Αθανάσιος Σπανός

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Ο Αθανάσιος Ι.Σπανός (1858-1951) ήταν συγγραφέας και δάσκαλος.

Αθανάσιος Σπανός
Γενικές πληροφορίες
ΓέννησηΑθανάσιος Ι. Σπανός
1858
Αδριανούπολη
Θάνατος29 Οκτωβρίου 1951
Αλεξανδρούπολη
ΕθνικότηταΕλληνική
Χώρα πολιτογράφησηςΕλληνική
Εκπαίδευση και γλώσσες
ΕκπαίδευσηΓυμνάσιο Αδριανουπόλεως
Πληροφορίες ασχολίας
ΙδιότηταΣυγγραφέας, Δάσκαλος, Ιδρυτής
Οικογένεια
ΣύζυγοςΡαλλού (Ρέα)
ΤέκναΔημήτριος, Αδαμάντιος, Ιωάννης, Ευφροσύνη και Όλγα
ΓονείςΙωάννης Βεγκλής
ΣυγγενείςΑικατερίνη(αδερφή),Πασχάλης Χριστοδούλου(εγγονός)

Βιογραφικό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Αθανάσιος Ι. Σπανός γεννήθηκε στην Αδριανούπολη το 1858 και πέθανε στην Αλεξανδρούπολη, στις 29 Οκτωβρίου 1951. Ο πατέρας του Ιωάννης Βεγκλής, ήταν καπνέμπορος από την Ήπειρο, αλλά πέθανε σε νεαρή ηλικία, οπότε και ο ίδιος υιοθετήθηκε από μια θεία του, απ΄όπου και πήρε το επώνυμο του. Ήθελε να σπουδάσει μηχανικός και να φύγει στο εξωτερικό αλλά μια νεανική αταξία του ήταν η αιτία που έκανε τη θεία του να χάσει την εμπιστοσύνη προς το πρόσωπο του και να μην το στείλει να σπουδάσει στην Ευρώπη. Φοίτησε στο Γυμνάσιο Αδριανουπόλεως και σε ηλικία 18 ετών πρωτοδιορίστηκε δάσκαλος στο Ιμπρίκ Τεπέ, χωριό Ελλήνων αλβανόφωνων της Ανατολικής Θράκης. Ήταν φιλομαθέστατος και ότι δεν έμαθε σε πανεπιστημιακές σπουδές, το έμαθε μόνος του. Τάφηκε στον ίδιο οικογενειακό τάφο, στο Παλαιό Νεκροταφείο στην Αλεξανδρούπολη, μαζί με τη γυναίκα του Ραλλού (Ρέα), τις κόρες του Όλγα και Ευφορσύνη.[1]

Διδασκαλία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Αθανάσιος Ι. Σπανός δίδαξε επί πενήντα ολόκληρα χρόνια, τα πρώτα σε τουρκοκρατούμενα εδάφη, και από το 1913 και μετά, στα απελευθερωμένα ελληνικά εδάφη. Υπήρξε δάσκαλος διαδοχικά στη Μακρά Γέφυρα, στο Δεδέ-Αγάτς – σημερινή Αλεξανδρούπολη, στην Κεσσάνη, στο Σουφλί, στην Αίνο και στη Σαμοθράκη, όπου παρέμεινε για 6 χρόνια (1913-1919), και με την απελευθέρωση της Αλεξανδρούπολης, ήρθε με το αντιτορπιλικό «Λόγχη» από τη Σαμοθράκη στην Αλεξανδρούπολη, για να αναλάβει την οργάνωση των Δημοτικών Σχολείων στην απελευθερωμένη περιοχή. Διετέλεσε για πολλά χρόνια διευθυντής του 3ου Δημοτικού Σχολείου Αλεξανδρούπολης, από το οποίο πέρασαν πολλά γνώριμα πρόσωπα, τα οποία αποτέλεσαν αργότερα σημαντικούς παράγοντες και βασικά στελέχη στην κοινωνία της Αλεξανδρούπολης.

Φιλανθρωπικό έργο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Όταν άρχιζε να σχηματίζεται η πόλη και να πληθαίνει το ελληνικό στοιχείο στο τέλος του 19ου αιώνα, ο Σπανός από τους πρώτου, μαζί με τον Κλήρο, διενεργούσε εράνους στα τουρκοκρατούμενα αστικά κέντρα, μέχρι και τη Σμύρνη, για την ίδρυση των πρώτων σχολείων και του ναού του Αγίου Νικολάου Αλεξανδρούπολης.

Συγγραφικό έργο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Αθανάσιος Ι. Σπανός δημοσίευσε εργασία για τον Διογένη, τον κυνικό φιλόσοφο, που τυπώθηκε στη Σμύρνη το 1895. Είχε εκδώσει λεξικό κύριων ονομάτων, για να δίνουν οι ανάδοχοι σωστά τα Ελληνικά ονόματα στους νεοφώτιστους κατά τη βάφτιση. Το 1930 φιλοτέχνησε το πρώτο ανάγλυφο χάρτη του Ν.Έβρου, βασιζόμενος σε στοιχεία των στρατιωτικών αρχών. Εξέδωσε και το γεωγραφικό χάρτη του νομού, χωρισμένο σε επαρχίες, το 1945 σε κλίμακα 1:200.000. Ο λόγος που εξέδωσε αυτόν το χάρτη ήταν για να επικρατήσουν οι νέες ελληνικές ονομασίες χωριών και πόλεων, ώστε να ηχούν περίπου σαν τα παλιά τούρκικα τοπωνύμια αλλά να σημαίνουν και να φαίνονται ελληνικά π.χ. Κίρκη αντί Κιρκάς, Δέρειον αντί Ντερέ κ.ο.κ

Έπαινοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1978 ο Αθανάσιος Σπανός, κατά την εορτή των 100 χρόνων από την ίδρυση της Αλεξανδρούπολης, τιμήθηκε ως ένας από τους τέσσερις στυλοβάτες και ιδρυτές μιας πρώτης πνευματικής ζωής της πόλης μαζί με τον Αχιλλέα Σαμοθράκη, Άγγελο Ποιμενίδη και τον Γεώργιο Μαμέλη. Ο Δήμος Αλεξανδρούπολης αφιέρωσε ένα μικρό δρόμο, το 2000, στον Αθανάσιο Σπανό, βόρεια από τη Ζαρίφειο Παιδαγωγική Ακαδημία.

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Λουκά Νικολαϊδη, «Αλεξανδρούπολη, Εκατοντάχρονα 1878-1978», Αύγουστος 1978
  • Πασχάλης Α.Χριστοδούλου, «Υικός εξόδιος χαιρετισμός Ευφροσύνης Σπανού-Χριστοδούλου», ΘΡΗΙΚΙΟΣ ΑΝΕΜΟΣ, τεύχος 20-21, Μάρτιος-Ιούνιος 2000, Αλεξανδρούπολη, σσ.20-24
  • Δήμος Αλεξανδρούπολης, ΄΄Πρόσωπα & Μορφές της Αλεξανδρούπολης΄΄, Αθήνα, 2007

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]