Άνω Βουργουνδία

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Χάρτης των τριών μερών του παλιού Βασιλείου της Βουργουνδίας, ca 900.
  Άνω Βουργουνδία
  Δουκάτο της Βουργουνδίας του Ριχάρδου, Δούκα της Βουργουνδίας

Η Άνω Βουργουνδία (888-933) (επίσης Βουργουνδία Transjurane, γαλλικά Bourgogne transjurane, και Transjurania (Υπέρ των Ορέων Ζούρα (Jura)) είναι μέρος της περιοχής της Βουργουνδίας βόρεια των Ορέων Ζούρα, το οποίο μαζί με το δυτικό μέρος της Κομητεία της Βουργουνδίας σχημάτισαν το 888 το Βασίλειο της Άνω Βουργουνδίας, περιλαμβάνοντας και τις δύο μεριές των Ορέων Ζούρα. Το επίθετο "άνω" αναφέρεται στη θέση της προς τα πάνω στην Κοιλάδα του Ροδανού απ’ ό, τι η Κάτω Βουργουνδία (Cisjurania) και το Δουκάτο της Βουργουνδίας δυτικά του ποταμού Σον. Η Άνω Βουργουνδία ενώθηκε ξανά με την Κάτω Βουργουνδία το 933 (βλ. και Βασίλειο της Βουργουνδίας), και ενσωματώθηκε στο Βασίλειο της Αρλ.

Η περιοχή της αντιστοιχεί περίπου στην δυτική Ελβετία (τις περιοχές δυτικά της γραμμής Brünig-Napf-Reuss, με τις περιοχές Romandy, τα καντόνια της Βέρνης, του Άαργκαου και του Βαλέ, και την γαλλική région Φρανς-Κοντέ, όπως και γειτονικά μέρη των γαλλικών διαμερισμάτων Haute-Savoie και Ain, καθώς και την Κοιλάδα της Αόστα που σήμερα ανήκει στην Ιταλία.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Transjurania αρχικά ήταν δουκάτο της Αυτοκρατορίας των Καρολιδών και μέρος της Μέση Φραγκία υπό τον Αυτοκράτορα Λοθάριο Α΄ μετά το διαχωρισμό το 843 με τη Συνθήκη του Βερντέν. Με το θάνατο του Λοθάριου το 855, ο γιος του Λοθάριος Β΄ ενέταξε το κομμάτι της Άνω Βουργουνδίας που του αναλογούσε στο Βασίλειό του της Λοθαριγγίας, και κατόπιν όταν το 863 πέθανε ο αδελφός του, ο Κάρολος, κέρδισε επιπλέον κάποιες βόρειες περιφέρειες από το βασίλειό του. Την Transjurania κυβερνούσε ο Hucbert, ένας απόγονος της Δυναστείας των Μποζονιδών, νεότερος γιος του Μπόζο του Πρεσβύτερου της Αρλ, και μέσω της αδελφής του Τευτμπέργκα γαμπρός του Λοθάριου Β΄. Όμως ο Hucbert έχασε την εύνοια του Λοθάριου μετά που τελευταίος χώρισε την Τευτμπέργκα, νικήθηκε στην μάχη του Ορμπ (Ελβετία) το 864 και αντικαταστάθηκε από τον Κονράνδο Β΄ της Οσέρ από τον Παλαιό Οίκο των Ουέλφων, και από το 866 και μετά κυβέρνησε την Transjurania ως μαργραβάτο. Όταν το 869 πέθανε ο Λοθάριος Β΄, το βασίλειό του διαμοιράστηκε το 870 μεταξύ των θείων του, Κάρολου του Φαλακρού και Λουδοβίκου του Γερμανικού με τη Συνθήκη του Μέρσεν.

Ο Αυτοκράτορας Κάρολος ο Παχύς, γιος του Λουδοβίκου του Γερμανικού, μέχρι το 884 είχε επανενώσει όλες τις περιοχές των Καρολιδών, εκτός από το Βασίλειο της Προβηγκίας της Κάτω Βουργουνδίας που ίδρυσε ο Μπόζο της Προβηγκίας το 879. Όταν ο Κάρολος εκθρονίστηκε και πέθανε το 888, οι ευγενείς και ο κλήρος της Άνω Βουργουνδίας συγκεντρώθηκαν Σαν Μόριτς της Ελβετίας και εξέλεξαν ως βασιλιά τον Ροδόλφο Α΄ της Οσέρ, γιο του Κονράνδου Β΄ του Οίκου των Ουέλφων.

  • Ροδόλφος Α΄ της Βουργουνδίας, Βασιλιάς της Άνω Βουργουνδίας (888-912)

Στην αρχή ο Ροδόλφος προσπάθησε να ενώσει ξανά το βασίλειο του Λοθάριο Β΄, αλλά η ισχυρή αντίθεση του Αυτοκράτορα Αρνούλφου της Καρινθίας, Βασιλιά της Ανατολικής Φραγκίας, και του γιου του Ζβέντιμπολντ, τον ανάγκασε να επικεντρωθεί στην επικράτειά του της Transjurania και τη δυτική περιοχή της Φρανς-Κοντέ. Μετά το θάνατό του το 912, η χήρα του Γουΐλλα παντρεύτηκε τον Ούγο της Αρλ, Βασιλιά της Κάτω Βουργουνδίας.

  • Ροδόλφος Β΄ της Βουργουνδίας, Βασιλιάς της Άνω Βουργουνδίας (912-933), Βασιλιάς της Βουργουνδίας (933-937)

Ο Ροδόλφος Β΄ εκστράτευσε το 922 στο Βασίλειο της Ιταλίας, νίκησε τον Βερεγγάριο του Φρίουλι και στέφτηκε βασιλιάς της Ιταλίας. Η εξουσία του όμως αμφισβητήθηκε από εξεγερμένους ευγενείς οι οποίοι κάλεσαν τον πατριό του, Ούγο της Αρλ, ο οποίος εξεδίωξε τον Ροδόλφο, και κέρδισε το Σιδερούν Στέμμα της Λομβαρδίας (το Στέμμα της Ιταλίας δηλαδή) στην Παβία το 923. Τελικά ο Ροδόλφος το 933 υποχώρησε υπέρ του Ούγου απ’ όλες τις βλέψεις του στην Ιταλία, και σε αντάλλαγμα κέρδισε το βασίλειο της Κάτω Βουργουνδίας, επανενώνοντας έτσι τις δύο περιοχές (Άνω και Κάτω Βουργουνδία). Υπό την ηγεμονία των απογόνων του Ροδόλφου

  • Κονράνδου της Βουργουνδίας, Βασιλιά της Βουργουνδίας 937-993
  • Ροδόλφου Γ΄, Βασιλιά της Βουργουνδίας 993-1032,

το Βουργουνδικό βασίλειο έγινε γνωστό ως Βασίλειο της Αρλ, το οποίο μετά την εξάλειψη της γραμμής διαδοχής το 1032 ενσωματώθηκε στην Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία ως ένα τρίτο βασίλειο μετά το Βασίλειο της Γερμανίας και την Ιταλία, με τους Βασιλιάδες των Ρωμαίων (Βασιλιάς των Γερμανών) και τους Αυτοκράτορες της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας να φέρουν από δω και πέρα και τον τίτλο του Βασιλιά της Βουργουνδίας.