Έρνο Γκόλντφινγκερ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Έρνο Γκόλντφινγκερ
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση11  Σεπτεμβρίου 1902[1][2][3]
Βουδαπέστη
Θάνατος15  Νοεμβρίου 1987[4][5][1]
Λονδίνο
Τόπος ταφήςGolders Green Crematorium
Χώρα πολιτογράφησηςΗνωμένο Βασίλειο
Ουγγαρία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΟυγγρικά[6]
ΣπουδέςΣχολή Καλών Τεχνών του Παρισιού (1923–1929)
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητααρχιτέκτονας[7][8]
σχεδιαστής επίπλων[9]
Αξιοσημείωτο έργοTrellick Tower
2 Willow Road[10]
Balfron Tower
Οικογένεια
ΣύζυγοςUrsula Ruth Blackwell (από 1933)[11]
ΤέκναElizabeth Goldfinger[12]
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Έρνο Γκόλντφινγκερ (ουγγρικά: Ernő Goldfinger, 11 Σεπτεμβρίου 1902 – 15 Νοεμβρίου 1987) ήταν Ούγγρος αρχιτέκτονας και σχεδιαστής επίπλων, που δραστηριοποιήθηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο από το 1930 και έπειτα. Είναι γνωστός για τη συνεισφορά του σε αυτό που καλείται σήμερα Μοντέρνο Κίνημα στην Αρχιτεκτονική (Μοντερνισμός) και τη δημιουργία πύργων κατοικιών. Λόγω της χρήσης του εμφανούς σκυροδέματος και των μεγάλων, επίπεδων όγκων ο Γκόλντφινγκερ θεωρείται ότι ανήκει στο ρεύμα του Μπρουταλισμού. Μερικά από τα έργα του έχουν χαρακτηρηστεί ως διατηρητέα κτίρια.

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα πρώτα χρόνια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Έρνο Γκόλντφινγκερ γεννήθηκε στη Βουδαπέστη στις 11 Σεπτεμβρίου του 1902. Πέρασε τα πρώτα έξι χρόνια της ζωής του στο Szászrégen της Τρανσυλβανίας. Ο πατέρας του ήταν ένας πλούσιος εβραίος δικηγόρος, κάτοχος μεγάλων δασικών εκτάσεων στην Πολωνία. Η οικογένεια της μητέρας του διεύθυνε επιχειρήσεις με πριονιστήρια και ανεμόμυλους. Έζησε τα πρώτα του χρόνια μέσα σε ένα κόσμο ιππήλατων αμαξών, ατμόπλοιων και ατμομηχανών.

Εκπαίδευση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πρώτη γλώσσα που μίλησε ήταν τα γερμανικά αλλά μιλούσε και περιορισμένα ουγγρικά λόγω της αλληλεπίδρασης του με τους εργάτες των οικογενειακών επιχειρήσεων. Το 1908 η οικογένειά του μετακόμισε στη Βουδαπέστη για να λάβουν αυτός και τα δύο του αδέρφια, Τζορτζ και Πολ, καλύτερη εκπαίδευση. Έκανε ιδιαίτερα μαθήματα για να βελτιώσει τα ουγγρικά του ενώ ταυτόχρονα φοιτούσε στο δημοτικό σχολείο. Από το 1912 μέχρι το 1919 φοίτησε στο δημόσιο Γυμνάσιο της Βουδαπέστης, ένα σχολείο στο οποίο φοιτούσε η ελίτ της ουγγρικής πρωτεύουσας. Οι αγγλόφιλοι γονείς του προσέλαβαν επίσης ένα καθηγητή της αγγλικής γλώσσας ο οποίος τον επισκεπτόταν δύο φορές την εβδομάδα. Το 1919 αυτός και η οικογένειά του μεταφέρθηκαν στη Βιέννη, οπού φοίτησε στο Schotten Gymnasium. Την περίοδο αυτή έδειξε μεγάλο πάθος για τα μαθηματικά και το σχέδιο. Παρακολουθούσε μαθήματα σχεδίου δύο φορές την εβδομάδα.

Το 1920 βρέθηκε εσώκλειστος σε ένα ιδιωτικό σχολείο στην Ελβετία οπού παρακολουθούσε όλα τα μαθήματα στη γαλλική γλώσσα.

Πρώτη του επαφή με την αρχιτεκτονική[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Trellick Tower, ένα από τα πιο γνωστά έργα του Γκόλντφινγκερ. Κτίσθηκε στο Βόρειο Κένσινγκτον, στο Λονδίνο, το 1972.

Ο Γκόλντφινγκερ είχε αρχικά εξετάσει το ενδεχόμενο επαγγελματικής σταδιοδρομίας στο τομέα της μηχανικής. Ήταν βαθύτατα επηρεασμένος από τους ήχους και τη δύναμη των μηχανών της οικογενιακής επιχείρησης. Σύντομα όμως επικεντρώθηκε στην αρχιτεκτονική, καθώς κατά τη διάρκεια της αναστήλωσης ενός σπιτιού της οικογένειας, οι Γκόλντφινγκερ προσέλαβαν έναν αρχιτέκτονα, τον Μ. Agoston, ο οποίος στην προσπάθεια του να εντυπωσιάσει τους πελάτες του τους παρουσίασε ένα αντίγραφο του Das Englishe Haus (Το Αγγλικό Σπίτι) του Χέρμαν Μαθέσιους. To βιβλίο αμέσως τράβηξε την προσοχή του Γκόλντφινγκερ, και ήταν αυτό που πυροδότησε το ενδιαφέρον του για την αρχιτεκτονική. Κράτησε τους τόμους αυτούς για όλη του τη ζωή. Η επιρροή που είχε πάνω του είχε τέτοια διάρκεια που ακόμη και το 1965 το πρότεινε ως το θεμελιώδες βιβλίο της Βρετανικής οικιακής αρχιτεκτονικής.

Σπουδές στο Παρίσι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Παρίσι στη δεκαετία του 1920 του έδωσε την ευκαιρία να παρατηρήσει και να γνωρίσει την παγκόσμια avant-garde της αρχιτεκτονικής από πρώτο χέρι. Γράφτηκε στη Σχολή Καλών Τεχνών του Παρισιού, στο ατελιέ του Léon Jaussely ο οποίος δίδασκε με ένα νεοτεριστικό τρόπο ακολουθώντας τις απόψεις του Βρετανού αρχιτέκτονα εργατικών κατοικιών και πολεοδόμου Ρέιμοντ Άνγουιν, κάτι που ενθουσίασε τον Γκόλντφινγκερ. Πέρασε με ευκολία τις πρώτες εξετάσεις του στη σχολή αλλά χρειάστηκαν δύο προσπάθειες για να περάσει στο επόμενο επίπεδο. Στη δεύτερη τάξη της σχολής κατάφερε να φέρει εις πέρας όλες του τις εργασίες.

Αυτή την περίοδο ξεκίνησε να αισθάνεται τη γέννηση του μοντέρνου κινήματος. Όταν έπεσε στα χέρια του το βιβλίο του Λε Κορμπυζιέ Προς μία Αρχιτεκτονική, αμφισβήτησε ότι είχε μάθει έως τότε και θέλησε να ακολουθήσει μία νέα πορεία. Με τους συμφοιτητές του, κάλεσαν τον Λε Κορμπυζιέ να διδάξει σε ένα από τα ατελιέ της σχολής. Εκείνος όμως αρνήθηκε, παραπέμποντάς τους στον Ωγκύστ Περρέ. Ο Περρέ, αν και δέχτηκε με χαρά, αντιμετώπισε κάποια προβλήματα στην αναγνώρισή του ως καθηγητή της σχολής. Έτσι δημιούργησε ένα εργαστήριο για τους σπουδαστές το 1924. Ο Περρέ και οι κατασκευές του από οπλισμένο σκυρόδεμα αποτέλεσαν μεγάλη έμπνευση και επιρροή για τον Γκόλντφινγκερ. Το 1928 κατάφερε να τελειώσει τις σπουδές του, αν και τυπικά δεν αποφοίτησε μέχρι το 1932. Κατά τη διάρκεια των ετών που μεσολάβησαν, δεν σταμάτησε να επισκέπτεται το εργαστήρι του Περρέ και να μαθαίνει από αυτόν. Το 1929 συνεργάστηκε με τον Andrással Szivessy. Ασχολήθηκαν κυρίως με την εσωτερική διαμόρφωση χώρων και την κατασκευή επίπλων.

Το 1931 γνώρισε τη Βρετανίδα πλούσια κληρονόμο Ούρσουλα Μπλάκγουελ που βρισκόταν στο Παρίσι για σπουδές ζωγραφικής. Την χρονιά εκείνη σχεδιάζει ένα διαμέρισμα για τον ίδιο στην Rue de la Cité Universitaire και ένα σπίτι για την Ούρσουλα. Το 1933 ολοκληρώνεται το πρώτο του σχέδιο, παντρεύεται την Μπλάκγουελ και αναλαμβάνει το πρώτο του επίσημο έργο, την κατασκευή μιας επέκτασης κατοικίας, το Outlook House, στη μικρή πόλη Λε Τουκέ, που θωρείται ένα από τα πιο κομψά και ακριβά θέρετρα της Γαλλίας.

Στο Ηνωμένο Βασίλειο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1934 αυτός και η σύζυγός του μετακομίζουν στο Λονδίνο. Ξεκινά με κάποια μικρά έργα μέχρι τον πόλεμο. Αντίθετα με πολλούς συναδέλφους του, που εγκαταλείπουν το Λονδίνο τα χρόνια του πολέμου, ο Γκόλντφινγκερ παραμένει, όντας πεπεισμένος πως θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στη μεταπολεμική ανέγερση κτιρίων. Μετά το πέρας του πολέμου αναλαμβάνει σπουδαία έργα και συμβάλλει αποτελεσματικά σε αυτό που καλούμε σήμερα μοντερνισμό, αφήνοντας με τον τρόπο αυτό το στίγμα του στο Ηνωμένο Βασίλειο. Αντιλαμβανόμενος την ανάγκη για στέγαση πολλών ανθρώπων σε περιορισμένο χώρο οδηγείται στον πρωτοποριακό σχεδιασμό πολυκατοικιών και πύργων κατοικιών με μοναδικά χαρακτηριστικά.

Ο χαρακτήρας του[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ήταν γνωστός ως ένας σοβαρός αρχιτέκτονας, χωρίς αίσθηση του χιούμορ, και με περιβόητη οργή. Υπήρξαν φορές που απέλυσε υπαλλήλους του επειδή θεώρησε ότι αστειεύονταν σε υπερβολικό κατά τη γνώμη του βαθμό. Ακόμη κάποια φορά πέταξε με τη βία έξω από το γραφείο του κάποιους υποψήφιους πελάτες του επειδή προσπάθησαν να του επιβάλουν περιορισμούς στο σχεδιασμό του.

Το επώνυμο του Γκόλντφινγκερ στα αγγλικά σημαίνει "Χρυσοδάκτυλος", και η ομοιότητα με το ομώνυμο μυθιστόρημα του Ίαν Φλέμινγκ είναι κάθε άλλο παρά σύμπτωση. Ο Φλέμινγκ γνώριζε τον ξάδερφο της Μπλάκγουελ, που αντιπαθούσε τον Γκόλντφινγκερ, και μετέφερε τη δυσαρέσκειά του στον Φλέμινγκ κατά τη διάρκεια ενός αγώνα γκολφ. Ο ίδιος ο Φλέμινγκ είχε σχηματίσει κακή γνώμη για τον Γκόλντφινγκερ εξαιτίας της κατεδάφισης βικτωριανών σπιτιών προκειμένου να κτιστούν οι μοντερνιστικές του κατασκευές, και ιδιαίτερα το προσωπικό σπίτι του αρχιτέκτονα στην οδό Γουίλοου. Έτσι αποφάσισε να ονομάσει τον "κακό" του μυθιστορήματος Χρυσοδάκτυλος, από το όνομα του Γκόλντφινγκερ, και κατά τη συνήθειά του να δίνει στους χαρακτήρες των βιβλίων του ονόματα ανθρώπων που ήξερε. Ο Γκόλντφινγκερ απείλησε να μηνύσει τον Φλέμινγκ όταν ανακάλυψε το όνομά του στο μυθιστόρημα, όμως ο συγγραφέας ανταπείλησε να προσθέσει μια σελίδα στο βιβλίο όπου θα άλλαζε το όνομα από Χρυσοδάκτυλος σε κάτι πιο απρεπές, εξηγώντας και τους λόγους στο κοινό. Το ζήτημα διευθετήθηκε όταν συμφωνήθηκε το επώνυμο του "κακού" στο βιβλίο να συνοδεύεται πάντα από το μικρό του όνομα, Auric.[13]

Σημαντικά έργα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

2 Willow Road[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

2 Willow Road

Σχεδιάστηκε και χτίστηκε το 1938 ως προσωπική του κατοικία. Είναι το μεγαλύτερο κτίσμα συγκροτήματος που στο σύνολό του περιλαμβάνει τρία κτίρια. Το κτίριο στηρίζεται από ένα εξωτερικό σκελετό οπλισμένου σκυροδέματος, ο οποίος αφήνει άπλετο χώρο στο εσωτερικό. Η εξωτερική του πρόσοψη είναι επενδυμένη με κόκκινο τούβλο ενώ στο εσωτερικό του υπάρχει μια κεντρική σπειροειδής σκάλα, κεντρικά στοιχεία της σύνθεσης που φέρεται να έχει επηρεαστεί από τον Άντολφ Λόος. Ο αρχιτέκτονας και η οικογένειά του έζησαν εκεί μέχρι το θάνατό του το 1987. Από το 1955 είναι επισκέψιμο από το κοινό και σήμερα ανήκει στο National Trust, τον οργανισμό διαχείρισης των μνημείων του Ηνωμένου Βασιλείου.

Metro Central Heights[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Metro Central Heights

Χτίστηκε το 1960, σχεδιασμένο ως κτίριο υπηρεσιών, και στέγασε αρχικά το Υπουργείο Υγείας. Ο σχεδιασμός κέρδισε τις εντυπώσεις και ευνοήθηκε τόσο από τον υπεύθυνο ανάπτυξης ακινήτων όσο και από το δημοτικό συμβούλιο του Λονδίνου διότι υποσχόταν το μέγιστο ποσοστό αξιοποιήσιμου χώρου και ως εκ τούτου την καλύτερη οικονομική απόδοση για την τοποθεσία. Το ύψος του αγγίζει τα 55 μέτρα. Το αρχικό σχέδιο αποτελούνταν από ένα σύστημα τριών ανεξάρτητων μπλοκ, δύο εφταόροφων και ένα δεκαοκτώ ορόφων, που περιέβαλλαν μία κεντρική πλατεία. Στο σχέδιο αυτό ο Γκόλντφινγκερ πρότεινε τρεις βασικές συνιστώσες της μοντέρνας αρχιτεκτονικής: την κατασκευή, που ήταν το μόνιμο στοιχείο, τις λιγότερο μόνιμες υπηρεσίες και, ως πιο φευγαλέο συστατικό, τις ανθρώπινες ανάγκες.

Balfron Tower[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Balfron Tower

Σχεδιάστηκε από τον ίδιο το 1963 για το Συμβούλιο της Κομητείας του Λονδίνου, αλλά χτίστηκε το 1965-1967 από το Greater London Council, το τότε Δημοτικό Συμβούλιο του Λονδίνου. Μαζί με άλλα δυο μπλοκ, επίσης σχεδιασμένα από τον ίδιο, αποτελεί το Brownfield Estate, μέρος του προγράμματος κοινωνικής στέγασης της πόλης του Λονδίνου. Έχει κριθεί διατηρητέος από το 1996 και σήμερα είναι επισκέψιμος κατά την Open House Day. Έχει ύψος 84 μέτρα και περιλαμβάνει 136 διαμερίσματα και 10 μεζονέτες σε 27 ορόφους. Δίπλα στον κεντρικό όγκο έχει σχεδιασθεί ο λεγόμενος "πύργος υπηρεσιών", ο οποίος φιλοξενεί τα φρεάτια των ασανσέρ, δωμάτια πλυντηρίων και φρεάτια απόρριψης των σκουπιδιών. Ο πύργος συνδέεται με το κυρίως κτίριο με επτά γέφυρες, ανά τρεις ορόφους, εκεί όπου σταματά και το ασανσέρ. Οι όροφοι αυτοί ονομάζονται "όροφοι εισόδου". Στην κορυφή του πύργου υπηρεσιών υπάρχει λεβητοστάσιο. Ο Γκόλντφινγκερ έμεινε ικανοποιημένος από το σχέδιο και μάλιστα κατοίκησε σε ένα από τα διαμερίσματα για περίπου δυο μήνες. Οι γνώμες των υπόλοιπων ενοίκων και οι εμπειρίες του από αυτή τη χρονική περίοδο εφαρμόστηκαν στον Trellick Tower, που κτίσθηκε το 1972 πάνω σε παρόμοιο γενικό σχέδιο.

Άλλα σημαντικά Έργα του[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Carradale House
  • Trellick Tower
  • Fulton House
  • Greenside School
  • Haggerston School
  • Brandlehow School
  • Weiss shop - 2/2a Golders
  • Green RoadHille House, Ουότφορντ

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 14633170j.
  2. ↑ 2,0 2,1 «Goldfinger, Ernö» 12  Ιανουαρίου 2018.
  3. ↑ 3,0 3,1 «AGORHA» (Γαλλικά) 84741.
  4. ↑ (Αγγλικά) SNAC. w6447r06. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  5. ↑ (Αγγλικά) Find A Grave. 11427668. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  6. ↑ «Identifiants et Référentiels». (Γαλλικά) IdRef. Agence bibliographique de l'enseignement supérieur. Ανακτήθηκε στις 11  Μαΐου 2020.
  7. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 24  Ιουνίου 2015.
  8. ↑ The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/10162. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  9. ↑ Ανακτήθηκε στις 24  Ιουνίου 2019.
  10. ↑ www.nationaltrustcollections.org.uk/place/2-willow-road. Ανακτήθηκε στις 22  Φεβρουαρίου 2020.
  11. ↑ «Marriages» (Αγγλικά) Times Newspapers. Λονδίνο. 6  Απριλίου 1933. σελ. 1.
  12. ↑ «Liz Box - Elizabeth Goldfinger».
  13. ↑ John Ezard (3 June 2005). «How Goldfinger nearly became Goldprick». The Guardian (London). http://www.guardian.co.uk/uk/2005/jun/03/film.hayfestival2005. Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2013. 

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]


Καθιερωμένοι όροι
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Έρνο_Γκόλντφινγκερ&oldid=9853486"