Αγορά Θεσπρωτίας
Συντεταγμένες: 39°22′34″N 20°33′30″E / 39.37611°N 20.55833°E
| Αγορά | |
|---|---|
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Δήμος | Σουλίου |
| Γεωγραφία | |
| Νομός | Θεσπρωτίας |
| Υψόμετρο | 220 μ. |
| Πληροφορίες | |
| Παλαιά ονομασία | Λιογκάτι |
Η Αγορά (πρώην Λιογκάτι) είναι χωριό του δήμου Σουλίου στο νομό Θεσπρωτίας της περιφέρειας Ηπείρου (Σχέδιο Καλλικράτης). Σύμφωνα με την απογραφή του 2011 ο πληθυσμός της ανέρχεται στους 175 μόνιμους κατοίκους[1].
Γενικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Αγορά είναι κτισμένη νοτιοανατολικά της, πρωτεύουσας του νομού, Ηγουμενίτσας σε υψόμετρο 220 μέτρων[2] παρά τον ποταμό Κωκυτό στους πρόποδες του Κορύλα. Ο πληθυσμός της Αγοράς ασχολείται κατά κύριο λόγο με την κτηνοτροφία και τη γεωργία. Εκκλησιαστικά υπάγεται στη μητρόπολη Παραμυθίας, Φιλιατών, Γηρομερίου και Πάργας, ενώ η κεντρική εκκλησία του χωριού είναι αφιερωμένη στη Μεταμόρφωση του Σωτήρος[3].
Ιστορικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας ήταν γνωστή ως Λιογκάτι ή Λιογκάτη, ονομασία που κράτησε μέχρι το 1928[2]. Κατά τις τελευταίες δεκαετίες της Τουρκοκρατίας υπαγόταν στον καζά Παραμυθιάς του σαντζακίου Ιωαννίνων[4]. Σύμφωνα με έκθεση του 1874 που συντάχτηκε από τον τότε επίσκοπο Παραμυθίας Άνθιμο με αποδέκτη τον Ηπειρωτικό Φιλεκπαιδευτικό Σύλλογο Κωνσταντινουπόλεως, στην Αγορά ζούσαν 12 οικογένειες[5], ενώ λίγα χρόνια αργότερα, σύμφωνα με την εκτίμηση του επιτελικού γραφείου του ελληνικού υπουργείου Στρατιωτικών, είχε 60 κατοίκους[6]. Το 1895 η επίσημη απογραφή που διενεργήθηκε από την οθωμανική διοίκηση αναφέρει την Αγορά ως ελεύθερο χωριό στο οποίο κατοικούσαν 27 άτομα (20 άνδρες και 7 γυναίκες) κατανεμημένα σε έξι φορολογικούς χανέδες[4]. Το 1910, σύμφωνα με στοιχεία της τοπικής μητρόπολης, είχε πληθυσμό 60 κατοίκων και παράλληλα διέθετε ελληνικό σχολείο με έναν δάσκαλο και δέκα μαθητές[7] και τρία χρόνια αργότερα, η πρώτη ελληνική απογραφή που πραγματοποιήθηκε στην Ήπειρο μετά την απελευθέρωσή της από τον ελληνικό στρατό κατά τους Βαλκανικούς Πολέμους βρήκε στον οικισμό 83 κατοίκους[8].
Κατά τη διάρκεια της Κατοχής υπολογίζεται πως καταστράφηκαν 17 οικήματα του χωριού. Παράλληλα τρεις κάτοικοί του σκοτώθηκαν από τις γερμανικές δυνάμεις και τις ένοπλες ομάδες Τσάμηδων δοσίλογων[9].
Διοικητικά, μετά την ενσωμάτωση στο ελληνικό κράτος, η Αγορά υπήχθη στην κοινότητα Σκανδάλου της επαρχίας Σουλίου του νομού Ιωαννίνων και το 1937 προσαρτήθηκε στο νεοσύστατο τότε νομό Θεσπρωτίας. Το 1997 υπήχθη στον καποδιστριακό δήμο Αχέροντα[2], ενώ από το 2011 υπάγεται στον διευρυμένο δήμο Σουλίου[1].
Απογραφές πληθυσμού[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
| Απογραφή | 1895 | 1913 | 1928 | 1940 | 1951 | 1961 | 1971 | 1981 | 1991 | 2001 | 2011 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Πληθυσμός | 27[4] | 83[8] | 131[2] | 171[2] | 246[2] | 294[2] | 223[2] | 185[2] | 184[2] | 208 | 175[1] |
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 «Αγορά (η) Δήμου Σουλίου Τοπική Κοινότητα Σκανδάλου. Θεσπρωτία – Ήπειρος». dhmos.gr. Δήμοι, πόλεις και χωριά Ελλάδας. Ανακτήθηκε στις 28 Δεκεμβρίου 2016.[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 Μιχαήλ Σταματελάτος, Φωτεινή Βάμβα-Σταματελάτου, Γεωγραφικό Λεξικό της Ελλάδας, ΤΑ ΝΕΑ, 2012, Α΄ τόμος, σελ. 41.
- ↑ «Αγορά». imparamythias.gr. Ιερά Μητρόπολις Παραμυθίας, Φιλιατών, Γηρομερίου και Πάργας. Ανακτήθηκε στις 28 Δεκεμβρίου 2016.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Μιχάλης Κοκολάκης, Η τουρκική στατιστική της Ηπείρου στο Σαλναμέ του 1895, Τετράδια Εργασίας, τεύχος 18, Κέντρο Νεοελληνικών Ερευνών, Αθήνα 2008, σελ. 268.
- ↑ Χαράλαμπος Φούκης, Η βασική εκπαίδευση στη Θεσπρωτία ( ύστερη τουρκοκρατία, 1854 - 1913 ), Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, Διδακτορική Διατριβή, Ιωάννινα 2008, σελ. 189.
- ↑ Ιφ. Κοκκίδης (επιμ.), Οδοιπορικά Ηπείρου και Θεσσαλίας. Υπό του παρά τω Υπουργείω των Στρατιωτικών Επιτελικού Γραφείου, Εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Αθήναι 1880, σελ. 38.
- ↑ Φούκης, 2008, σελ. 599.
- ↑ 8,0 8,1 Βασίλειον της Ελλάδος. Υπουργείον Εθνικής Οικονομίας, Διεύθυνσις Στατιστικής, Απαρίθμησις των κατοίκων των νέων επαρχιών της Ελλάδος του έτους 1913, Εν Αθήναις, 1915, σελ. 66.
- ↑ Έκθεσις των γενομένων ζημιών εν γένει Ηπείρου από της κηρύξεως του Ελληνο-ιταλικού πολέμου (28-10-40) μέχρι της τελικής απελευθερώσεώς της, Οκτώβριος 1944, Βιβλιοθήκη Ηπειρωτικής Εταιρείας Αθηνών, Αθήνα 1987, σελ. 144 και 148.
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- "Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Larousse Britannica" τομ.2ος, σελ.79.
- "Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια" τομ.ΙΣΤ΄, σελ.158. (Λιογκάτι)