Αίδεση

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Η αίδεση ήταν όρος του αρχαίου Αττικού Δικαίου[1].

Κατά το αρχαίο Αττικό Δίκαιο, στην αρχαία Αθήνα, όταν το Παλλάδιο δικαστήριο[2], που ήταν αρμόδιο για την εκδίκαση ακούσιων φόνων[3], επέβαλλε στον καταδικαζόμενο, ακούσιο φονέα, πρόσκαιρη εξορία, η διάρκεια αυτής ήταν μέχρι αυτός να τύχει της συγχώρησης των συγγενών του θύματος[2][4]. Η συγχώρηση αυτή των συγγενών ονομαζόταν αίδεση.

Η αίδεση αποτελούσε δικαίωμα των συγγενών προς μετριασμό της ποινής και προ της λήξεως αυτής[1]. Συνοδευόταν, με ορισμένες θρησκευτικές τελετές κατά τις οποίες καθαρίζονταν και εξαγνίζονταν ο φονεύς από του μιάσματος της αδίκου πράξεώς του. Η αίδεση δεν αποτελούσε δικαίωμα σε φόνους εκ προμελέτης. Στην Ελληνική μυθολογία αναφέρεται πλήθος περιπτώσεων εξορίας ακούσιων φονέων που έτυχαν στη συνέχεια του δικαιώματος της συγχώρησης - επιστροφής.

Σήμερα τέτοιος ή παρόμοιος όρος δεν προβλέπεται από το υφιστάμενο Ποινικό Δίκαιο, έχει όμως εφαρμοσθεί «άτυπα» σε πολιτικές υποθέσεις - διώξεις. Πάντως μια εκδήλωση «αίδεσης», έστω και άτυπης, συνεπικουρούμενη σε σχετική αίτηση καταδικασθέντος ίσως να ληφθεί ως λόγος μείωσης του υπολοίπου της ποινής του.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 «A Glossary of Athenian Legal Terms». www.stoa.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Δεκεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 26 Οκτωβρίου 2022. 
  2. 2,0 2,1 [...] οἱ ἐπὶ Παλλαδίῳ. ἐὰν δ᾽ ἀποκτεῖναι μέν τις ὁμολογῇ, φῇ δὲ κατὰ τοὺς νόμους, οἷον μοιχὸν λαβών, ἢ ἐν πολέμῳ ἀγνοήσας, ἢ ἐν ἄθλῳ ἀγωνιζόμενος, τούτῳ ἐπὶ Δελφινίῳ δικάζουσιν: ἐὰν δὲ φεύγων φυγὴν ὧν αἴδεσίς ἐστιν, αἰτίαν ἔχῃ ἀποκτεῖναι ἢ τρῶσαί τινα [...] Αριστοτέλης, Αθηναίων Πολιτεία, 57.3
  3. «Demosthenes, Against Midias, section 43». www.perseus.tufts.edu. Ανακτήθηκε στις 26 Οκτωβρίου 2022. 
  4. [...] ἕως ἂν αἰδέσηταί τινα τῶν ἐν γένει τοῦ πεπονθότος [...] Δημοσθένης. ΚΓ' 77. 72