη και ο Μελίσσος έχουν πάνω τους ένα μαγικό δαχτυλίδι που κάνει όποιον το φοράει να ανακαλύπτει κάθε απάτη. Με το δαχτυλίδι αυτό σχεδιάζουν να λύσουν τα μάγια της Αλτσίνας και να απελευθερώσουν τους μαγεμένους ιππότες.

Οι δύο τους συναντούν την μάγισσα Μοργκάνα, η οποία αμέσως ξεχνάει τον Ορόντη και ερωτεύεται τον Ριτσάρντο. Η Μοργκάνα οδηγεί τους επισκέπτες στην αυλή της αδερφής της, όπου η Μπρανταμάντη ανακαλύπτει με τρόμο, ότι ο Ρουτζέρος έχει γίνει ερωμένος της Αλτσίνας, ενώ βρίσκεται και σε μια κατάσταση πλήρους αμνησίας περί της προηγούμενης ζωής του. Στο παλάτι της Αλτσίνας βρίσκεται και ένα μικρό παιδάκι, ο Ομπέρτος, που ψάχνει να βρει τον πατέρα του, τον Αλφόνσο, με τον οποίο πριν από καιρό είχε ναυαγήσει στο νησί αυτό.

Εν τω μεταξύ, ο Ορόντης ανακαλύπτει ότι η Μοργκάνα έχει ερωτευτεί τον Ριτσάρντο, και τον προκαλεί σε μια μονομαχία. Η Μοργκάνα σταματά την διαμάχη, αλλά ο Ορόντης είναι σε κακή διάθεση και ξεσπάει επάνω στον Ρουτζέρο. Του λέει τι έκανε η Αλτσίνα με τους προηγούμενους εραστές της και προσθέτει ότι η Αλτσίνα έχει ερωτευτεί το νεόφερτο Ριτσάρντο. Ο Ρουτζέρος εξάπτεται και τα βάζει με την Αλτσίνα όλο ζήλια και θυμό. Τα πράγματα παίρνουν ακόμα χειρότερη τροπή όταν παρουσιάζεται ο Ριτσάρντο και προσποιείται ότι αγαπάει την Αλτσίνα.

Η Αλτσίνα λέει στην Μοργκάνα ότι προγραμματίζει να μεταμορφώσει τον Ριτσάρντο σε ζώο, για να αποδείξει στον Ρουτζέρο πόσο τον αγαπάει πραγματικά. Η Μοργκάνα ικετεύει τον Ριτσάρντο να δραπετεύσει από το νησί της Αλτσίνας, αλλά αυτός της λέει ότι δεν μπορεί να φύγει και να εγκαταλείψει «την αγάπη του». Η Μοργκάνα που ακόμα νομίζει ότι ο Ριτσάρντο είναι άντρας, πιστεύει ότι με αυτά τα λόγια της εκμυστηρεύτηκε την αγάπη του γι' αυτή και είναι γεμάτη χαρά. Στην πραγματικότητα όμως, η Μπρανταμάντη εννοούσε τον Ρουτζέρο.

Πράξη 2η[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Μελίσσσος εκμυστηρεύεται στον Ρουτζέρο τον λόγο που βρίσκονται εκεί και το καθήκον που έχουν αναβάλει και τον αφήνει να φορέσει το μαγικό δαχτυλίδι. Κάτω από την επιρροή του, ο Ρουτζέρος βλέπει το νησί όπως είναι πραγματικά—μια έρημος, που κατοικείται από τέρατα. Ο Ρουτζέρος γίνεται καλά, πραγματοποιεί ότι πρέπει να φύγει από το νησί, αλλά ακόμα και τώρα που συνειδητοποίησε ότι το μαγευτικό νησί και η γοητευτική Αλτσίνα ήταν απλώς παραισθήσεις, δεν μπορεί να ξεχάσει την ομορφιά τους που θα τον συνοδεύουν για το υπόλοιπο της ζωής του.

Ο Μελίσσος προειδοποιεί τον Ρουτζέρο ότι δεν μπορεί να εγκαταλείψει το νησί, γιατί η Αλτσίνα έχει απέραντες μαγικές δυνάμεις, και πρέπει να καλύψει τη φυγή του με την πρόφαση ότι επιθυμεί να πάει για κυνήγι. Ο Ρουτζέρος συμφωνεί, αλλά, είναι πολύ μπερδεμένος από τα μαγικά και τις παραισθήσεις που συμβαίνουν στο νησί, και έτσι, όταν βλέπει επιτέλους την Μπρανταμάντη νομίζει ότι είναι άλλη μια από τις παραισθήσεις της Αλτσίνας. Η Μρανταμάντη είναι απελπισμένη. Το ίδιο και η Αλτσίνα. Πεπεισμένη για την αδιαφορία του Ρουτζέρου, σκοπεύει να μεταμορφώσει τον Ριτσάρντο σε ζώο. Ο Ρουτζέρο πρέπει να βιαστεί και να πείσει τη μάγισσα ότι δεν χρειάζεται οποιαδήποτε απόδειξη της αγάπης της.

Ο Ορόντης συνειδητοποιεί ότι ο Ριτσάρντο, ο Μελίσσος και ο Ρουτζέρος έχουν κάποιος είδος συμμαχίας, ενώ η Μοργκάνα και η Αλτσίνα ψυλλιάζονται ότι κάποια απάτη πάει να γίνει. Αλλά είναι πάρα πολύ αργά: Οι δυνάμεις της Αλτσίνας τρέφονται από τις παραισθήσεις που χρησιμοποιεί και, καθώς η αληθινή αγάπη μπαίνει στη ζωή της, οι μαγικές δυνάμεις της φθίνουν. Στο τέλος της δεύτερης πράξης, η Αλτσίνα προσπαθεί να επικαλεστεί τα κακά πνεύματα για να αποτρέψει την φυγή του Ρουτζέρου, αλλά τα μάγια της αποτυγχάνουν—η μουσική της ορχήστρας σιωπάει ενώ η Αλτσίνα συνεχίζει την επίκλησή της.

Πράξη 3η[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά από αυτό η όπερα θα τελειώσει γρήγορα. Η Μοργκάνα και ο Ορόντης προσπαθούν να ξαναφτιάξουν τη σχέση τους. Η Μοργκάνα θα επιστρέψει στον Ορόντη, αλλά αυτός θα την κάνει πέρα. Μόλις του φύγει όμως θα αναγνωρίσει ότι την αγαπάει ακόμα. Ο Ρουτζέρος θα επιστρέψει στον δρόμο της αρετής και του ηρωισμού. Ο Ομπέρτος θα γνωρίσει ένα λιοντάρι (ο πατέρας του;) που θα τον ακολουθήσει.

Η Μρανταμάντη και ο Ρουτζέρος θα αποφασίσουν ότι πρέπει να καταστρέψουν την μαγική δύναμη της Αλτσίνας. Η Αλτσίνα τους εκλιπαρεί, αλλά ο Ρουτζέρο δεν την ακούει. Το παλάτι της Αλτσίνας καταρρέει, ενώ οι δύο αδελφές μάγισσες λιποθυμούν. Όλοι οι πρώην εραστές ιππότες που είχαν μεταμορφωθεί, ξαναβρίσκουν την ανθρώπινη μορφή τους. Το λιοντάρι του Ομπέρτου ξαναγίνεται ο πατέρας του Αλφόνσος. Όλο και περισσότεροι ιππότες εμφανίζονται στο νησί. «Ήμουν ένας βράχος», λέει ο ένας, «εγώ ένα δέντρο» λέει άλλος, και «εγώ ένα κύμα στον ωκεανό...» ένας τρίτος. Οι ιππότες γιορτάζουν την σωτηρία τους με τραγούδια και χαρές, και ξεχνούν την Αλτσίνα.