Άνεμος πλαγιάς

Ο άνεμος πλαγιάς (slope wind) είναι άνεμος που εμφανίζεται κατά μήκος των πλαγιών λόφων και βουνών. Το φαινόμενο προκαλείται από τη θέρμανση (την ημέρα) ή την ψύξη (τη νύκτα) του αέρα πάνω από το έδαφος που αποτελεί την πλαγιά. Την ημέρα, το έδαφος θερμαίνει τον αέρα πάνω από αυτό, ο οποίος, παγιδευμένος από τον βαρύτερο αέρα σε μεγαλύτερο ύψος, ανεβαίνει κατά μήκος της πλαγιάς. Αυτό το φαινόμενο είναι ο αναβατικός άνεμος (anabatic wind). Τη νύκτα εμφανίζεται το αντίθετο φαινόμενο: το ψυχρό έδαφος ψύχει τον αέρα που έρχεται σε επαφή με αυτό ο οποίος, βαρύτερος από τον θερμότερο αέρα από πάνω του, αρχίζει να "γλιστράει" προς τα κάτω κατά μήκος της πλαγιάς. Αυτός είναι ο καταβατικός άνεμος' (katabatic wind). Ο καταβατικός άνεμος εμφανίζεται σε νύκτες με ασθενείς ανέμους και χωρίς σύννεφα, που ευνοούν την εμφάνιση θερμοκρασιακής αναστροφής, που είναι και ο μηχανισμός που προκαλεί και τροφοδοτεί με ενέργεια τον καταβατικό άνεμο. Το μέγιστο της ταχύτητας του καταβατικού ανέμου μπορεί να φτάσει τα 4-5 m/sec. Το μέγιστο (και το ύψος στο οποίο εμφανίζεται αυτό) αυξάνεται με την απόσταση από την κορυφή της πλαγιάς.

Το φαινόμενο του ανέμου πλαγιάς παίζει σημαντικό ρόλο στη μελέτη και στην ημερήσια εξέλιξη της ατμοσφαιρικής ρύπανσης σε πόλεις που βρίσκονται μέσα σε κοιλάδες ή λεκανοπέδια, όπως η Αθήνα. Τη νύχτα, ο καταβατικός άνεμος έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία μιας θερμοκρασιακής αναστροφής στον αέρα που περιέχει η λεκάνη. Την ημέρα, ο αναβατικός άνεμος αφαιρεί κρύο αέρα απ' τον πυθμένα της λεκάνης, με αποτέλεσμα το στρώμα θερμοκρασιακής αναστροφής, που δημιουργήθηκε κατά τη διάρκεια της νύχτας, να χαμηλώνει σε υψόμετρο κατά τη διάρκεια της μέρας. Το αποτέλεσμα είναι η αναστροφή αυτή να αποτελεί ένα "καπάκι" πάνω από τη λεκάνη που παγιδεύει τους ρύπους από κάτω του, και μάλιστα ένα καπάκι που ολοένα χαμηλώνει στη διάρκεια της ημέρας.