Πρέμιερ Λιγκ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Πρέμιερ Λιγκ
Ίδρυση1992
ΧώραΑγγλία Αγγλία
Αριθμός ομάδων20
Επίπεδο1
ΥποβιβασμόςΤσάμπιονσιπ
Τοπικά κύπελλαΚύπελλο Αγγλίας
Λιγκ Καπ Αγγλίας
Σούπερ Καπ Αγγλίας
Προκρίνει σεΤσάμπιονς Λιγκ
Γιουρόπα Λιγκ
Γιουρόπα Κόνφερενς Λιγκ
Τρέχων κάτοχοςΜάντσεστερ Σίτι (9ος τίτλος)
Περισ. κατακτήσειςΜάντσεστερ Γιουνάιτεντ (20)
Τηλεοπτική κάλυψηSky Sports και BT Sport
Ιστοσελίδαpremierleague.com
2023-24
Commons page Πολυμέσα σχετικά με τη διοργάνωση

Η Πρέμιερ Λιγκ (αγγλικά: Premier League‎‎) είναι η κορυφαία κατηγορία του αγγλικού ποδοσφαιρικού συστήματος. Αποτελείται από 20 επαγγελματικές ομάδες και η εκάστοτε νικήτρια θεωρείται πρωταθλήτρια Αγγλίας.

Η Πρέμιερ Λιγκ ιδρύθηκε στις 20 Φεβρουαρίου 1992 από 22 κορυφαίους συλλόγους της Αγγλίας, οι οποίοι αποχώρησαν από την Φούτμπολ Λιγκ (The Football League) για να σχηματίσουν την Πρέμιερ Λιγκ (μειώθηκαν σε 20 ομάδες το 1995). Ως εκ τούτου, θεωρείται ανεξάρτητη από τις υπόλοιπες κατηγορίες του αγγλικού ποδοσφαίρου. Επίσης, το πρωτάθλημα μετονομάστηκε από FA Premier League σε Premier League το 2007.[1]

Οι 7 κορυφαίες ομάδες της Πρέμιερ Λιγκ κάθε σεζόν αποκτούν το δικαίωμα να μετέχουν στα Ευρωπαϊκά κύπελλα, ενώ οι ομάδες που καταλαμβάνουν τις τρεις τελευταίες θέσεις υποβιβάζονται στην Τσάμπιονσιπ. Συνολικά 23 σύλλογοι έχουν καταφέρει να κατακτήσουν τον τίτλο της κορυφαίας κατηγορίας του αγγλικού ποδοσφαίρου από το 1888 μέχρι σήμερα, με την Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ να είναι η πιο επιτυχημένη ομάδα συνολικα,με 20 κατακτήσεις. Από την ίδρυση της Πρέμιερ Λιγκ το 1992, η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ είναι η ομάδα με τους περισσότερους τίτλους (13).

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Προέλευση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παρά τις σημαντικές ευρωπαϊκές επιτυχίες κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1970 και στις αρχές της δεκαετίας του 1980, στα τέλη της δεκαετίας του '80 το αγγλικό ποδόσφαιρο άρχισε να φθίνει. Στάδια υπό κατάρρευση, φίλαθλοι οι οποίοι υπέμειναν τις φτωχές εγκαταστάσεις, ο χουλιγκανισμός ανθούσε και οι αγγλικοί σύλλογοι είχαν αποκλειστεί από τις ευρωπαϊκές διοργανώσεις για πέντε χρόνια μετά την καταστροφή του Σταδίου Χέιζελ το 1985.[2] Η Φούτμπολ Λιγκ Φέρστ Ντιβίζιον (Football League First Division), η οποία εκείνη την εποχή αποτελούσε την κορυφαία κατηγορία του αγγλικού ποδοσφαίρου από την ίδρυσή της το 1888, ήταν πολύ πίσω από πρωταθλήματα όπως η ιταλική Σέριε Α και η Λα Λίγκα της Ισπανίας στις συμμετοχές και τα έσοδα, ενώ πολλοί κορυφαίοι Άγγλοι ποδοσφαιριστές είχαν μετακομίσει στο εξωτερικό.[3]

Στις αρχές της δεκαετίας του 1990, η πτωτική τάση είχε αρχίσει να αντιστρέφεται. Στο Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου 1990, η Αγγλία έφτασε στους ημιτελικούς. Η UEFA, το διοικητικό όργανο του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου, ήρε την πενταετή απαγόρευση των αγγλικών συλλόγων να παίζουν σε ευρωπαϊκές διοργανώσεις το 1990, με αποτέλεσμα η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ να κατακτήσει το Κύπελλο Κυπελλούχων το 1991.

Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1980, μεγάλοι αγγλικοί σύλλογοι είχαν αρχίσει να μετατρέπονται σε επαγγελματικά εγχειρήματα, εφαρμόζοντας εμπορικές αρχές στη διοίκηση συλλόγων για τη μεγιστοποίηση των εσόδων. Ο Μάρτιν Έντουαρντς της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, ο Ίρβινγκ Σκολάρ της Τότεναμ και ο Ντέιβιντ Ντάιν της Άρσεναλ ήταν μεταξύ άλλων αρχηγοί σε αυτόν τον μετασχηματισμό.[4] Η εμπορική επιταγή οδήγησε τους κορυφαίους συλλόγους να επιδιώξουν να αυξήσουν την ισχύ και τα έσοδά τους: οι σύλλογοι της κορυφαίας κατηγορίας απείλησαν ότι θα αποχωρίσουν από τη Φούτμπολ Λιγκ και, με αυτόν τον τρόπο, κατάφεραν να αυξήσουν τη δύναμη ψήφου τους και να αποκτήσουν μια πιο ευνοϊκή οικονομική προμήθεια λαμβάνοντας μερίδιο 50% όλων των εσόδων από την τηλεόραση και τις χορηγίες το 1986.[4] Απαίτησαν από τις τηλεοπτικές εταιρείες να πληρώσουν περισσότερα για την κάλυψη αγώνων ποδοσφαίρου και τα έσοδα από την τηλεόραση αυξήθηκαν σημαντικά. Η Φούμπολ Λιγκ έλαβε 6,3 εκατομμύρια λίρες για μια διετή συμφωνία το 1986, αλλά μέχρι το 1988, σε συμφωνία που συμφωνήθηκε με την ITV, η τιμή αυξήθηκε στα 44 εκατομμύρια λίρες σε τέσσερα χρόνια (περίπου 50,5 εκατομμύρια ευρώ), με τους κορυφαίους συλλόγους να λαμβάνουν 75% των χρημάτων.[5][6] Σύμφωνα με το Scholar, το οποίο συμμετείχε στις διαπραγματεύσεις για τηλεοπτικές συμφωνίες, καθένας από τους συλλόγους της πρώτης κατηγορίας λάμβανε μόνο περίπου £25.000 ετησίως από τηλεοπτικά δικαιώματα πριν από το 1986. Αυτό αυξήθηκε σε περίπου £50.000 στη διαπραγμάτευση του 1986 και στη συνέχεια σε £600.000 το 1988.[7]

Οι διαπραγματεύσεις του 1988 διεξήχθησαν υπό την απειλή δέκα συλλόγων που θα αποχωρούσαν για να σχηματίσουν μια «σούπερ λίγκα», αλλά τελικά πείστηκαν να παραμείνουν, με τους κορυφαίους συλλόγους να παίρνουν τη μερίδα του λέοντος στη συμφωνία.[5] Οι διαπραγματεύσεις έπεισαν επίσης τους μεγαλύτερους συλλόγους ότι για να λάβουν αρκετές ψήφους, έπρεπε να πάρουν μαζί τους ολόκληρη την πρώτη κατηγορία και όχι ένα μέρος της.[8] Στις αρχές της δεκαετίας του 1990, οι μεγάλοι σύλλογοι σκέφτηκαν και πάλι να αποχωρήσουν, ειδικά τώρα που έπρεπε να χρηματοδοτήσουν το κόστος της αναβάθμισης του σταδίου, λόγω του Taylor Report.[9]

Ίδρυση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στο τέλος της αγωνιστικής περιόδου του 1991, υπήρξε η πρόταση για τη δημιουργία ενός νέου πρωταθλήματος με την αιτιολογία ότι θα αποφέρει περισσότερα χρήματα στο παιχνίδι συνολικά. Η ιδρυτική συμφωνία των μελών, η οποία υπεγράφη στις 17 Ιουλίου του 1991 από τους κορυφαίους συλλόγους της κατηγορίας, έθεσε τις βασικές αρχές για τη σύσταση της ΦΑ Πρέμιερ Λιγκ (FA Premier League).[10] Η νεοσυσταθείσα κορυφαία κατηγορία είχε πλέον εμπορική ανεξαρτησία από την Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία και την Φούτμπολ Λιγκ (Football League), καθώς είχε τη δυνατότητα να διαπραγματευτεί το πρόγραμμα τηλεοπτικής κάλυψης των αγώνων και τις συμφωνίες χορηγίας. Το επιχείρημα που διατυπώθηκε κατά την εποχή εκείνη ήταν ότι το επιπλέον εισόδημα θα επέτρεπε τους αγγλικούς συλλόγους να ανταγωνιστούν τις μεγάλες ποδοσφαιρικές ομάδες της Ευρώπης.[3]

Λόγω της επιμονής της Διεθνούς Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας (FIFA) σχετικά με το ότι τα εγχώρια πρωταθλήματα πρέπει να μειώσουν τον αριθμό των αγώνων που παίζουν οι ομάδες, ο αριθμός των συλλόγων μειώθηκε σε 20 το 1995, όταν τέσσερις ομάδες είχαν υποβιβαστεί από το πρωτάθλημα και μόνο δύο ομάδες προβιβάστηκαν. Στις 8 Ιουνίου του 2006, η FIFA ζήτησε από όλα τα μεγάλα ευρωπαϊκά πρωταθλήματα, συμπεριλαμβανομένων της Ιταλικής Σέριε Α΄ και Λα Λίγκα της Ισπανίας, να μειώσουν τον αριθμό των ομάδων τους σε 18 από την έναρξη της περιόδου 2007-08. Η Πρέμιερ Λιγκ απάντησε ανακοινώνοντας την πρόθεσή της να αντισταθεί σε μια τέτοια μείωση. Τελικά, η περίοδος 2007-08 ξεκίνησε και πάλι με 20 ομάδες.[11]

Εταιρική διάρθρωση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Football Association Premier League Ltd (FAPL)[12][13] λειτουργεί ως εταιρεία και ανήκει στους 20 συλλόγους μέλη της. Κάθε σύλλογος είναι μέτοχος, με μία ψήφο ο καθένας σε θέματα όπως αλλαγές κανόνων και συμβάσεις. Οι σύλλογοι εκλέγουν πρόεδρο, διευθύνων σύμβουλο, και το Διοικητικό Συμβούλιο το οποίο επιβλέπει τη λειτουργία του πρωταθλήματος.[14] Ο σημερινός πρόεδρος είναι ο Σερ Ντέιβ Ρίτσαρντς, ο οποίος διορίστηκε τον Απρίλιο του 1999, και διευθύνων σύμβουλος είναι ο Ρίτσαρντ Σκιούντμορ, οι οποίοι ανέλαβαν τα καθήκοντά τους τον Νοέμβριο του 1999.[15] Ο πρώην πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος, Τζον Κουίντον και Πίτερ Λίβερ, αναγκάστηκαν να παραιτηθούν το Μάρτιο του 1999, μετά την ανάθεση των συμβάσεων συμβουλών στα πρώην στελέχη της Sky Σαμ Τσίσομ και Ντέιβιντ Τσανς.[16] Η Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία (The FA) δεν εμπλέκεται άμεσα στη λειτουργία της Premier League, αλλά έχει το δικαίωμα άσκησης βέτο ως ειδική μέτοχος κατά την εκλογή του προέδρου και του διευθύνοντος συμβούλου και όταν εγκρίνονται νέοι κανόνες από την Premier League.[17]

Η Πρέμιερ Λιγκ στέλνει εκπροσώπους στην Ομοσπονδία Ευρωπαϊκών Συλλόγων (ECA), ο αριθμός των οποίων καθορίζεται σύμφωνα με τους συντελεστές της UEFA. Για την περίοδο 2012–13 η Πρέμιερ Λιγκ είχε 10 εκπροσώπους από τους αντίστοιχους συλλόγους: Άρσεναλ, Άστον Βίλα, Τσέλσι, Έβερτον, Φούλαμ, Λίβερπουλ, Μάντσεστερ Σίτι, Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, Νιούκαστλ και Τότεναμ.[18] Η Ομοσπονδία Ευρωπαϊκών Συλλόγων είναι υπεύθυνη για την εκλογή τριών μελών στην Επιτροπή Διασυλλογικών Διοργανώσεων της UEFA, η οποία συμμετέχει στις εργασίες όσον αφορά τις διοργανώσεις της UEFA, όπως το Τσάμπιονς Λιγκ και το Γιουρόπα Λιγκ.[19]

Λογότυπο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το λογότυπο της διοργανώτριας αρχής Premier League, έχει εξελιχθεί με το πέρασμα του χρόνου. Κύριο στοιχείο του αποτελεί ο λέων.[20]

Δομή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Διοργάνωση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Πρέμιερ Λιγκ απαρτίζεται από 20 ομάδες. Κατά τη διάρκεια της περιόδου (από τον Αύγουστο ως τον Μάιο) κάθε ομάδα αγωνίζεται με με κάθε άλλη ομάδα δύο φορές, μια φορά εντός έδρας και μία εκτός, για συνολικά 38 παιχνίδια. Οι ομάδες λαμβάνουν τρεις βαθμούς για τη νίκη και ένα για την ισοπαλία. Δεν λαμβάνονται βαθμοί για την ήττα. Οι ομάδες κατατάσσονται ανάλογα με τη συνολική βαθμολογία, τη διαφορά τερμάτων και στη συνέχεια τον αριθμό τερμάτων. Αν εξακολουθεί να υπάρχει ισοβαθμία, οι ομάδες θεωρούνται ότι κατέχουν την ίδια θέση. Αν υπάρχει ισοβαθμία όσον αφορά την κατάκτηση του πρωταθλήματος, τον υποβιβασμό ή την πρόκριση σε άλλες διοργανώσεις, τότε διεξάγεται αγώνας κατάταξης μεταξύ των δύο ισόβαθμων ομάδων.[21] Οι τρεις χαμηλότερες στην κατάκτηση ομάδες υποβιβάζονται στη Φούτμπολ Λιγκ Τσάμπιονσιπ, ενώ οι δύο κορυφαίες στην κατάταξη ομάδες της Φούτμπολ Λιγκ Τσάμπιονσιπ, μαζί με τη νικήτρια των αγώνων κατάταξης που αφορούν τις ομάδες που τερμάτισαν στην τρίτη έως και την έκτη θέση, κερδίζουν την άνοδο στη θέση των υποβιβασθένων ομάδων.[22]

Δικαίωμα συμμετοχής στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Την περίοδο 2009–10, οι προϋποθέσεις για δικαίωμα συμμετοχής στο ΟΥΕΦΑ Τσάμπιονς Λιγκ άλλαξε, καθώς οι τέσσερις κορυφαίες ομάδες της Πρέμιερ Λιγκ, πληρούν τις προϋποθέσεις για τη συμμετοχή στο ΟΥΕΦΑ Τσάμπιονς Λιγκ, με τις τρεις πρώτες ομάδες να εισέρχονται απευθείας στη φάση των ομίλων. Προηγουμένως μόνο οι δύο πρώτες ομάδες προκρίνονταν αυτόματα στους ομίλους. Η τέταρτη θέση οδηγεί στο γύρο των πλέι-οφ για μη πρωταθλητές, σε δύο αναμετρήσεις νοκ-άουτ με σκοπό την πρόκριση στη φάση των ομίλων.[23]

Η ομάδα που τερμάτισε πέμπτη στην Πρέμιερ Λιγκ προκρίνεται στο ΟΥΕΦΑ Γιουρόπα Λιγκ, καθώς και οι ομάδες που τερματίζουν στην έκτη και έβδομη θέση μπορούν υπό προϋποθέσεις να λάβουν δικαίωμα συμμετοχής, ανάλογα με τις νικήτριες και τις φιναλίστ των δύο εγχώριων διοργανώσεων κυπέλλου. Δύο θέσεις για το ΟΥΕΦΑ Γιουρόπα Λιγκ προορίζονται για την νικήτρια της κάθε μιας από τις εγχώριες διοργανώσεις κυπέλλου. Αν η κάτοχος του Κυπέλλου Αγγλίας (FA Cup) πληροί τις προϋποθέσεις για συμμετοχή στο ΟΥΕΦΑ Τσάμπιονς Λιγκ, τότε τη θέση της στο ΟΥΕΦΑ Γιουρόπα Λιγκ καταλαμβάνει η φιναλίστ και αν η φιναλίστ έχει επίσης προκριθεί στο ΟΥΕΦΑ Τσάμπιονς Λιγκ, τότε τη θέση της στο ΟΥΕΦΑ Γιουρόπα Λιγκ καταλαμβάνει η ομάδα που τερμάτισε στην επόμενη καλύτερη θέση στην Πρέμιερ Λιγκ. Αν η νικήτρια του Λιγκ Καπ (League Cup) έχει ήδη προκριθεί, η θέση πηγαίνει στην επόμενη ομάδα με καλύτερη θέση στο πρωτάθλημα.[24][25] Άλλη μία θέση στο UEFA Europa League είναι επίσης διαθέσιμη μέσω της πρωτοβουλίας Fair Play. Αν η Πρέμιερ Λιγκ έχει μία από τις τρεις υψηλότερες θέσεις στην κατάταξη του Fair Play στην Ευρώπη, η υψηλότερη κατάταξη της ομάδας στο Fair Play της Πρέμιερ Λιγκ που δεν έχει ήδη προκριθεί στο ΟΥΕΦΑ Γιουρόπα Λιγκ, λαμβάνει δικαίωμα συμμετοχής αυτόματα για τον πρώτο προκριματικό γύρο της διοργάνωσης.[26]

Μια εξαίρεση από το σύνηθες ευρωπαϊκό σύστημα προεπιλογής συνέβη το 2005, όταν η Λίβερπουλ κέρδισε το Τσάμπιονς Λιγκ το προηγούμενο έτος, αλλά στο πρωτάθλημα της Πρέμιερ Λιγκ δεν τερμάτησε σε θέση που οδηγούσε στο Τσάμπιονς Λιγκ. Η UEFA έδωσε ειδική εξαίρεση για Λίβερπουλ ώστε να μπει στο Τσάμπιονς Λιγκ, δίνοντας στην Αγγλία πέντε θέσεις.[27] Η UEFA, στη συνέχεια έκρινε ότι η εκάστοτε κάτοχος του τροπαίου, αυτόματα πληροί τις προϋποθέσεις για τη συμμετοχή της στη διοργάνωση του επόμενου έτους, ανεξάρτητα από την κατάταξή της στο εγχώριο πρωτάθλημα. Ωστόσο, για τις ομοσπονδίες με τέσσερις συμμετέχοντες στο Τσάμπιονς Λιγκ, αν η νικήτρια του Τσάμπιονς Λιγκ κατετάγη σε χαμηλότερη θέση από τις κορυφαίες τέσσερις στο εγχώριο πρωτάθλημα της, θα μπορούσε να προκριθεί σε βάρος της ομάδας που τερμάτησε τέταρτη στο πρωτάθλημα. Καμία ομοσπονδία δεν μπορεί να έχει περισσότερες από τέσσερις συμμετέχουσες ομάδες στο Τσάμπιονς Λιγκ.[28] Αυτό συνέβη το 2012, όταν η Τσέλσι, η οποίος είχε κερδίσει το Τσάμπιονς Λιγκ το προηγούμενο έτος και ενώ τερμάτισε έκτη στο πρωτάθλημα, προκρίθηκε στο Τσάμπιονς Λιγκ στη θέση της Τότεναμ, η οποία πήγε στο Γιουρόπα Λιγκ.[29]

Το 2007, η Πρέμιερ Λιγκ βρέθηκε στην υψηλότερη κατάταξη των ευρωπαϊκών πρωταθλημάτων, με βάση τις επιδόσεις των αγγλικών ομάδων στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις, για μια περίοδο πέντε ετών. Αυτό διέκοψε την οκτώ ετών κυριαρχία του ισπανικού πρωταθλήματος, Λα Λίγα.[30]

Χορηγίες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Πρέμιερ Λιγκ είχε χορηγό από το 1993. Ο χορηγός έχει τη δυνατότητα να καθορίσει το εμπορικό όνομα του πρωταθλήματος. Υπήρξαν τρεις χορηγοί από την ίδρυσή του πρωταθλήματος.[31]

  • 1992-1993: Δίχως χορηγό (FA Premier League)
  • 1993-2001: Carling (FA Carling Premiership)[3]
  • 2001-2004: Barclaycard (Barclaycard Premiership)[3]
  • 2004-2016: Barclays (Barclays Premier League, Barclays Premiership μέχρι το 2007)[3][32]

Όπως υπάρχει χορηγία για το πρωτάθλημα, το ίδιο ισχύει και για μια σειρά από επίσημους συνεργάτες και προμηθευτές της Πρέμιερ Λιγκ.[33] Ο επίσημος προμηθευτής μπάλας για το πρωτάθλημα είναι η Nike με βάση τη σύμβαση η οποία βρίσκεται σε ισχύ από την περίοδο 2000-01, όταν και αντικατέστησε τη Mitre.

Πρωταθλητές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Φερστ Ντιβίζιον[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Περίοδος Πρωταθλητής
1888-89 Πρέστον
1889-90 Πρέστον
1890-91 Έβερτον
1891-92 Σάντερλαντ
1892-93 Σάντερλαντ
1893-94 Άστον Βίλα
1894-95 Σάντερλαντ
1895-96 Άστον Βίλα
1896-97 Άστον Βίλα
1897-98 Σέφιλντ Γιουνάιτεντ
1898-99 Άστον Βίλα
1899-00 Άστον Βίλα
1900-01 Λίβερπουλ
1901-02 Σάντερλαντ
1902-03 Σέφιλντ Γουένσντεϊ
1903-04 Σέφιλντ Γουένσντεϊ
1904-05 Νιούκασλ
1905-06 Λίβερπουλ
1906-07 Νιούκασλ
1907-08 Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ
1908-09 Νιούκασλ
1909-10 Άστον Βίλα
1910-11 Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ
1911-12 Μπλάκμπερν
1912-13 Σάντερλαντ
1913-14 Μπλάκμπερν
1914-15 Έβερτον
1915-16 δεν διεξήχθη
Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος
1916-17
1917-18
1918-19
1919-20 Γουέστ Μπρόμιτς Άλμπιον
1920-21 Μπέρνλεϊ
1921-22 Λίβερπουλ
1922-23 Λίβερπουλ
1923-24 Χάντερσφιλντ
1924-25 Χάντερσφιλντ
1925-26 Χάντερσφιλντ
1926-27 Νιούκασλ
1927-28 Έβερτον
1928-29 Σέφιλντ Γουένσντεϊ
1929-30 Σέφιλντ Γουένσντεϊ
1930-31 Άρσεναλ
1931-32 Έβερτον
1932-33 Άρσεναλ
1933-34 Άρσεναλ
1934-35 Άρσεναλ
1935-36 Σάντερλαντ
1936-37 Μάντσεστερ Σίτι
1937-38 Άρσεναλ
1938-39 Έβερτον
1939-40 δεν διεξήχθη
Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος
1940-41
1941-42
1942-43
1943-44
1944-45
1945-46
1946-47 Λίβερπουλ
1947-48 Άρσεναλ
1948-49 Πόρτσμουθ
1949-50 Πόρτσμουθ
1950-51 Τότεναμ
1951-52 Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ
1952-53 Άρσεναλ
1953-54 Γουλβς
1954-55 Τσέλσι
1955-56 Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ
1956-57 Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ
1957-58 Γουλβς
1958-59 Γουλβς
1959-60 Μπέρνλεϊ
1960-61 Τότεναμ
1961-62 Ίπσουιτς
1962-63 Έβερτον
1963-64 Λίβερπουλ
1964-65 Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ
1965-66 Λίβερπουλ
1966-67 Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ
1967-68 Μάντσεστερ Σίτι
1968-69 Λιντς
1969-70 Έβερτον
1970-71 Άρσεναλ
1971-72 Ντέρμπι
1972-73 Λίβερπουλ
1973-74 Λιντς
1974-75 Ντέρμπι
1975-76 Λίβερπουλ
1976-77 Λίβερπουλ
1977-78 Νότιγχαμ Φόρεστ
1978-79 Λίβερπουλ
1979-80 Λίβερπουλ
1980-81 Άστον Βίλα
1981-82 Λίβερπουλ
1982-83 Λίβερπουλ
1983-84 Λίβερπουλ
1984-85 Έβερτον
1985-86 Λίβερπουλ
1986-87 Έβερτον
1987-88 Λίβερπουλ
1988-89 Άρσεναλ
1989-90 Λίβερπουλ
1990-91 Άρσεναλ
1991-92 Λιντς

Πρέμιερ Λιγκ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Περίοδος Πρωταθλητής
1992-93 Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ
1993-94 Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ
1994-95 Μπλάκμπερν
1995-96 Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ
1996-97 Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ
1997-98 Άρσεναλ
1998-99 Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ
1999-00 Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ
2000-01 Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ
2001-02 Άρσεναλ
2002-03 Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ
2003-04 Άρσεναλ
2004-05 Τσέλσι
2005-06 Τσέλσι
2006-07 Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ
2007-08 Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ
2008-09 Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ
2009-10 Τσέλσι
2010-11 Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ
2011-12 Μάντσεστερ Σίτι
2012-13 Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ
2013-14 Μάντσεστερ Σίτι
2014-15 Τσέλσι
2015-16 Λέστερ
2016–17 Τσέλσι
2017-18 Μάντσεστερ Σίτι
2018-19 Μάντσεστερ Σίτι
2019-20 Λίβερπουλ
2020-21 Μάντσεστερ Σίτι
2021-22 Μάντσεστερ Σίτι
2022-23 Μάντσεστερ Σίτι

Σύνολο τίτλων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σύνολο τίτλων ανά σύλλογο
Σύλλογος Τίτλοι Χρονιές
Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ 20 1908, 1911, 1952, 1956, 1957, 1965, 1967, 1993, 1994, 1996, 1997, 1999, 2000, 2001, 2003, 2007, 2008, 2009, 2011, 2013
Λίβερπουλ 19 1901, 1906, 1922, 1923, 1947, 1964, 1966, 1973, 1976, 1977, 1979, 1980, 1982, 1983, 1984, 1986, 1988, 1990, 2020
Άρσεναλ 13 1931, 1933, 1934, 1935, 1938, 1948, 1953, 1971, 1989, 1991, 1998, 2002, 2004
Έβερτον 9 1891, 1915, 1928, 1932, 1939, 1963, 1970, 1985, 1987
Μάντσεστερ Σίτι 9 1937, 1968, 2012, 2014, 2018, 2019, 2021, 2022, 2023
Άστον Βίλα 7 1894, 1896, 1897, 1899, 1900, 1910, 1981
Σάντερλαντ 6 1892, 1893, 1895, 1902, 1913, 1936
Τσέλσι 6 1955, 2005, 2006, 2010, 2015, 2017
Σέφιλντ Γουένσντεϊ 4 1903, 1904, 1929, 1930
Νιούκασλ 4 1905, 1907, 1909, 1927
Μπλάκμπερν 3 1912, 1914, 1995
Χάντερσφιλντ 3 1924, 1925, 1926
Γουλβς 3 1954, 1958, 1959
Λιντς 3 1969, 1974, 1992
Πρέστον 2 1889, 1890
Μπέρνλεϊ 2 1921, 1960
Πόρτσμουθ 2 1949, 1950
Τότεναμ 2 1951, 1961
Ντέρμπι 2 1972, 1975
Σέφιλντ Γιουνάιτεντ 1 1898
Γουέστ Μπρόμιτς Άλμπιον 1 1920
Ίπσουιτς 1 1962
Νότιγχαμ Φόρεστ 1 1978
Λέστερ 1 2016
Σύνολο τίτλων ανά πόλη
Πόλη Τίτλοι Νικητές σύλλογοι
Μάντσεστερ 29 Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ (20), Μάντσεστερ Σίτι (9)
Λίβερπουλ 28 Λίβερπουλ (19), Έβερτον (9)
Λονδίνο 21 Άρσεναλ (13), Τσέλσι (6), Τότεναμ Χότσπερ (2)
Μπέρμιγχαμ 7 Άστον Βίλα (7)
Σάντερλαντ 6 Σάντερλαντ (6)
Σέφιλντ 5 Σέφιλντ Γουένσντεϊ (4), Σέφιλντ Γιουνάιτεντ (1)
Νιούκαστλ 4 Νιούκασλ Γιουνάιτεντ (4)
Χάντερσφιλντ 3 Χάντερσφιλντ Τάουν (3)
Γουλβερχάμπτον 3 Γούλβερχαμπτον Γουόντερερς (3)
Λιντς 3 Λιντς Γιουνάιτεντ (3)
Μπλάκμπερν 3 Μπλάκμπερν Ρόβερς (3)
Πρέστον 2 Πρέστον Νορθ Εντ (2)
Πόρτσμουθ 2 Πόρτσμουθ (2)
Μπέρνλεϊ 2 Μπέρνλεϊ (2)
Ντέρμπι 2 Ντέρμπι Κάουντι (2)
Γουέστ Μπρόμιτς 1 Γουέστ Μπρόμιτς Άλμπιον (1)
Ίπσουιτς 1 Ίπσουιτς Τάουν (1)
Νότιγχαμ 1 Νότιγχαμ Φόρεστ (1)
Λέστερ 1 Λέστερ Σίτι (1)

Συμμετοχές (ως και 2021-2022)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ομάδα Πόλη Έτος ίδρυσης Tελευταία συμμετοχή Kαλύτερη θέση 2017-18 Συμμετοχές
Έβερτον Λίβερπουλ 1878 2016-2017 1η (9 φορές) Πρέμιερ Λιγκ 114
Άστον Βίλα Μπέρμιγχαμ 1874 2015-2016 1η (7 φορές) Φούτμπολ Λιγκ Τσάμπιονσιπ 105
Λίβερπουλ Λίβερπουλ 1892 2016-2017 1η (19 φορές) Πρέμιερ Λιγκ 102
Άρσεναλ Λονδίνο 1886 2016-2017 1η (13 φορές) Πρέμιερ Λιγκ 100
Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ Μάντσεστερ 1875 2016-2017 1η (20 φορές) Πρέμιερ Λιγκ 92
Μάντσεστερ Σίτι Μάντσεστερ 1880 2020-21 1η (8 φορές) Πρέμιερ Λιγκ 88
Σάντερλαντ Σάντερλαντ 1879 2016-2017 1η (6 φορές) Πρέμιερ Λιγκ 86
Νιούκασλ Γιουνάιτεντ Νιούκασλ 1892 2015-2016 1η (4 φορές) Φούτμπολ Λιγκ Τσάμπιονσιπ 85
Τσέλσι Λονδίνο 1905 2016-2017 1η (6 φορές) Πρέμιερ Λιγκ 82
Τότεναμ Λονδίνο 1882 2016-2017 1η (2 φορές) Πρέμιερ Λιγκ 82
Γουέστ Μπρομ Γουέστ Μπρόμιτς 1878 2016-2017 1η (1920) Πρέμιερ Λιγκ 79
Μπόλτον Μπόλτον 1874 2011-2012 3η (1892,1921,1925) Φούτμπολ Λιγκ Τσάμπιονσιπ 73
Μπλάκμπερν Μπλάκμπερν 1875 2011-2012 1η (1912,1914,1995) Φούτμπολ Λιγκ Ουάν 72
Σέφιλντ Γουένσντεϊ Σέφιλντ 1867 1999-2000 1η (4 φορές) Φούτμπολ Λιγκ Τσάμπιονσιπ 66
Ντέρμπι Κάουντι Ντέρμπι 1884 2007-2008 1η (1972,1975) Φούτμπολ Λιγκ Τσάμπιονσιπ 65
Γουλβς Γουλβερχάμπτον 1877 2011-2012 1η (1954,1958,1959) Φούτμπολ Λιγκ Τσάμπιονσιπ 63
Στόουκ Σίτι Στόουκ ον Τρεντ 1863 2016-2017 4η (1936,1947,1974,1975) Πρέμιερ Λιγκ 61
Μίντλεσμπρο Μίντλεσμπρο 1876 2016-2017 3η (1914) Φούτμπολ Λιγκ Τσάμπιονσιπ 61
Σέφιλντ Γιουνάιτεντ Σέφιλντ 1889 2006-2007 1η (1898) Φούτμπολ Λιγκ Τσάμπιονσιπ 60
Γουέστ Χαμ Λονδίνο (Νιούχαμ) 1895 2016-2017 3η (1986) Πρέμιερ Λιγκ 59
Μπέρμιγχαμ Μπέρμιγχαμ 1875 2010-2011 6η (1956) Φούτμπολ Λιγκ Τσάμπιονσιπ 57
Νότιγχαμ Φόρεστ Νότιγχαμ 1865 1998-1999 1η (1978) Φούτμπολ Λιγκ Τσάμπιονσιπ 56
Μπέρνλεϊ Μπέρνλεϊ 1882 2016-2017 1η (1921,1960) Πρέμιερ Λιγκ 54
Λιντς Γιουνάιτεντ Ληντς 1919 2003-2004 1η (1969,1974,1992) Φούτμπολ Λιγκ Τσάμπιονσιπ 50
Λέστερ Λέστερ 1884 2016-2017 1η (2016) Πρέμιερ Λιγκ 49
Πρέστον Νορθ Εντ Πρέστον 1880 1960-1961 1η (1889,1890) Φούτμπολ Λιγκ Τσάμπιονσιπ 46
Σαουθάμπτον Σαουθάμπτον 1885 2016-2017 2η (1984) Πρέμιερ Λιγκ 40
Κόβεντρι Κόβεντρι 1883 2000-2001 6η (1970) Φούτμπολ Λιγκ Του 34
Πόρτσμουθ Πόρτσμουθ 1898 2009-2010 1η (1949,1950) Φούτμπολ Λιγκ Ουάν 33
Χάντερσφιλντ Τάουν Χάντερσφιλντ 1908 1971-1972 1η (1924,1925,1926) Πρέμιερ Λιγκ 30
Νοτς Κάουντι Νότιγχαμ 1862 1991-1992 3η (1891,1901) Φούτμπολ Λιγκ Του 30
Μπλάκπουλ Μπλάκπουλ 1887 2010-2011 3η (1951) Φούτμπολ Λιγκ Ουάν 28
Ίπσουιτς Ίπσουιτς 1878 2001-2002 1η (1962) Φούτμπολ Λιγκ Τσάμπιονσιπ 26
Τσάρλτον Αθλέτικ Τσάρλτον 1905 2006-2007 2η (1937) Φούτμπολ Λιγκ Ουάν 26
Νόριτς Νόριτς 1902 2015-2016 4η (1989) Φούτμπολ Λιγκ Τσάμπιονσιπ 25
Φούλαμ Λονδίνο 1879 2013-2014 7η (2009) Φούτμπολ Λιγκ Τσάμπιονσιπ 25
Κ.Π.Ρ. Λονδίνο 1882 2014-2015 2η (1976) Φούτμπολ Λιγκ Τσάμπιονσιπ 23
Μπέρι Μπέρι 1885 1928-1929 4η (1926) Φούτμπολ Λιγκ Ουάν 22
Κρίσταλ Πάλας Λονδίνο 1905 2016-2017 3η (1991) Πρέμιερ Λιγκ 17
Κάρντιφ Σίτι Κάρντιφ 1899 2013-2014 2η (1924) Φούτμπολ Λιγκ Τσάμπιονσιπ 16
Λούτον Τάουν Λούτον 1885 1991-1992 7η (1987) Φούτμπολ Λιγκ Του 16
Γουίμπλετον Λονδίνο (Γουίμπλετον) 1889-2004 1999-2000 6η (1987) 14
Όλντχαμ Αθλέτικ Όλνταμ 1895 1993-1994 2η (1915) Φούτμπολ Λιγκ Ουάν 12
Γκρίμσμπι Τάουν Κλίθορπς 1878 1947-1948 5η (1935) Φούτμπολ Λιγκ Του 12
Μπράντφορντ Σίτι Μπράντφορντ 1903 2000-2001 5η (1911) Φούτμπολ Λιγκ Ουάν 12
Γουότφορντ Γουότφορντ 1881 2016-2017 2η (1983) Πρέμιερ Λιγκ 10
Μπρίστολ Σίτι Μπρίστολ 1897 1979-1980 2η (1907) Φούτμπολ Λιγκ Τσάμπιονσιπ 10
Σουόνσι Σουόνσι 1912 2016-2017 6η (1982) Πρέμιερ Λιγκ 8
Γουίγκαν Αθλέτικ Γουίγκαν 1932 2012-2013 10η (2006) Φούτμπολ Λιγκ Ουάν 8
Μπρέντφορντ Λονδίνο 1889 1946-1947 5η (1936) Φούτμπολ Λιγκ Τσάμπιονσιπ 5
Χαλ Σίτι Κίνγκστον απόν Χαλ 1904 2016-2017 16η (2014) Φούτμπολ Λιγκ Τσάμπιονσιπ 5
Άκρινγκτον Άκρινγκτον 1968 (1878-1896 ως Άκρινγκτον Φ.Κ.) 1892-1893 6η (1890) Φούτμπολ Λιγκ Του 5
Μπράιτον Μπράιτον 1901 1982-1983 13η (1982) Πρέμιερ Λιγκ 4
Μπράντφορντ Παρκ Άβενιου Μπράντφορντ 1907 1920-1921 9η (1915) Νάσιοναλ Λιγκ Νορθ 3
Όξφορντ Γιουνάιτεντ Οξφόρδη 1893 1987-1988 18η (1986,1987) Φούτμπολ Λιγκ Ουάν 3
Ρέντινγκ Ρέντινγκ 1871 2012-2013 8η (2007) Φούτμπολ Λιγκ Τσάμπιονσιπ 3
Μπόρνμουθ Μπόρνμουθ 1899 2016-2017 9η (2017) Πρέμιερ Λιγκ 2
Μίλγουολ Λονδίνο 1885 1989-1990 10η (1989) Φούτμπολ Λιγκ Τσάμπιονσιπ 2
Ντάργουιν Ντάργουιν 1870-2009 1893-1894 14η (1892) 2
Νορθάμπτον Νορθάμπτον 1897 1965-1966 21η (1966) Φούτμπολ Λιγκ Ουάν 1
Μπάρνσλεϊ Μπάρνσλεϊ 1887 1997-1998 19η (1998) Φούτμπολ Λιγκ Τσάμπιονσιπ 1
Καρλάιλ Γιουνάιτεντ Καρλάιλ 1904 1974-1975 22η (1975) Φούτμπολ Λιγκ Του 1
Σουίντον Σουίντον 1879 1993-1994 22η (1994) Φούτμπολ Λιγκ Του 1
Λέιτον Όριεντ Λέιτον 1881 1962-1963 22η (1963) Νάσιοναλ Λιγκ 1
Γκλόσοπ Νορθ Εντ Γκλόσοπ 1886 1899-1890 18η (1890) Νόρδερν Πρέμιερ Λιγκ 1

Ρεκόρ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Πρέμιερ Λιγκ είναι ένα από τα αρχαιότερα επαγγελματικά ποδοσφαιρικά πρωταθλήματα με έδρα την Αγγλία και την Ουαλία. Ξεκίνησε αρχικά με την ονομασία Φερστ Ντιβίζιον ( First Division) το 1888-89 και το 1992-93 μετονομάστηκε σε Πρέμιερ Λιγκ. Από την αλλαγή αυτή και μετά υπάρχουν κάποια ιστορικά ρεκόρ τα οποία αξίζει να σημειωθούν.[34] Κάποια από αυτά αφορούν τις ομάδες, περισσότερες νίκες/ήττες, ποια ομάδα έχει σκοράρει τα περισσότερα γκολ και ποια ομάδα έχει δεχθεί τα περισσότερα, και κάποια αλλά τους παίκτες, ποιος έχει τις περισσότερες συμμετοχές, τα περισσότερα γκολ, τις περισσότερες ασίστ και τα περισσότερα παιχνίδια χωρίς να δεχτεί γκολ ( ανέπαφες εστίες, αφορά τους τερματοφύλακες). Παρακάτω γίνεται αναφορά στους δέκα κορυφαίους της κάθε κατηγορίας.

Συλλογικά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Νίκες[35][Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ομάδα με τις περισσότερες νίκες στην ιστορία της Πρέμιερ Λιγκ είναι η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ με 687. Ακολουθούν στην 2η και την 3η θέση με τις ίδιες νίκες, 597, δύο ομάδες του Λονδίνου, Άρσεναλ και Τσέλσι. 4η στη σχετική κατηγορία βρίσκεται η Λίβερπουλ με 581 νίκες και την 5άδα κλείνει η Τότεναμ με 480. Στις θέσεις 6-10 είναι η Μάντσεστερ Σίτυ, 444 νίκες, η Έβερτον με 407, η Νιούκαστλ με 369, η Άστον Βίλα με 341 και η Γουέστ Χαμ με 319.

Ήττες[36][Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Γουέστ Χαμ έχει ηττηθεί 394 φορές στην μεγάλη κατηγορία και ηγείται της σχετικής λίστας. Ακολουθεί η Έβερτον με 393, η Νιούκαστλ με 373, η Άστον Βίλα με 369 και η Τότεναμ με 358. Στην 6η θέση βρίσκεται η Σαουθάμπτον με 355 ήττες, στην 7η η Σάντερλαντ με 296 ενώ στην 8η και την 9η υπάρχουν δύο ομάδες έκπληξη, η Μάντσεστερ Σίτυ των 276 ηττών και η Λίβερπουλ των 259, και την δεκάδα κλείνει η Φούλαμ με 254 ήττες.

Γκολ Ενεργητικό ( έχουν σκοράρει)[37][Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ομάδα που έχει πετύχει 2.128 γκολ και βρίσκεται πρώτη σε αυτήν την κατηγορία είναι η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ. Από πίσω της βρίσκονται η Άρσεναλ, 1.956 γκολ, η Λίβερπουλ, 1.927, η Τσέλσι, 1.897 τέρματα και 5η είναι η Τότεναμ, 1.676 γκολ. Στη συνέχεια είναι η Μάντσεστερ Σίτυ με 1.559, η Έβερτον 1.448, η Νιούκαστλ 1.333, η Άστον Βίλα 1.213 και η Γουέστ Χαμ 1.175.

Γκολ Παθητικό ( έχουν δεχτεί)[38][Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ομάδα που έχει δεχτεί τα περισσότερα γκολ στην ιστορία της Πρέμιερ Λιγκ είναι η Έβερτον με τον αριθμό ρεκόρ των 1.415 γκολ. Με 1.398 ακολουθεί η Τότεναμ. Η 3η θέση ανήκει στην Γουέστ Χαμ που έχει δεχτεί 1.378 γκολ, η 4η στην Νιούκαστλ με 1.355 γκολ παθητικό και στην 5η η Άστον Βίλα με 1.299 γκολ. Την δεκάδα συμπληρώνουν η Σαουθάμπτον, 1.215 γκολ, η λίβερπουλ, 1.121, η Άρσεναλ, 1.100, η Τσέλσι, 1.092, και η Μάντσεστερ Σίτυ, 1.042 γκολ.

Ατομικά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Συμμετοχές [39]
Θέση Ποδοσφαιριστής Συμμετοχές
1 Γκάρεθ Μπάρι 653
2 Ράιαν Γκιγκς 632
3 Φρανκ Λάμπαρντ 609
4 Ντέιβιντ Τζέιμς 572
5 Τζέιμς Μίλνερ 564
6 Γκάρι Σπιντ 535
7 Έμιλ Χέσκι 516
8 Μαρκ Σβάρτζερ 514
9 Τζέιμι Κάραχερ 508
10 Φιλ Νέβιλ 505
Γκολ [40]
Θέση Ποδοσφαιριστής Γκολ
1 Άλαν Σίρερ 208
2 Γουέιν Ρούνεϊ 208
3 Άντριου Κόουλ 187
4 Σέρχιο Αγουέρο 184
5 Φράνκ Λάμπαρντ 177
6 Τιερί Ανρί 175
7 Χάρι Κέιν 166
8 Ρόμπι Φόουλερ 163
9 Ζερμέν Ντεφόε 162
10 Μάικλ Όουεν 150
Ασίστ [41]
Θέση Ποδοσφαιριστής Ασίστ
1 Ράιαν Γκιγκς 162
2 Σεσκ Φάμπρεγκας 111
3 Γουέιν Ρούνεϊ 103
4 Φράνκ Λάμπαρντ 102
5 Ντέννις Μπέργκαμπ 94
6 Νταβίντ Σίλβα 93
7 Στίβεν Τζέραρντ 92
8 Τζέιμς Μίλνερ 85
9 Ντέιβιντ Μπέκαμ 80
10 Κέβιν ντε Μπρόινε 78
Ανέπαφες εστίες [42]
Θέση Ποδοσφαιριστής Ανέπαφες εστίες
1 Πετρ Τσεχ 202
2 Ντέιβιντ Τζέιμς 169
3 Μαρκ Σβάρτζερ 151
4 Ντέιβιντ Σίμαν 141
5 Νίγκελ Μάρτιν 137
6 Πέπε Ρέινα 136
7 Μπραντ Φρίντελ 132
8 Τιμ Χάουαρντ 132
9 Εντουίν Βαν ντε Σαρ 132
10 Πετρ Σμάιχελ 128

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «Premier League and Barclays Announce Competition Name Change» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 4 Μαρτίου 2009. Ανακτήθηκε στις 30 Ιουλίου 2013. 
  2. 1985: English teams banned after Heysel
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 «A History of The Premier League». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Νοεμβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 30 Ιουλίου 2013. 
  4. 4,0 4,1 Taylor, Matthew (18 Οκτωβρίου 2013). The Association Game: A History of British Football. Routledge. ISBN 978-1-317-87008-1. 
  5. 5,0 5,1 Taylor, Matthew (18 Οκτωβρίου 2013). The Association Game: A History of British Football. Routledge. ISBN 978-1-317-87008-1. 
  6. Crawford, Gerry. «Fact Sheet 8: British Football on Television». Centre for the Sociology of Sport, University of Leicester. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Ιουνίου 2011. Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2023. 
  7. Lipton, Martin (5 Οκτωβρίου 2017). White Hart Lane: The Spurs Glory Years 1899-2017. Orion. ISBN 978-1-4091-6928-4. 
  8. King, Anthony (30 Απριλίου 2002). End of the Terraces: The Transformation of English Football. Bloomsbury Academic. σελ. 64-65. ISBN 978-0-7185-0259-1. 
  9. King, Anthony (30 Απριλίου 2002). End of the Terraces: The Transformation of English Football. Bloomsbury Academic. σελ. 103. ISBN 978-0-7185-0259-1. 
  10. «In the matter of an agreement between the Football Association Premier League Limited and the Football Association Limited and the Football League Limited and their respective member clubs». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Σεπτεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 29 Δεκεμβρίου 2013. 
  11. Fifa wants 18-team Premier League
  12. «C-403/08 - Football Association Premier League κ.λπ». curia.europa.eu. 
  13. «Landmark decision: The Football Association Premier League Limited v British Sky Broadcasting Limited and Others [2013] EWHC 2058 (Ch)». Squire Patton Boggs. }
  14. «Our relationship with the clubs». Premier League. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Νοεμβρίου 2006. Ανακτήθηκε στις 8 Αυγούστου 2006. 
  15. Nakrani, Sachin (2008-06-10). «Premier League v England time-line». The Guardian. http://www.guardian.co.uk/football/2008/jun/10/premierleague.englandfootballteam1. Ανακτήθηκε στις 2010-09-14. 
  16. «Timeline: a history of TV football rights». The Guardian. 2003-02-25. http://www.guardian.co.uk/media/2003/feb/25/broadcasting3. Ανακτήθηκε στις 2010-09-14. 
  17. «The Premier League and Other Football Bodies». Premier League. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Μαρτίου 2006. Ανακτήθηκε στις 12 Σεπτεμβρίου 2010. 
  18. «ECA Members». European Club Association. Ανακτήθηκε στις 11 Ιανουαρίου 2013. 
  19. «European Club Association: General Presentation». European Club Association. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Αυγούστου 2010. Ανακτήθηκε στις 7 Σεπτεμβρίου 2010. 
  20. «Premier League lion to be removed from logo in imminent rebrand». telegraph.co.uk. 
  21. «Barclays Premier League». Sporting Life. 365 Media Group. Ανακτήθηκε στις 26 Νοεμβρίου 2007. 
  22. «Huge Stakes For Championship Play-Off Contenders». Goal (MSNBC). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2007-12-03. https://web.archive.org/web/20071203202007/http://www.goal.com/en/Articolo.aspx?ContenutoId=294727. Ανακτήθηκε στις 2007-11-26. 
  23. «UEFA Executive Committee approves changes to UEFA club competitions» (PDF). UEFA. 2007-11-30. http://www.uefa.com/newsfiles/630630.pdf. Ανακτήθηκε στις 2008-08-15. 
  24. «Regulations of the UEFA Europa League» (PDF). UEFA. Ανακτήθηκε στις 28 Φεβρουαρίου 2012. 
  25. «Who qualifies to play in Europe?». Premier League. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Σεπτεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 7 Απριλίου 2012. 
  26. «Norway lead Respect Fair Play league». UEFA. 2009-01-26. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2015-11-02. https://web.archive.org/web/20151102084057/http://en.archive.uefa.com/uefa/keytopics/kind=8/newsid=795065.html. Ανακτήθηκε στις 2010-08-29. 
  27. «Liverpool get in Champions League». BBC Sport (British Broadcasting Corporation). 2005-06-10. http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/teams/l/liverpool/4613695.stm. Ανακτήθηκε στις 2007-12-11. 
  28. «EXCO approves new coefficient system». UEFA. 2008-05-20. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2008-05-21. https://web.archive.org/web/20080521053931/http://www.uefa.com/uefa/keytopics/kind=64/newsid=698237.html?cid=rssfeed&att=index. Ανακτήθηκε στις 2010-09-12. 
  29. «Jubilant Chelsea parade Champions League trophy». CNN International. 2012-05-21. http://edition.cnn.com/2012/05/20/sport/football/football-chelsea-champions-league/index.html. Ανακτήθηκε στις 2013-01-11. 
  30. Kassies, Bert (2010). «UEFA European Cup Coefficients Database». Bert Kassies. http://www.xs4all.nl/~kassiesa/bert/uefa/data/index.html#part3. Ανακτήθηκε στις 2010-09-09. 
  31. Barclays nets Premier League deal
  32. «Barclays renews Premier sponsorship». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Οκτωβρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 30 Ιουλίου 2013. 
  33. «Partners». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Αυγούστου 2010. Ανακτήθηκε στις 30 Ιουλίου 2013. 
  34. «Premier League Club Records, All-Time Team & Player Stats». www.premierleague.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 5 Ιουνίου 2021. 
  35. «Premier League Club Stats - Wins». www.premierleague.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 5 Ιουνίου 2021. 
  36. «Premier League Club Stats - Losses». www.premierleague.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 5 Ιουνίου 2021. 
  37. «Premier League Club Stats - Goals». www.premierleague.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 5 Ιουνίου 2021. 
  38. «Premier League Club Stats - Goals Conceded». www.premierleague.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 5 Ιουνίου 2021. 
  39. «Premier League Player Stats - Appearances». www.premierleague.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 5 Ιουνίου 2021. 
  40. «Premier League Player Stats - Goals». www.premierleague.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 5 Ιουνίου 2021. 
  41. «Premier League Player Stats - Assists». www.premierleague.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 5 Ιουνίου 2021. 
  42. «Premier League Club Records, All-Time Team & Player Stats». www.premierleague.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 5 Ιουνίου 2021. 

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]